dbo:abstract
|
- La dècada del 2020, s'inicià l'1 de gener de 2020 i finalitzarà al 31 de desembre de 2029. (ca)
- Roky 2020–2029 jsou souhrnně zvané 20. léta 21. století. První tři roky desetiletí jsou poznamenány pandemií covidu-19. Zasáhla téměř všechny země světa, do března 2022 byla příčinou více než 6 milionu úmrtí a způsobila světovou ekonomickou recesi. Z předchozího desetiletí pokračují vojenské konflikty jako občanská válka v Sýrii, občanská válka v Libyi, válka na východní Ukrajině, vojenská intervence v Jemenu či krize ve Venezuele. Na podzim 2020 proběhla válka v Náhorním Karabachu. Pád Kábulu v srpnu 2021 ukončil dvacetiletou válku v Afghánistánu. V únoru 2022 začala válka na Ukrajině a vyvolala největší uprchlickou krizi od druhé světové války. (cs)
- عقد 2020 بدأ في 1 يناير 2020 وسينتهي في 31 ديسمبر 2029. قبل نهاية هذا العقد، بلغ عدد سكان العالم 8 مليارات نسمة في 15 نوفمبر 2022 (ar)
- The 2020s (shortened to "the '20s" and referred to as the twenties) is the current decade, which began on January 1, 2020, and will end on December 31, 2029. The 2020s began with the COVID-19 pandemic - The first reports of the virus were published on December 31, 2019, though the first cases were reported to be much earlier - which caused a global economic recession as well as continuing financial inflation concerns and a global supply chain crisis. Multiple international demonstrations occurred in the early 2020s, including a continuation of those in Hong Kong that started in the late 2010s against extradition legislation, protests against certain local, state and national responses to the COVID-19 pandemic, others around the world against racism and police brutality, more in India against agriculture and farming acts, and, most recently, ones in Sri Lanka, Iran, China, and Russia against various forms of governmental jurisdiction and authoritarianism. The private space race also greatly accelerated in the early 2020s, as did military conflicts such as the Nagorno-Karabakh conflict, the Tigray War, the conflict between Gaza and Israel, the Fall of Kabul (which marked the end of the 20-year War in Afghanistan), and the Russian invasion of Ukraine (the largest conventional military offensive in Europe since World War II, having resulted in an immense refugee crisis). With many extreme weather events worsening in the early 2020s, several world leaders have called it the "decisive decade" for climate action as ecological crises continue to escalate. 5G networks also launched around the globe at the start of the decade, and became prevalent in smartphones. (en)
- Η Δεκαετία του 2020 είναι η δεκαετία του γρηγοριανού ημερολογίου η οποία ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου 2020 και θα τελειώσει την 31η Δεκεμβρίου 2029. (el)
- Die 2020er-Jahre umfassen die Jahre von 2020 bis 2029. Zu Beginn des Jahrzehnts führte die Verbreitung des zuerst lokal in der chinesischen Stadt Wuhan aufgetretenen Coronavirus SARS-CoV-2 zur COVID-19-Pandemie mit weltweit weitreichenden Folgen für Gesellschaft, Wirtschaft und Sport.Um die Ausbreitung von COVID-19 zu verlangsamen, kam es fast in allen Ländern weltweit zu Einschränkungen im gesellschaftlichen Leben. Es wurden staatlich neuartige Hygieneverordnungen durchgesetzt, wie die räumliche Distanzierung, die Vorschrift zum Tragen von Schutzmasken und ein Herunterfahren des öffentlichen Lebens, welche zeitweise Schließungen von Bildungseinrichtungen, nicht lebensnotwendigen Geschäften und das Aussetzen touristischer Reisen beinhaltet. Auch wurden 2020 zahlreiche Großveranstaltungen, unter anderem die Olympischen Spiele, die Fußball-Europameisterschaft und die Expo in Dubai um ein Jahr verschoben. Das Ausbildungs- und Arbeitsleben verlagert sich in den digitalen Bereich, wo ersatzweise zum Präsenzdienst Angebote wie „Home-Office“ und Videokonferenzen eingesetzt werden. Ab Ende 2020 lief eine globale Impfkampagne mit verschiedenen COVID-19-Impfstoffen an, von denen bis Mai 2022 mehr als 10 Milliarden Impfdosen verabreicht wurden. Bis dahin gab es über 500 Millionen bestätigte Infektionen, die mehr als 6 Millionen Menschen nicht überlebten. Am 24. Februar 2022 begann der russische Überfall auf die Ukraine, auf den vor allem die „Westliche Welt“ mit weitreichenden Wirtschaftssanktionen gegen Russland reagierte. Aufgrund der steigenden Durchschnittstemperaturen und ungewöhnlicher Wetterereignisse mit dramatischen Folgen werden die Maßnahmen gegen den Klimawandel drastisch beschleunigt, unter anderem der Ausstieg aus der fossilien Energie und Verbot von Verbrennerfahrzeugen. Norwegen wird 2025 als erstes Land der Welt nur noch Elektroautos neu zulassen. Schätzungen zufolge wird sich das Bevölkerungswachstum in Indien in den nächsten Jahrzehnten kaum abschwächen; damit wird Indien die Volksrepublik China in den 2020er Jahren als bevölkerungsreichstes Land der Erde ablösen. (de)
