NL7808088A - Bekledingsmengsel. - Google Patents

Description

TORAY INDUSTRIES, INC., te Tokio, Japan

Bekledingsmengsel.

De uitvinding heeft "betrekking op een bekledings-mengsel. In het "bijzonder heeft deze uitvinding "betrekking op een bekledingsmengsel op basis van oplosmiddel, dat bij omgevingstemperatuur of iets verhoogde temperatuur uitgehard kan worden en een bekleding 5 vormt op een ondermateriaal, waarop het is opgebracht, waarbij deze bekleding sterk aan het ondermateriaal hecht en een optimale combinatie i i van gewenste eigenschappen ten aanzien van fysische eigenschappen, ! zoals uiterlijk, hardheid, glans en slagsterkte, heeft en ook tegen | benzine en andere chemische stoffen bestand is.

10 Ter voorkoming van milieuvervuiling en ter besparing van materialen en energie bestaat er duidelijk behoefte aan weinig vervuilende, goedkope verven, die gemakkelijk op ondermaterialen opgebracht kunnen worden. Als bekledingen met voorkeur te gebruiken op ondermaterialen, die niet aan hoge temperaturen blootgesteld kunnen 15 worden, zoals bijvoorbeeld bouwmaterialen, zoals plastics, hout, beton en leisteen, en ook te herstellen voertuigcarosseriën, zijn niet giftige, weinig vervuilende verven met hoog vaste stof gehalte, die tijdens verspuiten, zelfs bij een laag oplosmiddelgehalte, goed verwerkt kunnen worden en een bekleding kunnen opleveren, die verbeterde 20 eigenschappen blijkt te bezitten. Tot dusver werden voor dergelijke toepassingen aan de lucht drogende verven, zoals acrylverven waarin filnrvormende materialen op basis van cellulose, zoals nitrocellulose en celluloseacetaathutyraat, opgenomen zijn, en ook verknoopbare verven, zoals ftalaat en urethaan verven, gebruikt. Bekende aan de lucht drogende 25 verven bezitten echter het volgende probleem in gevallen, waarin een bekleding met verbeterde eigenschappen gewenst is. In dergelijke gevallen moet de acryl component in de aan de lucht drogende verv.en een j 7808088 — 2 — ' ' ' ' ' Ί verhoogde polymerisatiegraad bezitten teneinde een bekleding met ver- | beterde eigenschappen te verkrijgen. Wanneer een dergelijke component ' gebruikt wordt, is het moeilijk om verven met hoog vaste stof gehalte j te bereiden, die goed verwerkbaar zijn. Bekende ftalaat verven zijn 5 goed verwerkbaar, maar enkele eigenschappen van de daarmee verkregen bekledingen, zoals hardheid, zijn niet voldoende. Hoewel bekende : urethaan verven redelijk goed verwerkbaar zijn en een bekleding met gewenste eigenschappen kunnen opleveren, zijn dergelijke verven duur en de erin gebruikte isocyanaten zijn giftig.

10 Sinds kort heeft men getracht de problemen op te lossen met een verknoopbaar, in water oplosbaar, acryl copolymeer in | combinatie met een verknopende polyepoxyde verbinding. Volgens de open- : baar gemaakte Japanse octrooiaanvrage 50(1975)-13^.030 wordt een acryl copolymeer, dat tert.aminogroepen en carboxylgroepen bevat, opgebouwd 15 uit 12-30 gew./S van een ethylenisch onverzadigde verbinding mèt een tert.aminogroep, zoals dimethylaminoethylmethacrylaat, 5-15 gew.56 i van een ethylenisch onverzadigde verbinding met tenminste een carboxyl- , groep, zoals acryl-, methacryl-, maleine- of itaconzuur, en als rest j een of meer alkylacrylaten of methacrylaten of andere copolymeriseerbare ; 20 comonomeren, in water oplosbaar gemaakt door neutralisatie van de carboxylgroepen met een amine en daarna met een polyepoxyde verbinding ! gecombineerd. Volgens de openbaar gemaakte Japanse octrooiaanvrage 51(1976)-30.232 wordt een acryl copolymeer, dat tert.aminogroepen bevat, opgebouwd uit 12-30 gew.jS van een ethylenisch onverzadigde verbinding 25 met een tert.aminogroep, zoals dimethylaminoethylmethacrylaat, 0-15 i gew.$ van een ethylenisch onverzadigde verbinding met tenminste een carboxylgroep, zoals acryl-, methacryl-, maleine- of itaconzuur, en als rest een of meer andere copolymeriseerbare comonomeren zonder een epoxygroep, in water oplosbaar gemaakt door neutralisatie van de tert.

30 aminogroepen met een zuur en daarna gecombineerd met een polyepoxyde i verbinding. De bekledingsmengsels volgens deze openbaar gemaakte j octrooiaanvragen vervuilen het milieu weinig (omdat dergelijke bekledingsmengsels waterig zijn) en zijn goedkoop en kunnen een bekleding met betrekkelijk goede eigenschappen opleveren. Er bestaat echter 35 hierin niet noodzakelijk een goed evenwicht tussen de bereikbare 78 0 8 0 8 8 i — 3 — eigenschappen van de "bekleding, zoals "bestendigheid tegen "benzine en J water, glans en veerhestendigheid. Een bekleding bijvoorbeeld die tegen i benzine bestand is, heeft vaak een minder goede glans. Voorts is gebleken, dat het niet gemakkelijk is om een verf met hoog vaste stof | 5 gehalte en goede verwerkbaarheid te bereiden, wanneer de in water op- i i losbare acryl componenten gebruikt worden.

