abo

abo

1. (international standards) ISO 639-3 language code for Abon.

• Wiktionary's coverage of Abon terms

• Abo

1922, clipping of aborigine.

• (General Australian) IPA^(key): /ˈæb.əʉ/, enPR: ă'bō

  • Audio (General Australian):

    (file)

• (UK) enPR: ă'bō, IPA^(key): /ˈæb.əʊ/
• (US) enPR: ă'bō, IPA^(key): /ˈæb.oʊ/
• Rhymes: -æbəʊ

abo (plural abos)

1. (Australia, offensive, ethnic slur, slang) An Aboriginal person. [First attested in the early 20th century.]^[1]

   Synonyms: boong, coon, Jacky

   Hyponyms: (female) gin, lubra, Mary

While historically the term was used without offensive connotations (such as by the Indigenous newspaper the Abo Call), the term is now considered extremely offensive and racist.

• bao, AOB, boa, oba, BAO, Boa, a.o.b., Oba., OAB, Bao, OBA

From Proto-Malayo-Polynesian *qabu.

abo

1. ash

Inherited from Proto-Philippine *qabu, from Proto-Malayo-Polynesian *(q)abu(s), from Proto-Austronesian *qabu.

• IPA^(key): /ʔaˈbo/ [ʔaˈbo]
• Hyphenation: a‧bo

abó (Basahan spelling ᜀᜊᜓ)

1. ash (the solid remains of a fire), cinder
2. tephra; volcanic ash
3. grey

Compare Cebuano & Tagalog ubo.

• IPA^(key): /ʔaˈbo/ [ʔaˈbo]
• Hyphenation: a‧bo

abó (Basahan spelling ᜀᜊᜓ)

1. cough

• IPA^(key): /ˈʔabo/ [ˈʔa.bo]
• Hyphenation: a‧bo

ábo (Basahan spelling ᜀᜊᜓ)

1. tigertooth croaker (Otolithes ruber)

From Proto-Philippine *qabu, from Proto-Malayo-Polynesian *(q)abu(s), from Proto-Austronesian *qabu.

• Hyphenation: a‧bo
• IPA^(key): /ʔaˈbo/ [ʔɐˈbo]

abó

1. ash; the solid remains of a fire
2. tephra; volcanic ash

abó

1. to turn into ash (by burning)

Clipping of abonnement.

• IPA^(key): /ˈaː.boː/

• Audio:

  (file)

• Hyphenation: abo

abo n (plural abo's)

1. (Netherlands, informal) subscription

Clipping of aboriginaali

• IPA^(key): /ˈɑbo/, [ˈɑ̝bo̞]
• Rhymes: -ɑbo
• Hyphenation^(key): abo

abo

1. abo

• “abo”, in Kielitoimiston sanakirja [Dictionary of Contemporary Finnish]‎^[1] (in Finnish) (online dictionary, continuously updated), Kotimaisten kielten keskuksen verkkojulkaisuja 35, Helsinki: Kotimaisten kielten tutkimuskeskus (Institute for the Languages of Finland), 2004–, retrieved 2023-07-02

• boa

abo

1. father
2. paternal aunt

abo

1. grandmother

• ambigipa (formal)
• ambitang (formal)
• ambi

• IPA^(key): /ā.bò/

• Audio (Nigeria):

  (file)

abò (plural abò lɛ́ or abò lẹ́)

1. room

   Synonyms: xɔ̀, họ̀

From Proto-Philippine *qabu, from Proto-Malayo-Polynesian *(q)abu(s), from Proto-Austronesian *qabu.

abó

1. ash

abó (diminutive abó-ábo)

1. to turn into ash

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)

ábo

1. lazy

ábo

1. a type of small fish that is said to be lazy

abô

1. an exclamation that denotes aversion, contempt, or negation, equivalent to fie

From Portuguese vós.

abo

1. you

abo

1. leopard, tiger, big cat

• Randy Jones, Provisional Kom - English lexicon (2001, Yaoundé, Cameroon)

• abol

Proto-Slavic *abo.

• IPA^(key): /ˈabɔ/

abo

1. or

• Muka, Arnošt (1921, 1928) “abo”, in Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow (in German), St. Petersburg, Prague: ОРЯС РАН, ČAVU; Reprinted Bautzen: Domowina-Verlag, 2008
• Starosta, Manfred (1999) “abo”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag

Inherited from Proto-Slavic *abo. First attested in the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /abɔ/
• IPA^(key): (15^th CE) /abɔ/

abo

1. or; that is, e.g.
   • Skład apostolski, number 6, c. 1450:

     Werzø w... szwøtych v *polszpostwo abo opczowane (credo in... sanctorum communionem)

     [Wierzę w... świętych w pospolstwo abo obcowanie (credo in... sanctorum communionem)]

   • 1874-1891 [1449], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[2], [3], [4]}, volume XXV, page 165:

     Vbaczywszy abo vznawszy (considerantes I Petr 2, 12)

     [Ubaczywszy abo uznawszy (considerantes I Petr 2, 12)]

   • 1874-1891 [1449], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[5], [6], [7]}, volume XXV, page 165:

     Laska pokriwa wy[e]loscz abo wyelycoscz abo przeszlysnoscz grzechow (multitudinem peccatorum I Petr 4, 8)

     [Łaska pokrywa wi[e]lość abo wielikość abo przezliszność grzechow (multitudinem peccatorum I Petr 4, 8)]

2. (attested in Masovia, Greater Poland) (whether...) or
   • 1880-1894 [Middle of the 15th century], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności‎^[8], volume V, page 260:

     Azaly placzesch... nądze abo szmyerczy an forte ploras... miseriam, an forte mortem?

