PL209962B1 - Środki chwastobójcze zawierające podstawiony tien-3-ylosulfonyloamino(tio)karbonylotriazolin(ti)on, zastosowanie środków, sposób zwalczania niepożądanych roślin i sposób wytwarzania środków chwastobójczych - Google Patents

Description

Wynalazek dotyczy nowych chwastobójczych, synergistycznych kombinacji substancji aktywnych, które zawierają, z jednej strony, znany, podstawiony tien-3-ylosulfonyloamino(tio)karbonylotriazolin(ti)on, a z drugiej znane związki o aktywności chwastobójczej i które można stosować ze szczególnie dużym powodzeniem do zwalczania chwastów w rozmaitych uprawach roślin użytecznych oraz do zwalczania jednoliściennych i dwuliściennych chwastów w zakresie pół- i nie selektywnym.

Podstawione tien-3-ylosulfonyloamino(tio)karbonylotriazolin(ti)ony są znanymi środkami chwastobójczymi (porównaj: WO-A-01/05788). Jednakże, działanie tych związków nie we wszystkich uwarunkowaniach jest zadowalające.

Nieoczekiwanie wynaleziono, że substancja aktywna z grupy podstawionych tien-3-ylosulfonyloamino(tio)karbonylotriazolin(ti)onów o wzorze I określonym poniżej, w przypadku łącznego jej użycia z pewnymi związkami o właściwościach chwastobójczych wykazuje efekty synergistyczne pod względem działania na chwasty, szczególnie korzystnie jako preparaty wieloskładnikowe przeznaczone do selektywnego zwalczania chwastów jednoliściennych i dwuliściennych w uprawach roślin uprawnych, takich jak, na przykład, bawełna, jęczmień, ziemniaki, kukurydza, rzepak, ryż, żyto, soja, słonecznik, pszenica, trzcina cukrowa i buraki cukrowe, a także do zwalczania chwastów jednoliściennych i dwuliściennych w zakresie pół- i nieselektywnym.

Przedmiotem wynalazku są środki chwastobójcze, charakteryzujące się skuteczną zawartością kombinacji substancji aktywnych złożoną z następujących składników:

a) podstawiony tien-3-ylosulfonyloamino(tio)karbonylotriazolin(ti)on o wzorze ogólnym (I):

w którym:

₁

Q¹ oznacza tlen, ₂

Q² oznacza tlen, ₁

R¹ oznacza grupę metylową, ₂

R² oznacza grupę metylową, ₃

R³ oznacza grupę metoksylową,

R⁴ oznacza grupę metylową, („substancja aktywna grupy 1) oraz

b) związek z grupy triazyn, zwłaszcza 6-chloro-4-etyloamino-2-tert-butyloamino-1,3,5-triazyna (terbutyloazyna), („substancja aktywna grupy 2).

Przedmiotem wynalazku jest również zastosowanie środków określonych powyżej do zwalczania niepożądanych roślin.

Kolejnym przedmiotem wynalazku jest sposób zwalczania niepożądanych roślin, w którym na niepożądane rośliny i/lub ich przestrzeń życiową działa się środkami określonymi powyżej.

Przedmiotem wynalazku jest również sposób wytwarzania środków chwastobójczych, w którym miesza się środek określony powyżej ze środkami powierzchniowo czynnymi i/lub rozcieńczalnikami.

Ogólnie ze stanu techniki wiadomo, że substancje aktywne należące do środków chwastobójczych, można odpowiednio do ich budowy chemicznej przyporządkować do następujących klas substancji aktywnych: amidy (na przykład izoksaben, pikolinafen, propanil);

związki aryloheterocykliczne (na przykład azafenidyna, benzfendizon, butafencil-allil, karfentrazon-etyl, cynidon-etyl, fluazolat, flumiklorak-pentyl, flumioksazyna, flupropacyl, flutiacet-metyl, oksadiazon, oksadiargil, profluazol, piraflufenetyl, pirydat, pirydafol, sulfentrazon, 4-[4,5-dihydro-4-metylo-5-okso-(3-trifluorometylo)-1H-1,2,4-triazol-1-ilo]-2-[(etylosulfonylo)amino]-5-fluorobenzenokarbotioamid);

aryloksyfenoksypropioniany (na przykład klodinafop-propargil, cyhalofop-butyl, diklofop-metyl, fenoksaprop-P-etyl, fluazifop-P-butyl, haloksyfop-P-metyl, kwizalofop-P-etyl;

