Natuurwijn

Natuurwijn is een aanduiding voor wijn die volgens de makers ervan – in het gehele proces van wijn maken – geen “onnatuurlijke” bewerking heeft ondergaan. Op z’n Frans worden deze wijnen “vin nature” of “vin naturel” genoemd. Voorheen vooral in reformwinkels, is deze wijn ook in de reguliere handel verkrijgbaar. De term natuurwijn heeft geen wettelijke status, maar kunnen wel een status biologisch, biodynamisch, veganistisch dan wel ecologisch hebben. Veel handelingen worden met de hand uitgevoerd. Het is geen massaproduct vanwege de meestal kleine oogsten. De partijen wijn zijn doorgaans klein.

Omdat niet alle natuurwijnen binnen een bepaalde nationale wijnwetgeving valt, zijn er zodoende ook natuurwijnen die geen beschermde oorsprongsbenaming hebben. Uiteraard moeten deze wijnen wel aan consumptie gerelateerde wetgevingen voldoen.

De bedoeling bij het maken van natuurwijn is dat er zo min mogelijk wordt ingegrepen in het proces van het wijn maken. Zowel in de wijngaard als bij de vinificatie als bij de afwerking van de wijn. Evenzo worden moderne techieken zo min mogelijk aangewend. Volgen sommige wijnmakers zou houtrijping een niet natuurlijke smaaktoevoeging zijn. En als er vaten gebruikt worden, dan worden deze niet gezwaveld. Een strikte regelgeving op dit gebied is er derhalve (nog) niet.

Algemeen zijn de richtlijnen dat chemicaliën, pesticiden en andere bewerkingen – zoals ook in de biologische teelt landbouwbestrijdingsmiddelen niet zijn toegestaan – ook bij het maken van natuurwijn niet worden gebruikt.

Sturing bij de vinificatie is minimaal waardoor bijvoorbeeld het alcoholpercentage natuurlijk wordt bepaald. Gistculturen worden niet ingezet. Alleen van de natuurlijke aanwezige gisten op de schil van de druif – en mogelijk in de lucht – wordt gebruik gemaakt. Chaptaliseren wordt gezien als bedrog. Klaren – het helder maken – van de wijn vindt meestal niet plaats. Noch met eiwit, noch door filtratie. Dit omdat dat gezien kan worden als onnatuurlijke ingreep.

Vaak zijn natuurwijnen vanwege het vinificatieproces meer of minder troebel. Afhankelijk van de wijnmaker kan de kwaliteit – in de zin van smaakbeleving – zeer uiteen lopen. Er worden wel natuurwijnproeverijen georganiseerd. Zoals traditionele wijngebieden nog weleens hun eigen typische wijnetiket willen toepassen, zijn natuurwijnen vaak kenmerkend vanwege een door een kunstenaar ontworpen etiket.

Door het vinificatie- en bottelingsproces – vanwege de beperking van onder meer sulfiet – zijn deze wijnen kwetsbaar. Transport kan een hindernis zijn en de houdbaarheid beperkt. Ze zullen binnen één of twee jaar gedronken moeten worden. Hierom wordt natuurwijn vaak als lokale wijn verkocht, al wordt er ook veel geëxporteerd.

Basiscriteria die de meeste producenten en organisaties van natuurwijn aanvaarden:

• Biologisch of biologisch-dynamische druiventeelt. Al dan niet gecertificeerd.
• Geen irrigatie in de wijngaarden
• Met de hand geplukt.
• Geen toegevoegde suikers, gisten of andere additieven.
• Geen aanpassingen van de zuurgraad.
• Geen beïnvloeding van nieuwe eikenhouten vaten, houtkrullen of vloeibaar extract.
• Minimale of geen klaring.
• Geen manipulatie, zoals micro-oxygenatie, omgekeerde osmose, draaiende kegelkolommen of cryo-extractie.
• Minimaal of geen toegevoegde sulfieten.

• Natuurwijn: feiten en fabels.
• Domaine Marcel Lapierre.
• Vin Nature - Natuurwijn.