Ruchba
| δ Cassiopeiae | |||||||||||||||||||||
 Położenie w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
01h 25m 48,946s[1] | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
+60° 14′ 07,00″[1] | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
47,62 ± 0,90 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
6,7 ± 1,8 km/s[1] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
A5 IV[1] | ||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
113 km/s[4] | ||||||||||||||||||||
| Wiek |
600 mln[2] lat | ||||||||||||||||||||
| Temperatura |
8400 K[2] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||||||
| Krąży wokół | |||||||||||||||||||||
| Półoś wielka |
7113[5] pc | ||||||||||||||||||||
| Mimośród |
0,1305[5] | ||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Ruchba (Delta Cassiopeiae, δ Cas) – gwiazda w gwiazdozbiorze Kasjopei, odległa od Słońca o około 95 lat świetlnych.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Nazwa własna tej gwiazdy pochodzi od arabskiego ركبة rukbah i oznacza „kolano” (Kasjopei)[2][6]. Gwiazda ma także inną nazwę Ksora, która pojawia się w atlasie Bečvářa[7]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Ruchbah dla określenia tej gwiazdy[8].
Charakterystyka obserwacyjna
[edytuj | edytuj kod]Jest to czwarta co do jasności gwiazda w konstelacji, stanowiąca część charakterystycznego kształtu przypominającego łacińską literę W. Na północ od równoleżnika 35° N (w całej Europie) Kasjopea to gwiazdozbiór okołobiegunowy i Delta Cassiopeiae nigdy nie zachodzi za horyzont[2].
Charakterystyka fizyczna
[edytuj | edytuj kod]Ruchba jest podolbrzymem należącym do typu widmowego A5. Ma temperaturę 8400 K i jasność 63 razy większą od Słońca. Jej promień jest prawie czterokrotnie większy od słonecznego. Masa gwiazdy to 2,5 masy Słońca, ma ona około 600 milionów lat i za około 10 milionów lat stanie się większym, pomarańczowym olbrzymem[2].
Jest to gwiazda zmienna zaćmieniowa – gwiazda podwójna, której słabszy składnik częściowo zaćmiewa blask jaśniejszego, przechodząc przed fragmentem jego tarczy[2]. Obserwowany okres zmienności to zarazem okres obiegu składników wokół środka masy, jest on równy 759 dni. Obserwowana wielkość gwiazdowa zmienia się od 2,68 do 2,76m[4].
Odległa o 110,1″ (w 2012 r.) gwiazda dwunastej wielkości gwiazdowej[9] nie jest związana z tym układem, gdyż wykazuje inny ruch własny[10].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Lista gwiazd w gwiazdozbiorze Kasjopei
- Lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach
- Lista najjaśniejszych gwiazd według jasności wizualnej
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Ruchba w bazie SIMBAD (ang.) [dostęp 2018-09-10].
- ↑ a b c d e f g h i Jim Kaler: RUCHBAH (Delta Cassiopeiae). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2018-09-10]. (ang.).
- ↑ Obliczona na podstawie paralaksy i wielkości obserwowanej.
- ↑ a b Ruchbah. Alcyone ephemeris. [dostęp 2018-09-10]. (ang.).
- ↑ a b Anderson E., Francis C: HIP 6686. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-09-01]. (ang.).
- ↑ Cassiopeia, or Cassiope. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 148. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ David Harper, L.M. Stockman: (Un)Common Star Names. Obliquity. [dostęp 2018-09-10]. (ang.).
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-06-01. [dostęp 2018-09-10].
- ↑ Mason et al.: WDS J01258+6014A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
- ↑ TYC 4031-1418-1 w bazie SIMBAD (ang.) [dostęp 2018-09-10].