Wikiprojekt:Rocznice/przegląd/lipiec

1 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Estera, Halina i Marcin; Dzień Kanady; dzień niepodległości Rwandy
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Erik Satie

Neoplan N4026

• 1690 – podczas wojny palatynackiej wojska francuskie odniosły miażdżące zwycięstwo nad siłami sprzymierzonych w bitwie pod Fleurus
• 1810 – król Holandii Ludwik Bonaparte abdykował na rzecz swego syna Napoleona Ludwika Bonaparte
• 1925 – zmarł francuski kompozytor Erik Satie (na fotografii), przedstawiciel modernizmu, autor filozofii zwanej musique d’ameublement, mającej dostarczać muzyki służącej jako tło do czynności życia codziennego, takiej, która buduje nastrój, lecz nie rozprasza
• 1925 – początek wojny celnej między Polską a Niemcami
• 1935 – powstało niemieckie przedsiębiorstwo produkujące autobusy i autokary Gottlob Auwärter GmbH & Co. KG znane dzisiaj jako Neoplan (na ilustracji dwupokładowy autobus miejski Neoplan N4026)
• 1945 – Rada Jedności Narodowej wydała Odezwę do Narodu Polskiego i Narodów Zjednoczonych oraz Testament Polski Walczącej i rozwiązała się
• 2000 – zmarł amerykański aktor Walter Matthau zapamiętany szczególnie z występów w duecie komediowym z Jackiem Lemmonem (Dziwna para, Dwaj zgryźliwi tetrycy)
  

3 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Anatol, Radomir i Tomasz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Idaho

Harrison Schmitt

Jerzy Buzek

• 1855 – zmarł polski pisarz i grafik epoki romantyzmu Józef Bohdan Dziekoński, patriota, konspirator oraz współtwórca legionów polskich na obczyźnie
• 1875 – urodził się niemiecki chirurg Ferdinand Sauerbruch, konstruktor komory podciśnieniowej do przeprowadzania operacji torakochirurgicznych
• 1890 – Idaho jako 43. stan dołączyło do Unii (Idaho na mapie kontynentalnych USA)
• 1935 – urodził się amerykański geolog i astronauta Harrison Schmitt (na zdjęciu), senator w latach 1977–1983, dwunasty i, jak dotąd, ostatni człowiek, który stąpał po powierzchni Księżyca
• 1935 – zmarł francuski przedsiębiorca i konstruktor samochodowy André Citroën, założyciel fabryki produkującej samochody nazwane jego nazwiskiem; tegoż dnia we włoskiej stoczni zwodowano transatlantyk MS Batory
• 1940 – urodził się polski polityk Jerzy Buzek (na zdjęciu), premier RP w latach 1997–2001, lider Ruchu Społecznego AWS (1999–2001); przewodniczący Parlamentu Europejskiego (2009–2012)
  

5 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Antoni, Filomena i Telimena; dzień niepodległości Algierii
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Max Klinger

dawna flaga Republiki Zielonego Przylądka

• 1805 – urodził się brytyjski żeglarz Robert FitzRoy, hydrograf i meteorolog, prekursor współczesnej synoptyki; gubernator Nowej Zelandii
• 1865 – w Stanach Zjednoczonych powołano Secret Service
• 1920 – zmarł niemiecki malarz, rzeźbiarz i grafik Max Klinger, symbolista (na fotografii)
• 1935 – urodzili się: izraelski polityk i dyplomata, profesor nauk politycznych Szewach Weiss, przewodniczący Rady Instytutu Pamięci Jad Waszem, przewodniczący Knesetu w latach 1992-1996, ambasador Izraela w Polsce (2000-2003), oraz polski reżyser Krzysztof Szmagier (07 zgłoś się, Przygody psa Cywila)
• 1940 – Akcja AB: na zboczach góry Gruszka pod Tarnawą Dolną funkcjonariusze niemieckiej policji porządkowej dokonali masowej egzekucji 112 polskich więźniów z Sanoka
• 1975 – w następstwie rewolucji goździków Portugalia zgodziła się na przyznanie niepodległości Republice Zielonego Przylądka, byłej portugalskiej kolonii o nazwie Wyspy Zielonego Przylądka (na ilustracji flaga Republiki Zielonego Przylądka z roku 1975)
  

7 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Benedykt, Lucjan i Sędzisława; Tanabata; dzień niepodległości Wysp Salomona
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Jan II Zygmunt Zápolya

Gustav Mahler

• 1540 – urodził się pierwszy książę Siedmiogrodu i antykról Węgier Jan II Zygmunt Zápolya (na portrecie)
• 1860 – urodził się austriacki kompozytor i dyrygent Gustav Mahler (na rysunku Emila Orlíka; wysłuchaj adagietta F-dur z V symfonii Mahlera)
• 1900 – urodził się polski pilot samolotowy, szybowcowy i balonowy oraz konstruktor lotniczy Franciszek Janik, teoretyk lotnictwa, wykładowca Politechniki Warszawskiej
• 1930 – zmarł brytyjski pisarz Arthur Conan Doyle, przedstawiciel nurtu powieści detektywistycznej, twórca postaci prywatnego detektywa Sherlocka Holmesa i jego towarzysza doktora Watsona
• 1940 – urodził się brytyjski muzyk rockowy Ringo Starr, kompozytor, wokalista i perkusista grupy The Beatles
• 1950 – zmarł amerykański trębacz jazzowy Fats Navarro, jeden z najwybitniejszych trębaczy-improwizatorów stylu bebop
• 2005 – w Londynie doszło do serii czterech samobójczych zamachów bombowych islamskich fanatyków na metro i autobus; zginęło 56 osób, około 700 zostało rannych
  