- La 2020-aj jaroj ampleksas la jardekon inter la 1-a de januaro 2020 kaj la 31-a de decembro 2029. (eo)
- 2020eko hamarkadak 2020etik 2029. urtera bitarteko iraupena du, biak barne. (eu)
- El decenio de los años 2020, también conocido como década del 2020 o años 20, es la década actual. Se inició el 1 de enero de 2020 y finalizará el 31 de diciembre de 2029. La década de los años 2020 es: El decenio Internacional de las Ciencias Oceánicas para el Desarrollo Sostenible y El decenio Internacional de las Naciones Unidas sobre la Restauración de los Ecosistemas. La década comienza con la pandemia de COVID-19 que se origina en la ciudad china de Wuhan y se propaga por el resto de China y en otros países del resto del mundo durante el 2020 provocando un fuerte impacto socioeconómico a nivel mundial causando graves trastornos económicos y una escasez generalizada de materiales médicos y otros bienes, además del aplazamiento o cancelación de eventos deportivos, religiosos, sociales, políticos y culturales ya que muchos países implementaron restricciones obligatorias de movimiento público. Esta pandemia ya ha provocado hasta el 25 de septiembre de 2022 y con dos años de presencia en el mundo, más de 400 millones de casos en todo el mundo y más de 6 millones de personas fallecidas. También provocó un colapso del mercado de valores mundial. Por otra parte, el asesinato del comandante militar iraní Qasem Soleimani y el líder de las milicias pro iraníes en Irak, Abu Mahdi al-Muhandis, por parte de un dron estadounidense en el aeropuerto de Bagdad en Irak produjo el ataque con misiles por parte de Irán a bases estadounidenses en Irak como represalia, casi produciéndose un conflicto de mayor escala. Dicha operación tuvo como nombre Operación Mártir Soleimani. Además, desde octubre de 2019, con el objetivo de lograr la retirada militar extranjera de Irak y Siria, ataques de milicias pro iraníes contra objetivos e intereses civiles y militares occidentales extranjeros son llevados cabo, sobre todo contra Estados Unidos, en ambos países. En Estados Unidos en 2020 se desataron protestas por la muerte de George Floyd contra el gobierno de Donald Trump, quien perdería meses después las elecciones a manos de Joe Biden. La carrera espacial privada (conocida como «NewSpace») también se aceleró enormemente a principios de la década de 2020, con varias empresas que avanzaron en sus esfuerzos internacionales y multinacionales para privatizar los vuelos espaciales como una industria comercial. Las redes 5G se lanzaron en todo el mundo a principios de la década y se generalizaron en los teléfonos inteligentes. Muchos conflictos que comenzaron en la década anterior continuaron en la década de 2020, como la Guerra Civil Siria, la Guerra en el Donbáss, la Guerra Civil Yemení, la Guerra en Malí y el Sahel africano, la Insurgencia en el Sinaí, el conflicto de Tigray, la Guerra civil sursudanesa y la crisis en Venezuela. Las persecuciones y genocidios que han continuado en la década de 2020 incluyen la persecución de los rohingya en Myanmar y el genocidio uigur en la región china de Xinjiang. ; el conflicto en Irak, la Guerra Civil Somalí, el conflicto de Irán contra Israel y Arabia Saudí, el conflicto de Oromo en Etiopía, la Insurgencia en Cachemira, el conflicto turco-kurdo y el Conflicto israelí-palestino. También continua la Guerra contra el terrorismo, destacando la Guerra contra los restos del «Estado Islámico». Sin embargo, finalizó la guerra en Afganistán con un tratado de paz entre EE.UU. y los talibanes que dio lugar a la retirada de tropas estadounidenses y una ofensiva talibán que volvió a convertir ese país en un Emirato Islámico. También finalizó la Segunda Guerra Civil Libia, aunque continuó la inestabilidad en ambos países. Hubo una breve guerra: la Segunda guerra del Alto Karabaj. Con la invasión rusa de Ucrania de 2022 se inició una nueva guerra en el continente europeo. Tras una larga serie de manifestaciones ocurridas en varios países de América Latina a finales de la década anterior, se evidenció una fuerte despopularización de la derecha política en esta región del mundo que trajo consigo un auge de gobiernos de izquierda electos a comienzos de este decenio. (es)
- Spreag treochtaí faisin 2020 den chuid is mó sna 2000idí. Treocht faisin go luath sna 2020idí ab ea masc maisiúil a chaitheamh chun an galar COVID-19 a chosc. (ga)
