Björn Borg

Björn Borg (idem Björn Rune Borg per l'estat civil suedés, nascut a Södertälje, ran Estocòlme lo 16 de junh de 1956) es un jogaire de tennis suedés ara retirat, ex numèro 1 mondial e considerat per totòm demest los campions màgers de l'istòria del sieu espòrt.

Vida e carrièra

Las victòrias

Ganhèt 11 torneges del Grand Slam o Grand Chelèm, 6 còps Roland-Garros en 1974, 1975, 1978, 1979, 1980 e 1981, 5 còps adereng Wimbledon, recòrd de l'istòria per çò qu'es dels torneges ganhats de seguit, en 1976, 1977, 1978, 1979 e 1980.

Foguèt tanben venceire del Masters, 2 vegadas, en 1979 e 1980, e primièr del ranking o classament de l'ATP - Associacion dels Jogaires de tennis Professionals , en 1980 e 1981.

Obtenguèt per son país, qu'èra lo primièr còp per Suècia, la Copa Davis en 1975.

Los adversaris

Sos adversaris mai famoses e pinhastres, remirables sovent, mas pr'aquò pas totjorn fairplays (e d'unes que i aguèt lo se chafrèron Ice-borg, d'unes autres Ice Man, o l' Extraterrèstre (sic lo grand jogaire romanés tan talentuós coma coquin e badinaire Ilie Nastase) , amb un fum de mesprètz dins lo ton, en bocas, per molts, e los " jornalistas " beles primièrs (mas susquetot amb fòrça despièch, que los mediòcres, li n'agrada pas cap lo pur gèni...), foguèron los nòrd-americans Jimmy Connors^[1]e John McEnroe^[2], lo chèc Ivan Lendl, l'argentin Guillermo Vilas e l'italian Adriano Panatta (lo sol que ganhèt contra el a París, dos còps, en 1973 e 1976, dins los torns preliminars).

Un desplaser màger

Poguèt pas jamai ganhar l'US Open que lai arribèt 4 còps en finala (en 1976,1978,1980 e 1981) nimai l'Australian Open que son melhor resultat ailai foguèt un tresen torn en 1974.

La retirada

Se retirèt sobte en 1983, sens aclarar cap las rasons d'aicesta decision, d'un biais estonant e susprenent assatz, quand èra encara lo numèro 2 del ranking de l' ATP.

Aviá sonque 27 ans.

Una certa lassièra tanplan o pòt explicar. D'efièch, aviá començat la siá carrièra subre d'ora, a l'edat de 15 ans, en Copa Davis.

De qu'unas annadas puèi, temptèt un retorn timidòt a la competicion pr'aquò, mas aprèp una partida "tèst" perduda contra lo catalan Jordi Arrese, en 1991, a l'Open de Montcarles, renoncièt definitivament, aprèp una ultima darrièra desfacha en finala a Moscòu, contra lo jogaire rus Alexandre Volkov, en 1993.

Lo problèma màger per el es, èra qu'aviá perdut un pauc, just un pauc mas èra ben pro, las qualitats qu'èran las siás de per abans.

Lo bilanç

S'èra agut ganhats en total 64 torneges oficials ATP, 100 amb las exibicions, çò es 36 de mai en torneges de participacion limitada o d'invitacion...) en simple (que demest eles 11 de Grand Slam e 5 finalas perdudas) mai 4 en dobles sul circuit mondial.

La siá primièra victòria s'escasèt a l'Open de Nòva Zelanda, a Auckland, en genièr de 1974, e la darrièra a Genèva, en Soïssa, dins lo Martini Open, en setembre de 1981.

Es tanben una de las caracteristicas de la siá carrièra que, fin finala, ne foguèt pro corta, sonque 8 annadas de vertadièra activitat al cim del tennis mondial, quand d'unes autres que i a, li ne cal 12 o 15 ans o mai, per se fargar un palmarès, una carrièra, una fama, una plaça al solelh mondial.

Un espet dels màgers foguèt la siá victòria al Roland-Garros de 1980, sens pèrdre un sol set.

Se capitèt pas jamai de véncer a Nòva York, las siás ajustas esportivas amb Jimmy Connors e John McEnroe demòran çaquelà demest las pus acarnassidas e remirablas de l'istòria del tennis mondial.

Tanben ne son de destriar ambedoas las siás finalas de Wimbledon contra John McEnroe, la primièra ganhada, en 1980, e la segonda, perduda (aprèp 41 victòrias adereng, recòrd del torneg) en 1981.

Los recòrds

Los recòrds detenguts per Björn Borg, levat los citats çai-sus, son:

- De 27 torneges de Grand Slam jogats, 11 ganhats, çò es un percentatge de 41%, recòrd masculin de l'Èra Open.

Lo recòrd absolut, femenin, es lo de l'australiana Margareth Court-Smith que de 29 torneges jogats, ne ganhèt 24 (82%).

- Un ratio de 141 victòrias per sonque 16 desfachas (totjorn en Grand Slam), çò es 89,8%., davant Jimmy Connors (82,6%), John McEnroe ( 81,5%), André Agassi (80,9%) e l'alemand Boris Becker (80,3%) pels jogaires retirats, e Roger Federer (87,5%) e Rafael Nadal (85,7) pels jogaires encara en activitat.

- Lo nombre d'annadas seguidas a ganhar en Grand Slam, entre 1974 e 1981, çò es 8, a egalitat amb Pete Sampras (1993-2000).

Per çò que del nombre de victòrias en Grand Slam se tracha, es 4en, detràs Roger Federer (16), Pete Sampras (14) e l'australian Roy Emerson (13).

Lo sieu jòc

La qualitat extrèma del sieu jòc de fons de cort, lo sieu passing, lo sieu revèrs de doas mans, el lo drechièr, la siá e tant excepcionala percepcion visuala, lo sieu retorn de servici folzejaire e assassin, mas tot parièr lo sieu desplaçament (lateral mai que tot mas aprenguèt lèu-lèu a montar a la ret, que se ganha pas 5 còps Wimbledon sens o far...), e malgrat un fisic rasonable mas pas cap excepcional (1m.82, 72 k, en las siás annadas melhoras...) amb çaquelà una condicion fisica espectaclosa tostemps, ne faguèron lo sol jogaire de l'istòria tota del tennis fins ara a poder obténer, d'un biais simultanèu o quasi, 5 triomfs a Wimbledon e 6 a Roland-Garros, çò es sus de superfícias de jòc, la tèrra batuda e la tepa, gaireben incompatiblas e del tot opausadas, diferentas, antagonicas gaireben, e que demandan de qualitats pro particularas caduna, quand de campions coma lo nòrd-american Pete Sampras poguèt pas jamai ganhar a París, e lo soís Roger Federer se deguèt esperar pacientós que pacientós, aprèp 3 finalas perdudas davant lo catalan malhorquin en Rafa Nadal, 2009 per o capitar.

La question inutila...

Saber se ne foguèt el o pas lo melhor jogaire de l'istòria del tennis es un problemòt segondari... parlan per el sos resultats, sos recòrds e sas performàncias, lo sieu palmarès.

E lo sieu biais per lo s'abastar.

Bibliografia

Björn Borg...: The Björn Borg Story, Chicago, H.Regnery Co., 1975 (en anglés)
Eugene L. Scott: Björn Borg, my Life and Games, Nòva York, edicions Simon & Schuster, 1980 (id)