9 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Adrian, Barbara i Kornel; dzień niepodległości Argentyny
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:

Matthew Gregory Lewis

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

• 1455 – król Kazimierz IV Jagiellończyk nadał Gdańskowi tzw. przywilej piotrkowski, który upoważniał go do samodzielnego wydawania wilkierzy i nakładania podatków, oddawał na wyłączne użytkowanie mennicę oraz prawo kontroli wybrzeża pruskiego od Księstwa Słupskiego do posiadłości Elbląga
• 1775 – urodził się brytyjski pisarz i dramaturg Matthew Gregory Lewis (na portrecie), autor słynnej powieści gotyckiej Mnich
• 1845 – urodził się brytyjski matematyk i astronom George Darwin, syn Charlesa Darwina, zajmował się siłami pływowymi, jest autorem jednej z teorii powstania Księżyca mówiącej, że oderwał się on od skorupy ziemskiej wskutek sił odśrodkowych; w ramach swoich doświadczeń, dotyczących powstania Księżyca, zajmował się również badaniem kształtów, przy których wirujące ciała ciekłe pozostają w równowadze
• 1945 – urodził się amerykański pisarz Dean Koontz, autor licznych thrillerów i horrorów m.in. Przełęcz śmierci, Odwieczny wróg czy Ziarno demona, na podstawie której powstał film Diabelskie nasienie; tegoż dnia zmarła polska poetka i dramatopisarka okresu dwudziestolecia międzywojennego Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (na portrecie pędzla jej ojca – Wojciecha Kossaka)
• 2005 – zmarł rosyjski łyżwiarz szybki Jewgienij Griszyn, wielokrotny medalista igrzysk olimpijskich
  

11 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Benedykt, Kalina i Olga; w Mongolii rozpoczyna się Naadam
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Bitwa nad Boyne

Macquarie

• 1405 – admirał Zheng He na czele floty liczącej ponad 200 okrętów i blisko 28 tysięcy marynarzy rozpoczął szereg wypraw morskich, w czasie których badał: południowo-wschodnią Azję, azjatyckie wybrzeże Oceanu Indyjskiego, Zatokę Perską i wschodnie wybrzeże Afryki
• 1690 – podczas wojny irlandzkiej Wilhelm III Orański zwyciężył zdetronizowanego króla Jakuba II Stuarta w bitwie nad Boyne (na obrazie Jana van Huchtenburga)
• 1700 – w Berlinie powstała Pruska Akademia Nauk
• 1810 – Australijczyk Frederick Hasselborough na południowym Pacyfiku odkrył wyspę Macquarie (na fotografii wybrzeże wyspy)
• 1940 – urodził się polski malarz, grafik i pedagog Adam Styka
• 1960 – zbuntowana prowincja Katanga ogłosiła niepodległość od nowo powstałej Demokratycznej Republiki Konga; prezydentem separatystycznego państwa został Moïse Tshombe
• 1990 – urodziła się duńska tenisistka pochodzenia polskiego Caroline Wozniacki
  

13 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Andrzej, Henryk i Świerad
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Wenus

Patrick Stewart

• 1905 – urodził się architekt i urbanista Zygmunt Skibniewski, profesor Politechniki Warszawskiej, był współorganizatorem Biura Odbudowy Stolicy
• 1925 – na Morawach w Czechosłowacji odnaleziono figurkę paleolityczną Wenus z Dolních Věstonic (na ilustracji) datowaną na okres kultury graweckiej
• 1935 – urodził się polski poeta, eseista, dramaturg i krytyk literacki Jarosław Marek Rymkiewicz, tłumacz poezji anglosaskiej i hiszpańskiej (zbiory wierszy Co to jest drozd, Zachód słońca w Milanówku, esej historyczny Kinderszenen, powieść Rozmowy polskie latem 1983, sztuka sceniczna Kochankowie piekła)
• 1940 – urodził się brytyjski aktor filmowy i teatralny Patrick Stewart (na fotografii), odtwórca m.in. roli kapitana Jean-Luca Picarda w serii Star Trek
• 1980 – zmarł polityk botswański Seretse Khama, pierwszy prezydent Botswany (od 1966 do śmierci)
• 1985 – w Londynie i Filadelfii odbyły się równolegle koncerty charytatywne Live Aid zorganizowane przez Boba Geldofa i Midge’a Ure’a
• 2000 – podczas wykopalisk archeologicznych w Nowogrodzie Wielkim w płn.-zach. Rosji odkryto Kodeks Nowogrodzki, palimpsest, najstarszy zachowany zabytek piśmiennictwa ruskiego napisanego w języku staro-cerkiewno-słowiańskim
  

15 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Bonawentura, Roksana i Włodzimierz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Bitwa pod Grunwaldem