Behalve de genoemde openbaar gemaakte octrooiaanvragen wordt in de openbaar gemaakte Japanse octrooiaanvrage 52(1977)-32.927 bescherming gevraagd voor een mengsel voor het bekleden van onderkanten 10 van schepen, dat is opgebouwd uit (A) 70 - 98 gew.% van een acryl copolymeer en (B) 30 - 2 gew.% van een epoxyverbinding, waarbij het acryl copolymeer is opgebouwd uit 50 - 98 gew.% ten opzichte van het j copolymeer, van Cg 2Q-alkyl- of -cycloalkylacrylaat of -methacrylaat, j 2-20 gew.%, ten opzichte van het copolymeer, van een ethylenisch j 15 onverzadigde verbinding met een basisch stikstofatoom, zoals dimethyl- j aminoëthylmethacrylaat, en als rest een of meer andere copolymeriseer-bare comonomeren. Volgens de beschrijving is het noodzakelijk, dat gezien de beoogde toepassing van de bekleding, namelijk in zeewater ondergedompeld, de Cg of hogere alkyl- of cycloalkylacrylaat of -methacrylaat 20 component een groot gedeelte van het acryl copolymeer moet uitmaken teneinde de bekleding voldoende water afstotend te maken.

Deze uitvinding heeft betrekking op een verbetering van de bekende bekledingsmengsels van het type, zoals in genoemde openbaar gemaakte Japanse octrooiaanvragen vermeld zijn. Teneinde een 25 evenwichtscombinatie van de gewenste eigenschappen in de bekleding te bereiken, met name die eigenschappen, welke voorhet repareren van voer-tuigcarosseriën nodig zijn, heeft men nu gevonden, dat op bijzondere wijze uitgekozen monomeren in op bijzondere wijze gekozen hoeveelheden voor de bereiding van de acryl component gebruikt moeten worden. Volgens 30 deze uitvinding wordt dus voorzien in een bekledingsmengsel, dat is opgebouwd uit (i) een polymere, verknoopbare, basisch stikstofatoom bevattende acryl component, opgebouwd uit tenminste een filmvormend acryl copolymeer, dat basische stikstofatomen bevat, waarbij er in deze component, ten j 35 opzichte Tan het gewicht Tan de component, aanwezig zijn i 78 0 8 0 8 8 -- k — ..... ‘ ' ' " j (a) 2 - 10 gew.% (A%) gepolymeriseerde eenheden, af- | komstig van tenminste een "basisch stikstofatoom bevattend acrylaat, zoals di(C.j g-alkylJamino-C^ 2"acryla^en en -methacrylaten, (b) 0,5 - 5 gew.% (B%) gepolymeriseerde eenheden, af- 5 komstig van tenminste een acrylamide, zoals acrylamide of methacrylamide, j (c) 0,5 - 20 gew.% (C%) gepolymeriseerde eenheden af

komstig van tenminste een hydroxyl bevattend acrylmonomeer, zoals hydroxy-Cg^-alkylacrylaten en -methacrylaten, I

(d) 35 - 95 gew.% gepolymeriseerde eenheden, afkomstig 10 van tenminste een alkylacrylaat, zoals C^-alkylacrylaten en -metha- ;

crylaten, en I

(e) 0 - 50 gew.% gepolymeriseerde eenheden, afkomstig | van een of meer copolymeriseerbare ethylenisch onverzadigde monomeren, j 1^-A o ! waarin de percentages A, B en C aan de betrekking —jp < B + C < 28-2A j 15 voldoen en (il) een verknopend component, opgebouwd uit tenminste een polyepoxyde I verbinding met een epoxy equivalent niet groter dan UOO en met tenminste | twee epoxygroepen per molekuul, waarbij deze verknoopbare component (i) en verknopende component (il) zodanig in het mengsel aanwezig zijn, 20 dat de gramatoomverhouding van het basische stikstofatoom in de component (I) tot het epoxy zuurstofatoom in de component (II) tussen 0,3 en 3,0 ligt.

De eenheden (a) in de acryl component (I) leveren belangrijke funktionele groepen, die met epoxygroepen in de polyepoxyde 25 component (II) onder verknoping reageren. De eenheden (a) zijn afkomstig van een of meer di (C ^ _g-alkyl) amino-C ^ _2-a.lkyla.crylat en en -methacrylaten, zoals dimethylaminoethylacrylaat- of -methacrylaat en diëthylaminoethyl-acrylaat of -methacrylaat. De eenheden (a) dienen in de acryl component (i) in een verhouding van tenminste 2 gew.% 9 ten opzichte van de component 30 (i) aanwezig te zijn, omdat anders kans bestaat, dat sommige eigen- schappen, met name de oplosmiddelbestendigheid en hardheid van de bekleding, niet goed genoeg zijn. Voor wat betreft de oplosmiddelbestendigheid en hardheid worden deze beide eigenschappen verbeterd, wanneer de hoeveelheid van de eenheden (a) tot 10 gew.% of meer toeneemt. Wanneer ί 35 de hoeveelheid echter belangrijk meer dan 10 gew.% is, kunnen geen verderje 78 0 8 0 8 8 ' — 5 — verbeteringen in deze eigenschappen verwacht worden en sommige eigenschappen, zoals waterbestendigheid en uiterlijk, worden nadelig beïnvloed.

j

De eenheden (b), afkomstig van acrylamide en/of methacryl- i amide, leveren funktionele groepen, die voor een extra effekt kunnen 5 zorgen ten opzichte van dat van de funktionele groepen, die door de ! eenheden (a) geleverd worden. Het is gebleken, dat wanneer 0,5-5 gew.% \ van de eenheden (b) in de acryl component (i) aanwezig zijn, de hard- , heid en benzine- en oplosmiddelbestendigheid van de bekleding verbeterd , zijn, hoewel de oplosbaarheid van de component (i) verminderd is. Toe-10 passing van aanzienlijk meer dan 5 gew.# van de eenheden (b) moet ver- ! meden worden, omdat anders de acryl component minder oplosbaar wordt en dus de oorzaak is dat het bekledingsmengsel minder goed verwerkt kan worden. Voorts ondervinden de waterbestendigheid en hechting van de bekleding een nadelige invloed.

