Wurcyt
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Inne nazwy |
wurtzyt |
---|---|
Skład chemiczny |
ZnS – siarczek cynku |
Twardość w skali Mohsa |
3,5 –4 |
Przełam |
nierówny |
Łupliwość |
dobra |
Układ krystalograficzny |
heksagonalny |
Gęstość |
4,09 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
brązowoczerwona, brązowoczarna, pomarańczowobrązowa, czarna |
Rysa |
jasnobrązowa |
Połysk |
tłusty |
Wurcyt (wurtzyt) – minerał z gromady siarczków. Należy do grupy minerałów rzadkich – występuje znacznie rzadziej niż sfaleryt.
Nazwany na cześć francuskiego chemika Karola A. Wurtza (1817-1884).
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju tabliczkowym o sześciokątnych zarysach lub tworzy pojedyncze piramidy heksagonalne. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, naciekowych, nerkowych. Obok sfalerytu stanowi odmianę poliformiczną siarczku cynku. Jest kruchy przeświecający. Często tworzy odmiany kolomorficzne. Zawiera domieszki żelaza, kadmu, manganu (erytrocynkit).
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Jest produktem procesów hydrotermalnych, krystalizuje z gorących roztworów przepływających przez różne skały. Występuje w żyłach kruszcowych, w szczelinach tworzy szczotki krystaliczne. Współwystępuje z galeną, pirytem, markasytem.
Miejsca występowania:
- Boliwia,
- Stany Zjednoczone – (Arizona, Arkansas, Kolorado, Connecticut, Idaho, Iowa, Massachusetts, Michigan, Missouri, Montana, Nevada, New Jersey, Nowy Meksyk, Nowy Jork, Ohio, Pensylwania, Utah, Wirginia, Wisconsin),
- Czechy,
- Grecja,
- Niemcy – (Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Hesja, Nadrenia Północna-Westfalia, Saksonia-Anhalt, Saksonia),
- także w: Argentynie, Australii, Austrii (Karyntia, Tyrol), w Chinach, Kanadzie, Irlandii, Japonii, Kirgistanie, Meksyku, Namibii, Maroku, Peru, Rumunii, Rosji, RPA, Wielkiej Brytanii, Zambii, na Słowacji, Słowenii, Węgrzech, we Francji i we Włoszech.
- W Polsce: wurcyt występuje na Dolnym Śląsku w Górach Kaczawskich (obok miejscowości Radzimowice), w Małopolsce (kopalnia Olkusz, Pomorzany) i na Górnym Śląsku (kopalnia Biały Szarlej).
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- ważna ruda cynku,
- poszukiwany przez kolekcjonerów,
- do wyrobu drobnej galanterii, rzeźb, biżuterii.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- wurcyt na stronie Webmineral.com (ang.)
- wurcyt na stronie Mindat.org (ang.)