James Scott

• 1410 – Krzyżacy ponieśli klęskę w bitwie pod Grunwaldem z wojskami polskimi i litewskimi pod wodzą Jagiełły i Witolda (na rycinie z XV w.)
• 1685 – w londyńskiej Tower został ścięty James Scott, 1. książę Monmouth (na portrecie), przywódca rebelii przeciwko królowi Jakubowi II Stuartowi
• 1815 – w zablokowanym przez Royal Navy francuskim porcie Rochefort cesarz Napoleon Bonaparte wszedł na pokład HMS Bellerophon i oddał się w brytyjską niewolę
• 1865 – urodził się brytyjski dziennikarz i wydawca Alfred Harmsworth, magnat prasowy, współtwórca nowoczesnej masowej prasy codziennej, założyciel między innymi „Daily Mirror” i „Daily Mail”
• 1910 – z okazji 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem w Krakowie odsłonięto Pomnik Grunwaldzki, ufundowany przez Ignacego Paderewskiego; tegoż dnia podczas uroczystości odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie została po raz pierwszy publicznie wykonana pieśń Marii Konopnickiej Rota, połączonymi chórami dyrygował kompozytor – Feliks Nowowiejski
• 1995 – w Czymanowie rozpoczął się pierwszy Przystanek Woodstock pod hasłem: Miłość Przyjaźń Muzyka, na scenie wystąpili m.in.: Myslovitz, IRA, Urszula oraz duża liczba mniej znanych zespołów
  

17 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Aleksa, Aneta i Marcelina
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:

Lovis Corinth

Donald Sutherland

• 1695 – uchwałą Parlamentu Szkocji założono Bank of Scotland, najstarszy ciągle działający bank na terenie obecnej Wielkiej Brytanii i pierwszy bank w Europie, który rozpoczął emisję papierowych banknotów
• 1925 – zmarł niemiecki malarz i grafik Lovis Corinth (na autoportrecie), którego twórczość ewoluowała od impresjonizmu do ekspresjonizmu, autor pejzaży, portretów, obrazów o tematyce religijnej i mitologicznej
• 1935 – urodził się amerykański aktor pochodzenia kanadyjskiego Donald Sutherland (na fotografii), znany m.in. z ról w filmach takich jak MASH, Parszywa dwunastka, Złoto dla zuchwałych czy Klute
• 1945 – rozpoczęła się – trwająca do 2 sierpnia – konferencja w Poczdamie z udziałem przywódców mocarstw sojuszniczych w II wojnie światowej (tzw. wielkiej trójki) mająca na celu ustalenie trybu likwidacji skutków wojny, zadecydowanie o przyszłych losach Niemiec, opracowanie traktatów pokojowych i organizację powojennej Europy
• 1955 – w Anaheim w Kalifornii otwarto pierwsze wesołe miasteczko Walta Disneya – Disneyland
• 1975 – urodził się fiński producent muzyczny Darude
• 1995 – system nawigacji satelitarnej GPS, czyli Global Positioning System osiągnął pełną operatywność (Full Operational Capability)
  

19 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Makryna, Marcin i Włodzisław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Tomasz Zan

Janusz A. Zajdel

• 1855 – zmarł polski poeta Tomasz Zan (na portrecie), działacz filomacki, założyciel i przywódca Promienistych, przyjaciel Adama Mickiewicza
• 1900 – urodzili się: niemiecki rzeźbiarz Arno Breker, jeden z apologetów nazizmu, ważny artysta III Rzeszy, główny przedstawiciel sztuki Blut und Boden, oraz polski speleolog, księgarz, fotograf Stefan Zwoliński, odkrywca m.in. Jaskini Bystrej i Mroźnej; tegoż dnia została otwarta pierwsza linia metra w Paryżu
• 1950 – zmarł pedagog i pisarz Jan Antoni Grabowski, autor literatury adresowanej do dzieci (Puc, Bursztyn i goście)
• 1985 – zmarł polski prozaik Janusz A. Zajdel (na portrecie), popularyzator wiedzy, autor opowiadań i powieści fantastycznonaukowych (Cylinder van Troffa, Limes inferior, Paradyzja)
• 2010 – zmarł australijski inżynier David Warren, wynalazca tzw. czarnej skrzynki, czyli rejestratora parametrów lotu i głosów załogi w kokpicie samolotu
  

21 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Daniel, Prakseda i Wawrzyniec
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:

świątynia Artemidy

Stefan Okrzeja

• 356 p.n.e. – spłonęła świątynia Artemidy (na fotografii model świątyni w parku miniatur w Stambule) w Efezie, podpalona przez szewca Herostratesa
• 1905 – na stokach Cytadeli Warszawskiej został stracony działacz socjalistyczny Stefan Okrzeja (na fotografii), działacz Organizacji Bojowej PPS, aresztowany podczas zamachu na warszawskiego oberpolicmajstra płk. barona Karla Nolkena
• 1945 – zmarł polski historyk prawa Stefan Ehrenkreutz, profesor i rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, senator II RP; zmarł w szpitalu więziennym NKWD na Łukiszkach
• 1955 – premier PRL Józef Cyrankiewicz i ambasador ZSRR Pantielejmon Ponomarienko podpisali protokół przekazania Polsce Pałacu Kultury i Nauki im. Józefa Stalina; następnego dnia PKiN został uroczyście otwarty
• 2005 – zmarli: polski prawnik, publicysta i polityk Stanisław Stomma, współzałożyciel i pierwszy redaktor naczelny miesięcznika „Znak”, działacz Klubu Inteligencji Katolickiej, uczestnik obrad okrągłego stołu, oraz najwybitniejszy polski tenisista stołowy Andrzej Grubba, wielokrotny medalista mistrzostw świata i Europy
  