15 De eenheden (c) leveren ook funktionele groepen, die een extra effekt kunnen hebben ten opzichte van dat van de funktionele groepen, die door de eenheden (a) geleverd zijn. De eenheden (c) zijn afkomstig van een of meer hydroxy-Cg^-alkylacrylaten en -methacrylaten, zoals 2-hydroxyethylacrylaat of -methacrylaat en 2-hydroxypropylacrylaat 20 of -methacrylaat. Het is gebleken, dat wanneer 0,5 - 20 gew./S van de eenheden (c) in de acryl component (i) aanwezig is, niet alleen de oplosbaarheid van de component (i) vergroot is, maar ook de hardheid, benzine- en oplosmiddelbestendigheid en weerbestendigheid van de bekleding verbeterd zijn. Het gebruik van onnodig grote hoeveelheden van 25 de eenheden (c) moet echter vermeden worden, omdat anders de waterbe stendigheid van de bekleding en de verwerkbaarheid van het bekledingsmengsel ongunstig beïnvloed worden.

De eenheden (d) zijn met de polyepoxyde component (il) niet reaktief, maar vormen ruggegraten van de acryl component (i). De 30 eenheden (d) zijn afkomstig van een of meer C^-alkylacrylaten en -methacrylaten, zoals onder andere bijvoorbeeld methyl-, ethyl-, n-propyl-, isopropyl-, n-butyl- en isobutylacrylaat en -methacrylaat. De eenheden (d) moeten 35 - 95 gew.$, en met voorkeur 50 - 80 gew.$ van de acryl component (i) uitmaken.

35 De acryl component (i) kan tenhoogste 50 gew.$ j 7808088 1 — 6 — ........ " ' “ " " “ j eenheden (e) "bevatten, die afkomstig zijn van een of meer andere j copolymeriseerbare ethylenisch onverzadigde monomeren, zoals onder andere' "bijvoorbeeld styreen, acryl- en methacrylzuur, a-methylstyreen, vinyl- i acetaat, acrylonitril, methacrylonitril en of hogere alkylacrylaten j 5 en methacrylaten. Onder andere wordt aan styreen voorkeur gegeven. i

Met voorkeur te gebruiken hoeveelheden van dergelijke, eventueel gebruikte, monomeren zijn van de aard van de bepaalde monomeren afhankelijk. Voor styreen en a-methylstyreen kan tenhoogste 50, en met voorkeur 10 - 1*0 gev./£ en voor acrylzuur en methacrylzuur tenhoogste 10 gev.% 10 en voor andere monomeren tenhoogste 20 gew.% gebruikt worden.

Het wezenlijke kenmerk van de uitvinding ligt in het feit, dat er in de acryl component (i) behalve de eenheden (a) en (d) kleine, maar duidelijke hoeveelheden van de eenheden (b) en (c) aanwezig zijn en dat A, B en C, die percentages van de eenheden (a), (b) 15 en (c) voorstellen, voldoen aan de betrekking < B + C < 28-2A.

Deze betrekking zal later nog nader worden besproken.

Met voordeel kan de acryl component (i) een acryl copolymeer zijn, dat is opgebouwd uit de gepolymeriseerde eenheden (a), (b), (c), (d) en soms (e). Een dergelijk copolymeer kan met voordeel 20 bereid worden door radikaal polymerisatie in oplossing en wel op een wijze, die op zichzelf al bekend is. In het kort gezegd kunnen gekozen hoeveelheden van gekozen monomeren in oplossing gepolymeriseerd worden, waarbij als oplosmiddel aromatische koolwaterstoffen, zoals tolueen of xyleen, alkoholen, zoals isobutanol of isopropanol, esters, zoals ethyl- ' 25 acetaat of butylacetaat, alleen of gecombineerd, gebruikt worden bij aanwezigheid van een inleider, zoals azobis verbindingen, bijvoorbeeld ! azobisisobutyronitril en azobiscyclohexanitril, en peroxyden, zoals i bijvoorbeeld benzoylperoxyde en tert.butylperoxyde, en desgewenst bij aanwezigheid van een keten overbrengend middel, bijvoorbeel merkaptanen, j 30 zoals dodecylmerkaptan en thioglykolzuur. j

De acryl component kan een mengsel uit twee of meer acryl copolymeren, die basische stikstofatomen bevatten, zijn. Dit kan bijvoorbeeld bestaan uit een eerste acryl copolymeer, opgebouwd uit een deel van de eenheden (a), alle eenheden (b), een deel van de eenheden (d) 35 en een deel van de eenhéden (e), en een tweede acryl copolymeer, opgebouwd 7808088 — 7 — uit het overgebleven gedeelte van de eenheden (a), alle eenheden (c), het overgebleven gedeelte van de eenheden (d) en het overgebleven ge- | deelte van de eenheden (e). Andere modificaties zullen deskundigen j duidelijk zijn.

/ \ i 5 Als verknopende component (II) worden een of meer j polyepoxyde verbindingen met een epoxy equivalent van niet meer dan UOO, en met voorkeur niet meer dan 250, die twee of meer epoxygroepen per molekuul bevatten, gebruikt. Onder andere worden met voorkeur ! polyepoxyde verbindingen zoals glycidylethers van meerwaardige alkoholen, 10 zoals ethyleenglykoldiglycidylether, glycerol, polyglycidylethers, polyglycerolpolyglycidylethers en sorbitolpolyglycidylethers gebruikt.

Polymeren van glycidylacrylaat en/of -methacrylaat alsmede polyepoxyde verbindingen, afgeleid van bisfenol verbindingen en epihalogeen- hydrine, kunnen ook gebruikt worden mits de polyepoxyde verbindingen aan 15 genoemde eisen voldoen.

De componenten (i) en (il) dienen in het bekledings-mengsel van de uitvinding zodanig aanwezig te zijn, dat de gramatoom verhouding van het basische stisktofatoom in de component (i) ten opzichte van het epoxy zuurstofatoom in de component (II) tussen 0,3 en 20 3,0 en met voorkeur tussen 0,5 en 1,5 ligt.

