Artikulu hau mintzari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Disko».
Orno arteko diskoabizkarrezurrarenorno zerbikal (C1-C7), orno toraziko (T1-T12) eta orno lunbar (L1-L5)-en arteko egitura kartilaginotsua da[1]. Honi esker ornoak mugitzeko gai dira eta bizkarrezurra egitura osoa izatea ahalbidetzen dute.
Nukleo pulpotsua (nucleus pulposus): Erdiko atal gelatinotsua da, orno arteko konpresio indarrak jasaten dituena.
Eraztun fibrotsua (annulus fibrosus): Kanpoaldeko kolagenozko atala da, fibrokartilagoaren atal zabalena inguratzen duena, ornoen errotazio mugimendua mugatuz.
Aurreko luzetarako lotailua: Orno gorputzen aurrealdean kokatzen da, hauek estaliz (garondoko oinarritik errainezurrera).
Atzeko luzetarako lotailua: Orno gorputzen atzealdean kokatzen da, hauek estaliz (hezur okzipitaletik uzkornora).
Lotailu horia: Ornoen xaflen artean kokatzen den kartilago elastikoz osatutako lotailua da (hortik datorkio bere izena).
Arantza irtengune arteko lotailua.
Arantza gaineko lotailua: Arantza-irtenguneen gainetik kokatzen da. C7-tik errainera arte. Lotailu hau hezur okzipitalera zabaltzen da: atal horri atzeko garondo lotailua deritzo.
Zeharkako irtengune arteko lotailua
Lotailu hauek oso gogorrak dira eta ornoen batuera indartzen dute. Hori dela eta, soilik kasurik larrienetan ematen dira hauen apurketak normalean (kotxe istripu larrietan, bizikletan...).
Nerbio espinal ren adar meningeoek (orno altzoko nerbio atzerakaria) inerbatzen dute orno arteko diskoaren inguruko gunea. Hau gongoilaren adar dortsaldetik ateratzen da eta foramenaren parean bi ataletan banatzen da: goranzko nagusia eta beheranzko txikia.
Orno bateko diskoa edo bere atal indargabetu baten gainean egindako gehiegizko indarraren ondorioz sortutako patologia. Honek hurbileko nerbio edo bizkar muinean presioa eragin dezake hernia diskal deritzon patologia sortuz.Hauek dira sintomak:
Mina gehienbat gorputzaren alde batean agertzen da. Lesioaren lekuaren arabera, sintomak alda daitezke:
- Eremu lunbarreko lesio baten ondorioz, ziztada antzeko mina nabaritzen da alkada, izter edota gluteo inguruan. Horrez gain, ziztada horiek oinzola zein biki inguruko eremuetara ere zabal daitezke.
- Lesioa diskoaren lepoan izanik, mina lepoa mugitzean agertuko litzateke; lepauztai inguruan mina besoetara igaroz, hatzetara...
Mina astiro-astiro hasten da garatzen. Okerrera joan daiteke egoera hauetan:
- Zutunik edo eserita egon ostean.
- Gauez.
- Eztul, doministiku edota barre egitean.
Orno arteko diskoaren nukleo pulpotsuak nerbioetan kalteak sortzen ditu hernia diskalaren sorrera eraginez.
- Lepoa atzerantz tolestean edota denbora luzez ibiltzeak ere sintomak oker ditzake.
Kausetariko bat, orno arteko diskoaren eraztun fibrotsua apurtu eta nukleo pulpotsuaren irteera izango litzateke. Honakoa, nerbioetara heldu eta honako patologia sortuko litzateke. Apurketa honen arrazoietako bat eskoliosia izan daiteke, edo ornoetan gehiegizko pisuaren ezarpenaren ondorioz.
Lehenik eta behin analgesikoak hartzen dira hernia diskalari aurre egiteko. Horrez gain, fisioterapia saioak ere hartu beharko dituzte honako pazienteek. Pertsona gehienek honekin aski dutenez, sendatu egiten dira. Hala ere, kasu batzuetan ez da nahikoa izaten eta bestelako tratamendu batzuk aplikatu behar izaten dira; hala nola, esteroide bidezko ziztadak edota kirurgia.
Farmakoek mina murrizten lagun dezakete. Honakoak izaten dira farmako ohikoenak:
Antiinflamatorioak, luzaroko mina kontrolatzeko.
Narkotikoak, mina izugarrizkoa bada eta antiinflamatorioek ez badaukate eraginik.
Datuak: Q502781
Multimedia: Intervertebral discs / Q502781