23 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Apolinary, Brygida i Żelisław
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:

Amiga 1000

Kometa Hale’a-Boppa

• 1645 – zmarł car Rosji Michał I, pierwszy z dynastii Romanowów na tronie carskim, obrany monarchą przez Sobór Ziemski po okresie smuty; tegoż dnia carem Rosji został 16-letni Aleksy I
• 1775 – urodził się francuski inżynier wojskowy Étienne Louis Malus, odkrywca światła spolaryzowanego
• 1885 – zmarł amerykański generał Ulysses Grant, głównodowodzący wojsk Unii w wojnie secesyjnej, prezydent Stanów Zjednoczonych w latach 1869–1877
• 1935 – urodził się polski historyk Władysław Serczyk, wybitny znawca dziejów Rosji i Ukrainy
• 1985 – oficjalnie zaprezentowano pierwszy w historii mikrokomputer wielozadaniowy wykorzystujący graficzny interfejs użytkownika Amiga 1000 (na fotografii)
• 1995 – została odkryta Kometa Hale’a-Boppa (na fotografii), którą można było obserwować gołym okiem od maja 1996 do grudnia 1997 roku, dwa razy dłużej niż poprzednią rekordzistkę, Wielką Kometę z 1811
  

25 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Dariusz, Jakub i Krzysztof
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Pierre Curie i Maria Skłodowska-Curie

B-DNA

• 1895 – w Sceaux pod Paryżem odbył się cichy i skromny ślub Marii Skłodowskiej z Pierre’em Curie (oboje na fotografii)
• 1905 – urodził się niemieckojęzyczny powieściopisarz, poeta i dramaturg Elias Canetti, laureat Nagrody Nobla
• 1920 – urodziła się brytyjska biochemik Rosalind Elsie Franklin, specjalistka w dziedzinie krystalografii promieniami X, współodkrywczyni podwójnej helisy DNA (na ilustracji fragment struktury B-DNA)
• 1955 – urodziła się amerykańska modelka i aktorka pochodzenia somalijskiego Iman; tegoż dnia zmarł kompozytor rosyjski Izaak Dunajewski, autor muzyki do filmów i przedstawień teatralnych
• 1980 – zmarł rosyjski aktor, poeta i pieśniarz Władimir Wysocki, któremu uznanie przyniosły m.in. role w moskiewskim Teatrze na Tagance (Życie Galileusza Brechta, Hamlet Szekspira) oraz autorskie ballady i pieśni
• 2000 – katastrofa samolotu Concorde linii Air France, który runął 2 minuty po starcie z lotniska Charles’a de Gaulle’a, w wyniku czego zginęło 113 osób
  

27 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Celestyn, Julia i Natalia
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Giosuè Carducci

L-149 Constellation

• 1830 – we Francji wybuchła rewolucja lipcowa, która udaremniła próbę powrotu do absolutyzmu
• 1835 – urodził się włoski poeta Giosuè Carducci (na zdjęciu), laureat Nagrody Nobla
• 1890 – Vincent van Gogh, usiłując popełnić samobójstwo, strzelił sobie z rewolweru w pierś
• 1900 – w porcie Bremerhaven, podczas uroczystości pożegnania korpusu niemieckiego wysłanego do Chin w celu zdławienia powstania bokserów, cesarz Niemiec Wilhelm II Hohenzollern wygłosił tzw. huńską mowę
• 1915 – urodził się włoski śpiewak operowy Mario Del Monaco
• 1940 – urodziła się niemiecka tancerka i choreografka Pina Bausch
• 1955 – izraelski samolot pasażerski (na fotografii) lecący z Londynu do Tel Awiwu, który zboczył z kursu nad terytorium Bułgarii został zestrzelony przez bułgarskie myśliwce, w wyniku czego zginęło 58 osób
  

29 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Marta, Olaf i Prosper
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Alexis de Tocqueville

Vincent van Gogh

• 1805 – urodził się francuski myśliciel, socjolog i polityk Alexis de Tocqueville (na portrecie)
• 1890 – zmarł holenderski malarz Vincent van Gogh (na autoportrecie), wybitny przedstawiciel postimpresjonizmu, autor wielu słynnych autoportretów, pejzaży, portretów i martwych natur, które współcześnie należą do najbardziej rozpoznawalnych i najdroższych dzieł sztuki na świecie
• 1905 – urodził się szwedzki polityk i ekonomista Dag Hammarskjöld, sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych w latach 1953–1961; zginął w katastrofie lotniczej, został pośmiertnie uhonorowany Pokojową Nagrodą Nobla
• 1925 – urodził się grecki kompozytor Mikis Theodorakis, autor muzyki do filmów Grek Zorba, Z i Serpico
• 2005 – astronomowie z California Institute of Technology (Caltech) w Pasadenie ogłosili odkrycie obiektu 2003UB313 – dziesiątej planety Układu Słonecznego; konsekwencją tego odkrycia było opracowanie nowej definicji planety (przyjętej w 2006 podczas sympozjum Międzynarodowej Unii Astronomicznej w Pradze), kiedy to liczbę planet zredukowano do ośmiu i zdecydowano, że nowo odkryte ciało niebieskie (nazwane Eris), wraz z Plutonem i Ceres, zaliczone będzie do nowej klasy obiektów – planet karłowatych
• 2005 – polski Sejm przyjął ustawy: o przeciwdziałaniu narkomanii oraz o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
  