De bereiding van het bekledingsmengsel van de uitvinding door de acryl component (I) met de polyepoxyde component (II) te mengen dient met voordeel te worden uitgevoerd onmiddellijk voordat het mengsel op het ondermat eriaal wordt opgebracht. Zo kan een mengsel, 25 dat de acryl component (I) bevat en waaraan pigmenten, additieven en oplosmiddelen kunnen zijn toegevoegd desgewenst worden gecombineerd met een mengsel, dat de polyepoxyde component bevat en waaraan oplosmiddelen en andere additieven desgewenst kunnen zijn toegevoegd. Het ontstane mengsel kan geroerd en daarna op het ondermateriaal opgebracht 30 worden, desgewenst nadat nog meer oplosmiddelen en andere additieven

eraan zijn toegevoegd, maar voordat het lang kan blijven staan. De zo ontstane bekleding kan gedroogd worden door hem bij omgevingstemperatuur te laten staan of door hem tot een iets verhoogde temperatuur, zoals 80 C of hoger, te verhitten, waardoor door verknoping een uitgeharde j 35 bekleding ontstaat. I

7808088 — 8 —

Het bekledingsmengsel volgens de uitvinding heeft een hetere verwerkbaarheid voor verspuiten en het is volgens de uitvinding dus mogelijk om een verf met hoog vaste stof gehalte te bereiden. Met andere voorden kan het bekledingsmengsel volgens de uitvinding, vanneer 5 het tot een optimale viskositeit voor verspuiten verdund is, nog een vaste stof gehalte van vel bo gevr.% of meer hebben. Het mengsel volgens de uitvinding kan een bekleding opleveren, die sterk aan het ondermateriaal hecht en een goed evenvicht in eigenschappen, met inbegrip van uiterlijk, glans, hardheid, slagsterkte, benzine-, vater-, alkali- en oplosmiddel- , 10 bestendigheid en veerbestendigheid heeft.

Het bekledingsmengsel volgens de uitvinding kan met voordeel gebruikt vorden in toepassingen, vaarin een evenvichts-combinatie van verbeterde eigenschappen van de bekleding gevenst vordt, zoals met name voor het repareren van voertuigcarosserien. Het kan ook 15 vorden gebruikt voor het vormen van een bekleding op materialen, zoals metalen, bouwmaterialen, zoals bijvoorbeeld plastic, hout of beton, en andere materialen, die met name niet bij hoge temperaturen behandeld kunnen en ook niet moeten vorden. Gezien de uitstekende hechting aan het ondermateriaal kan het bekledingsmengsel volgens de uitvinding 20 gebruikt vorden in gevallen, vaarin hechting aan ondermaterialen van bijzonder belang is, zoals bijvoorbeeld het bekleden van verchroomd staal, roestvrij staal, allerlei films of vellen en gevormde voor-verpen van propyleenpolymeren, en ook als kleefstoffen en allerlei primers.

25 De uitvinding en het bijzondere technische effekt ervan zullen met onderstaande verk- en vergelijkingsvoorbeelden nader vorden toegelicht; hierin zijn alle delen in gevicht uitgedrukt tenzij iets anders opgegeven is.

30 Voorbeeld I

Een kolf, voorzien van een koeler, thermometer en roerder, verd gevuld met 80 delen tolueen, 20 delen isobutanol, 6 delen dimethylaminoëthylmethacrylaat, 3 delen acrylamide, 8 delen 2 hydroxy-ethylmethacrylaat, 10 delen ethylacrylaat, 10 delen butylacrylaat, 35 1+0 delen methylmethacrylaat, 23 delen styreen en 1 deel azobisisobutyronitril.

7808088 — 9 —

Het mengsel werd bij 80 °C 2 uur geroerd. Na verloop van deze tijd werd 0,3 deel azobisisobutyronitril bij het mengsel gevoegd. Er werd bij dezelfde temperatuur nog 2 uur geroerd. Het toevoegen van 0,3 deel j azobisisobutyronitril werd in totaal 5 maal tijdens de tussenpozen j 5 van twee uur herhaald. Nadat de laatste portie katalysator was toege- j voegd werd het mengsel nog bij dezelfde temperatuur geroerd. Na in totaal 16 uur was de polymerisatie voltooid, zodat een oplossing van een polymere verknoopbare basische acryl component (l) was verkregen. | De zo bereide oplossing van de component (i) was helder en doorzichtig, i 10 Een mengsel uit 12 delen van de oplossing van de acryl component (i), 20 delen tolueen en bo delen van een pigment (titaandioxyde, geleverd door Ishihara Industries Co., Ltd.) werd tezamen! met zandmaalkogels geschud om het pigment te dispergeren. Uit het j ontstane mengsel werden de kogels verwijderd. De zo bereide pigment-15 dispersie werd met 110 delen van de oplossing van de acryl component (i) en 5 delen sorbitolpolyglycidylether (door Nagase Industries Co., Ltd. geleverd) gemengd en het ontstane mengsel werd daarna met een lakver-dunner uit de handel verdund, zodat een bekledingsmengsel werd verkregen, dat een doorstroomtijd van cirka 17 sekonden in de proef met de Ford 20 cup nr. U had. De verwerkbaarheid door verspuiten werd met een dergelijk verdund mengsel, dat een doorstroomtijd van cirka 17 sekonden in de proef met de Ford cup nr. U had, onderzocht. Men is van mening, dat een dergelijk mengsel een optimaal vaste stof gehalte voor verspuiten heeft, De in tabel A vermelde resultaten zijn in gev.% vaste stof gehalte 25 van een dergelijk mengsel uitgedrukt.

Platen tin werden met het bekledingsmengsel bespoten en 30 minuten bij 70 °C en vervolgens 7 dagen bij omgevingstemperatuur gedroogd, zodat monster met een gedroogde bekleding met een dikte van cirka 35 yum werden verkregen. Vervolgens werden de monsters op 30 allerlei eigenschappen onderzocht.

Het uiterlijk werd visueel beoordeeld. De resultaten volgens tabel A zijn gegeven volgens een schaal van 1 tot 5, waarin 1,2, 3, U en 5 respectievelijk uitstekend, goed, redelijk, minder goed en slecht voorstellen.