PL 209 962 B1 pochodne kwasów karboksylowych (na przykład klopiralid, dikamba, fluroksypir, pikloram, triklopir); benzotiadiazole (na przykład bentazon);

chloroacetamidy (na przykład acetochlor, alachlor, butachlor (S)-dimetenamid, metazachlor, metolachlor, pretilachlor, propachlor, propizochlor);

cykloheksanodiony (na przykład butroksydym, klefoksydym, cykloksydym, setoksydym, tralkoksydym);

dinitroaniliny (na przykład benfluralina, etalfluralina, oryzalina, pendimetalina, trifluralina);

etery difenylowe (na przykład acifluorfen-Na, aklonifen, bifenoks, fluoroglikofen-etyl, fomesafen, laktofen, oksyfluorfen), moczniki (na przykład chlortoluron, diuron, izoproturon, linuron, metobromuron, metoksuron); imidazolinony (na przykład imazametabenz-metyl, imazamoks, imazachina, imazetapir), izoksazol (na przykład izoksaflutol);

nikotynoanilidy (na przykład diflufenikan); nitryle (na przykład bromoksynil, joksynil);

związki fosforoorganiczne (na przykład anilofos, glufozynat-amon), glifozatsól izopropyloamoniowa, sulfosat);

oksyacetamidy (na przykład flufenacet, mefenacet);

pochodne kwasu fenoksykarboksylowego (na przykład 2,4-D, dichlorptop-P, MCPA, MCPB, mekoprop);

pirazole (na przykład pirazolat, pirazoksyfen); pirydazynony (na przykład norflurazon); pirydyna (na przykład ditiopir, tiazopir);

pirymidynylo(tio)benzoesany (na przykład bispirybak, pirybenzoksym, pirytiobak, piryminobak); sulfonylomoczniki (na przykład amidosulfuron, azymsulfuron, benzsulfuron-metyl, chlorimuronetyl, chlorsulfuron, cinosulfuron, cyklosufamuron, etoksysulfuron, flupirsulfuron-metyl-Na, foramsulfuron, jodosulfuron-metyl-Na, imazosulfuron, metsulfuron-metyl, nikosulfuron, oksasulfuron, primisulfuron-metyl, prosulfuron, pirazosulfuron-etyl, rimsulfuron, sulfometuron-metyl, sulfosulfuron, tifensulfuron-metyl, triasulfuron, tribenuron-metyl, trifloksysulfuron, triflusulfuron-metyl, tritosulfuron);

tetrazolinony (na przykład fentrazamid);

tiokarbaminiany (na przykład butylat, dimepiperat, EPTC, esprokarb, molinat, orbenkarb, prosulfokarb, triałat);

triazyny (na przykład ametryna, atrazyna, cyjanazyna, dimeksyflam, simazyna, terbutyloazyna, terbutryna);

triazynony (na przykład heksazynon, metamitron, metrybuzyna); triazole (na przykład amitrol);

triazolinony (na przykład amikarbazon, flukarbazon-Na, propoksykarbazon-Na), triazolopirymidyny (na przykład kloransulam-metyl, diklosulam, florasulam, flumetsulam, metosulam);

triketony (na przykład mezotrion, silkotrion); uracyle (na przykład bromacyl).

W szczególności są to następujące znane związki chwastobójcze:

sól sodowa 4,5-dihydro-3-metoksy-4-metylo-5-okso-N-[(2-trifluorometoksyfenylo)sulfonylo]-1H-1,2,4-triazol-1-karboksyamidu (flukarbazon sodowy), N-(4,6-dimetoksypirymidyn-2-ylo)-N'-(N-metylo-N-metylosulfonylosulfamoilo)-mocznik (amidosulfuron), 5-(2,4-dichlorofenoksy)-2-nitrobenoesan metylu (bifenoks), 3,5-dibromo-4-hydroksybenzonitryl (bromoksynil), 2-(4-chloro-2-fluoro-5-(2-chloro-2-etoksykarbonyloetylo)fenylo)-4-difluorometylo-5-metylo-2,4-dihydro-3H-1,2,4-triazol-3-on (karfentrazon etylowy), kwas 2,4-dichlorofenoksy-octowy (2,4-D), ester kwasu 2,4-dichlorofenoksyoctowego (2,4-Dester) kwas 3,6-dichloro-2-metoksy-benzoesowy (dikamba), 2,6-dichlorobenzonitryl (dichlobenil), kwas (R)-2-(2,4-dichlorofenoksy)-propionowy (dichloroprop-P), N-(2,4-difluorofenylo)-2-(3-trifluorometylofenoksy)pirydyno-3-karboksyamid (diflufenikan), (S)-2-chloro-N-(2,4-dimetylo-3-tienylo)-N-(2-metoksy-1-metyloetylo)acetamid, -P[(S)-(dimetenamid), dimetenamid-P], [R]-2-[4-(6-chlorobenzoksazol-2-iloksy)fenoksy]propionian etylu (fenoksaprop-(P)-etylowy), N-(2,6-difluorofenylo)-8-fluoro-5-metoksy-[1,2,4]-triazolo[1,5-c]pirymidyno-2-sulfonoamid (florasulam), N-(4-fluorofenylo)-N-izopropylo-2-(5-trifluorometylo-1,3,4-tiadiazol-2-iloksy)acetamid (flufenacet), sól sodowa N-(4,6-dimetoksypirymidyn-2-ylo)-N'-(3-metoksykarbonylo-6-trifluorometylopirydyn-2-ylosulfonylo)mocznika (sól sodowa flupirsulfuronu metylowego, flupirsulfuron), kwas (4-amino-3,5-dichloro-6-fluoropirydyn-2-yloksy)octowy (ester 2-butoksy-1-metylo4