31 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Adam, Helena i Justyn
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

J. K. Rowling

Wim Duisenberg

• 1800 – urodził się niemiecki chemik Friedrich Wöhler, odkrył węglik wapnia, zsyntetyzował mocznik
• 1875 – zmarł amerykański polityk Andrew Johnson, wiceprezydent, a następnie – po zabójstwie Lincolna – prezydent Stanów Zjednoczonych
• 1905 – urodził się chemik Ernest Pischinger, twórca i pierwszy rektor Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Bydgoszczy, autor prac z chemii organicznej
• 1955 – w Warszawie rozpoczął się V Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów
• 1965 – urodziła się angielska pisarka J.K. Rowling (właśc. Joanne Murray) (na fotografii), autorka siedmioczęściowej serii cieszących się dużą popularnością wśród dzieci i młodzieży powieści o Harrym Potterze
• 2000 – Mosze Kacaw, kandydat partii Likud, został wybrany przez Kneset na urząd prezydenta Izraela
• 2005 – zmarł niderlandzki ekonomista Wim Duisenberg (na fotografii), pierwszy prezes Europejskiego Banku Centralnego
  

2 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Bożydar, Martynian i Niegosława
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:

Patrice Lumumba

Giotto

• 1895 – zmarł ukraiński działacz społeczny, historyk, etnograf i publicysta Mychajło Drahomanow
• 1915 – zmarł meksykański wojskowy, generał Porfirio Díaz, prezydent Meksyku, sprawujący władzę dyktatorską od 1876 do 1911
• 1925 – urodził się kongijski polityk Patrice Lumumba (na fotografii), pierwszy premier Demokratycznej Republiki Konga
• 1965 – zmarł polski powieściopisarz, eseista i krytyk literacki Wilhelm Mach; tegoż dnia włoski ksiądz i tercjarz franciszkański Dolindo Ruotolo sporządził proroczą notatkę o polskim papieżu Janie, który doprowadzi do upadku komunizmu
• 1975 – zmarł niemiecki funkcjonariusz nazistowski, zbrodniarz wojenny Wilhelm Koppe, dowódca SS i Policji w Kraju Warty, a następnie w Generalnym Gubernatorstwie, skazany na śmierć wyrokiem Polskiego Państwa Podziemnego za masowe zbrodnie na Polakach i Żydach (w lipcu 1944 AK przeprowadziła nieudaną próbę zamachu); po wojnie nigdy nie poniósł kary za popełnione zbrodnie
• 1985 – wystrzelono europejską sondę kosmiczną Giotto (na ilustracji) przeznaczoną do zbadania Komety Halleya
  

4 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Andrzej, Elżbieta i Malwina; dzień niepodległości Stanów Zjednoczonych
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

ilustracja do Alicji w Krainie Czarów

Tempel 1

• 1715 – urodził się niemiecki poeta i myśliciel epoki oświecenia Christian Fürchtegott Gellert, autor słynnych w jego czasach bajek, które zostały przetłumaczone na wiele języków, komedii mieszczańskich, ewangelickich pieśni religijnych
• 1790 – urodził się George Everest, walijski geograf, główny geodeta Indii w latach 1830–1843, to jego imieniem nazwano najwyższy szczyt Ziemi – Mount Everest (8850 m n.p.m.)
• 1865 – ukazała się powieść Alicja w Krainie Czarów Lewisa Carrolla (ilustracja Johna Tenniela do pierwszego wydania)
• 1910 – zmarł włoski astronom Giovanni Schiaparelli, profesor i dyrektor obserwatorium astronomicznego w Mediolanie
• 1940 – zmarł polski malarz i grafik Józef Pankiewicz, jeden z pierwszych impresjonistów i symbolistów w polskim malarstwie na przełomie XIX i XX wieku, inicjator nurtu polskiego koloryzmu w latach 20. XX wieku
• 2000 – zmarł polski prozaik, eseista i krytyk literacki Gustaw Herling-Grudziński, współtwórca miesięcznika „Kultura”, więzień sowieckich łagrów, autor powieści i opowiadań, m.in. Innego świata i Dziennika pisanego nocą
• 2005 – impaktor sondy kosmicznej Deep Impact uderzył w kometę Tempel 1 (na ilustracji)
  

6 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Dominika, Ignacja i Teresa; dzień niepodległości Malawi
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Jan Hus

Tenzin Gjaco XIV Dalajlama

• 1415 – podczas soboru w Konstancji na stosie został spalony czeski reformator religijny, profesor i rektor Uniwersytetu Praskiego, twórca literackiego języka czeskiego Jan Hus (na portrecie)
• 1535 – w Londynie został ścięty angielski myśliciel, pisarz i polityk Tomasz More, męczennik chrześcijański czczony przez anglikanów, święty Kościoła katolickiego
• 1785 – dolar został przyjęty jako waluta narodowa Stanów Zjednoczonych
• 1885 – francuski chemik i mikrobiolog Louis Pasteur przeprowadził pomyślny test szczepionki przeciwko wściekliźnie na chłopcu pogryzionym przez wściekłego psa
• 1935 – urodził się Dalajlama XIV, duchowy i polityczny przywódca Tybetańczyków, od 1959 na uchodźstwie, laureat Pokojowej Nagrody Nobla (na fotografii)
• 1940 – urodził się kazachski polityk Nursułtan Nazarbajew
• 1950 – w Zgorzelcu podpisano układ pomiędzy Polską i Niemiecką Republiką Demokratyczną o granicy na Odrze i Nysie
  