35 De glans werd volgens de Japanse ïndustrienorm (JIS) ___^ _ ____ _______ _ ______j 78O8Ö88 — 10 — ' ...... " ..... “ Ί Κ 5^00 bepaald met een gepolijst, vlak, zwart glas met een met evenwijdige lichtstralen gemeten glans van 92 bij 60 ° geometrie als standaard. De resultaten van tabel A zijn in 60 ° met evenwijdige lichtstralen gemeten glans opgegeven.

j 5 De hechting werd bepaald door een dwars gearceerd patroon (elk vierkant had zijkanten die een lengte van elk 1 mm hadden) op de bekleding aan te brengen met een glasscherf die in het tinnen ondermateriaal drong, een zelfklevend band op de gearceerde bekleding aan te brengen en het oppervlak van de bekleding te meten, dat van het 10 oppervlak van het monster verwijderd werd, toen het b^and scherp van i het monster verwijderd werd. De resultaten van tabel A zijn uitgedrukt als het oppervlak aan bekleding, dat na verwijderen van het kleefband | overgebleven is. j

De benzinebestendigheid werd bepaald door de bekleding; 15 2 uur in gewone benzine te dompelen en de behandelde bekleding visueel j te beoordelen. De resultaten van tabel A zijn vermeld volgens een schaal van 1 tot 5, vaarin 1, 2, 3, U en 5 respectievelijk geen verandering, weinig verandering, iets zachtgeworden, zachtgeworden en ! witgeworden betekenen.

20 De water-Qof alkalibestendigheid werd bepaald door de | bekleding 3 dagen in op 50 C gehouden water of 2 dagen in op 23 °C gehouden 5%-ige waterige NaOH te dompelen en de behandelde bekleding visueel te beoordelen. De resultaten in tabel A zijn vermeld volgens een schaal van 1 tot 5, waarin 1,2,3,¾ en 5 respectievelijk geen 25 verandering, weinig verandering, iets glansverlies, glansverlies en gabarsten en/of losgelaten voorstellen.

De oplosmiddelbestendigheid werd bepaald door het oppervlak van de bekleding 60 maal af te vegen met een doek, die in methanol gedrenkt was en het behandelde oppervlak visueel te beoordelen. 30 De resultaten van tabel A zijn uitgedrukt volgens een schaal van 1 tot 5, waarin 1,2,3,¾ en 5 respectievelijk geen verandering, weinig verandering, iets opgelost, opgelost en op grote schaal opgelost voorstellen.

De weerbestendigheid werd bepaald door de bekleding j 35 gedurende ^0 uur in een Weather-O-meter aan vers-oelde veroudering 7 8 0 80 8 8 ' — 11 — , -- [ bloot te stellen en de behandelde bekleding visueel te beoordelen. De resultaten van tabel A zijn uitgedrukt volgens een schaal van 1 tot 5, | i vaarin 1, 2, 3, U en 5 respectievelijk geen verandereing, weinig ver-

andering, enig glansverlies, glansverlies en gebarsten en/of losgelaten 5 voorstellen. Zoals uit tabel A blijkt, werd uit het bekledingsmengsel J

van dit voorbeeld een uitstekende bekleding met een evenwichtige ! combinatie van gewenste eigenschappen verkregen. ! i

Voorbeeld II I

10 Met in het algemeen de werkwijze van voorbeeld I

werd een oplossing van een acryl component (i) bereid door uit te gaan van 80 delen tolueen, 20 delen isopropanol, U delen dimethylaminoëthyl-methacrylaat, 3 delen acrylamide, 13 delen 2-hydroxyethylmethacrylaat, 1¾ delen butylacrylaat, ^5 delen methylmethacrylaat, 20 delen styreen,

15 1 deel methacrylzuur en 1 deel van een begincharge azobisisobutyronitrilJ

Op soortgelijke tfijze werden een bekledingsmengsel en monsters gereedgemaakt en hiermee werden allerlei proeven gedaan. Uit tabel A blijkt, dat de zo verkregen bekleding een evenwichtige combinatie van gewenste j eigenschappen had, j 20

Voorbeeld III

Met in het algemeen de werkwijzen van voorbeeld I werd een oplossing van een acryl component (i) bereid door uit te gaan van 90 delen tolueen, 10 delen isobutanol, 3 delen dimethylaminoëthyl-25 methacrylaat, 2 delen acrylamide, U delen 2-hydroxyethylmethacrylaat, 25 delen n-butylmethacrylaat, 65 delen methylmethacrylaat, 1 deel methacrylzuur en 0,8 deel van een begincharge azobisisobutyronitril. Volgens voorbeeld I werden een bekledingsmengsel en monsters gereed gemaakt, alleen werd glycerolpolyglycidylether in plaats van de 30 sorbitolpolyglycidylether van voorbeeld I gebruikt. De te onderzoeken monsters werden op allerlei eigenschappen onderzocht. De bekleding | had een evenwichtige combinatie van gewenste eigenschappen zoals uit tabel A blijkt.

____ __ i 7808088 — 12 —

Voorbeeld IV

De werkwijze van voorbeeld I werd herhaald, alleen werd in het begin een charge van 100 delen tolueen, 8 delen dimethyl-aminoëthylmethacrylaat, 1 deel methacrylamide, 2 delen hydroxypropyl-5 methacrylaat, 15 delen butylacrylaat, 1¼ delen methylmethacrylaat, 30 delen isobutylmethacrylaat, 30 delen styreen en 1 deel azobis-isobutyronitril gebruikt. Uit tabel A blijkt, dat een bekleding met een evenwichtige combinatie van gewenste eigenschappen werd verkregen.

10 Voorbeeld V

Met in het algemeen de werkwijze van voorbeeld I werd een oplossing van een acryl component (I) bereid door uit te gaan van een mengsel van 90 delen tolueen, 10 delen isobutanol, 6 delen diëthylaminoëthylmethacrylaat, 2 delen acrylamide, h delen 2-hydroxyethyl-15 methacrylaat, 23 delen ethylacrylaat, 65 delen methylmethacrylaat en 0,8 deel van een begincharge azobisisobutyronitril. Van de oplossing werden 200 delen gecombineerd met 8 delen glycerolpolyglycidylether, waarna het ontstane mengsel met een lakverdunner werd verdund, zodat een bekledingsmengsel met een optimaal vaste stof gehalte voor ver-20 spuiten werd verkregen (cirka 17 sekonden met een Ford cup nr. U).

