Gwara chwalimska

Gwara chwalimska – gwara używana przez Chwalimiaków, należąca do dialektu śląskiego, z wpływami wielkopolskimi.

• mazurzenie
• obecność głosek pochylonych
• samogłoska ę wymawiano jako nosowe a, np. jancmiyń, gamba
• forma jeg^ua, jegio^uka (por. czes. jehla czy dłuż. jegła)
• wyrażanie czasu przeszłego oraz trybu przypuszczającego za pomocą aorystycznego 'ch', np. jach to słyso^u.
• prelabializacja
• dyftongiczna wymowa samogłoski y w wygłosie, np. pudziymyj, niesiymyj
• dyftongiczna wymowa o pochylonego, np. co^urny, kowo_ul, zo_uk
• utrzymanie oboczności 'ew' w przyrostkach przymiotników, rzeczowników i w końcówkach celownika liczby pojedynczej rzeczowników męskich oraz mianownika liczby mnogiej rzeczowników męskich, tj. -ew- po spółgłoskach miękkich i stwardniałych, np. kóniewi, kowo_ulewi, wiśniewyj
• forma 'banie' (będzie)
• formy trybu rozkazującego rodzaju męskiego używane w funkcji bezokolicznika, np. musi pisaj, nie chce wziąj
• ściąganie form czasu przeszłego w rodzaju żeńskim po wypadnięciu 'ł', wymawianemu jak 'u', np. jach s^uysa, jach tyg nie bra
• opuszczanie końcowego 'o' w końcówce dopełniaczu pojedynczym przymiotników i zaimków, np. psziso^u do moig taty.
• zanotowane słowa: banie (będzie), zo_uk (nauczyciel), zapangwaj (zapiąć), pioj (czytać), ma! (tak), bulce (ziemniaki), dziywce (córka), ^uolica (drzwi)

• Artykuł Kazimierza Nitscha Rzekomi "wendowie" w Wielkopolsce (s. 834)