PL 209 962 B1 etylowy, ester 1-metyloheptylowy) (fluroksypyr, fluroksypyr butoksypropylowy, fluroksypyr meptylowy), 5-metyloamino-2-fenylo-4-(3-trifluorometylofenylo)-3(2H)-furanon (flurtamon), 2-[[[[(4,6-dimetoksy-2-pirymidynylo)amino]karbonylo]amino]sulfonylo]-4-formyloamino-N,N-dimetylobenzamid (foramsulfuron), kwas 2-amino-4-(hydroksymetylofosfinylo)masłowy) (-sól amonowa) (glufozinat, glufozinat amonu), N-fosfonometyloglicyna (-sól izopropyloamoniowa) (glifozat, sól izopropyloamoniowa glifozatu), kwas 2-(4,5-dihydro-4-metylo-4-izopropylo-5-okso-1H-imidazol-2-ilo)-5-metoksymetylopirydyno-3-karboksylowy (imazamoks), sól sodowa N-(4-metoksy-6-metylo-1,3,5-triazyn-2-ylo)-N'-(5-jodo-2-metoksykarbonylofenylosulfonylo)mocznik (jodosulfuron, jodosulfuron metylosodowy), (5-cyklopropyloizoksazol-4-ilo)-(2-metylosulfonylo-4-trifluorometylofenylo)metanon (izoksaflutol), kwas (R)-2-(4-chloro-2-metylofenoksy)propionowy (mekoprop-P), ester metylowy kwasu 2-[[[[(4,6-dimetoksy-2-pirymidynylo)amino]karbonylo]amino]sulfonylo]-4-[[(metylosulfonylo)amino]metylo]benzoesowego (mezosulfuron), 2-(4-metylosulfonylo-2-nitrobenzoilo)-1,3-cykloheksanodion (mezotrion), (S)-2-(chloro-N-(2-etylo-6-metylofenylo)-N-(2-metoksy-1-metyloetylo)acetamid (metolachlor, S-metolachlor), N-(2,6-dichloro-3-metylofenylo)-5,7-dimetoksy-1,2,4-triazolo[1,5-a]pirymidymo-2-sulfonoamid (metosulam), 4-amino-6-tert-butylo-3-metylotio-1,2,4-triazyn-5(4H)-on (metrybuzyna), N-(4-metoksy-6-metylo-1,3,5-triazyn-2-ylo)-N'-(2-metoksykarbonylofenylosulfonylo)mocznik (metsulfuron, metsulfuron metylowy), N-(4,6-dimetoksypirymidyn-2-ylo)-N'-(3-dimetylokarbamoilopirydyn-2-ylosulfonylo)mocznik (nikosulfuron), N-(4-fluorofenylo)-6-(3-trifluorometylofenoksy)pirydyno-2-karboksyamid (pikolinafen), sól sodowa estru metylowego kwasu 2-[[[(4,5-dihydro-4-metylo-5-okso-3-propoksy-1H-1,2,4-triazol-1-ilo)karbonylo]amino]sulfonylo]benzoesowego (propoksykarbazon sodowy) [2-chloro-5-(4-chloro-5-difluorometoksy-1-metylo-1H-pirazol-3-ilo)-4-fluorofenoksy]octan etylu (piraflufen etylowy), N-(4,6-dimetoksypirymidyn-2-ylo)-N'-(3-etylosulfonylopirydyn-2-ylosulfonylo)mocznik (rimsulfuron), 2-(2-chloro-4-metylosulfonylobenzoilo)cykloheksan-1,3-dion (sulkotrion), jon N-fosfonometyloglicynotrimetylosulfoniowy (sulfosat), 6-chloro-4-etyloamino-2-tert-butyloamino-1,3,5-triazyna (terbutyloazyna), N-(4-metoksy-6-metylo-1,3,5-triazyn-2-ylo)-N'-(2-metoksykarbonylotien-3-ylosulfonylo)mocznik (tifensulfuron metylowy), N-(4-metoksy-6-metylo-1,3,5-triazyn-2-ylo)-N'-[2-(2-chloroetoksy)fenylosulfonylo)mocznik (triasulfuron), N-metylo-N-(4-metoksy-6-metylo-1,3,5-triazyn-2-ylo)-N'-(2-metoksykarbonylofenylosulfonylo)mocznik (tribenuron metylowy), N-(4-metoksy-6-trifluorometoksy-1,3,5-triazyn-2-ylo)-N'-(2-trifluorometylofenylosulfonylo) mocznik (tritosulfuron), 4-(4,5-dihydro-4-metylo-5-okso-3-trifluorometylo-1H-1,2,4-triazol-1-ilo)-2-(etylosulfonyloamino)-5-fluorobenzenokarbotioamid (HWH4991, porównaj: WO-A-95/306561), 2-chloro-N-[1-(2,6-dichloro-4-difluorometylofenylo)-4-nitro-1H-pirazol-5-ilo)propanokarboksyamid (SLA5599, porównaj: EP-A- 303153).

