twè
Etimolodjeye
candjîCalcaedje do francès « toi » (on-z a insi askepyî on livea k' on-z a trové pus poli ki "ti" po djåzer avou des soçons); Dataedje do mot : 19e sieke.
Prononçaedje
candjî- AFE :
- diferins prononçaedjes : /twɛ/ /twa/ miersipepieuzmint e l’ notule ALW 2, 15; (minme prononçaedje cåzu pattavå)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /twɛ/
- Ricepeures : nén rcepåve
Prono d’ djin tonike
candjîtwè omrin et femrin
- prono tonike di l' atôtchî (deujhinme djin), a on livea d' atouwance radoûceye.
- metou tot seu.
- Twè, ti n' dirès pus rén, dit-st i å live k' i vneut d' touwer.
- To n' les divreus nén fé araedjî come çoula, saiss, twè !
- metou dirî ene adrovire.
- Siya k' c' est twè k' irè.
- Gn k' twè po moenner l' atelêye a bon pôrt.
- metou dirî ene divancete.
- Waite les belès fleurs: c' est por twè.
- Riwaite a twè di n' nén tchaire.
- metou tot seu.
Ratourneures
candjî- da twè : ki t’ apartént.
- Ci n’ est nén da twè.
Sinonimeye
candjî(tchaeke di diferins liveas sociolodjikes)
(da twè)
Mots vijhéns
candjî| Nombe | Djin | Djinre | Sudjet | Muroetrece | Acuzatif (droet coplemint) | Datif (coplemint nén direk) | Locatif | Djenitif (pårtixhrê) | Tonike (tot seu ou dirî dvancete) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Singulî | Prumire djin | — | dji, dj’ dju (padrî) |
mi, m’, èm | mi, m’, èm (divant l’ viebe) mu, m’ (dirî l’ viebe) |
mi, m’, èm (divant l’ viebe) mu, m’ (dirî l’ viebe) |
— | — | mi |
| Deujhinme djin | — | vos, vs ti, t’, èt tu, -ss (padrî) |
vos, vs ti, t’, èt |
vos, vis, vs ; ti, t’, èt | — | — | twè, ti, ti-minme, t’-minme, tizôte, etzôte | ||
| Troejhinme djin | Omrin | i, il | si, s’, ès | li, l’, el | lyi | î | è endè, end, ndè, nd |
lu | |
| Feminine | ele, elle | li, l’, el | leye | ||||||
| Neute | on | — | — | — | — | lu | |||
| Pluriyal | Prumire djin | — | nos, ns ; dji, dj’ | nos, ns | — | — | nos, nozôtes | ||
| Deujhinme djin | — | vos, vs | vos, vs | vos, vs | vos, vis, vs | — | — | vos, vozôtes, tizôtes, etzôtes | |
| Troejhinme djin | Omrin | i, il | si, s’ | les, ls ; lzès, lzè, elzès | lezî, elzî, lzî | î | è endè, end, ndè, nd |
zels, yeusses | |
| Feminine | ele, elle | zeles, yeusses | |||||||
Ratournaedjes
candjîtwè
Arabe : (metou tot seu, omrin) انتَ = anta; (metou tot seu, femrin) انتِ = anti
Arabe marokin : (metou tot seu, omrin) انتَ = enta; (metou tot seu, femrin) انتِ = enti; (coinrece Nôr-Ouwess, omrin & femrin) نتينَ = entina; c' est da twè ديالك = dialek sg.; دياولك = diawlek pluriyal
Almand : (metou tot seu) du (de); (dirî dvancete) dich (de)
Inglès : you; c' est da twè : it is yours
Espagnol : tú (es)
Francès : toi (fr); c' est da twè : c' est à toi, ça t'appartient
Neyerlandès : (après dvancete) je (nl), jouw (nl); (twè, ti...', sudjet) jij (nl)
Waitîz eto
candjî Lijhoz l’ årtike Livea sociolinwistike des mots so Wikipedia