Domus Aurea
Domus Aurea
Keiser Nero se paleiskompleks
Opgerig
64 tot 68 n.C.
Plattegrond
Argitekte en ingenieurs
Severus en Celer[1]
Bewaringstoestand
Net Esquilynse Vleuel
met oktagonale onthaalsaal (as ruïne)
Status
In staatsbesit (nasionale museum)
Toegang
Vir groepe (bespreking nodig)
op Sater- en Sondae
Ligging
Via della Domus Aurea, Rome
Die Domus Aurea (Latyn, «Goue Huis») was 'n uitgestrekte paleiskompleks wat keiser Nero vir homself in die middestad van antieke Rome laat oprig het nadat groot dele van die stad, insluitende villa's van adellikes op die Palatynheuwel en Nero se vorige paleis, die nog onvoltooide Domus Transitoria, in die Groot Brand van 64 n.C. vernietig is. Die kompleks, wat temidde van 'n uitgestrekte landskapspark met 'n kunsmatige meer (die stagnum Neronis waarin vlaminke gebaljaar het) opgerig is, het uit 'n reeks pawiljoene bestaan - met 'n lang hoofvleuel waarin woonvertrekke en onthaalsale gehuisves is.
Die inspirasie vir hierdie vleuel met sy uitsigte oor die meer en park was moontlik die luukse somervilla's wat welvarende Romeine langs die seekus van Kampanië laat bou het.[2] Na gelang van sy afmetings - die kompleks het tussen 80 en 130 hektaar in die middestad van Rome beslaan - het die Domus Aurea, wat tussen die Romeinse heuwels Palatyn en Esquilyn ontstaan het, eerder op 'n landgoed met villa gelyk. Dit was een van die mees buitengewone bouprojekte in die geskiedenis van Rome.
Die paleiskompleks se naam is afgelei van sy reusagtige goue koepel - een van talle ekstravagante argitektoniese elemente en versierings in die kompleks wat plafonne uit halfedelstene; fresko's, wit marmerpanele of vergulde dekorasies aan sy mure; gesofistikeerde mosaïeke; 'n aantal swembaddens en fonteine ingesluit het. Volgens die beskrywing van Suetonius in sy biografie oor Nero is die eetsale in die Domus Aurea van oopskuifplafonne voorsien wat van ivoor gemaak is. Die openings is gebruik om blomme of reukwater op gaste te laat reën. Die heer des huises is met 'n kolossale 120 voet hoë standbeeld uitgebeeld. Toe Nero sy statige woning ingewy het, het hy volgens oorlewering opgemerk dat hy voortaan vir die eerste keer in sy lewe «menswaardig» sou kon woon. Of die paleis ooit voltooi is, is tans nie bekend nie.
Die Domus Aurea was deel van 'n ambisieuse keiserlike plan om Rome volgens die hellenistiese voorbeeld van Alexandrië te herskep as «Neropolis» - 'n stad met 'n reghoekige plattegrond en breë reguit strate. Terwyl tydgenote daaroor gekla het dat hulle in die nuwe breë strate meer aan die somerhitte blootgestel sou wees as in die digbeboude ou Rome voor die brandramp, was Nero se stadsbeplanning daarop gemik op die gevaar van toekomstige brande deur groter afstande tussen geboue te verminder.
Die Domus Aurea-projek, wat reeds in Nero se leeftyd kritiek en spot uitgelok het, is deur sy opvolgers op die keisertroon byna volledig omgebou; dele daarvan is as openbare ruimtes teruggegee aan die bevolking van Rome. Nuut ontstaan het gedurende die bewind van Vespasianus en Titus die Amphitheatrum Flavium (Colosseum) en die Titusbaddens wat in 80 n.C. voltooi is. In 104 het 'n brand groot skade in die Domus Aurea berokken. Nog in dieselfde jaar is op die paleisterrein met die bou van die Trajanusbaddens begin wat vyf jaar later geopen is.
Van Nero se oorspronklike paleis het net die sogenaamde Esquilynse vleuel bewaar gebly wat net noord van die kunsmatige meer geleë was. Hierdie vleuel is ná Nero se selfmoord in 68 n.C. omgebou om deel te word van die Trajanusbaddens.
Verwysings
[wysig | wysig bron]Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Argitektuur
- (en) Parco archeologico del Colosseo: The Domus Aurea
- (it) antiqvitas.it: La Domus Aurea
- (en) arXiv.org: Robert Hannah, Giulio Magli and Antonella Palmieri: Nero’s ‘solar’ kingship and the architecture of Domus Aurea
- (en) Larry F. Ball: The Domus Aurea and the Roman Architectural Revolution
- (en) romewise.com: Domus Aurea - Nero's Golden House
- Geskiedenis en argeologie
- (en) National Geographic, September 2014: Rethinking Nero
- (en) Realm of History: Awe-inspiring 3D animations showcase the sheer opulence of Domus Aurea – Nero’s “Golden House”
- Rekonstruksie
- Fotogalerye
- Media