Jako składnik zgodnej z wynalazkiem mieszaniny, stanowiący substancję aktywną grupy 2 należącą do triazyn w obecnym wynalazku należy wymienić w sposób szczególny terbutyloazynę.

Obecnie nieoczekiwanie wynaleziono, że zgodne z wynalazkiem, zdefiniowane kombinacje substancji aktywnej o wzorze (I) i/lub jej soli i przytoczonych substancji aktywnych z grupy triazyn (grupa 2), obok bardzo dobrego tolerowania przez rośliny użytkowe wykazują szczególnie wysoką skuteczność chwastobójczą i mogą one być stosowane w rozmaitych uprawach, przede wszystkim bawełny, jęczmienia, ziemniaków, kukurydzy, rzepaku, ryżu, żyta, soi, słonecznika, pszenicy, trzciny cukrowej i buraka cukrowego, zwłaszcza w uprawach jęczmienia, kukurydzy, ryżu i pszenicy, do selektywnego zwalczania chwastów jednoliściennych i dwuliściennych, a także do zwalczania chwastów jednoliściennych i dwuliściennych w zakresie pół- i nieselektywnym.

Nieoczekiwanie stwierdzono, że skuteczność chwastobójcza kombinacji substancji aktywnych według wynalazku, złożonych ze związków przytoczonych powyżej grup 1 i 2, jest znacznie wyższa od sumy skutków działania pojedynczych substancji aktywnych.

Występuje tu więc nie dający się przewidzieć efekt synergistyczny, a nie tylko samo dopełnienie działania. Nowe kombinacje substancji aktywnych są dobrze znoszone przez wiele upraw, przy czym te nowe kombinacje substancji aktywnych skutecznie zwalczają także chwasty skądinąd trudne do zwalczenia. Tak więc, nowe kombinacje substancji aktywnych przedstawiają sobą wartościowe wzbogacenie arsenału środków chwastobójczych.

Efekt synergistyczny dawany przez kombinacje substancji aktywnych według wynalazku wyrażany jest szczególnie silnie w przypadku określonych stosunków stężeniowych. Tym niemniej jednak, wzajemne stosunki wagowe substancji aktywnych mogą się wahać we względnie szerokim zakresie. Na ogół, na 1 część wagową substancji aktywnej o wzorze (I) przypada od 0,001 do 1000 części wagowych, korzystnie od 0,002 do 500 części wagowych, a szczególnie korzystnie od 0,01 do 100 części wagowych substancji aktywnej grupy 2.

PL 209 962 B1

Do środków według wynalazku obok powyżej określonej kombinacji można ewentualnie dodawać związki polepszające tolerancję roślin uprawnych z następującej grupy związków, zwanej grupą 3:

ester 1-metyloheksylowy kwasu 5-chlorochinoksalino-8-oksyoctowego (klochintocet-meksyl), 4,5-dihydro-5,5-difenylo-3-izoksazolokarboksylan etylu (izoksadifen-etyl) i 1-(2,4-dichlorofenylo)-4,5-dihydro-5-metylo-1H-pirazolo-3,5-dikarboksylan dietylu (mefenpir-dietyl), jak również 4-dichloroacetylo-1-oksa-4-aza-spiro[4.5]dekan (AD-67), 1-dichloroacetyloheksahydro-3,3,8a-trimetylopirolo[1,2-a]pirymidyn-6-(2H)-on (BAS-145138), 4-dichloroacetylo-3,4-dihydro-3-metylo-2H-1,4-benzoksazyna (benoksakor), 2,2-dichloro-N,N-di-2-propenyloacetamid (dichlormid), 3-dichloroacetylo-5-(2-furanylo)-2,2-dimetylooksazolidyna (furilazol, MON-13900) i 3-dichloroacetylo-2,2,5-trimetylooksazolidyna (R-29148).