     [Azali płaczesz... nędze abo śmierci an forte ploras... miseriam, an forte mortem?]

   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 79:

     Zemsczy pyszarze... bracz mayą... za kaszde wpyszanye asz do koncza rzeczy geden grosz abo na począthkv rzeczy pol grosza (unum grossum aut in principio medium... grossum)

     [Ziemszczy pisarze... brać mają... za każde wpisanie aż do końca rzeczy geden grosz abo na początku rzeczy poł grosza (unum grossum aut in principio medium... grossum)]

   • 1879 [1424], Jan Tadeusz Lubomirski, editor, Księga ziemi czerskiej 1404-1425. Liber terrae Cernensis‎^[9], Masovia, page 298:

     Moge na prawo abo na lewo

     [Moje na prawo abo na lewo]

   • 1888 [1400], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎^[10], Greater Poland, page 77:

     Tako mi pomozi bog..., ezem ymal s panø potkomorzinø smowø, eze ymala wzøcz penøcze za Ziroslawicze abo veczne docupicz

     [Tako mi pomoży Bog..., eżem imiał z panią podkomorzyną smowę, eże imiała wziąć pieniądze za Żyrosławice abo wiecznie dokupić]

3. (attested in Masovia) as well as
   • 1950 [1470], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 2992, Warsaw:

     *Jakøm ya nye wyrambyl drew abo drzewą w lessye

     [Jakom ja nie wyrąbił drew abo drzewa w lesie]

4. (attested in Lesser Poland) because

   Synonyms: abociem, abojem, abowiem, albo

   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[11], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 106, 16:

     Spowadaycze se gospodnw myloserdza yego... Zbo starl yest wrota moszøndzowa (confiteantur domino misericordiae..., quia contrivit portas aereas)

     [Spowiadajcie sie Gospodnu miłosierdzia jego... abo starł jest wrota mosiądzowa (confiteantur Domino misericordiae..., quia contrivit portas aereas)]

   • 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[12], 6, 3:

     Duch moy nye bødze w czlowyecze na wyeky przebi[wa]wacz, abo gest czyalo (quia caro est)

     [Duch moj nie będzie w człowiecze na wieki przeby[wa]wać, abo jest ciało (quia caro est)]

abo

1. The meaning of this term is uncertain. Possibilities include:
   1. Introduces a yes-no question; if
      • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[13], page 457:

        Zaprawdę abo są poznali nasze książęta, iże to jest Krystus (numquid vere cognoverunt principes, quia hic est Christus Jo 7, 26)?

        [Zaprawdę abo są poznali nasze książęta, iże to jest Krystus (numquid vere cognoverunt principes, quia hic est Christus Jo 7, 26)?]

• Polish: abo
• Silesian: abo

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “abo”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

• bo (synonym)

From Portuguese vós and Spanish vos and Kabuverdianu abo.

abo

1. you (second person singular).

Inherited from Old Polish abo.

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -abɔ
• Syllabification: a‧bo

abo

1. (archaic or dialectal, Poznań, Southern Greater Poland, Chełmno-Dobrzyń, Masuria, Ostróda, Warmia, Far Masovian, Lubawa, Malbork) or

   Synonyms: albo, bądź, czy, lub

abo

1. (Masuria, Ostróda, Warmia) disjunctive and emphasis particle
2. (Masuria) introduces a rhetorical question

• abo in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• abo in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “abo”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “ABO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2023 January 23
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “abo, alibo, albo”, in Słownik języka polskiego, volume 1, page 3
• Aleksander Zdanowicz (1861) “abo”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “abo”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 3
• Zofia Stamirowska (1987-2024) “abo”, in Anna Basara, editor, Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, volume 1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, →ISBN, page 109
• Wojciech Grzegorzewicz (1894) “abo”, in Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności (in Polish), volume 5, Krakow: Akademia Umiejętności, page 101
• Oskar Kolberg (1877) “abo”, in “Rzecz o mowie ludu wielkopolskiego”, in Zbiór wiadomości do antropologii krajowéj (in Polish), volume 1, III (Materyjały etnologiczne), page 29
• Kazimierz Nitsch (1907) “'abo”, in “Dyalekty polskie Prus zachodnich”, in Materyały i Prace Komisyi Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie (in Polish), volume 3, Krakow: Akademia Umiejętności, page 386

abo

1. first-person singular present indicative of abar

Inherited from Old Polish abo.

