wijsheidstand
Uiterlijk
- Geluid: wijsheidstand (hulp, bestand)
- IPA: / ˈwɛisɛɪtsˌtɑnt / (4 lettergrepen)
- wijs·heids·tand
enkelvoud | meervoud | |
---|---|---|
naamwoord | wijsheidstand | wijsheidstanden |
verkleinwoord |
de wijsheidstand m
- achterste kies van iedere kaakhelft van het volwassen gebit van een mens
- ▸ “Wijsheidstanden hebben hun naam te danken aan het feit dat ze laat doorkomen, op het moment dat we tot ‘de jaren van verstand’ zouden moeten zijn gekomen,” vertelt professor Schoenaers. “Eigenlijk zijn wijsheidstanden een soort archivarissen, want ze zijn in wording vanaf de leeftijd van een jaar of tien. Net zoals je sommige ziektes bijvoorbeeld kan zien aan een streepje in je nagels, zo leggen ook je wijsheidstanden door hun trage vorming heel wat van je ziektegeschiedenis vast.[2]
- ▸ In enkele oude drukken van Van Dale staat het volgens het Genootschap Onze Taal nog duidelijker: ‘een der achterste kiezen onder en boven aan beide zijden in den mond, welke eerst verschijnt wanneer het verstand tot rijpheid gekomen is’. Vandaar ook de Engelse wisdom tooth, de Duitse Weißheitszahn, de Franse dent de sagesse en de Belgische wijsheidstand of het wijsdomtandekke – afgeleid van het Latijnse dens sapientiae ofwel de ‘tand der wijsheid’.[3]
- De variant "wijsdomtandekke" gaat terug op een enkele tekst uit Nederland die beweert dat het Vlaams zou zijn, maar daarvoor is verder geen bevestiging te vinden; ook niet als de correcte spelling "wijsdomtandeke" wordt gebruikt.
1. achterste kies van iedere kaakhelft van het volwassen gebit van een mens
- Het woord wijsheidstand staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "wijsheidstand" herkend door:
47 % | van de Nederlanders; |
96 % | van de Vlamingen.[4] |
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Weblink bron Gearchiveerde versie Tine Bergen“Het zwarte schaap van ons gebit: de verstandskies” (17 november 2009) op kuleuven.be
- ↑ Weblink bron Rachid van Holst“Zijn de verstandskiezen naar hun ‘verre stand’ vernoemd?” (15 mei 2008) op nrc.nl
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Categorieën:
- Woorden in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands van lengte 13
- Woorden in het Nederlands met audioweergave
- Woorden met 4 lettergrepen in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands met IPA-weergave
- Invoegsel -s- in het Nederlands
- Samenstelling in het Nederlands
- Zelfstandig naamwoord in het Nederlands
- Woordenlijst Nederlandse Taal
- Prevalentie Nederland 47 %
- Prevalentie Vlaanderen 96 %