8 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Adolf, Adriana i Edgar
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Christiaan Huygens

Divina Polonia

• 1695 – zmarł holenderski matematyk, fizyk i astronom Christiaan Huygens (na portrecie)
• 1890 – urodził się polski historyk i bibliotekoznawca Aleksander Birkenmajer
• 1930 – urodził się polski malarz, grafik i scenograf Franciszek Starowieyski, autor licznych plakatów i ilustracji, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli „polskiej szkoły plakatu” (na ilustracji obraz artysty „Divina Polonia”)
• 1965 – zmarł polski fotografik Marian Dederko, wynalazca techniki fotonitu i współzałożyciel Związku Polskich Artystów Fotografików
• 1990 – w finale rozgrywanych we Włoszech XIV Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej RFN pokonała Argentynę 1:0 i zdobywając po raz trzeci to trofeum
• 2005 – zmarł polski aktor teatralny i filmowy, reżyser i dramaturg Eugeniusz Priwieziencew
• 2010 – prezydent elekt Bronisław Komorowski zrezygnował z mandatu poselskiego i z funkcji marszałka Sejmu, a tym samym przestał wykonywać obowiązki prezydenta RP, które kilka godzin wypełniał marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, a wieczorem, z mocy konstytucji, obowiązki głowy państwa przejął nowo wybrany marszałek Sejmu Grzegorz Schetyna
  

10 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Engelbert, Filip i Rufina; dzień niepodległości Bahamów
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Henryk Wieniawski

Wyoming

• 1645 – w czasie angielskiej wojny domowej wojska Parlamentu pokonały Rojalistów w bitwie pod Langport
• 1835 – urodził się polski kompozytor i wirtuoz skrzypiec Henryk Wieniawski (na fotografii)
• 1890 – Wyoming jako 44. stan dołączył do Unii (Wyoming na mapie kontynentalnych USA)
• 1925 – urodził się polski powieściopisarz, publicysta i scenarzysta Edmund Niziurski, autor wielu popularnych powieści dla młodzieży
• 1930 – ukazało się pierwsze wydanie czasopisma o tematyce lotniczej „Skrzydlata Polska”, jest ono najstarszym periodykiem o tej tematyce wydawanym w Polsce
• 1940 – rozpoczęła się bitwa o Anglię, kampania powietrzna toczona między niemieckim lotnictwem Luftwaffe a brytyjskim RAF w czasie II wojny światowej
• 1985 – w Nowej Zelandii agenci francuskich służb specjalnych DGSE zatopili należący do Greenpeace statek Rainbow Warrior
  

12 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Bruno, Jan Gwalbert i Natan; dzień niepodległości Kiribati oraz Wysp Świętego Tomasza i Książęcej
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Tadeusz Przypkowski

KC-10 Extender

• 1345 – początek nieudanego oblężenia Krakowa przez wojska Jana Luksemburskiego w trakcie wojny polsko-czeskiej
• 1905 – urodził się Tadeusz Przypkowski (na obrazie Olgi Boznańskiej), bibliofil i heraldyki, twórca ekslibrisów, jeden z nielicznych w świecie gnomoników - specjalistów zajmujących się obliczeniami i projektami zegarów słonecznych
• 1920 – formalne otwarcie Kanału Panamskiego
• 1955 – urodził się brytyjski historyk Timothy Garton Ash, badacz historii Europy Środkowej
• 1970 – Thor Heyerdahl na papirusowej tratwie „Ra II” po 57 dniach od wypłynięcia z Maroka dopłynął do wybrzeży Barbadosu
• 1980 – dokonano oblotu amerykańskiego samolotu-cysterny KC-10 Extender (na fotografii)
• 1995 – podczas wojny w Bośni zbrojne oddziały bośniackich Serbów rozpoczęły kilkudniową masakrę w Srebrenicy uznawaną za największe ludobójstwo w Europie od czasu II wojny światowej, w której zabito około 8 tysięcy muzułmańskich mężczyzn i chłopców
  

14 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Angelina, Bohdan i Kamil; Święto Narodowe Francji
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Święto Federacji

Matterhorn

Paul von Hindenburg pod Przasnyszem

• 1500 – w czasie wojny litewsko-moskiewskiej wojska litewskie poniosły klęskę w bitwie nad Wiedroszą
• 1535 – flota hiszpańskich Habsburgów pod wodzą cesarza Karola V podbiła Tunis, uprzednio kontrolowany przez Imperium Osmańskie
• 1790 – w Paryżu odbyły się pierwsze obchody Święta Federacji (na ilustracji)
• 1795 – Marsylianka została ogłoszona hymnem państwowym Francji (posłuchaj „Marsylianki” w wykonaniu wielkiego śpiewaka przełomu XIX i XX wieku Fiodora Szalapina)
• 1865 – brytyjski wspinacz Edward Whymper wraz z sześcioosobowym zespołem jako pierwsi zdobyli szczyt Matterhorn w Alpach Zachodnich (na fotografii)
• 1915 – podczas I wojny światowej wojska niemieckie odniosły zwycięstwo nad wojskami rosyjskimi w II bitwie przasnyskiej (na fotografii Paul von Hindenburg pod Przasnyszem)
• 2015 – amerykańska sonda New Horizons przeleciała obok Plutona i jego księżyca Charona
  

