Wok

Ël wok a l'é na pèila a forma dë scuela, an ghisa ò fèr, dovrà ant la cusin-a cinèisa e cantonèisa.

La paròla che i dovroma an ossident a ven da 'nt ël cinèis cantonèis 鑊. An cinèis mandarin a së scriv 锅 (guō). A l'é belfé capì vàire ch'a sia veja sta paròla ën vardand la strutura dj'ideograma dovrà për rapresentelo: an tute doe le version a la man snista a-i sempe 'l dissègn d'un cit omèt, a la man drita col dël feu. As trata donca d'un dij concet ch'a son ëstàit codificà për prim, con dij sìmboj anco' motobin davzin a na rapresentassion pitogràfica.

St'utiss a l'é spantiasse an tut ël mond, ansema a la popolassion cinèisa, e an vàire pòst andova la presensa cinèisa a l'é motobin veja a l'ha finì për esse adotà coma part dla cusin-a local. An Indonesia a lo diso penggorengan, an Malaysia a lo diso kuali (e ambelessì a l'é d'amzura pì cita che nen col cinèis), ant le Filipin-e a lo diso kawa ò kawali.

Soa forma rionda a fa belfé ten-e na part dla ròba ch'a cheus ant sij bòrd, për mantenla càuda, antramentr che cola an fond as fricòcia. Për sòlit a ven dovrà con mach na frisa d'euli. A l'ha un coèrcc ch'a fa belfé dovrela për cheuse la ròba a vapor, sempe ën lassand l'eva a beuje al fond dla pèila, e la ròba tuta pogià an brova a l'eva. As deuvra ëdcò për frise 'l mangé a bagn d'euli e për cheusi le supe.

J'amzure a van da 20 cm a fin-a pì che 2 méter ëd diàmeter. Për sòlit, però, ël diàmeter da 36 cm a l'é col pì spantià (ch'a va bin për na famija ëd 3 ò 4 përson-e). Coj pì cit për sòlit a son da 20 cm e coj pì gròss da 91 cm. Combin che la forma tradissional a la sia a scuela, da chèich desen-a d'agn as në fan ëdcò a fond piat, për podej-je dovré ant sij feu elétrich, che dësnò a cheuso nen bin. An sta version-sì a resto squasi parèj ëd na pèila da frità dle nòstre, mach col bòrd pì àut. A son fass-ne ëdcò dle version modificà a fé na cita sporgensa davzin al fond dla pèila, an manera ch'a sia pì belfé buté la ròba a cheuse a vapor sensa droché giù, për coj ch'a l'han nen tant la man.

Ël man-i a l'é longh (për sòlit con n'ànima an metal saldà a la pèila midema e arvestì an bòsch) ò pura a son doi cit man-i an metal, coma coj dij nòstr grilèt.