- Les années 2020 ont commencé le 1er janvier 2020 et se termineront le 31 décembre 2029. Le tout début de la décennie est notamment marqué au plus mal par la pandémie de Covid-19 causée par un virus de la famille des coronavirus, le SARS-CoV-2, apparu en Chine. Cette pandémie est considérée par l'Organisation mondiale de la santé (OMS) et par la plupart des experts comme la plus grave qu'ait connue l'humanité depuis la grippe espagnole de 1918. Après s'être répandu sur l'ensemble du territoire chinois, le virus se diffuse dans les pays voisins, puis dans le reste du monde, l'Europe devenant le centre de la pandémie début mars 2020, dénombrant plus de 800 000 décès confirmés au bout d'un an. Le continent américain est lui aussi durement touché, à l'image des États-Unis qui dénombrent plus de 500 000 décès, et du Brésil qui en compte plus de 250 000 ; plus de 170 millions de cas et plus de 3,5 millions de décès sont confirmés au niveau mondial (chiffres à début juin 2021). La pandémie entraîne le pire krach boursier depuis la crise de 2008, le confinement de populations entières et la fermeture de nombreuses frontières, notamment au sein de l'Espace Schengen. La recherche scientifique aboutit en quelques mois à l'élaboration de plusieurs candidats-vaccin contre la Covid-19. Plusieurs états (Chine, Royaume-Uni, États-Unis) lancent leur campagne de vaccination dès la fin 2020, suivis plus largement par des dizaines d'autres pays développés dès les premiers mois de 2021.Des confinements sont instaurés dans le monde en 2020 et 2021 pour faire face à la pandémie. Fin mai 2020, les États-Unis sont secoués par des émeutes commençant à Minneapolis puis se répandant dans tous les pays du monde, à la suite du décès de George Floyd, un afro-américain âgé de 46 ans, tué par un policier blanc nommé Derek Chauvin, puis à partir du 30 mai, plusieurs manifestations contre le racisme et les violences policières commis envers les personnes noires se répandent dans le monde, comme notamment en Europe, en Afrique et en Océanie. Plusieurs conflits ayant commencé durant les années 2010 continuent, comme notamment la guerre civile syrienne, la deuxième guerre civile libyenne, la guerre du Donbass, la guerre civile yéménite, ou encore la guerre civile sud-soudanaise. D'autres conflits plus anciens continuent également, comme la guerre civile somalienne, le conflit frontalier au Haut-Karabagh et le conflit israélo-palestinien, qui dure depuis plus de 70 ans. En août 2021, après presque 20 ans de guerre, les États-Unis se retirent d'Afghanistan, permettant la prise de pouvoir des Talibans. Au mois d'août 2021, un séisme frappe Haïti qui fait plus de 1 300 morts. Fin février 2022, une invasion de l'Ukraine par l'armée russe est annoncée par le président russe Vladimir Poutine lors d'une allocution télévisée, à la suite d'une crise longue de plusieurs années entre les deux pays. (fr)
- 2020-an Masehi adalah dasawarsa pada Milenium ke-3 dan Abad ke-21 yang dimulai dari tanggal 1 Januari 2020 hingga tanggal 31 Desember 2029. (in)
- Gli anni 2020 sono il decennio che comprende gli anni dal 2020 al 2029 inclusi. (it)
- 2020年代(にせんにじゅうねんだい)は、西暦(グレゴリオ暦)2020年から2029年までの10年間を指す十年紀である。この項目では、国際的な視点に基づいた2020年代について記載する。 (ja)
- De jaren 2020-2029 (van de christelijke jaartelling) zijn een decennium in de 21e eeuw. (nl)
- 2020년대는 2020년부터 2029년까지를 가리킨다. 는 2010년대부터 대중화된 스마트폰과 모바일 문화의 연장선으로, 기계가 인간의 역할을 대체하는 고도의 컴퓨터과학을 바탕으로 만들어진 인공지능, 메타버스, 가상현실 등이 하나의 문화로 자리잡았다. 한편 코로나-19 바이러스의 팬데믹 현상으로 인해, 전 세계적으로 교육분야를 포함하여 비대면 문화가 자리잡기도 하였다. 2020년대에 초/중/고 과정에 재학하는 세대는 2002년생 ~ 2022년생이며, 2020년대에 주로 학창시절을 보내는 세대는 2000년대 후반생부터 2010년대 중반생까지이다. 이 세대에 학창시절을 보내는 세대는 알파 세대로 인공지능과 메타버스, 가상현실 등 고도의 컴퓨터과학이 적용된 교육과 문화에 익숙한 세대로 분류되고 있다. (ko)
- Najważniejsze wydarzenia w latach 2020–2029 ułożone według dat rozpoczęcia się:
* Rok 2020:
* 3 stycznia: W wyniku ataku rakietowego USA na lotnisko w Bagdadzie zginął irański generał Ghasem Solejmani.
* 8 stycznia: Iran zaatakował rakietami bazy wojsk USA w Iraku. Tego samego dnia doszło do omyłkowego zestrzelenia ukraińskiego samolotu pasażerskiego Boeing 737-800 przez irańskie wojska lotnicze, w wyniku czego zginęło 179 osób.
* 21 stycznia: W życie weszła brytyjsko-amerykańska umowa o ochronie znajdującego się w wodach międzynarodowych wraku RMS Titanic, która ma na celu zapobiec eksplorowaniu wraku bez zezwolenia oraz jego dewastacji.
* 23 stycznia: Przesunięcie wskazówek na zegarze zagłady o 20 sekund do przodu, na 23:58:20, co daje najbliższą wartość do północy w całej historii.
* 1 lutego: Wielka Brytania wystąpiła z Unii Europejskiej.
* 7 lutego: Przywódca Al-Ka’idy Półwyspu Arabskiego, Kasim al-Rajmi, został zabity przez wojsko amerykańskie.
* 8 - 9 lutego: Strzelanina w Nakhon Ratchasima, która się rozpoczęła w bazie wojskowej, a potem przeniosła się na ulice i do centrum handlowego. Sprawcą był tajski żołnierz Jakrapanth Thomma. Zginęło 30 osób, a rannych zostało 63.
* 10 lutego: Wystrzelono sondę Solar Orbiter, której celem jest zbadanie z bliska Słońca i dotarcie do jego biegunów.
* 29 lutego: Podpisanie przez USA i Talibów trakt pokojowy w Doha, w myśli którego wojska NATO muszą się wycofać z Afganistanu.
* 4 marca: Pierwszy oficjalny przypadek Covid-19 w Polsce.
* 11 marca: Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła początek pandemii COVID-19.
* 11 marca: Oficjalny początek pandemii COVID-19.