Z wielkiej liczby znanych safenerów lub odtrutek zdolnych do antagonizowania szkodliwego działania danego herbicydu na rośliny uprawne, właśnie powyżej przytoczone związki grupy 3 są odpowiednie do tego, aby niemal całkowicie zahamować szkodliwe działanie substancji aktywnej o wzorze (I) i jej soli, ewentualnie w kombinacji z przytoczoną powyżej substancją aktywną grupy 2, i to bez szkody dla skuteczności działania skierowanego przeciw chwastom.

Opisane powyżej zadanie safenera przejąć może także skuteczna chwastobójczo substancja, a mianowicie kwas 2,4-dichlorofenoksyoctowy (2,4-D) i jego pochodne. Typowymi pochodnymi 2,4-D są, na przykład, jego estry. Zadania safenera mogą przejąć także takie substancje chwastobójczo skuteczne, jak kwas (4-chloro-2-metylofenoksy)octowy (MCPA) i kwas (+-)-2-(4-chloro-2-metylofenoksy)propionowy (mekoprop). Wspomniane związki opisano w następujących patentach: JP 63 072 605 i GB 00 820 180. Związki: 1-(2,4-dichlorofenylo)-4,5-dihydro-5-metylo-1H-pirazolo-3,5-dikarboksylan dietylu (mefenpir-dietyl), [(5-chloro-8-chinolinylo)oksy]octan 1-metyloheksylu (klochintocet-metyl) i 1-(2,4-dichlorofenylo)-5-(trichlorometylo)-1H-1,2,4-triazolo-3-karboksylan etylu (fenchlorazol-etyl) opisane są w nastę pują cych zgł oszeniach patentowych: DE-A-39 39 503,

EP-A-191 736 względnie DE-A-35 25 205. 2,4-D jest znanym środkiem chwastobójczym.

Wzajemne stosunki wagowe substancji aktywnych i safenera mogą się wahać we względnie szerokim zakresie. Na ogół, na 1 część wagową substancji aktywnej o wzorze (I) lub jej mieszanin z substancją aktywną grupy 2, przypada od 0,001 do 1000 części wagowych, korzystnie od 0,01 do 100 części wagowych, a szczególnie korzystnie od 0,1 do 10 części wagowych jednej z wymienionych powyżej substancji polepszających tolerancję roślin uprawnych (odtrutki/safenera).

Według wynalazku, działaniu omawianych związków można poddawać wszystkie rośliny i części roślin. Stosowany w niniejszym opisie termin „rośliny obejmuje swym zakresem wszystkie rośliny i populacje roślin, takie jak pożądane i niepożądane rośliny dzikie i rośliny uprawne (włączając w to występujące w przyrodzie odmiany uprawne). Roślinami uprawnymi mogą być odmiany roślin otrzymywane typowymi metodami hodowli i optymalizacji, albo otrzymywane metodami biotechnologicznymi i metodami inżynierii genetycznej, albo na drodze kombinowania ze sobą tych metod i sposobów, włącznie z roślinami transgenicznymi i odmianami roślin, które, ewentualnie, mogą znaleźć ochronę w postaci patentów na roś liny i przepisów prawnych dotyczą cych odmian roś lin. Stosowany w niniejszym opisie termin „części roślin dotyczy wszelkich części i narządów roślin znajdujących się ponad i pod powierzchnią gleby, takich jak pę d, liść, igł y, kwiat i korzeń , bulwy, cebulki i kłącza, przy czym przytoczyć można liście, igły, łodygi, pnie, kwiaty, owocniki, owoce i nasiona, jak również korzenie, bulwy i kłącza. Termin „części roślin obejmuje swym zakresem także zbiory i materiał służący do rozmnażania, taki jak, na przykład, sadzonki, bulwy, kłącza, odkłady i nasiona.

Według wynalazku, rośliny i części roślin traktuje się w ten sposób, że substancje aktywne nanosi się albo bezpośrednio na rośliny lub części roślin, albo na ich otoczenie, przestrzeń życiową lub do wnętrza magazynu, na przykład przez zanurzanie, opryskiwanie drobnokropliste, odparowywanie, rozpylanie mgławicowe, smarowanie, a w przypadku materiału służącego do rozmnażania, zwłaszcza w przypadku nasion, takż e przez powlekanie jedną lub kilkoma warstwami.

Spośród roślin otrzymanych metodami biotechnologicznymi lub metodami inżynierii genetycznej, albo kombinacją tych metod należy wyróżnić te rośliny, które tolerują tak zwane inhibitory ALS, 4-HPPD, EPSP i/lub PPO inhibitory, takie jak, na przykład, rośliny Acuron.

