Augsbuert-Lytsewâld
| Augsbuert-Lytsewâld | ||
| ||
| Tsjerke | ||
| Emblemen | ||
 
| ||
| Bestjoer | ||
| Lân |  Nederlân
| |
| Provinsje |  Fryslân
| |
| Gemeente |  Noardeast-Fryslân
| |
| Sifers | ||
| Ynwennertal | 80 (1 jannewaris 2023)[1] | |
| Oerflak | 4,41 km², wêrfan: - lân: 4,38 km² - wetter: 0,02 km² | |
| Befolkingsticht. | 19 ynw./km² | |
| Oar | ||
| Tiidsône | UTC +1 | |
| Simmertiid | UTC +2 | |
| Koördinaten | 53° 16' N 6° 9' E | |
| Offisjele webside | ||
| FB-side Augsbuert-Lytsewâld | ||
| Kaart | ||
  | ||
Augsbuert-Lytsewâld (Standertfrysk: Lytsewâld; Grinslânsk: Lutjewolde; Nederlânsk: Augsbuurt of Lutjewoude) is in doarp yn de gemeente Noardeast-Fryslân. Augsbuert-Lytsewâld leit noardeastlik fan Bûtenpost, súdeastlik fan Kollum en westlik fan Boerum. De doarpskearn leit oan de Lytsewâld en Trekwei.
De buorskip Stienharst heart ek by Augsbuert-Lytswâld.
Augsbuert-Lytsewâld hat 80 (1 jannewaris 2023)[2] ynwenners.
Skiednis
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]It doarp is fan midsiuwske oarsprong en kaam yn 1654/1656 oan de doe groeven Strobosser Trekfeart tusken Dokkum en Strobos te lizzen.
Augsbuert-Lytsewâld hearde oant de gemeentlike weryndieling yn 2019 by de gemeente Kollumerlân.
Clantsate
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
De namme Clant is foar it earst oan de eartiidske state ferbûn, doe't Claes Clant him kocht yn 1536. Foar dy tiid hjitte er Harkema Heerd en dy namme waard foar it earst yn 1463 neamd. Claes Clant waard grytman fan Nij-Krúslân yn 1542 en letter fan Kollumerlân en NK oant 1569. Op de state wennen doe noch wol Harkema's. De sate waard letter troch de famyljes Roorda, Van Scheltema en Van Aylva bewenne. Nei alle gedachten is de state koart foar 1650 opnij boud; oanwizings derfoar jout ek de tekening fan J. Stellingwerf út 1722.[3]
Reizgers dy't troch de Strobosser Trekfeart fearen hiene it oer in bysûnder gebou. Yn 1757 waard Clantsate of de Augsboarch ôfbrutsen.
Tsjerke
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]De Wikipedy hat ek in side Tsjerke fan Augsbuert-Lytsewâld.
De eardere herfoarme tsjerke is it meast yn it each rinnende gebou yn Augsbuert-Lytsewâld. Op it plak fan de tsjintwurdige tsjerke stie yn 1347 al in kapel. It tsjerkje is boud yn 1782. De toer is lykwols fan resintere datum: 1917. Doe is der ek in nije klok getten as ferfanging fan it troch Jurjen Balthasar getten eksimplaar, mar hy is yn de oarloch yn de raantsjettel bedarre. Yn 1976 is de tsjerke renovearre en is der boukundich ûndersyk dien.[4] Yn de tsjerke binne in twatal roubuorden fan de Van Scheltinga’s út 1708 en 1712 te bewûnderjen.
De tsjerke, dêr't de banken úthelle binne, hat in bysûndere preekstoel. Op it foarstik binne Mozes en Aäron ôfbylde mei de wet. De preekstoel is yn de 17e iuw skonken troch de grytman Epo van Aylva.
De tsjerke, dy't mar fjouwer kear yn it jier brûkt wurdt, is besit fan de stifting Alde Fryske Tsjerken.
It tsjerkje wurdt winterdeis brûkt as muzykkapel troch streekmuzykskoalle De Wâldsang. Ek wurde der wol eksposysjes hâlden.
De herfoarme gemeente fan Augsbuert-Lytsewâld wie oant 1857 kombinearre mei dy fan Kollumersweach. Doe krige Kollum in twadde dûmny, dy't yn Augsbuert-Lytsewâld wenne. Yn 1869 krige Kollum wer ien dûmny. De pastorij stiet der noch.
Mienskip
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Skoalle en skoalhûs
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Yn 1833 krige Augsbuert-Lytsewâld in nije skoalle en dêr waard yn 1839 it skoalhûs tsjinoan boud. Yn 1880 is de skoalle sletten, mei't master Tije van Teijens, doe't er 77 jier wie, mei pinsjoen gie.
Befolkingsferrin
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]| Jier | 1954 | 1959 | 1964 | 1969 | 1973 | 2007 | 2015 | 2020 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ynwenners | 157 | 121 | 113 | 101 | 103 | 68 | 68 | 80 |
De brêge
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Wa't fan de Dokkumer Trekwei nei Augsbuert-Lytsewâld giet, komt oer in no seldsume brêge. Yn 1907 krige Augsbuert-Lytsewâld in nije brêge. As model waard de âlde balkebrêge, dy't meastentiids oer de trekfeart leinen, brûkt.
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: | ||
|