* 20 marca: Wprowadzenie stanu epidemicznego w Polsce.
* 20 marca: Zakończenie trwających ponad rok protestów antyrządowych w Algierii.
* 27 marca: Macedonia Północna przystąpiła do NATO.
* 19 – 26 kwietnia: Pożar w Biebrzańskim Parku Narodowym, który strawił ok. 9,5% powierzchni. Z pożarem walczyło ponad 2 tys. strażaków, a przyczyną było podpalenie.
* 5 maja: Wystrzelono chińską rakietę Długi Marsz-5B, która ma posłużyć do wyniesienie modułów chińskiej bazy kosmicznej.
* 16 - 21 maja: Przez uderzenie cyklonu Amphan zginęło 123 osoby, a ok. 3 miliony zostały ewakuowane do schronów.
* 22 maja: Samolot pakistańskich linii lotniczych runął na budynki mieszkalne w Karaczi. Zginęło 98 osób, z czego 1 na ziemi.
* 25 maja: W wyniku interwencji policji umarł George Floyd, co wywołało falę protestów i zamieszek w USA.
* 30 maja: Wystartowała misja SpaceX DM-2, która była pierwszym lotem załogowym z terenów USA od misji wahadłowca STS-135 w 2011 roku, oraz pierwszą misją załogową przeprowadzoną przy pomocy pojazdów partnerów komercyjnych. Następnego dnia kapsuła Dragon przycumowała do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
* 4 czerwca: Wygaśnięcie Traktat w Trianon.
* 15 czerwca: Odnalezienie skarbu Foresta Fenna w górach skalistych, wartego ok. 8 mln zł.
* 18 lipca: Pożar katedry św. Piotra i Pawła w Nantes.
* 4 sierpnia: Na skutek eksplozji w Bejrucie zginęło 135 osób, a co najmniej 5 tysięcy doznało obrażeń.
* 6 sierpnia: Zaprzysiężenie Andrzeja Dudy na drugą kadencję prezydencką, po tym jak miesiąc wcześniej wygrał wybory.
* 9 sierpnia: Wybory prezydenckie na Białorusi wygrał Alaksandr Łukaszenka, co wywołało falę protestów.
* 20 sierpnia: Otrucie Aleksieja Nawalnego.
* 27 września: Odmrożenie konfliktu w Górskim Karabachu między Armenią i Azerbejdżanem.
* 4 października: Referendum niepodległościowe w Nowej Kaledonii. 53,26% głosujących odrzuciło niepodległość, przy frekwencji 85,69%.
* 15 października: Sooronbaj Dżeenbekow ustąpił ze stanowiska prezydenta Kirgistanu po fali protestów spowodowanych przez sfałszowane wybory parlamentarne.
* 22 października: Uznanie przez polski Trybunał Konstytucyjny, że przesłanka embriopatologiczna przerwania ciąży jest niezgodna z konstytucją Polski, co spowodowało falę protestów.
* 3 listopada: Joe Biden wygrywa wybory prezydenckie w USA.
* 10 listopada: Podpisanie traktatu pokojowego między Armenią i Azerbejdżanem z udziałem Rosji, który zakończył walki w Górskim Karabachu. W wyniku układu Azerbejdżan odzyskał południową część Górskiego Karabachu.
* 27 grudnia: Początek szczepień w państwach Unii Europejskiej przeciwko COVID-19.
* 31 grudnia: zakończył się drugi okres zobowiązania protokołu z Kioto.
* Rok 2021:
* 6 stycznia: Atak na Kapitol Stanów Zjednoczonych.
* 16 stycznia: Nepalska wyprawa dokonała pierwszego zimowego wejścia na K2.
* 20 stycznia: Zaprzysiężenie Joe Bidena na 46. Prezydenta Stanów Zjednoczonych.
* 1 lutego: Zamach stanu w Mjanmie, armia aresztowała urzędującą premier i laureatkę Pokojowej Nagrody Nobla Aung San Suu Kyi i prezydenta Win Myinta.
* 2 lutego: Rosyjski prawnik, publicysta i główny działacz opozycji politycznej Aleksiej Nawalny został skazany na 2,5 roku więzienia.
* 10-11 luty: W Polsce doszło do jednodniowego wyłączenia części mediów prywatnych w ramach akcji "Media bez wyboru".
* 18 lutego: lądowanie bezzałogowej sondy Mars 2020 z łazikiem Perseverance i helikopterem Ingenuity na Marsie.
* 22 lutego: Zamordowanie włoskiego ambasadora w Demokratycznej Republice Konga podczas ataku grupy 6 uzbrojonych ludzi na konwój MONUSCO.
* 5 marca–8 marca: pierwsza historyczna podróż apostolska papieża Franciszka do Iraku.
* 30 kwietnia: Tragedia na górze Meron w wyniku której zginęło 45 osób, a 150 zostało rannych.
* 8 czerwca: W Salwadorze ustanowiono Bitcoin jako prawny środek płatniczy.
* 12 lipca: Intensywne opady deszczu w Europie doprowadziły do serii powodzi, które spowodowały śmierć ponad 209 osób.
* 10 sierpnia - 27 grudnia: Masowe protesty w Polsce związane z tzw. "lex TVN".
* 14 sierpnia: początek kryzysu migracyjnego przy wschodniej granicy Unii Europejskiej.
* 15 sierpnia: Ofensywa talibów w Afganistanie.
* 30 sierpnia: Stany Zjednoczone zakończyły po 20 latach operacje wojskowe w Afganistanie.
