Wjelge Morawy
| Велья Морава Wjelge Morawy | |||
|
| |||
| |||
| Stolica | Velehrad | ||
| Liczba ludźi () • cołkowito • gynstość zaludńyńo |
osůb/km² | ||
| Religijo (głůwno) | |||
| Necowo důmyna | |||
| Autůnůmiczne terytoryja | |||
Wjelge Morawy – drůgie (pjyrsze bůło Państwo Samůna) strzedńowjyczne słowjańske państwo. Bůło rozlygowane na teroźńich terynach Madźarůw, Słowacyje i Czychůw, a jigo stolicům bůł Velehrad.[1]
Gyszichta
[edytuj | edytuj zdrzōdło]Bezmała we 805 roku cesorz Karol Wielgi podbjůł wandrowne plymjůna Awarůw we Ojropie Strzodkowyj. Wuůnczas polityczno sytuacyjo śe sam uspokojůła, co doło hilfa słowjańskemu kśyńćowi Mojmirowi do utworzyńo kole 820 roku swojigo państwa, kere śe mjanowało Wjelge Morawy.[1]
Te Wjelge Morawy tyż, za rzůndůw kśyńćp Śwjyntopełka, zawojowoły kole 875 roku Ślůnska i Małopolski. Bezmała tedy Morawjoki zburzůły ńykere ślůnske grodźiska, kej lo bajszpila we Lubomi kole Raćibůrza.[1]
Wjelge Morawy ńy szafły by uobstoć, atoli by niy przijynto krześcijaństwa. Nojprzůd we 822 roku wstympńy przyjyli je we ceremůńiji rzimskij uod Wschodńich Frankůw, ńyskorzi zaś, coby śe uod frankońskigo kamracyńo wyswobodźić, to wźynli zaś we 863 roku krzest we greckij ceremůńiji uod Wschodńigo Cesarstwa. We tych latach mjoł tyż być uokrzczůny noleżůncy do Morawjokow wuůnczas Ślůnsk. Juzaś blank ńyskorzij skiż frankońsko-mjymjeckich biskupůw poleku zaczli przeuůnaczać śe na ceremůńijo rzimsko.[1]
Te sroge Wjelge Morawy, krům tygo aże śe ćůngnyły uod Wrocławjo do Budapesztu a uod Pragi do Krakowa, to ńyskorzi uostoły blank zburzůne we 907 roku skuli angrifůw madźarskich wojokůw. Skuli tych wojyn Ślůnsk przeloz spod morawskij pod czesko władza.[1]