16 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Bartłomiej, Carmen i Maria
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Maciej Orłoś

• 1915 – zmarła amerykańska prorokini, współzałożycielka Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego Ellen Gould White, propagatorka zdrowego stylu życia i wegetarianizmu
• 1945 – w ramach Projektu Manhattan przeprowadzono pierwszy test bomby atomowej na poligonie w Alamogordo w Nowym Meksyku w USA (obejrzyj przebieg próbnego wybuchu)
• 1960 – urodził się polski aktor, konferansjer, dziennikarz Maciej Orłoś (na fotografii), znany głównie jako prezenter telewizyjny przede wszystkim „Teleexpressu”, który prowadził w latach 1991–2016
• 1970 – urodził się tajski reżyser filmowy, scenarzysta i producent Apichatpong Weerasethakul, autor m.in. nagrodzonego Złotą Palmą na Festiwalu w Cannes w 2010 filmu Wujek Boonmee, który potrafi przywołać swoje poprzednie wcielenia
• 1985 – zmarł niemiecki pisarz Heinrich Böll, autor powieści, opowiadań (Utracona cześć Katarzyny Blum), sztuk teatralnych i słuchowisk radiowych, laureat Nagrody Nobla
• 2010 – zmarł polski seksuolog Kazimierz Imieliński, twórca polskiej seksuologii, autor wielu prac naukowych
  

18 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Arnold, Roberta i Szymon
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Emil Młynarski

samolot akrobacyjny Zlín Z-50

• 1610 – zmarł włoski malarz Caravaggio, jeden z najwybitniejszych artystów okresu wczesnego baroku
• 1635 – urodził się angielski przyrodnik, wynalazca i eksperymentator Robert Hooke, autor podstawowego prawa sprężystości (zwanego dziś prawem Hooke’a), odkrywca Wielkiej Czerwonej Plamy na Jowiszu, a także komórek roślinnych (w korku)
• 1850 – wybuchł uznawany za jedną z największych klęsk żywiołowych w dziejach Krakowa pożar, zniszczeniu uległo 160 kamienic i domów i kilka kościołów
• 1870 – urodził się polski skrzypek, dyrygent i kompozytor Emil Młynarski (na fotografii), współzałożyciel i dyrektor Filharmonii Warszawskiej w latach 1901–1905, dyrektor Opery Warszawskiej w latach 1919–1929
• 1925 – Adolf Hitler opublikował swój manifest ideologiczny Mein Kampf
• 1975 – dokonano oblotu czeskiego samolotu akrobacyjnego Zlín Z-50 (na fotografii)
• 1995 – na trasie wyścigu Tour de France zginął włoski kolarz Fabio Casartelli, złoty medalista olimpijski z Barcelony
  

20 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Czesława, Czesław i Małgorzata; dzień niepodległości Kolumbii
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Mahmud I

Jacques Delors

• 1785 – urodził się Mahmud II (na portrecie), w latach 1808-1839 sułtan Imperium Osmańskiego
• 1925 – urodził się francuski ekonomista i polityk Jacques Delors (na fotografii), przewodniczący Komisji Europejskiej przez trzy kadencje
• 1940 – urodził się polski poeta, satyryk i autor tekstów piosenek Janusz Kondratowicz, autor słów do piosenek 10 w skali Beauforta, Anna już tu nie mieszka, Papierowy księżyc czy Radość najpiękniejszych lat
• 1960 – Sirimavo Bandaranaike została premierem Cejlonu jako pierwsza na świecie kobieta na stanowisku szefa rządu
• 1965 – zmarł polski antropolog, etnograf i językoznawca Jan Czekanowski, wykładowca i rektor Uniwersytetu Jana Kazimierza, kierownik tamtejszego Zakładu Antropologicznego, gdzie stworzył lwowską szkołę antropologiczną
• 1985 – uruchomiono komunikację trolejbusową w Słupsku
• 2005 – Kanada zalegalizowała małżeństwa osób tej samej płci
  

22 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Benon, Benona i Magdalena; Dzień aproksymacji Pi
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:

Michał Ogórek

Pałac Kultury i Nauki

• 1895 – urodził się radziecki konstruktor lotniczy Pawieł Suchoj, kierownik biura konstrukcyjnego i twórca samolotów noszących oznaczenie Su
• 1915 – zmarł kanadyjski inżynier i wynalazca Sandford Fleming, pomysłodawca czasu uniwersalnego i stref czasowych, główny inżynier budowy wielu linii kolejowych w Kanadzie
• 1955 – urodzili się: amerykański aktor teatralny i filmowy Willem Dafoe, oraz polski felietonista i satyryk Michał Ogórek (na zdjęciu); w Warszawie otwarto Stadion Dziesięciolecia zaprojektowany przez architekta Jerzego Hryniewieckiego; tegoż dnia oficjalnie oddano do użytku Pałac Kultury i Nauki imienia Józefa Stalina – dar narodu radzieckiego dla narodu polskiego (na fotografii)
  

