Isotòp
En fisica nucleara, dus isotòps que son dus atòms diferents d'un medish element.
La diferéncia que ven deus lors nuclèus qui compta ambs dab autan de protons (aquò que defineish lo numèro atomic e la mena d'element) mes dab un nombre diferent de neutrons (çò qui, fin finala, e càmbia la massa de l'atòm).
Dus isotòps qu'an donc lo medish nombre atomic mes ua massa diferenta.
Un exemple d'isotòp conegut qu'ei lo carbòni-14, l'isotòp radioactiu deu carbòni. Aqueth element qu'ei definit peu son nombre atomic de 6, çò qui vòu díser que compta dab 6 protons e 6 electrons ; s'ei aperat «carbòni-14»: aquò que vòu díser que compta dab 14 nucleons (protons e neutrons) donc dab 14-6 = 8 neutrons. Lo carbòni-13 que compta donc dab sonque 7 neutrons e lo carbòni-12 dab 6 neutrons.
Aute isotòp famós : l'idrogèn que pòt aver un nuclèu pas sonque compausat d'un sol proton (Idrogèn-1) shens nat neutron, un isotòp (aperat deutèri) dab dus elements (un proton e un neutron) e un aute dab tres (lo triti dab un proton e dus neutrons).
Quimicament, a despart de l'oposicion enter «isotòp estable» e «isotòp radioactiu», ua diferéncia d'isotòp que pòt implicar variacions dens las proprietats quimicas. Ua concentracion elevada d'atòms de deutèri dens las moleculas d'aiga produseish aiga pesuga dab proprietats especificas e diferentas de las proprietats de l'aiga.