* 2 września - 30 listopada: Wprowadzenie stanu wyjątkowego w Polsce na obszarze granicznym z Białorusią, związanego z kryzysem migracyjnym.
* 16 września: wystartowała misja kosmiczna SpaceX Inspiration4.
* 5 października: Wydanie Windowsa 11.
* 5 listopada: Eksplozja we Freetown w wyniku której zginęło 131 osób a 100 zostało rannych.
* 23 listopada: Wypadek macedońskiego autokaru, w wyniku którego zginęło 46 osób a 7 zostało rannych.
* 30 listopada: Barbados zerwał unie personalną z Wielką Brytanią stając się republiką.
* 12 grudnia: Referendum w Nowej Kaledonii. 96,49% głosujących odrzuciło niepodległość, frekwencja wyniosła 43,90%.
* 25 grudnia: Wystrzelenie Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba.
* Rok 2022:
* 2 - 11 stycznia: Protesty w Kazachstanie spowodowane wzrostem ceny gazu LPG. W wyniku premier Kazachstanu Askar Mamin podał się do dymisji a także zginęło 225 osób.
* 6 stycznia: Wkroczenie wojsk OUBZ na teren Kazachstanu, na prośbę Kasyma-Żomarta Tokajewa, w celu stabilizacji sytuacji w wyniku trwających protestów.
* 10 stycznia: Pierwszy udany przeszczep serca świni do ciała człowieka. Pacjent z nowym sercem przeżył 2 miesiące.
* 15 stycznia: Eksplozja podwodnego wulkanu Hunga Tonga i powstanie w wyniku jego tsunami, w wyniku którego zginęło 6 osób.
* 23 - 24 stycznia: Udany zamach stanu w Burkina Faso pod dowództwem Paul-Henriego Sandaogo Damiby przeciwko prezydentowi Rochowi Marca Christiana Kaboré'e.
* 25 stycznia – 30 czerwca: Budowa płotu na granicy polsko-białoruskiej.
* 21 lutego: Rosja uznała niepodległość Donieckiej Republiki Ludowej i Ługańskiej Republiki Ludowej.
* 24 lutego: Rozpoczęcie Inwazji Rosji na Ukrainę.
* 27 lutego - 31 marca: Rosyjskie wojska dopuściły się ludobójstwa w miejscowości Bucza.
* 15 marca: Początek masowych protestów na Sri Lance, które w późniejszym czasie spowodowały dymisję premiera Mahindy Rajapaksy i opuszczenie kraju przez prezydenta Gotabayego Rajapaksa.
* 21 marca: Katastrofa lotu China Eastern Airlines 5735 (133 ofiary)
* 14 kwietnia: Zatopienie, przez ukraińskie rakiety R-360 Neptun, krążownika Moskwa.
* 6 maja: Wybuch (ang.).
* 9 maja: Podanie się do dymisji premiera Sri Lanki Mahinda Rajapaksa w wyniku trwających protestów.
* 12 maja: Drugie zdjęcie czarnej dziury wykonane przez Teleskop Horyzontu Zdarzeń i pierwsze zdjęcie Sagittariusa A*, centralnej czarnej dziury Drogi Mlecznej.
* 20 maja: Zakończenie oblężenia Mariupola zwycięstwem wojsk rosyjskich.
* 2 czerwca: Platynowy Jubileusz 70-lecia panowania Elżbiety II.
* 5 czerwca: Wejście w życie konstytucji apostolska Praedicate Evangelium, reformująca Kurię Rzymską.
* 6 czerwca: Strzelanina, oraz wybuch bomby w kościele katolickim, podczas Zielonych Świętek, w Owie w Nigerii. Zginęło 50 osób.
* 14 czerwca: Zakończenie "wojny alkocholowej" po przez podzielenie wyspy Hans na pół i ustanowieniem na niej lądowej granicy duńsko-kanadyjskiej.
* 22 czerwca: Trzęsienie ziemi na granicy pakistańsko-afgańskiej, przez które zgineło 1193 osób, a 3025 zostało rannych.
* 27 czerwca: (ang.) w wyniku uduszenia podczas próby nielegalnego przemytu ludzi przez granicę meksykańsko-amerykańską.
* 1 lipca: Wybuch krwawych protestów, trwających kilka dni, w Uzbekistanie w republice Karakałpacji przeciwko zniesieniu autonomii regionu. 18 ofiar śmiertelnych, 243 rannych i 516 aresztowanych.
* 7 lipca: Premier Wielkiej Brytanii, Boris Johnson, złożył rezygnację z dotychczasowej pełnionych funkcji.
* 8 lipca: Zastrzelenie Shinzō Abe, byłego premiera Japonii.
* 9 lipca: Szturm protestujących na pałac prezydencki na Sri Lance i zmuszenie prezydenta Gotabaya Rajapaksa do złożenia urzędu.
* 11 lipca: Pierwsze operacyjne zdjęcie wykonane przez kosmiczny teleskop Jamesa Webba.
* 21 lipca: Rozwiązanie parlamentu Włoch przez prezydenta Sergio Mattarella.
* 26 lipca: Początek Katastrofy ekologicznej na Odrze.
* 5 - 7 sierpnia: Siły Obronne Izraela dokonały serii nalotów na Strefę Gazy przeciwko celą organizacji Palestyński Islamski Dżihad, w wyniku których zgineło 44 osób.
* 6 sierpnia: Wypadek Polskiego autokaru w Chorwacji, w którym 12 osób, a 43 zostały ranne.