24 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Kinga, Krystyna i Zyglinda
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Collegium Maius

Alfons Mucha

Katastrofa SS Eastland

• 1400 – w salach dzisiejszego Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Collegium Maius odbyły się pierwsze wykłady akademickie (na fotografii dziedziniec Collegium Maius)
• 1815 – zostało założone Towarzystwo Naukowe Krakowskie
• 1860 – urodził się czeski malarz i grafik Alfons Mucha (na fotografii), jeden z czołowych przedstawicieli secesji i fin de siècle’u
• 1880 – urodził się amerykański kompozytor pochodzenia szwajcarskiego Ernest Bloch
• 1895 – urodził się brytyjski poeta i prozaik Robert Graves, miłośnik kultury antycznej, autor kompendium mitologii greckiej Mity greckie, popularny dzięki swoim powieściom historycznym Ja, Klaudiusz, Klaudiusz i Messalina, Córka Homera
• 1900 – urodził się polski aktor teatralny, estradowy, kabaretowy i filmowy Aleksander Żabczyński, gwiazda polskiej kinematografii okresu dwudziestolecia międzywojennego, uczestnik kampanii wrześniowej, oficer Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie
• 1915 – 845 osób zginęło w katastrofie rzecznego statku wycieczkowego SS Eastland w Chicago (na fotografii)
  

26 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Anna, Hanna i Joachim
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Helen Mirren

• 1755 – Giacomo Casanova został aresztowany przez inkwizycję państwową
• 1815 – urodził się polsko-niemiecki neurolog i embriolog Robert Remak
• 1875 – urodził się szwajcarski psychiatra i psycholog Carl Gustav Jung, twórca psychologii analitycznej oraz typologii osobowości
• 1945 – urodziła się brytyjska aktorka aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna pochodzenia rosyjskiego Helen Mirren (na fotografii) (Szaleństwo króla Jerzego, Gosford Park, Ostatnia stacja oraz Królowa)
• 1970 – zmarł szwajcarski rzeźbiarz Milo Martin
• 2005 – rozpoczęła się misja STS-114 promu kosmicznego Discovery, pierwsza po katastrofie promu Columbia z 2003 roku
  

28 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Ada, Macieja i Tymon; Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby; dzień niepodległości Peru
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Johann Sebastian Bach

Boeing B-17 Flying Fortress

• 1750 – zmarł niemiecki kompozytor Johann Sebastian Bach (na portrecie), wybitny twórca muzyki baroku, w jego dorobku kompozytorskim znajdują się dzieła wokalno-instrumentalne (jak kantaty religijne i świeckie, oratoria, pasje, msze) oraz dzieła instrumentalne: na instrumenty klawiszowe – organy i klawesyn, na instrumenty smyczkowe, muzyka kameralna i utwory na orkiestrę (wysłuchaj: początkowego fragmentu z V koncertu brandenburskiego D-dur oraz chóru z kantaty Wachet auf, ruft uns die Stimme)
• 1840 – urodził się amerykański zoolog, paleozoolog i paleontolog Edward Drinker Cope, odkrywca wielu gatunków kręgowców kopalnych, ewolucjonista, zwolennik neolamarkizmu
• 1915 – urodził się amerykański fizyk Charles Townes, jeden z wynalazców masera, laureat Nagrody Nobla
• 1925 – urodził się amerykański lekarz Baruch Samuel Blumberg, odkrywca wirusa wywołującego wirusowe zapalenie wątroby typu B i wynalazca szczepionki przeciwko niemu, laureat Nagrody Nobla
• 1935 – dokonano oblotu bombowca B-17 Flying Fortress (na fotografii)
• 1965 – zmarł japoński pisarz i krytyk literacki Ranpo Edogawa
• 2010 – zmarła polska piosenkarka Katarzyna Sobczyk, popularna wokalistka bigbitowa lat 60. (O mnie się nie martw, Nie bądź taki szybki Bill, Mały książę, Trzynastego)
  

30 lipca: imieniny obchodzą m.in.: Leopolda, Julita i Piotr; dzień niepodległości Vanuatu
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Clive Sinclair

Patrick Modiano

• 1915 – po raz pierwszy na polu walki zastosowano współczesny miotacz ognia
• 1930 – zmarł pionier piłki nożnej, jeden z pierwszych piłkarzy i działaczy piłkarskich Joan Gamper, założyciel klubu FC Barcelona
• 1940 – urodził się brytyjski wynalazca i konstruktor Clive Sinclair (na fotografii podczas spotkania z młodymi wynalazcami), znany przede wszystkim z konstrukcji komputerów domowych serii Sinclair m.in. ZX Spectrum
• 1945 – wojna na Pacyfiku: japoński okręt podwodny I-58 zatopił krążownik USS Indianapolis, zginęło 880 członków załogi, wielu w wyniku ataków rekinów
• 1945 – urodził się francuski pisarz Patrick Modiano (na fotografii), laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury
• 1975 – zmarł amerykański pisarz James Blish, autor fantasy i science fiction
• 2005 – zmarł polski reżyser teatralny i filmowy, aktor i pedagog Aleksander Bardini