Platen leisteen werden met het bekledingsmengsel bespoten, zodat een bekleding met een dikte van cirka ^0 ^um (in droge toestand) werd verkregen en deze werd bij omgevingstemperatuur 10 dagen gedroogd. De bekleding werd op allerlei eigenschappen onderzocht. De resultaten 25 staan in tabel A; hieruit blijkt, dat een bekleding met een evenwichtige combinatie van gewenste eigenschappen was verkregen.

Voorbeeld VI

Uitgaande van een begincharge van 80 delen tolueen, 30 20 delen xyleen, 7 delen dimethylaminoëthylmethacrylaat, 1 deel acryl amide, 6 deel 2-hydroxyethylmethacrylaat, Uo delen ethylacrylaat, 17 delen methylmethacrylaat, 28 delen styreen, 1 deel methaerylzuur en 1 deel azobisisobutyronitril werd in het algemeen de werkwijze van voorbeeld I herhaald, zodat een oplossing van een acryl component (I) ; i i 35 werd verkregen. Van deze oplossing werden 200 delen gecombineerd met j i 7808088 — 13 — 10 delen sorbitolpolyglycidylether, waarna het ontstane mengsel met een lakverdunner werd verdund, zodat een hekledingsmengsel met een optimaal vaste stof gehalte voor verspuiten werd verkregen (cirka 17 sekonden met een Ford cup nr. U). Platen verschroomd staal werdei^net 5 het hekledingsmengsel bespoten, zodat een bekleding met een dikte van cirka 30 ^um (in droge toestand) werd verkregen en deze werd daarna 30 minuten bij 70 °C en vervolgens 7 dagen bij omgevingstemperatuur gedroogd. De bekleding werd op allerlei eigenschappen onderzocht. De bekleding bleek goed te hechten en had een evenwichtige combinatie van 10 gewenste eigenschappen, zoals uit tabel A blijkt.

Voorbeeld VII

Een mengsel uit 200 delen van de in voorbeeld III bereide acryl oplossing en 6 delen sorbitolpolyglycidylether werd met 15 een lakverdunner verdund, zodat een hekledingsmengsel met een optimaal vaste stof gehalte voor verspuiten werd verkregen, zoals met een Ford cup nr. U werd bepaald. Stukken ABS-hars plaat werden met het bekledings-mengsel bespoten, zodat een bekleding met een dikte van cirka 30 ^um (in droge toestand) werd verkregen en 30 minuten bij 70 °C en daarna 20 7 dagen bij omgevingstemperatuur gedroogd. Allerlei eigenschappen van de bekleding werden bepaald. De bekleding had een evenwichtige combinatie van gewenste eigenschappen, zoals uit tabel A blijkt.

Vergelijkingsvoorbeeld I

25 Voorbeeld I werd herhaald, alleen werd het erin ge bruikte acrylamide weggelaten en werden 11 delen 2-hydroxyethylmethacrylaat in plaats van de in voorbeeld I genoemde hoeveelheid van 8 delen gebruikt. De bekleding had niet een evenwichtige combinatie van gewenste eigenschappen en de benzinebestendigheid ervan was slecht. De resultaten 30 van dit vergelijkingsvoorbeeld I staan in tabel A vermeld.

i

Vergelijkingsvoorbeeld II

Voorbeeld I werd herhaald, alleen werd het hierin gebruikte 2-hydroxyethylmethacrylaat weggelaten en 11 delen acrylamide 35 in plaats van de 3 delen van voorbeeld I gebruikt. De oplossing van de 7808088 — 1U — acryl component was direkt na de "bereiding "bijzonder troebel. De verkregen bekleding had geen evenwichtige combinatie van gewenste eigenschappen, omdat hij ten aanzien van uiterlijk, glans, hechting, slag-sterkte en weerbestendigheid van de bekleding en ook de verwerkbaarheid 5 van het bekledingsmengsel onbevredigend was, zoals uit tabel A blijkt.

Vergelijkingsvoorbeeld III

Voorbeeld II werd herhaald, alleen werden 2-hydroxy-ethylmethacrylaat, butylacrylaat en methylmethacrylaat in hoeveelheden 10 van respectievelijk 2ki 10 en 38 delen gebruikt. De resultaten van tabel A laten zien, dat de verkregen bekleding geen evenwichtige combinatie van gewenste eigenschappen had, omdat het uiterlijk en de waterbestendigheid van de bekleding en ook de verwerkbaarheid van het bekledingsmengsel onbevredigend waren.

15

Vergelijkingsvoorbeeld IV

Voorbeeld II werd herhaald, alleen werden dimethyl-aminoëthylmethacrylaat en methylmethacrylaat in hoeveelheden van respectievelijk 1 en U8 delen gebruikt. Uit de resultaten van tabel A 20 blijkt, dat de verkregen bekleding geen evenwichtige combinatie van gewenste eigenschappen had, omdat hij ten aanzien van de hechting en hardheid en benzine-, alkali- en oplosmiddelbestendigheid en ook de weerbestendigheid onbevredigend was.

25 Vergelijkingsvoorbeeld V

Voorbeeld II werd herhaald, alleen werd dimethyl-aminoëthylmethacrylaat en methylmethacrylaat in hoeveelheden van respectievelijk 1 en delen gebruikt. Uit de resultaten van tabel A blijkt, dat de verkregen bekleding geen evenwichtige combinatie van 30 gewenste eigenschappen bevat, dat wil zeggen dat de verkregen bekleding , ten aanzien van de hardheid en benzine-, alkali- en oplosmiddelbestandig-heid en de weerbestendigheid onbevredigend was.

Vergelijkingsvoorbeeld VI

35 Voorbeeld III werd herhaald alleen werden acrylamide,j 7808088 ” ' ' ...... "" --- ' ' ” i — 15 — 2-hydroxyethylmethacrylaat, n-butylmethacrylaat en methylmethacrylaat in hoeveelheden van respectievelijk 0,5, 0,5, 2β en 69 delen gebruikt.

De resultaten van tabel A laten zien, dat de verkregen bekleding geen evenwichtige combinatie van gewenste eigenschappen bezat, dat wil 5 zeggen dat de hardheid en benzine-, alkali- en oplosmiddelbestendig- heid en ook de weerbestendigheid van de bekleding onbevredigend waren.