* 30 sierpnia: Zmarł Michaił Gorbaczow.
* 8 września: Po 70 latach na tronie brytyjskim w wieku 96 lat zmarła królowa Elżbieta II, a jej nastepcą został syn Karol III.
* 12 - 14 września: Starcia zbrojne na granicy armeńsko-azerskiej, w wyniku których Azerbejdżan zajął 10 km² terytorium Armenii, a w trakcie zginęło 215 osób.
* 14 - 20 września: Największe starcie zbrojne między siłami Tadżykistanu a Kirgistanu w trakcie (ang.).
* 16 września: Wybuch krwawych protestów w Iranie po zabójstwie Mahsy Amini.
* 19 września: Przywrócenie nazwy stolicy Kazachstanu z Nursłutan na Astana.
* 17 września: Otwarcie kanału żeglugowego na Mierzei Wiślanej.
* 23 - 27 września: Referendum na ukraińskich terytoriach okupowanych przez Rosję w sprawie przyłączenia terenów obwodów ługańskiego, donieckiego, zaporoskiego i chersońskiego do Rosji, w wyniku którego 3 dni po zakończeniu doszło do aneksji przez Rosję tych obwodów.
* 26 września: Eksplozja i wyciek dwóch nitek gazociągu Nord Stream i jednej nitki Nord Stream 2.
* 27 września: Otwarcie gazociągu Baltic Pipe.
* 27 września: Celowe uderzenie przez sondę DART w planetoidę Dimorphos, w celu zmiany jej orbity.
* 30 września: (ang.) - Paul-Henri Sandaogo Damiba został usunięty przez Ibrahima Traore.
* 3 października: Zmarł Jerzy Urban.
* 8 października: Wybuch na moście krymskim.
* 20 października: Liz Truss, premier Wielkiej Brytanii, złożyła rezygnację z dotychczasowej pełnionych funkcji po 45 dniach urzędowania.
* 29 października: Wybuch paniki w Seulu, podczas imprezy Halloweenowej w wyniku której zmarło 156 osób, a 133 zostało rannymi.
* 30 października: W drugiej turze wyborów w Brazylii wygrał Lula da Silva pokonując urzędującego prezydenta Jaira Bolsonaro.
* 12 listopada: Sprowadzenie do Polski z Wielkiej Brytanii szczątków trzech prezydentów RP na uchodźstwie: Władysława Raczkiewicza, Augusta Zalewskiego i Stanisława Ostrowskiego
* 13 listopada: , przeprowadzony przez Partię Pracujących Kurdystanu, zginęło 6 osób.
* 15 listopada: Eksplozja rakiety na terenie Polski, w Przewodowie, w wyniku której zginęło 2 rolników.
* 15 listopada: Szacunkowo ludność na świecie przekroczyła 8 mld ludzi.
* 16 listopada: start misji Artemis 1.
* noc 19/20 listopada: rozpoczęcie przez Turcję operacji przeciw Kurdom z pomocą lotnictwa i karabinów maszynowych na terenie Iraku i Syrii, ostrzelanych zostało 89 celów w tym magazyny amunicji i schrony, zginęło 58 żołnierzy kurdyjskich i syryjskich, a także Kurdyjski dziennikarz.
* 12 grudnia: Zmarł Mirosław Hermaszewski.
* 14 grudnia: Doszło do eksplozji granatnika na Komendzie Głównej Policji w Warszawie. Granatnik został uruchomiony przez komendanta głównego policji Jarosława Szymczyka. (pl)
- Conforme padronização da norma internacional para representação de data e hora da Organização Internacional de Padronização (ISO), a década de 2020, também referida como anos 2020, década de 20 ou ainda anos 20, compreende o período de tempo que iniciou-se em 1 de janeiro de 2020 e terminará em 31 de dezembro de 2029.A década iniciou-se de forma turbulenta, com tensões entre os Estados Unidos e o Irão, a pandemia de Covid-19, o conflito entre Armênia e Azerbaijão pelo Alto Carabaque, o início da guerra do Tigré na Etiópia e a queda de Cabul com a retomada do Talibã no governo afegão, além da invasão russa na Ucrânia em 2022 e o fim do reinado de Isabel II. (pt)
- 2020-talet, eller i vardagligt tal 20-talet, är det nuvarande årtiondet som började den 1 januari 2020 och avslutas den 31 december 2029. År 2019 började ett tidigare okänt coronavirus att spridas i Wuhan i Kina. Viruset fick namnet sars-cov-2 och sjukdomen covid-19, kort för coronavirussjukdom 2019. Den pandemi som följde satte stark prägel på decenniets tidiga år. I försök att begränsa spridningen av viruset infördes i de flesta länder olika former av restriktioner av människors rörelsefrihet, med stor påverkan på hälsa, utbildning och ekonomi. Världens länder började i början av 2022 avskaffa merparten av restriktioner då vaccineringsprogram börjat ge önskad effekt. I fotspåren av Covid-19-pandemin inledde Ryssland den 24 februari 2022 en militär invasion av Ukraina, i följd av en konflikt som pågått sedan 2014, kallad Krimkrisen. Invasionen motiverades av Ryssland som att Ukraina "närmat sig NATO" och behöver avnazifieras vilket utgjorde, enligt Ryssland en säkerhetsrisk gentemot Ryssland. Följden av invasionen var att EU och andra västländer införde sanktioner gentemot Ryssland. B.la förbud mot import av rysk gas. Tidiga 20-talet präglades också av en högre inflation än föregående årtionde. USAs inflation ökade från 3.2 procentenheter år 2011 till 4,7 procentenheter år 2021. Anledningen till inflationen beskrevs som så kallade flaskhalsar i utbudssidan, kriget och pandemin. (sv)
