Susa (hiria)
| Susa (hiria) | |
|---|---|
 UNESCOren gizateriaren ondarea | |
| Susa | |
 | |
| Kokapena | |
| Estatu burujabe |  Iran |
| Probintzia | Khuzestan |
| Irango eskualdea | Shush County |
| Irango barrutia | Central District |
| City of Iran | Shush |
| Koordenatuak | 32°12′N 48°15′E / 32.2°N 48.25°E |
 | |
| Historia eta erabilera | |
| Irekiera | K.a. 4000 |
| Suntsipena | 1218 (egutegi gregorianoa) |
| Arkitektura | |
| Azalera | 600 ha |
| Gizateriaren ondarea | |
| Erreferentzia | 1455-001 |
| Eskualdea[I] | ? |
| Izen-ematea | bilkura) |
| |
- Artikulu hau persiar hiriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Susa (argipena)».
Susa[1] (persieraz: شوش, Shush, ʃuʃ ahoskatua; antzinako grezieraz: Σοῦσα, ˈsuːsa ahoskatua; asirieraz: ܫܘܫ, Shush; antzinako persieraz: Çūšā; Bibliaren hebreeraz: שׁוּשָׁן, Shushān) Elamdar, Persiar eta Partiar inperioen antzinako hiria izan zen, Tigris ibaitik 240 kilometro ekialdera kokatua, gaur egungo Irango hego-mendebaldean. Gaur egun, antzinako hiritik, hondakin zelai handi bat baino ez da geratzen, baina badago hiri bat bere izenetik eratorria, Xux, gertu.
Susa, eskualdeko kokaleku antzinakoenetako bat da, ziur aski K.a. 4. milurtekoan sortua. Beranduago Elamdar Inperioaren hiriburu bihurtu zen. Izena elamera dator, forma anitzetan idazten zen (Šušan, Šušun, etab...) eta, dirudienez, Susən ahoskatzen zen. Šušan babiloniar eta asiriar inperioek inbaditu zuten kanpaina bortitzetan. Babiloniar konkistaren ondoren, izena ez zen behar bezala interpretatu eta Šušan («lilia») hitz semitarekin lotua izan zen.
Baliteke Ziro II.aren erregealditik (K.a. 559-K.a. 529) Persiar Inperioaren hiriburuetako bat izatea. Aldi berean, izena eman zion satrapiaren hiriburua ere izan zen, Susiana alegia. Susatik abiatu omen zen Xerxes I.a K.a. 481eko udan, Kritaliarantz (Kapadozia) Grezia konkistatzeko. Alexandro Handiak konkistatu zuen K.a. 331n.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Euskaltzaindia. (2006-1-27). Antzinateko hirien euskarazko izenak. .
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
|
|
Gizateriaren Ondarea Iranen |
|
|---|---|---|
|
Armeniar monasterioen multzoa Iranen • Bam eta bertako kultura paisaia • Behistun • Chogha Zanbil • Maimand eta bertako kultura paisaia • Golestan jauregia • Gonbad-e Qabus • Isfahango Meskita Nagusia • Naqsh-e Jahan plaza • Pasargada • Persepolis • Persiar lorategiak • Xahr-i Sokhta • Safi al-Din xekearen hilobia • Soltaniyeh • Xuxtarreko sistema hidrauliko historikoa • Susa • Tabrizko bazarra • Takht-e Soleiman • Persiar qanatak • Lut basamortua • Yazd • Sasandar paisaia arkeologikoa Fars eskualdean | ||