Rdestówka

Rdestówka
	; Morfologia (rdestówka zaroślowa)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	rdestowate
Rodzaj	rdestówka
	Nazwa systematyczna
	Fallopia Adanson; Fam. 2: 277, 557. Jul-Aug 1763
	Typ nomenklatoryczny
	Polygonum scandens L. (Sp. Pl. 364. 1753) (=Fallopia scandens (L.) Holub)
Synonimy
	Bilderdykia Dumort.; Helxine Raf.; Pleuropterus Turcz.; Tiniaria (Meisn.) Rchb.;
	Bilderdykia Dumort.; Helxine Raf.; Pleuropterus Turcz.; Tiniaria (Meisn.) Rchb.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rdestówka (Fallopia) – rodzaj roślin z rodziny rdestowatych. Obejmuje 12 gatunków^[4]. Zasięg ich występowania obejmuje obszary o umiarkowanym klimacie na półkuli północnej^[5]^[4]. W Polsce rodzimym gatunkiem jest rdestówka zaroślowa F. dumetorum, zadomowionym przybyszem jest rdestówka powojowata F. convolvulus. Uprawiane jako rośliny ozdobne są rdestówka Auberta F. aubertii i rdestówka bucharska F. baldschuanica^[6].

Morfologia i biologia

Pokrój: Rośliny jednoroczne lub byliny o drewniejących i wijących się pędach^[5]^[7].
Liście: Pojedyncze, skrętoległe, ogonkowe. Blaszka liściowa owalna lub sercowata, całobrzega. Gatka rurkowata^[7].
Kwiaty: Obupłciowe, drobne, zebrane w groniaste lub wiechowate kwiatostany. Okwiat jest trwały, pięciokrotny. Zewnętrzne 3 listki są większe, często ze spiczastym lub oskrzydlonym grzbietem. Pręcików 8, szyjki słupka bardzo krótkie^[7].
Owoce: Orzeszek trójkanciasty lub owalny^[7].

Systematyka

Pozycja systematyczna i podział

Rodzaj z plemienia Polygoneae i podrodziny Polygonoideae w obrębie rodziny rdestowatych Polygonaceae^[8].

Gatunki tu zaliczane były włączane do szeroko ujmowanego rodzaju rdest Polygonum^[8]. Po wyodrębnieniu rodzaju zaliczano tu w randze sekcji gatunki rdestowców (Reynoutria), które wydzielono w osobny rodzaj po odkryciu, że stanowią osobny klad, bazalny względem pary rodzajów Fallopia i muhlenbekia (Muehlenbeckia)^[9]^[10].

W obrębie rodzaju wyróżnia się 3 sekcje^[11]:

sect. Fallopia – rośliny o łodygach pnących, kwiaty obupłciowe, kwiatostan groniasty, znamię główkowate, od sect. Paragonum różnią się budową włosków^[11], podstawowa liczba chromosomów x=10^[12],
sect. Paragonum – rośliny o łodygach pnących, kwiaty obupłciowe, kwiatostan groniasty, znamię główkowate, od sect. Fallopia różnią się budową włosków^[11], podstawowa liczba chromosomów x=10^[12],
sect. Pleuropterus – rośliny o łodygach pnących, kwiaty obupłciowe, kwiatostan wiechowaty, znamię liściowate^[11], podstawowa liczba chromosomów x=10^[12],

Wyróżniano tu także sekcję Reynoutria (wyodrębnianą współcześnie w osobny rodzaj rdestowiec) – obejmującą rośliny o prostych łodygach, kwiatach jednopłciowych i frędzlowatych znamionach^[11], o podstawowej liczbie chromosomów x=11^[12].

Pozycja rodzaju na tle kladogramu podrodziny Polygonoideae^[2]^[13]

Oxygonum

Persicaria

	Bistorta

	Aconogonon + Koenigia

Fagopyrum

Pteroxygonum

	Calligonum

	Pteropyrum

Oxyria

	Rumex

	Rheum

Knorringia

Reynoutria

	Fallopia

	Muehlenbeckia

Duma

	Atraphaxis

	Polygonum

Wykaz gatunków^[4]