Substancje aktywne według wynalazku można stosować, na przykład, wobec następujących roślin:

Chwasty dwuliścienne z rodzajów:

Abutilon, Amaranthus, Ambrosia, Anoda, Anthemis, Aphanes, Atriplex, Bellis, Bidens, Capsella, Carduus, Cassia, Centaurea, Chenopodium, Cirsium, Convolvulus, Datura, Desmodium, Emex, Ery6

PL 209 962 B1 simum, Euphorbia, Galeopsis, Galinsoga, Galium, Hibiscus, Ipomoea, Kochia, Lamium, Lepidium, Lindernia, Matricaria, Mentha, Mercurialis, Mullugo, Myosotis, Papaver,Pharbitis, Plantago, Polygonum, Portulaca, Ranunculus, Raphanus, Rorippa, Rotala, Rumex, Salsola, Senecio, Sesbania, Sida, Sinapis, Solanum, Sonchus, Sphenoclea, Stellaria, Taraxacum, Thlaspi, Trifolium, Urtica, Veronica, Viola, Xanthium.

Uprawy dwuliścienne z rodzajów:

Arachis, Beta, Brassica, Cucumis, Cucurbita, Helianthus, Daucus, Glycine, Gassypium, Ipomoea, Lactuca, Linum, Lycopersicon, Nicotiana, Phaseolus, Pisum, Solanum, Vicia.

Jednoliścienne chwasty z rodzajów:

Aegilops, Agropyron, Agrostis, Alopecurus, Apera, Avena, Brachiaria, Bromus, Cenchrus, Commelina, Cynodon, Cyperus, Dactyloctenium, Digitaria, Echinochloa, Eleocharis, Eleusine, Eragrostis, Eriochloa, Festuca, Fimbristylis, Heteranthera, Imperata, Ischaemum, Leptochloa, Lolium, Monochoria, Panicum, Paspalum, Phalaris, Phleum, Poa, Rottboellia, Sagittaria, Scirpus, Setaria, Sorghum.

Jednoliścienne uprawy z rodzajów:

Allium, Ananas, Asparagus, Avena, Hordeum, Oryza, Panicum, Saccharum, Secale, Sorghum, Triticale, Triticum, Zea.

Zastosowanie substancji aktywnych według wynalazku nie ogranicza się bynajmniej do tych tylko rodzajów roślin, ale obejmuje swym zakresem w równym stopniu także i inne rośliny.

Kombinacji substancji aktywnych przeznaczonych do stosowania sposobem według wynalazku można używać zarówno w uprawach prowadzonych w sposób typowy (uprawy rzędowe z właściwą szerokością międzyrzędzi) na plantacjach (na przykład winorośli, owoców, cytrusów), jak i na terenach przemysłowych i kolejowych, na drogach i placach, a także do traktowania ścierniska i przy uprawie roli typu „minimum-tillage. Nadają sie one także do użycia jako desykanty (do suszenia łetów ziemniaczanych przed zbiorem) lub jako defolianty (na przykład, w przypadku bawełny). Następnie, nadają się do użycia na gruntach ugorowanych. Dalszymi obszarami zastosowań są szkółki drzew, lasy gospodarcze, użytki zielone i uprawy roślin ozdobnych.

Kombinacjom substancji aktywnych można nadać zwykłe formy użytkowe, takie jak roztwory, emulsje, proszki zawiesinowe, zawiesiny, proszki, środki do opylania, pasty, proszki rozpuszczalne, granulaty, koncentraty zawiesinowo-emulsyjne, naturalne i syntetyczne środki impregnowane substancjami aktywnymi, jak również preparaty mikrokapsułkowe otrzymane z udziałem tworzyw polimerycznych.

Preparaty te wytwarza się znanymi metodami, na przykład za pomocą zmieszania substancji aktywnych ze środkami rozcieńczającymi, a więc płynnymi rozpuszczalnikami i/lub stałymi nośnikami, ewentualnie z zastosowaniem środków powierzchniowo czynnych, a także emulgatorów i/lub środków dyspergujących i/lub środków pianotwórczych.

W przypadku uż ycia wody jako ś rodka rozcień czają cego, moż na takż e uż y ć rozpuszczalników organicznych jako rozpuszczalników pomocniczych. Jako płynne rozpuszczalniki bierze się pod uwagę zasadniczo: węglowodory aromatyczne, takie jak ksylen, toluen lub alkilonaftalen, chlorowane węglowodory aromatyczne i chlorowane węglowodory alifatyczne, takie jak chlorobenzen, chloroetylen lub chlorek metylenu, węglowodory alifatyczne, takie jak cykloheksan lub węglowodory parafinowe, na przykład frakcje ropy naftowej, oleje mineralne i roślinne, alkohole, takie jak butanol lub glikol, jak również etery i estry, ketony, takie jak aceton, keton etylowo-metylowy, keton izobutylowo-metylowy lub cykloheksanon, silnie polarne rozpuszczalniki, takie jak dimetyloformamid i sulfotlenek dimetylowy, jak również wodę.

