Navia, Asturias

Navia, Asturias

Localización
43°32′21″N 6°43′25″O / 43.5392, -6.7236
Estado	España
Comunidade autónoma	Asturias
Provincia	provincia de Asturias
Capital	Navia (en)
Poboación
Poboación	8.136 (2023) (128,9 hab./km²)
Número de fogares	3.347 (2011)
Xeografía
Parte de	Mancomunidade Occidental
Superficie	63,12 km²
Bañado por	Mar Cantábrico
Comparte fronteira con	Cuaña Villaión Valdés
Organización política
• Mayor of Navia (en)	Ignacio García Palacios
Identificador descritivo
Código postal	33710
Fuso horario	UTC+01:00
Código INE	33041
Outro
Irmandado con	Móstoles
Sitio web	ayto-navia.es

Navia é un concello de Asturias. Limita ao norte co mar Cantábrico, ao sur con Villaión, ao leste con Valdés e ao oeste con Coaña. O concello cobre unha superficie de 63 km² e contaba cun total 9.058 habitantes no ano 2005, o que dá unha densidade de poboación de 143,78 hab/km².

Ten varias industrias importantes: a papeleira do grupo ENCE (que exporta a súa pasta de papel polo porto de Ribadeo), Astilleros Armón ou a láctea Reny Picot.

Os primeiros asentamentos de homínidos atopados en Navia son do paleolítico inferior como o proban os restos de diferentes ferramentas de pedra. Tamén habitaron o territorio os Neandertais, dos que apareceron restos tumularios ao longo do concello, en lugares coma Andés, Anlleo, Tox (Viḷḷapedre) ou Viḷḷeirán entre outros.

Hai 2600 anos apareceron no chan naviego os primeiros pobos celtas procedentes de Europa central, que asimilarían culturalmente aos habitantes previos do territorio. Aparecen nesta época as agrupacións humanas nos castros que teñen gran valor arquitectónico e os cales representan nos nosos días importantes monumentos. Durante a coexistencia na zona da tribo celta-galaica dos albións e da ástur dos pésicos é cando se ten referencia do primeiro asentamento humano na marxe dereita da ría de Navia. O nome do pobo e a ría vén da admiración, relación e tributo que os antigos habitantes tiñan pola auga.

Dende a romanización ata a Baixa Idade Media non hai moitas referencias históricas e gráficas. A partir do século X a organización de feudos e clases nobres e a creación de igrexas e o labor administrativo da igrexa, levan á fundación de mosteiros (Santa Marina de Vega, San Salvador de Piñera, San Martín de Siloyo).

No século XII o concello de Navia comprendía os territorios de Villaión, La Montaña e a propia Navia, situación esta que se mantivo ata o século XIX. A primeira noticia documentada de Navia data do século X, e refírese a unha doazón feita ao bispo de Oviedo dunhas terras en Andés. Durante os séculos XI e XII ten lugar unha mellora económica na zona debida a unha grande acumulación de terras, gando e cartos por parte dos señoríos.

No século XIII Navia non é allea á política de desenvolvemento e repoboación que se dá en todo o territorio, concedéndolle o Rei Afonso X a "carta de puebla" en 1270. Os séculos XIV e XV son etapas de gran recesión en tódolos sentidos debido en gran medida ás catástrofes climatolóxicas que acaban coas colleitas e o gando, e polas incesantes loitas dinásticas, facendo medrar a bandidaxe e o terror.

Os séculos seguintes (XVI e XVII) estiveron marcados aínda pola gran miseria económica herdada do século anterior, aínda que tamén apareceron novos problemas para a sociedade como foi a loita contra os piratas e corsarios ingleses e franceses.

O século XVIII trae unha mellora na situación económica do concello debido á expansión dos cultivos e plantacións, o incremento da produción de carne e a diversificación de oficios e artesanías.

A invasión francesa do século XIX altera a vida social en toda Navia, axudando a xente do concello a botar do territorio aos invasores. Entramos nunha grande época de prosperidade económica da man dos burgueses con cartos e aos emigrantes de ultramar, indianos. A eles débense a mellora das comunicacións e das infraestruturas e, en xeral, do nivel de vida das xentes do concello durante o final do XIX e comezos do XX.

A finais do século XIX cando se emancipan os territorios de Villaión e La Montaña deixando o concello de Navia como é hoxe en día.

Gráfica da poboación de Navia, (Asturias)
(*) En 1877 emancípase Villaión Fonte: Instituto Nacional de Estadística de España - Adaptación da gráfica Wikipedia ES

Dende 1979, o partido que máis tempo leva no gobernado do concello é o PP (véxase lista de alcaldes de Navia). O actual alcalde é do Socialista Ignacio García Palacios.

As principais festas son:

• O 29 de xuño son as festas de San Pedro Apóstolo, en Andés.
• O 25 de xullo as festas de Santiago o Maior, en Viḷḷapedre.
• O 15 de agosto, a Virxe da Barca na localidade de Navia; tamén neste mes é o Descenso a nado da ría de Navia.
• Do 7 ao 10 de setembro, son as festas de La Atalaia, na localidade de Veiga.
• O 29 de setembro, as festas de San Miguel Arcanxo, en Anlleo.

As principais asociacións deportivas de Navia son:

• Navia
• El Mouro
• Coedo
• Fabal
• Frexulfe

Móstoles

• Páxina web do Concello de Navia