Abas II od Egipta
| Abas II od Egipta | |
|---|---|
| Abasov portret | |
| Egipatski kediv | |
| Vladavina | 1892. - 1914. |
| Prethodnik | Teufik-paša |
| Nasljednik | Husein Kamel (kao sultan) |
| Supruga | Ikbal Hanim, Mariana Török |
| Djeca | Emina, Atija, Fetija, Muhamad Abdel Moneim, Lutfija Šavkat, Muhamed Abdel Kader |
| Dinastija | Muhameda Alija |
| Otac | Teufik-paša |
| Majka | Emina Ilhami |
| Rođenje | 14. jul 1874. Aleksandrija |
| Smrt | 20. decembar 1944. Geneva (Švicarska) |
Abas II od Egipta znan kao Abbas Hilmi-paša (Aleksandrija, 14. jul 1874 - Geneva, 20. decembar 1944.) bio je posljednji Egipatski kediv koji je vladao od 1892. do 1914.[1]
Ostao je upamćen po tom što je ostao lojalan svom nominalnom suverenu Osmanskom sultanu koji je stao na stranu Centralnih sila. Zbog tog su ga Britanci 18. decembra 1914. smjenili i proglasili Egipat i službeno Britanskim protektoratom.[1]
Abas je postao kediv nakon iznenadne smrti svog oca Teufik-paše 1892. koja ga je zatekla na studiju u bečkom Theresianumu. Još na samom početku svoje vladavine pokušao je vladati što samostalnije, ne obaziravši se previše na instrukcije britanskog agenta i generalnog konzula u Egiptu (1883.-1907.) - lorda Cromera. Potaknut narodnim nezadovoljstvom zbog sve većeg utjecaja Velike Britanije na Egipat, Abas je za premijera postavio čovjeka koji je bio poznat kao otvoreni protivnik Britanaca. Nakon kritika na račun Britanske vojske - 1894., lord Cromer je poduzeo mjere da smanji kedivove prerogative.[1]
Nakon 1894. Abas se malo primirio, ali je i nadalje financijski pomagao panislamističke i anti-britanske novine Al-Muajad (Pristalica). Međutim kada su 1906. nacionalisti zatražili da i Egipat dobije ustavnu vladu, Abas je to odbio. Ali je već sljedeće godine podržao osnivanje Nacionalne partije lidera Muṣṭafe Kamila, kako bi parirao Partiji Uma, koju su favorizirali Britanci. Na što su oni odgovorili postavljanjem energičnog Lorda Kitchenera za generalnog konzula (1912.-14.).[1]
Ubrzo su lideri Nacionalne partije protjerani ili pozatvarani, a Abasovi prerogativi smanjeni.[1]
Nakon izbijanja Prvog svjetskog rata Abas koji se tad nalazio u Istambulu, uputio je apel Egipćanima i Sudancima da podrže Centralne sile i da se bore protiv Britanaca. To je bila kap koja je prelila čašu - zbog čeg su Britanci 18. decembra 1914. proglasili protektorat i sljedećeg dana svrgli Abasa, a na njegovo mjesto postavili njegovog ujaka Huseina Kamela kao sultana.[1] . Kad je 1922. proglašena Kraljevina Egipat, Abas je i službeno izgubio sva prava na tron, ostatak života proveo je u egzilu, uglavnom u Švicarskoj.[1]
Abasov sin Muhammad Abdel Moneim bio je kratkotrajni regent umjesto maloljetnog Fuada II.
| Prethodnik: | Egipatski kediv (1892. - 1914.) | Nasljednik: |
| Teufik-paša | Husein Kamel |