Fallopia aubertii (L.Henry) Holub – rdestówka Auberta
Fallopia baldschuanica (Regel) Holub – rdestówka bucharska
Fallopia convolvulus (L.) Á.Löve – rdestówka powojowata
Fallopia cristata (Engelm. & A.Gray) Holub
Fallopia cynanchoides (Hemsl.) Haraldson
Fallopia dentatoalata (F.Schmidt) Holub
Fallopia dumetorum (L.) Holub – rdestówka zaroślowa
Fallopia filipes (H.Hara) Holub
Fallopia × heterocarpa (Beck) Doweld
Fallopia koreana B.U.Oh & J.G.Kim
Fallopia pterocarpa (Wall. ex Meisn.) Holub
Fallopia scandens (L.) Holub
Fallopia schischkinii Tzvelev

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2012-10-17]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Fallopia Adans.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-07-30].
↑ ^a ^b GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 81, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ ^a ^b ^c ^d Li Anjen; Chong-wook Park: Fallopia. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-10-17]. (ang.).
↑ ^a ^b Genus Fallopia Adans.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-07-30].
↑ Schuster, Tanja M., Wilson, Karen L., Kron, Kathleen A.. Phylogenetic relationships of Muehlenbeckia, Fallopia, and Reynoutria (polygonaceae) investigated with chloroplast and nuclear sequence data. „International Journal of Plant Sciences”. 172, 8, s. 1053(14), 2011. (ang.).
↑ Schuster, Tanja M.; Reveal, James L.; Kron, Kathleen A.. Phylogeny of Polygoneae (Polygonaceae: Polygonoideae). „Taxon”. 60, 6, s. 1653-1666, 2011. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Gabriele Galasso, Enrico Banfi, Fabrizio De Mattia, Fabrizio Grassi, Sergio Sgorbati, Massimo Labra. Molecular phylogeny of Polygonum L. s.l. (Polygonoideae, Polygonaceae), focusing on European taxa: preliminary results and systematic considerations based on rbcL plastidial sequence data. „Atti Soc. it. Sci. nat. Museo civ. Stor. nat. Milano”. 150 (I), s. 113-148, 2009. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Craig C. Freeman, Harold R. Hinds: Fallopia. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-10-17]. (ang.).
↑ Tanja M. Schuster, James L. Reveal, Michael J. Bayly, Kathleen A. Kron. An updated molecular phylogeny of Polygonoideae (Polygonaceae): Relationships of Oxygonum, Pteroxygonum, and Rumex, and a new circumscription of Koenigia. „Taxon”. 64, 6, s. 1188-1208, 2015. DOI: 10.12705/646.5.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).

[ing-3] Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2012-10-17]. (ang.).

[powo-4] Fallopia Adans.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-07-30].

[konemann-5] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[checklist-6] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 81, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[china-7] Li Anjen; Chong-wook Park: Fallopia. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-10-17]. (ang.).

[grin-8] Genus Fallopia Adans.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-07-30].

[schuster-9] Schuster, Tanja M., Wilson, Karen L., Kron, Kathleen A.. Phylogenetic relationships of Muehlenbeckia, Fallopia, and Reynoutria (polygonaceae) investigated with chloroplast and nuclear sequence data. „International Journal of Plant Sciences”. 172, 8, s. 1053(14), 2011. (ang.).

[schuster2-10] Schuster, Tanja M.; Reveal, James L.; Kron, Kathleen A.. Phylogeny of Polygoneae (Polygonaceae: Polygonoideae). „Taxon”. 60, 6, s. 1653-1666, 2011. (ang.).

[galasso-11] Gabriele Galasso, Enrico Banfi, Fabrizio De Mattia, Fabrizio Grassi, Sergio Sgorbati, Massimo Labra. Molecular phylogeny of Polygonum L. s.l. (Polygonoideae, Polygonaceae), focusing on European taxa: preliminary results and systematic considerations based on rbcL plastidial sequence data. „Atti Soc. it. Sci. nat. Museo civ. Stor. nat. Milano”. 150 (I), s. 113-148, 2009. (ang.).

[america-12] Craig C. Freeman, Harold R. Hinds: Fallopia. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-10-17]. (ang.).

[tanja-13] Tanja M. Schuster, James L. Reveal, Michael J. Bayly, Kathleen A. Kron. An updated molecular phylogeny of Polygonoideae (Polygonaceae): Relationships of Oxygonum, Pteroxygonum, and Rumex, and a new circumscription of Koenigia. „Taxon”. 64, 6, s. 1188-1208, 2015. DOI: 10.12705/646.5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]