Jako nośniki stałe w grę wchodzą, na przykład: sole amonowe i naturalne mączki mineralne, takie jak kaoliny, gliny, talk, kreda, kwarc, atapulgit, montmorylonit lub ziemia okrzemkowa, oraz syntetyczne mączki mineralne, takie jak kwas krzemowy o wysokim stopniu dyspersji, tlenek glinu i krzemiany. Jako nośniki stałe dla granulatów bierze się pod uwagę: pokruszone i rozfrakcjonowane naturalne skały, takie jak kalcyt, marmur, pumeks, sepiolit, dolomit, jak również granulaty syntetyczne otrzymane z mączek nieorganicznych i organicznych, a także granulaty wytworzone z materiału organicznego, takiego jak trociny, łupiny orzechów kokosowych, kolby kukurydziane i łodygi tytoniu. Jako emulgatory i/lub środki pianotwórcze wchodzą tu w grę, na przykład: emulgatory niejonowe i anionowe, takie jak estry kwasów tłuszczowych i glikolu polioksyetylenowego, etery alkoholi tłuszczowych i glikoli polioksyetylenowanych, na przykł ad alkiloarylozwią zki polioksyetylenowane, sulfoniany alkilowe, siarczany alkilowe, sulfoniany arylowe, jak również hydrolizaty białkowe. Jako środki dyspergujące

PL 209 962 B1 bierze się pod uwagę, na przykład, ługi posiarczynowe i metylocelulozę. W składzie preparatu mogą znaleźć zastosowanie także środki zwiększające przyczepność, takie jak karboksymetyloceluloza, naturalne i syntetyczne polimery w postaci proszku, granulek lub lateksu, takie jak guma arabska, poli(alkohol winylowy), poli(octan winylu), jak również fosfolipidy naturalne, takie jak kefalina i lecytyna, oraz fosfolipidy syntetyczne. Dalszymi dodatkami mogą być oleje mineralne i roślinne.

Można także posłużyć się barwnikami, takimi jak pigmenty nieorganiczne, na przykład tlenek żelaza, tlenek tytanu, błękit żelazowy, oraz barwniki organiczne, takie jak barwniki alizarynowe, azowe i metaloftalocyjaninowe, a także mikroelementami jako środkami odżywczymi, na przykład takimi, jak sole żelaza, manganu, boru, miedzi, kobaltu, molibdenu i cynku. Preparaty zawierają substancję aktywną w ilości mieszczącej się, na ogół, w zakresie od 0,1 do 95% wag, korzystnie w zakresie od 0,5 do 90% wag. Kombinacje substancji aktywnych według wynalazku stosuje się, na ogół, w postaci preparatów gotowych do użycia. Substancji aktywnych zawartych w kombinacjach substancji aktywnych można także używać w postaci preparatów jednostkowych, do wymieszania w celu zastosowania, to znaczy w postaci preparatów przeznaczonych do mieszania bezpośrednio przed stosowaniem.

Nowe kombinacje substancji aktywnych można stosować jako takie, albo w postaci preparatów stanowiących ich mieszaniny z innymi znanymi środkami chwastobójczymi, przy czym także i w tym przypadku możliwe jest użycie tak preparatów gotowych jak i preparatów przeznaczonych do mieszania bezpośrednio przed stosowaniem. Możliwa jest także mieszanina z innymi znanymi substancjami aktywnymi, takimi jak środki grzybobójcze, środki owadobójcze, środki roztoczobójcze, środki nicieniobójcze, środki ochronne przeciw ptasiemu żerowi na uprawach, substancje wzrostowe, substancje odżywcze dla roślin i środki poprawiające strukturę gleby. Dla stosowania w pewnych przeznaczeniach, zwłaszcza w sposobie stosowania powschodowego, może okazać się korzystne wprowadzenie do preparatów, jako dalszych substancji dodatkowych, nieszkodliwych dla roślin olejów mineralnych lub roślinnych (na przykład preparatu handlowego „Rako Binol) lub soli amonowych, takich jak, na przykład, siarczan amonu lub tiocyjanian amonu.

Nowe kombinacje substancji aktywnych można stosować jako takie, w postaci otrzymanych z ich udział em preparatów albo w postaci sporzą dzonych przez ich dalsze rozcień czanie postaci stosowania, takich jak gotowe do użycia roztwory, zawiesiny, emulsje, proszki, pasty i granulaty. Stosowanie odbywa się w zwykły sposób, taki jak, na przykład, polewanie, opryskiwanie, opryskiwanie drobnokropliste, opylanie lub rozsiewanie.

Kombinacje substancji aktywnych według wynalazku można stosować zarówno przed wzejściem roślin, jak i po wzejściu, a więc sposobem przedwschodowym, jak i powschodowym. Można je także wprowadzić do gleby jeszcze przed siewem.