• IPA^(key): /ˈa.bɔ/
• Rhymes: -abɔ
• Syllabification: a‧bo

abo

1. or

   Synonym: lub

2. or else!

abo

1. introduces a tag question; right? isn't it?

   Synonyms: ja, niy, pra, prŏwda

• abo in silling.org
• Barbara Podgórska, Adam Podgóski (2008) “abo”, in Słownik gwar śląskich [A dictionary of Silesian lects], Katowice: Wydawnictwo KOS, →ISBN, page 23

Probably from Fon abɔ̌ (“millet”).^[1]

• IPA^(key): /ˈabo/, [ˈa̠bʊ̞], [ˈɑ̟bɔ̝]

abo

1. (obsolete) millet
   • 1783, C. L. Schumann, Neger-Englisches Worterbuch [Negro English Dictionary]‎^[14], archived from the original on 8 February 2023:

     abò

     [original: eine Art Hirse, Babylonische Hirse genannt.]

     a type of millet called Babylonian millet.

From Proto-Central Philippine *qabu, from Proto-Philippine *qabu, from Proto-Malayo-Polynesian *(q)abu(s), from Proto-Austronesian *qabu.

• (Standard Tagalog) IPA^(key): /ʔaˈbo/ [ʔɐˈbo]
• Rhymes: -o
• Syllabification: a‧bo

abó (Baybayin spelling ᜀᜊᜓ)

1. ash

   Synonym: senisa

2. gray

   Synonyms: abuhin, malaabo, malamaya, senisado

3. tephra

abó (Baybayin spelling ᜀᜊᜓ)

1. reduced to ashes
2. gray; ash-colored
3. pulverized

Colors in Tagalog · kulay (layout · text)

puti	abo, gris	itim
pula; krimson, pulang-pula	kahel; kayumanggi	dilaw; krema
kulay-dayap	lungti, lungtian, berde
turkesa	bughaw-langit, asul	bughaw, asul
lila, biyoleta; nila, tayom	mahenta; ube, morado, haban, purpura	rosas, kalimbahin

• “abo”, in Pambansang Diksiyonaryo | Diksiyonaryo.ph, Manila, 2018
• Blust, Robert; Trussel, Stephen; et al. (2023) “*qabu”, in the CLDF dataset from The Austronesian Comparative Dictionary (2010–), →DOI

• bao

• IPA^(key): [ˈa.bo]

abo

1. (transitive) to hack off, chop

Conjugation of abo
	Singular	Plural
	Inclusive	Exclusive
1st	toabo	foabo	miabo
2nd	noabo	niabo
3rd	Masculine	oabo	iabo, yoabo†
Feminine	moabo
Neuter	iabo
† - archaic

• Rika Hayami-Allen (2001) A descriptive study of the language of Ternate, the northern Moluccas, Indonesia, University of Pittsburgh

abo

1. Interjection expressing shock.

• → Swedish: abow

• Nişanyan, Sevan (2002–) “abo”, in Nişanyan Sözlük

• IPA^(key): /ˈabɔ/
• Rhymes: -abɔ
• Hyphenation: abo
• Syllabification: a‧bo

Inherited from Proto-Slavic *abo. By surface analysis, a +‎ bo.

abo

1. or

   Što preferuješ: dźěłać abo bjez pjenjez być? ― What do you prefer: working or being without money?

Clipping of abonement.

abo m inan or n

1. (indeclinable) Synonym of abonement

• “abo” in Soblex

• IPA^(key): /ˈa.bo/

abo

1. (stative) to be wounded, to have a wound

Conjugation of abo (stative verb)
		singular	plural
			inclusive	exclusive
1st person		tiabo	miabo	aabo
2nd person		niabo	fiabo
3rd person	inanimate	iabo	diabo
	animate	maabo
imperative		—, abo	—, abo

• Clemens Voorhoeve (1982) The Makian languages and their neighbours‎^[15], Pacific linguistics

abo

1. (Loli) to scoop, to scoop up with cupped hands

• Lobu Ori, S,Pd, M.Pd (2010) “abo”, in Kamus Bahasa Lolina [Dictionary of the Loli Language] (in Indonesian), Waikabubak: Kepala Dinas Kebudayaan dan Pariwisata, Kabupaten Sumba Barat

• IPA^(key): [âːɓo]

âbo

1. those; class 2 distal demonstrative.

• IPA^(key): /à.bó/

àbó

1. (Ekiti, Ondo) younger sibling

   Synonym: àbúrò

• IPA^(key): /ā.bō/

abo

1. female, feminine
2. woman

   Synonym: obìnrin

a- (“agent prefix”) +‎ bò (“to cover”)

• IPA^(key): /ā.bò/

abò

1. canopy, normally used to conceal the coming of a king

• IPA^(key): /à.bō/

àbo

1. surprise, puzzlement

   ọ̀rọ̀ yẹ́n mú mi ní àbo ― The matter took me by surprise

2. A charm said to neutralize sensibility

   àbo mí mú un ― My charm caught him and caused him to behave irrationally

• IPA^(key): /à.bō/

àbo

1. A tree of species Annona senegalensis

   Synonym: èpo