Gjekë Marinaj
 Gjekë Marinaj, 2010 | |
| Data i miejsce urodzenia |
26 maja 1965 |
|---|---|
| Narodowość |
albańska |
| Dziedzina sztuki | |
| Nagrody | |
|
Pjetëra Arbnoriego, (2008) | |
| Strona internetowa | |
Gjekë Marinaj (ur. 1965 we wsi Brruti koło Rrapsh-Starja[1]) – albańsko-amerykański poeta, tłumacz, krytyk literacki i wydawca.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rejonie Malësia e Madhe w północnej Albanii. Po ukończeniu szkoły średniej w Szkodrze, w 1986 kształcił się w zakresie dziennikarstwa we Wlorze. Pisał w tym okresie do popularnych czasopism młodzieżowych – Zeri i Rinisë (Głos Młodzieży), Luftëtari (Bojownik) oraz Vullnetari (Ochotnik).
Pierwsze utwory publikował w okresie studiów. W sierpniu 1990 opublikował wiersz Kuajt (Konie) w czasopiśmie Drita (Światło). Liczący 22 wersy utwór stanowił zakamuflowaną krytykę systemu komunistycznego. Ostrzeżony w porę przed aresztowaniem uciekł w nocy w góry i 12 września 1990 przekroczył nielegalnie granicę z Jugosławią[1]. Władze Jugosławii umieściły go w obozie dla uchodźców Padinska Skela w Belgradzie. W czerwcu 1991 r. wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i zamieszkał w San Diego[2].
Studia z zakresu literatury ukończył na Uniwersytecie Teksańskim w Dallas. Prowadzi zajęcia z literatury światowej w Richland College[1]. Jest także przewodniczącym Albańsko-Amerykańskiego Związku Pisarzy i wydawcą dwujęzycznego pisma Pena International. W roku 2006 opublikował w Tiranie antologię poezji amerykańskiej, we własnym tłumaczeniu. Zajmuje się także teorią literatury. W 2012 uzyskał doktorat na Uniwersytecie Teksańskim, na podstawie rozprawy „Oral Poetry in Albanian and Other Balkan Cultures: Translating the Labyrinths of Untranslatability”.
Mieszka w Richardson, ze swoją żoną Dusitą.
Twórczość literacka
[edytuj | edytuj kod]Poezja
[edytuj | edytuj kod]- Mos më ik larg (Nie odchodź daleko ode mnie), Tirana 1995
- Infinit (Nieskończenie), Dallas 2000.
- Lutje në ditën e tetë të javës (Modlitwy w ósmym dniu tygodnia), Prishtina, 2008
- Paradigma e parajsës: poezi për dashurinë, Prishtina 2022.
Proza i krytyka literacka
[edytuj | edytuj kod]- Ca gjëra nuk mund të mbeten sekret (Pewne rzeczy nie mogą być skrywane w tajemnicy), New York 2007.
- Protonizmi: Nga teoria në praktikë (Protonizm: Od teorii do praktyki), Tirana 2011.
Wywiady
[edytuj | edytuj kod]- Ana tjetër e pasqyrës (Po drugiej stronie lustra), Dallas, 2003
Przekłady
[edytuj | edytuj kod]- Poezia bashkëkohore amerikane: antologji (Współczesna poezja amerykańska: antologia), Tirana 2006
- Sung Across the Shoulder: The Heroic Poetry of Illyria (Marinaj i Frederick Turner), Dallas, 2011
- Occurrence on earth, Dallas, 2011
- Vendi i pazbuluar: sonatat e një shtegtari, Tiranë, 2011
- Në Shpellën e Platonit, Dallas. 2006
- Poezia Amerikane, Tirana, 2006
- Ora e Paqes, Dallas, 2005
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]W 2008 został uhonorowany Nagrodą Pjetëra Arbnoriego, przyznawaną przez albańskie ministerstwo kultury.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Gjekë Marinaj Il fondo senza fondo dell'amore. = 2021-11-22 [online], aktoretshqiptare.info (wł.).
- ↑ GJEKË MARINAJ, POETI ERUDIT MALËSOR SHQIPTARO – AMERIKAN PO PUSHTON BOTËN ME POEZINË E TIJ. = 2022-10-13 [online], gazetadielli.com, 2022 (ang.).