Arado Ar 96

Arado Ar 96
(Dane wersji Ar 96B)

Dane podstawowe
Państwo	III Rzesza
Producent	Arado Flugzeugwerke GmbH
Konstruktor	Walter Blume
Typ	samolot szkolno-treningowy
Konstrukcja	dolnopłat o konstrukcji metalowej, podwozie klasyczne – chowane w locie
Załoga	2 (instruktor, uczeń)
Historia
Data oblotu	1938
Lata produkcji	1939–1945 1945–1948 (Czechosłowacja)
Dane techniczne
Napęd	1 silnik rzędowy, widlasty 12-cylindrowy Argus As 410 A-1
Moc	465 KM (347 kW)
Wymiary
Rozpiętość	11,00 m
Długość	9,10 m
Wysokość	2,60 m
Powierzchnia nośna	17,10 m²
Masa
Własna	1295 kg
Startowa	1700 kg
Zapas paliwa	205 l
Osiągi
Prędkość maks.	330 km/h
Prędkość przelotowa	295 km/h
Pułap	7100 m
Zasięg	990 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 karabin maszynowy MG 17 kal. 7,92 mm
Wyposażenie dodatkowe
fotokarabin
Użytkownicy
Niemcy, Rumunia, Słowacja, Węgry, Czechosłowacja
Rzuty
Multimedia w Wikimedia Commons

Arado Ar 96 – niemiecki samolot szkolno-treningowy z okresu II wojny światowej.

W związku z wprowadzeniem na wyposażenie Luftwaffe samolotów jednopłatowych zaszła potrzeba opracowania samolotu szkolnego dla szkolenia oraz doskonalenia umiejętności na tego typu samolotach. Samolot spełniający te warunki opracował inż. Walter Blume z wytwórni Arado Flugzeugwerke GmbH. Samolot ten otrzymał oznaczenie Ar 96, a jego prototyp został oblatany w 1938 roku^[1].

W wyniku podjętych badań stwierdzono, że samolot spełnia wszelkie warunki samolotu szkolnego jako samolot przejściowy pomiędzy samolotami szkolenia podstawowego Arado Ar 66, Focke-Wulf Fw 44, a samolotami bojowymi Messerschmitt Bf 109 czy Focke-Wulf Fw 190. Jeszcze przed zakończeniem badań w 1939 roku wyprodukowano serię informacyjną składającą się z 6 egzemplarzy samolotu, a w 1940 roku po zakończeniu badań niemieckie Ministerstwo Lotnictwa (RLM) wprowadziło samolot Ar 96 do produkcji seryjnej^[2]. W egzemplarzach seryjnych zmieniono system chowania podwozia, punkty mocowania głównych goleni odsunięto w kierunku końca skrzydła. Zwiększyło to rozstaw goleni podwozia i ułatwiło manewrowanie samolotem na lotnisku oraz starty i lądowania niedoświadczonym pilotom^[3].

Produkcję seryjną początkowo prowadzono w wytwórniach Arado Flugzeugwerke GmbH i AGO Flugzeugwerke GmbH, a później także w wytwórni na terenie Protektoratu Czech i Moraw – Avia i Letov. W trakcie produkcji seryjnej opracowywano i budowano różne wersje samolotu, różniące się przeznaczeniem, a co za tym idzie, wyposażeniem. Produkcję samolotu prowadzono do 1945 roku i łącznie zbudowano 2891 samolotów Ar 96 wszystkich wersji.

Po zakończeniu II wojny światowej w zakładach Avia w Czechosłowacji wznowiono produkcję samolotów opartą na konstrukcji samolotu Ar 96, otrzymał on oznaczenie Avia C-2^[2] i produkowany był do 1949 roku, zbudowano 394 tego typu samoloty^[4].