Dobre działanie chwastobójcze nowych kombinacji substancji aktywnych uwidaczniają następujące przykłady. Podczas gdy pojedyncze substancje aktywne przejawiają w swym działaniu chwastobójczym pewne słabe strony, nowe kombinacje wykazują bez wyjątku bardzo dobre działanie na chwasty, przewyższające sumę skutków działania pojedynczych substancji aktywnych.

Efekt synergistyczny występuje w przypadku środków chwastobójczych zawsze wtedy, gdy skutek chwastobójczego działania kombinacji substancji aktywnych jest większy od skutku działania substancji aktywnych użytych pojedynczo.

Spodziewany skutek działania danej kombinacji dwu substancji chwastobójczych można obliczyć w sposób następujący [(porównaj: S.R. Colby: Calculating synergistic and antagonistic responses of herbicide combinations, Weeds, 15, str. 20 - 22 (1967)].

Gdy:

X = % uszkodzenia przez środek chwastobójczy A (substancja aktywna o wzorze I użyta w dawce p kg/ha,

Y = % uszkodzenia przez środek chwastobójczy B (substancja aktywna o wzorze II) użyta w dawce q kg/ha, oraz

E = spodziewane uszkodzenie przez ś rodki chwastobójcze A i B uż yte w dawce p i q kg/ha, wtedy:

E = X + Y - (X · Y / 100)

Jeżeli rzeczywiste uszkodzenie jest większe od obliczonego, wtedy kombinacja jest pod względem swego działania nadaddytywna, co oznacza, że wykazuje efekt synergistyczny.

Spodziewane działanie kombinacji złożonej z trzech środków chwastobójczych można zaczerpnąć z podanego powyżej piśmiennictwa.

PL 209 962 B1

P r z y k ł a d y s t o s o w a n i a

P r z y k ł a d A Test powschodowy/szklarnia

Rośliny testowe hoduje się w szklarni w warunkach kontrolowanych pod względem temperatury i światła. Po osiągnięciu przez rośliny testowe wysokości mieszczącej się w zakresie od 5 do 15 cm natryskuje się substancję testową względnie kombinację substancji testowych w taki sposób, aby każdorazowo nanieść żądane ilości substancji aktywnych na jednostkę powierzchni. Stężenie cieczy opryskowej dobiera się tak, aby w 500 litrach wody/ha każdorazowo nanieść pożądaną ilość substancji aktywnej. Po dokonaniu oprysku, wazony z roślinami umieszcza się w szklarni i pozostawia w warunkach stałych pod względem temperatury i oświetlenia. Po upływie 3 tygodni dokonuje się oszacowania stopnia uszkodzenia roślin jako % uszkodzenia w porównaniu z rozwojem roślin w próbach kontrolnych (bez potraktowania).

Poszczególne oceny oznaczają:

0% = brak działania (jak w przypadku próby kontrolnej);

100% = całkowite zniszczenie.

Substancje aktywne, dawki, rośliny użyte w teście i otrzymane wyniki uwidoczniono w następujących tabelach.

W poniż szych tabelach użyto nastę pują cych oznaczeń : a.i. = ai = active ingredient (substancja aktywna);

* = wartości obliczone według Colby'ego.

Związek I-2 jest związkiem o wzorze I - substancja aktywna grupy 1.

T a b e l a A-1-81

	Dawka g ai/ha	Bromus secalinus
stwierdzono	obliczono*
I-2	8	80
	4	70
	2	70
Terbutyloazyna	500	50
I-2 + terbutyloazyna	8 + 500	100	90
	4 + 500	100	85
	2 + 500	100	85

Zastrzeżenia patentowe

Claims (4)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Środki, znamienne tym, że zawierają kombinację substancji aktywnych obejmującą:

   a) podstawiony tien-3-ylosulfonyloamino(tio)karbonylotriazolin(ti)on o wzorze ogólnym (I):

   w którym:

   ₁

   Q¹ oznacza tlen, ₂

   Q² oznacza tlen, ₁

   R¹ oznacza grupę metylową, ₂

   R² oznacza grupę metylową, ₃

   R³ oznacza grupę metoksylową, R⁴ oznacza grupę metylową,

   PL 209 962 B1 („substancja aktywna grupy 1) oraz

   b) związek z grupy triazyn, zwłaszcza 6-chloro-4-etyloamino-2-tert-butyloamino-1,3,5-triazyna (terbutyloazyna), („substancja aktywna grupy 2).
2. 2. Zastosowanie środków według zastrz. 1 do zwalczania niepożądanych roślin.
3. 3. Sposób zwalczania niepożądanych roślin, znamienny tym, że na niepożądane rośliny i/lub ich przestrzeń życiową działa się środkami według zastrz. 1.
4. 4. Sposób wytwarzania środków chwastobójczych, znamienny tym, że miesza się środek według zastrz. 1 ze środkami powierzchniowo czynnymi i/lub rozcieńczalnikami.