Berliner Ensemble

Berliner Ensemble (Zespół Berliński) – zespół teatralny w Berlinie założony i kierowany przez Bertolta Brechta, od 19 marca 1954 r. mający siedzibę w budynku Theater am Schiffbauerdamm – budynku teatralnym we wschodniej części miasta, położonym nad Sprewą niedaleko mostu Weidendammer Brücke i reprezentacyjnej Friedrichstraße. Budynek w stylu neobarokowym został wzniesiony według projektu architekta Heinricha Seelinga i oddany do użytku w listopadzie 1892 r.

Zespół Berliner Ensemble został założony przez Brechta w listopadzie 1949 r. po jego decyzji o osiedleniu się w NRD. W skład zespołu weszli aktorzy, którzy uczestniczyli w prapremierze sztuki Brechta „Matka Courage i jej dzieci”. W latach 1949–1954 zespół występował w budynku Deutsches Theater przy Schumannstraße 12/13, niedaleko obecnej siedziby.

Po śmierci Brechta w 1956 r. zespołem kierowała do 1971 Helene Weigel, żona Brechta i współzałożycielka BE. Następnie dyrektorami byli w kolejności^[1]:

• 1971–1977 – Ruth Berghaus
• 1977–1991 – Manfred Wekwerth
• 1992–1993 – Matthias Langhoff, Fritz Marquardt, Heiner Müller, Peter Palitzsch, Peter Zadek
• 1993–1994 – Fritz Marquardt, Heiner Müller, Peter Palitzsch, Peter Zadek
• 1995 – Heiner Müller
• 1996: Martin Wuttke
• 1997–1999: Stephan Suschke
• 1999–2017: Claus Peymann
• od 2017: Oliver Reese

W 1992 r. teatr został przekształcony z teatru państwowego w spółkę dotowaną przez rząd.

W 1952 r. teatr wystąpił gościnnie w Polsce (w Warszawie, Łodzi i Krakowie)^[2].

• Christoph Funke i Wolfgang Jansen: Theater am Schiffbauerdamm. Die Geschichte einer Berliner Bühne. Links Verlag, Berlin 1992 ISBN 3-86153-047-3.
• Konrad Gajek: Bertolt Brecht na scenach polskich (1929-1969), Wrocław 1974.