- 2020-е (две ты́сячи двадца́тые) го́ды по григорианскому календарю — промежуток времени с 1 января 2020 года по 31 декабря 2029 года, включающий 2020 год 2-го десятилетия и с 2021 по 2029 годы 3-го десятилетия XXI века 3-го тысячелетия. Это текущие десятилетие. Оно началось 3 года назад и закончится через 6 лет.Начало десятилетия ознаменовалось пандемией коронавируса и рядом войн на территории бывшего СССР. (ru)
- 2020-ті роки — третє десятиліття двадцять першого століття. Роки від 2020 до 2029. Римський числовий запис: MMXX — MMXXIX (uk)
- 2020年代從2020年1月1日開始,於2029年12月31日結束。在初期,2019冠状病毒病疫情蔓延到全球,造成了經濟和政治動盪,第二次冷战亦使世界逐渐由合作开始走向对抗。 (zh)
|
rdfs:comment
|
- La dècada del 2020, s'inicià l'1 de gener de 2020 i finalitzarà al 31 de desembre de 2029. (ca)
- Roky 2020–2029 jsou souhrnně zvané 20. léta 21. století. První tři roky desetiletí jsou poznamenány pandemií covidu-19. Zasáhla téměř všechny země světa, do března 2022 byla příčinou více než 6 milionu úmrtí a způsobila světovou ekonomickou recesi. Z předchozího desetiletí pokračují vojenské konflikty jako občanská válka v Sýrii, občanská válka v Libyi, válka na východní Ukrajině, vojenská intervence v Jemenu či krize ve Venezuele. Na podzim 2020 proběhla válka v Náhorním Karabachu. Pád Kábulu v srpnu 2021 ukončil dvacetiletou válku v Afghánistánu. V únoru 2022 začala válka na Ukrajině a vyvolala největší uprchlickou krizi od druhé světové války. (cs)
- عقد 2020 بدأ في 1 يناير 2020 وسينتهي في 31 ديسمبر 2029. قبل نهاية هذا العقد، بلغ عدد سكان العالم 8 مليارات نسمة في 15 نوفمبر 2022 (ar)
- Η Δεκαετία του 2020 είναι η δεκαετία του γρηγοριανού ημερολογίου η οποία ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου 2020 και θα τελειώσει την 31η Δεκεμβρίου 2029. (el)
- La 2020-aj jaroj ampleksas la jardekon inter la 1-a de januaro 2020 kaj la 31-a de decembro 2029. (eo)
- 2020eko hamarkadak 2020etik 2029. urtera bitarteko iraupena du, biak barne. (eu)
- Spreag treochtaí faisin 2020 den chuid is mó sna 2000idí. Treocht faisin go luath sna 2020idí ab ea masc maisiúil a chaitheamh chun an galar COVID-19 a chosc. (ga)
- 2020-an Masehi adalah dasawarsa pada Milenium ke-3 dan Abad ke-21 yang dimulai dari tanggal 1 Januari 2020 hingga tanggal 31 Desember 2029. (in)
- Gli anni 2020 sono il decennio che comprende gli anni dal 2020 al 2029 inclusi. (it)
- 2020年代(にせんにじゅうねんだい)は、西暦(グレゴリオ暦)2020年から2029年までの10年間を指す十年紀である。この項目では、国際的な視点に基づいた2020年代について記載する。 (ja)
- De jaren 2020-2029 (van de christelijke jaartelling) zijn een decennium in de 21e eeuw. (nl)
- 2020년대는 2020년부터 2029년까지를 가리킨다. 는 2010년대부터 대중화된 스마트폰과 모바일 문화의 연장선으로, 기계가 인간의 역할을 대체하는 고도의 컴퓨터과학을 바탕으로 만들어진 인공지능, 메타버스, 가상현실 등이 하나의 문화로 자리잡았다. 한편 코로나-19 바이러스의 팬데믹 현상으로 인해, 전 세계적으로 교육분야를 포함하여 비대면 문화가 자리잡기도 하였다. 2020년대에 초/중/고 과정에 재학하는 세대는 2002년생 ~ 2022년생이며, 2020년대에 주로 학창시절을 보내는 세대는 2000년대 후반생부터 2010년대 중반생까지이다. 이 세대에 학창시절을 보내는 세대는 알파 세대로 인공지능과 메타버스, 가상현실 등 고도의 컴퓨터과학이 적용된 교육과 문화에 익숙한 세대로 분류되고 있다. (ko)
- Conforme padronização da norma internacional para representação de data e hora da Organização Internacional de Padronização (ISO), a década de 2020, também referida como anos 2020, década de 20 ou ainda anos 20, compreende o período de tempo que iniciou-se em 1 de janeiro de 2020 e terminará em 31 de dezembro de 2029.A década iniciou-se de forma turbulenta, com tensões entre os Estados Unidos e o Irão, a pandemia de Covid-19, o conflito entre Armênia e Azerbaijão pelo Alto Carabaque, o início da guerra do Tigré na Etiópia e a queda de Cabul com a retomada do Talibã no governo afegão, além da invasão russa na Ucrânia em 2022 e o fim do reinado de Isabel II. (pt)
- 2020-е (две ты́сячи двадца́тые) го́ды по григорианскому календарю — промежуток времени с 1 января 2020 года по 31 декабря 2029 года, включающий 2020 год 2-го десятилетия и с 2021 по 2029 годы 3-го десятилетия XXI века 3-го тысячелетия. Это текущие десятилетие. Оно началось 3 года назад и закончится через 6 лет.Начало десятилетия ознаменовалось пандемией коронавируса и рядом войн на территории бывшего СССР. (ru)
- 2020-ті роки — третє десятиліття двадцять першого століття. Роки від 2020 до 2029. Римський числовий запис: MMXX — MMXXIX (uk)