Samolot był budowany w wielu wersjach o różnych przeznaczeniach^[5][2][6]:

• Ar 96V – prototypy samolotu.
• Ar 96A-0 – seria informacyjna, zbudowano 6 sztuk w 1939 roku.
• Ar 96A – pierwsza wersja produkcyjna, zbudowano 92 sztuki w latach 1939–1940.
• Ar 96B-0 – druga wersja samolotu, zbudowano 2 sztuki w 1940 roku.
• Ar 96B-1 – nieuzbrojona wersja samolotu do treningu pilotażu, zbudowano 1381 sztuk w latach 1940–1944.
• Ar 96B-3 – wersja uzbrojona w stały karabin maszynowy umieszczony obok silnika, do szkolenia myśliwskiego, zbudowano 210 sztuk w latach 1941–1944.
• Ar 96B-6 – wersja do szkolenia pilotów myśliwskich, zbudowano 100 sztuk, w latach 1943–1944.
• Ar 96B-7 – wersja wyposażona w wyrzutniki bomb, przeznaczona do szkolenia pilotów samolotów szturmowych i samolotów nurkujących, zbudowano 896 sztuk w latach 1944–1945.
• Ar 96B-8 – ulepszona wersja samolotu Ar 96B-7, zbudowano 155 sztuk w latach 1944–1945.
• Avia C-2 – wersja budowana po II wojnie w Czechosłowacji na podstawie dokumentacji samolotu Ar 96B, wersja niejednolita, poszczególne samoloty różniły się wyposażeniem i zastosowaniem (szkolenie pilotażu myśliwskiego, bombardowania, pilotażu bez widoczności ziemi i nocnego), zbudowano 394 sztuki w latach 1945–1949^[4].

Samoloty Arado Ar 96 od 1940 roku były systematycznie wprowadzane do niemieckich szkół lotniczych i w krótkim czasie stały się one podstawowym samolotem przejściowym do wyższego szkolenia na samoloty myśliwskie i szturmowe. Znalazły się także na wyposażeniu szkół lotniczych w Rumunii, Słowacji i na Węgrzech. Użytkowano je do zakończenia II wojny światowej^[1][7].

Po zakończeniu II wojny światowej wersja produkowana w Czechosłowacji Avia C-2 znalazła się na wyposażeniu lotnictwa czechosłowackiego i była tam użytkowana do 1955 roku, jako samolot szkolny, a jeszcze do 1958 roku jako samolot do holowania szybowców.

Samolot Ar 96 był dolnopłatem o konstrukcji całkowicie metalowej. Kadłub o konstrukcji skorupowej i przekroju owalnym mieścił zakrytą kabinę, miejsca załogi były ustawione w tandemie. W wersji A instruktor siedział z przodu, a za nim uczeń, w wersji B zamieniono miejsca. Kadłub był zakończony wolnonośnym usterzeniem, tradycyjnie w konstrukcjach Arado statecznik poziomy był zamocowany na krańcu kadłuba. Skrzydło dwudzielne, wyposażone w klapy i lotki. Podwozie klasyczne z kółkiem ogonowym, koła główne chowane w locie do wnęk w dolnej powierzchni skrzydła. Napęd stanowił silnik rzędowy napędzający dwułopatowe śmigło o stałym skoku^[8].

• Barry Ketley, Mark Rolfe: Luftwaffe fledglings 1935-1945 Luftwaffe training units & their aircraft. Aldershot: Hikoki, 1996. ISBN 978-0-9519899-2-0. OCLC 42274719.
• Tomasz Murawski: Samoloty Luftwaffe 1939-1945. T. 1. Warszawa: Lampart, 1996, seria: Ilustrowana encyklopedia techniki wojskowej. ISBN 978-83-86776-00-9. OCLC 749671355.
• Heinz J. Nowarra: Die deutsche Luftrüstung 1933-1945. T. 3: Flugzeugtypen AEG - Dornier. Koblenz: Bernard & Graefe Verlag, 1993. ISBN 3-7637-5465-2. OCLC 722044393.
• George Punka: Hungarian Air Force. Carrollton: Squadron/Signal Publications, 1994. ISBN 978-0-89747-349-1. OCLC 34320496.
• Helmut Schneider: Das große Flugzeug-Typenbuch von 1944. Hildesheim, New York: Olms Presse, 1980. ISBN 978-3-487-08212-7. OCLC 256321003.
• J. R. Smith, Anthony L. Kay: German Aircraft of the Second World War. London: Putman, 1971. ISBN 851778364.
• Václav Němeček: Československá letadla (II) (1945—1984). Praha: Naše vojsko, 1984. (cz.).

• Zdjęcia i rysunek