Kunda
Kunda
| |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 59°30′N 26°32′E / 59.500°N 26.533°E | |
| Država |  Estonija
|
| Okrug | Lääne-Viru |
| Vlast | |
| - gradonačelnik | Kaido Veski |
| Površina | |
| - Ukupna | 10.1 km²[1] |
| Stanovništvo (2021.) | |
| - Grad | 2,865[1] |
| - Gustoća | 284,2 stan. / km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+2 (UTC+3) |
| Poštanski broj | 44107[1] |
| Karta | |
  Kunda Pozicija Kunde u Estoniji | |
Kunda je industrijski i lučki grad od 2,865 stanovnika[1] na sjeveru Estonije u Okrugu Lääne-Viru.
Kunda se nalazi na obali Finskog zaljeva nedaleko od ušća rijeke Kunde, udaljena 26 km sjeverno od svog aministrativnog centra Rakverea, a od Tallinna 107 km.[2]
Pored grada pronađeni su ostatci prahistorijskog naselja datiranog u polovicu 7. milenija pne. po tom nalazištu nazvana je ta arheološka kultura - Kundska kultura.[3]
Kunda je prvi put dokumentirana 1241. kao selo pod imenom Gundas, nakon tog 1287. kao rezidencija vazala Nicolaus de Gundisa, a 1443. kao feud.[2]
Po nalogu ruskog cara Aleksandra I, - 1805. proširena je luka i podignuto naselje, sa pilanom i tvornicom užadi. Krajem 1860-ih, Johann Girard de Soucanton (1785.-1868), tadašnji vlasnik feuda, zainteresirao se za mogućnost proizvodnje cementa od lokalnog vapnenca.[2]
U tu svrhu je 1870. osnovano dioničko društvo (treće u Rusiji u to vrijeme), 1872. izvedeni su industrijski pokusi, a 1873. započela je kontinuirana proizvodnja cementa.[2] Od 1893. u cementari se koriste parne mašine, a iste godine dovršena je i hidroelektrana (prva na Baltiku). Nakon tog je 1896. puštena u promet privatna željeznička pruga Kunda – Rakvere, duga 19 km. U Kundi je postojao snažan radnički pokret (štrajkovi 1870. i 1883., demonstracije 1922.).[2]
Kunda je 1920. dobila status trgovišta, a status grada 1938.[2] Između 1920.-41. rekonstruirana je tvornica cementa Punane Kunda.
Grad je proživio period od 1941. do 1944. pod njemačkom okupacijom.
U vrijeme Estonske Sovjetske Socijalističke Republike u periodu 1957.-74. rekonstruirana je luka, u to vrijeme i grad je narastao brojem stanovnika.[2] Za tih vremena se 13 km od grada nalazio aerodrom Rutja, baza sovjetske avijacije.[3]
I danas je najveće poduzeće cementara koja od 1992. posluje pod imenom AS Kunda Nordic Tsement (akronim: KNT;) i dio je njemačke grupacije Heidelberg Cement Group.[2]
Stara luka zamjenjena je novom podignutom između 1993.-94. Od 2006. Kunda ima tvornicu celuloze AS Estonian Cell.[2]
KNT je 1999. izgradio termoelektranu, a na rijeci Kundi nalaze se dvije hidroelektrane, podignute 1893. i 2003.[2]
Türi ima ugovore o prijateljstvu sa sljedećim gradovima;[3]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „Estonia: Counties, Cities and Towns” (engleski). City population. Pristupljeno 27.11. 2021.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 „Kunda” (estonski). Eesti Entsüklopeedia. Pristupljeno 27.11. 2021.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 „Sister cities of Kunda” (engleski). Sister cities. Pristupljeno 26.11. 2021.
|  | |
Jaanilinn (Ivangorod) i Petseri (Pečori) anektirani su od strane Sovjetskog Saveza 1945. godine te su danas dio Rusije. | ||