Vergelijkingsvoorbeeld VII

Voorbeeld IV werd herhaald, alleen werden het hierin 10 gebruikte methacrylamide en hydroxypropylmethacrylaat weggelaten en 33 delen isobutylmethacrylaat in plaats van de in voorbeeld IV genoemde 30 delen gebruikt. De onderzoekresultaten van tabel A laten zien, dat de verkregen bekleding ten aanzien van de hardheid en oplosmiddel-bestendigheid en de weerbestendigheid onbevredigend was.

15

Vergelijkingsvoorbeeld VIII

Voorbeeld IV werd herhaald, alleen werden methacrylamide en hydroxypropylmethacrylaat en isobutylmethacrylaat in hoeveelheden van respectievelijk 3, 13 en 17 delen gebruikt. De onderzoek-20 resultaten van tabel A laten zien, dat de verkregen bekleding geen evenwichtige combinatie van gewenste eigenschappen bezat, omdat hij ten aanzien van het uiterlijk en de waterbestendigheid van de bekleding onbevredigend was.

25 Vergelijkingsvoorbeels IX

Voorbeeld III werd herhaald, alleen werden dimethyl-aminoëthylmethacrylaat, n-butylmethacrylaat en methylmethacrylaat in hoeveelheden van respectievelijk 12, 19 en 62 delen gebruikt. De oplossing van de acryl component in verse toestand bleek een lelijke oranje 30 verkleuring te hebben. Uit de onderzoekresultaten van tabel A blijkt, dat de verkregen bekleding ten aanzien van alkalibestendigheid en weerbestendigheid onbevredigend was.

i

Vergelijkingsvoorbeeld X j 35 Een witte acryllak voor het bekleden van voertuig- i ! 7808088 — 16 — carosseriën werd als in voorbeeld I onderzocht. Uit de resultaten van voorbeeld I blijkt, dat de hechting, verschillende chemische bestendigheden en weerbestendigheid van de bekleding slecht waren.

De uitvinding zal nu nader worden toegeliclt aan de 5 hand van de bijgevoegde tekening, waarin fig. 1 een grafische voorstel ling is, waarin het verband tussen A, dat wil zeggen het percentage van de eenheden (a) in de acryl component (i) en B + C, dat wil zeggen de som van de percentages van de eenheden (b) en (c) in de acryl component (i) zijn afgebeeld. De getekende cirkels (0) 1 tot en met 7 10 stellen de in voorbeeld I tot en met VII gebruikte acryl componenten (i) voor, terwijl de getekende kruizen (X) 1 tot en met 9 de in de vergelijkingsvoorbeelden I tot en met IX gebruikte acryl componenten voorstellen in fig. 1 wordt aan de betrekkingen 2 < A < 10 en 15

< B+C < 28-2A

voldaan door de waarden, die op of binnen de omtrek van de getekende vierhoek liggen. Wanneer 1^-A groter dan B + C is, worden de hardheid, oplosmiddelbestendigheid en weerbestendigheid onvoldoende, zoals uit 20 fig. 1 en de in tabel A vermelde resultaten van vergelijkingsvoorbeeld VI en VII blijkt, terwijl wanneer B + C groter dan 28 - 2A.is, de waterbestendigheid en glans slecht worden, zoals uit fig. 1 en de in tabel A vermelde resultaten van vergelijkingsvoorbeeld III en VIII blijkt.

i 7808088 - 17 — @4 K 2 I +s ^ β

H WC t— τ-Ο IOr-τ-τ-τ- O CM

Μ β d CO CJ\ O _

> Ö β ft *“ O

fid in P ft o o 1+5 »- .

m fi \ β

., Η fid CO *- I tfi O CM CM *- r- O CM

be > d fi on o _ β fid «- ο <H ·Ρ ft 1Λ •Ö fi Ο •Η Ο i> ι -Ρ «- +5 to β ^ •Η > fi d Ο CM I W Ο τ- cm *- CVJ |Τ- β d fi on ο β d «- d +5 ft ο ra ο Ë β ι -ρ τ- ο

d ί> W β Ο i-OW'sCM'-'-CM CM

Μ Η fi d P" 0\ Ο Ο <! Η S β ο ιη ο fi S τ- „ > +5 ft ^ β W ra ο tl ο _ PQ Η Η 1+5 t— (MONMrrrCMr βθη (DM ra β m co cm \ ο <J ¢) Η β d Ο Λ Ρ 3 β ο ο Ε+ β fi d «- ΙΑ Ο +> ft Ο > Ο I -Ρ ο β μ ra β ο\ T-r-Br-cMt-CMm ϋτ- Η β d on On cm ^ d fi ο ο fi 3 Ο ΙΑ +5 ft 1+5 ο β

Ηκβ *- t-OW»_’“CM»— τ- Ο CM

ββ -Μ- 0\ CM \

♦©II I

Τ3 •Η α> Ρ fi ti tiO ·—- Ο «Η d Ή ® 6 Ο <ϋ tl ·Η tl +5 3 >. p ·Η Ο fi Ρ fi tl 0) 0 b0 d Ρ d fi b£> «Η tl tl tl tl ·Η P bO +5 d d ‘H ‘ri tl bO -H ra +5 ο Λ fifi^~>o> β ¢) fi-HtJdmobo d d Η Λ d Λ d tl β P bO ΙΑ ·Η >· fi £. tl +5 fi d |-f d tl d fi β ra e ρ ® ri Μ fi Λ! bO+5 d d Ρ M d d -p ra tl m β d ·ι-3ββ,045·>-3β P bO P CQ d tl -H+5 •Η ·Η 0) Jij ·Η «Η ·Η tl β <D d Ρ *rt +5 +5 Π Η ra β fi β η tl ο·Ηβρ·Ηββη« firaodftfidtno+5-HfiHraOdp d ο ft 5 ra d η β Η ρ ν d d ο ft Η β +5 (Η β & fi +5 Ρ d Ρ Ο fi +5 Ρ Η _ d ω •Η ft Ο d d ·Η d Η Ο Ο d d Η ft β Ρ d £> Ο Ο > > fipOftWpq&:<iOOwj£ ι 7808088 —18 — § o