- 2020年代從2020年1月1日開始,於2029年12月31日結束。在初期,2019冠状病毒病疫情蔓延到全球,造成了經濟和政治動盪,第二次冷战亦使世界逐渐由合作开始走向对抗。 (zh)
- The 2020s (shortened to "the '20s" and referred to as the twenties) is the current decade, which began on January 1, 2020, and will end on December 31, 2029. The 2020s began with the COVID-19 pandemic - The first reports of the virus were published on December 31, 2019, though the first cases were reported to be much earlier - which caused a global economic recession as well as continuing financial inflation concerns and a global supply chain crisis. Multiple international demonstrations occurred in the early 2020s, including a continuation of those in Hong Kong that started in the late 2010s against extradition legislation, protests against certain local, state and national responses to the COVID-19 pandemic, others around the world against racism and police brutality, more in India again (en)
- Die 2020er-Jahre umfassen die Jahre von 2020 bis 2029. Zu Beginn des Jahrzehnts führte die Verbreitung des zuerst lokal in der chinesischen Stadt Wuhan aufgetretenen Coronavirus SARS-CoV-2 zur COVID-19-Pandemie mit weltweit weitreichenden Folgen für Gesellschaft, Wirtschaft und Sport.Um die Ausbreitung von COVID-19 zu verlangsamen, kam es fast in allen Ländern weltweit zu Einschränkungen im gesellschaftlichen Leben. Es wurden staatlich neuartige Hygieneverordnungen durchgesetzt, wie die räumliche Distanzierung, die Vorschrift zum Tragen von Schutzmasken und ein Herunterfahren des öffentlichen Lebens, welche zeitweise Schließungen von Bildungseinrichtungen, nicht lebensnotwendigen Geschäften und das Aussetzen touristischer Reisen beinhaltet. Auch wurden 2020 zahlreiche Großveranstaltungen, (de)
- El decenio de los años 2020, también conocido como década del 2020 o años 20, es la década actual. Se inició el 1 de enero de 2020 y finalizará el 31 de diciembre de 2029. La década de los años 2020 es: El decenio Internacional de las Ciencias Oceánicas para el Desarrollo Sostenible y El decenio Internacional de las Naciones Unidas sobre la Restauración de los Ecosistemas. En Estados Unidos en 2020 se desataron protestas por la muerte de George Floyd contra el gobierno de Donald Trump, quien perdería meses después las elecciones a manos de Joe Biden. (es)
- Les années 2020 ont commencé le 1er janvier 2020 et se termineront le 31 décembre 2029. Le tout début de la décennie est notamment marqué au plus mal par la pandémie de Covid-19 causée par un virus de la famille des coronavirus, le SARS-CoV-2, apparu en Chine. Cette pandémie est considérée par l'Organisation mondiale de la santé (OMS) et par la plupart des experts comme la plus grave qu'ait connue l'humanité depuis la grippe espagnole de 1918. Après s'être répandu sur l'ensemble du territoire chinois, le virus se diffuse dans les pays voisins, puis dans le reste du monde, l'Europe devenant le centre de la pandémie début mars 2020, dénombrant plus de 800 000 décès confirmés au bout d'un an. Le continent américain est lui aussi durement touché, à l'image des États-Unis qui dénombrent plus de (fr)
- Najważniejsze wydarzenia w latach 2020–2029 ułożone według dat rozpoczęcia się:
* Rok 2020:
* 3 stycznia: W wyniku ataku rakietowego USA na lotnisko w Bagdadzie zginął irański generał Ghasem Solejmani.
* 8 stycznia: Iran zaatakował rakietami bazy wojsk USA w Iraku. Tego samego dnia doszło do omyłkowego zestrzelenia ukraińskiego samolotu pasażerskiego Boeing 737-800 przez irańskie wojska lotnicze, w wyniku czego zginęło 179 osób.
* 21 stycznia: W życie weszła brytyjsko-amerykańska umowa o ochronie znajdującego się w wodach międzynarodowych wraku RMS Titanic, która ma na celu zapobiec eksplorowaniu wraku bez zezwolenia oraz jego dewastacji.
* 23 stycznia: Przesunięcie wskazówek na zegarze zagłady o 20 sekund do przodu, na 23:58:20, co daje najbliższą wartość do północy w całej historii. (pl)
- 2020-talet, eller i vardagligt tal 20-talet, är det nuvarande årtiondet som började den 1 januari 2020 och avslutas den 31 december 2029. År 2019 började ett tidigare okänt coronavirus att spridas i Wuhan i Kina. Viruset fick namnet sars-cov-2 och sjukdomen covid-19, kort för coronavirussjukdom 2019. Den pandemi som följde satte stark prägel på decenniets tidiga år. I försök att begränsa spridningen av viruset infördes i de flesta länder olika former av restriktioner av människors rörelsefrihet, med stor påverkan på hälsa, utbildning och ekonomi. (sv)
|