( t“ WhK'- -ί 4 -ί KN IA

X I CVJ t- \ O

O *-

rtf O

u ° ο ^ ε X pH ca cnoowo T- ia *- cm o Pt

H β P 00 t-OJO

d β »- o 4} φ to CO >

O

O

r— μ ί -p '— ε

Hue 0 4· ιλ w 0 ·- pt cm »- 0 to h β d on t— 0 „

> d β «- S

β d ia P ft „ 0 σ I P 1¾ *- _ to c ε Η β d CO T- CO ΙΟ CO CM 00-3- O Pt H d β to oo o ö > β d S*- o ϋ -p Pi « μ

iÖ O

1 ί O

d I P n- „ t) me \ ε p et d o o β H d β OV CM \D ft O Pt r- PT Pt _ _ o > e ö m co»- o Pt o p ft „ to *> o

M O

60 I -P t- ö

β wc > E

•rl β te O o P > d β t— W IA o Pt to CA LA Pt

•1-3 f4 d (O CO r- O

•H -P ft

H

4) O

60 I P O .

β co β *-* E

4) > β d O t- O ft IA (O Pt Pt O Pt

> H d β Pt On O

β 3 IA O

P ft ‘A

O

» -P o

Ui Ë t— S

Η β 0J CO Pt CO W \ »- Pt T- CM OCO

H d β CM 6— CM O Λ

H β d O O

-P ft »“ tA

o o ε

.O r— O

M G> t- ΙΛ OJ W V r- CO CVJ OJ _

H O CM t— CM O O

β »-

* O

CO t ^ O

Η β d O r-ocuo Pt «- CM (O _ CM

d β Pt On O O

-Λ β d ·- IA

43 0.

60 60 Η I β Ό O 4) 60 I *rl ·ι-Ι > Ό *d β >d Η I 60 P d β ·Η d ·Η <ö 60 ·Η I CJ Ρ d β β'-' d Ρ β 4) β »H οβ d Id 60 i> ddHp>Hd60 p dxf β Ρ 60 Η ·η — > ββ>β >ö ρ β d η «ö d a> <ö δ Ρι ·Η β Μ 4) Ρ d ·<-) Η Ρ β Ρ 60 Ρ d tó p *d d d Ρ W t) II CO — 4) < ’r-3 β β ,Ο β «1-3 a) Ρ 60 p 0J 4> >d Ρ g Ρ •Η *rl d Pd ·γΊ Η ·« β d 4J Ρ ·Η60Ρβ)β03 Η Μ β β t Η ρι Ο ·Η β Ρ ·Η 8·Η0Ρββ) Ρ β « Ο Φ β 4) C0 Ο Ρ ·Η β Η 0) Ό Ο Λ< 60 Ρ W II Ο Ρι 7 ρ (ϋρ βΗΡ 65·0 (UTt 4}¾ Ο β PU β β « Ρ Η ε & ο ρ d ρ ο β ·η ρ ·η ρ ·η η d dod < •riPiOdO’HdHOdddddHd ftp β Ρ Ο d

ΕΗ f)Oü >·|» JDH) Ö Ρί Μ WP ?Ρ <Ρ OW RffllA

- 78 0 8 0 8 8 ---------------------------

Claims (3)

1 I

1. Bekledingsmengsel, met het kenmerk, dat het is opgehouwd uit 5 (i) een polymere, verknoopbare, "basisch stikstofatoom "bevattende acryl component, opgehouwd uit tenminste een filmvormend acryl copolymeer, dat basische stikstofatomen bevat, waarbij er in deze component, ten opzichte van het gewicht van de component, aanwezig zijn (a) 2-10 gew.# (A%) gepolymeriseerde èenheden, af- 10 komstig van tenminste een basisch stikstofatoom bevattend acrylaat, zoals di (C .j _2-alkyl) amino-C ^ _3-acrylat en en -methacrylaten, (b) 0,5 - 5 gew.J? (B/S) gepolymeriseerde eenheden, afkomstig van tenminste een acrylamide, zoals acrylamide of methacrylamide , 15 (c) 0,5 - 20 gew.$ (C%) gepolymeriseerde eenheden af komstig van tenminste een hydroxyl bevattend acrylmonomeer, zoals hydroxy-C2 ^-alkylacrylaten en -methacrylaten, (d) 35 - 95 gew./S gepolymeriseerde eenheden, afkomstig: van tenminste een alkylacrylaat, zoals C ^ _^-alkylacrylaten en -metha- 20 crylaten, en (e) 0 - 50 gew.Ji gepolymeriseerde eenheden, afkomstig van een of meer copolymeriseerbare ethylenisch onverzadigde monomeren, waarin de percentages A, B en C aan de betrekking —< B+C < 28-2A voldoen en 25 h - — (II) een verknopend component, opgebouwd uit tenminste een pólyepoxyde verbinding met een epoxy equivalent niet groter dan U00 en met tenminste twee epoxygroepen per molekuul, waarbij deze verknoopbare component (I) en verknopende component (II) zodanig in het mengsel aanwezig zijn, dat de gramatoomverhouding van het basische 30 stikstofatoom in de component (I) tot het epoxy zuurstofatoom in de component (II) tussen 0,3 en 3,0 ligt.

2. Bekledingsmengsel volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de polyepoxyde verbinding een epoxy equivalent van ten-hoogste 250 heeft. i i 78 0 80 88 — 20 —

3. Bekledingsmengsel volgens conclusie 2, met het kenmerk^ dat de polyepoxyde verbinding een glycidylether van een meerwaardige alkohol, zoals ethyleenglykoldiglycidylether, glycerolpoly-glycidylethers, polyglycerolpolyglydidylethers, en/of sorbitolpoly-5 glycidylethers is. k. Bekledingsmengsel volgens een der conclusies 1-3* met het kenmerk, dat de verknoopbare component (i) en verknopende component (II) in het mengsel zodanig aanwezig zijn, dat de gramatoom-verhouding van het basische stikstofatoom in de component (i) tot het 10 epoxy zuurstofatoom in component (il) tussen 0,5 en 1,5 ligt. Ij ' 78 0 80 88