χέζω

χέζω < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική χέζω

ΔΦΑ : /ˈçe.zo/

τυπογραφικός συλλαβισμός : χέ‐ζω

χέζω, αόρ.: έχεσα, παθ.φωνή: χέζομαι, π.αόρ.: χέστηκα, μτχ.π.π.: χεσμένος

1. (χυδαίο) αφοδεύω
2. (οικείο) μιλάω πολύ άσχημα σε κάποιον για να τον επαναφέρω στην τάξη

   ≈ συνώνυμα: ξεχέζω

3. (οικείο) παύω να ενδιαφέρομαι ή να ασχολούμαι με κάτι ή κάποιον (για να δοθεί έμφαση)

   ≈ συνώνυμα: κλάνω, αφήνω

4. → δείτε και χέζομαι

• μη χέσω: για να δείξουμε ότι απορρίπτουμε κάτι, έκφραση θυμού ή διαφωνίας
• χέζομαι στο τάλιρο: γίνομαι πλούσιος
• χέσε μέσα: σε έκφραση απογοήτευσης ή απαισιοδοξίας, επειδή τα πράγματα πήγαν ή θα πάνε στραβά (σκωπτικότερα: χέσ' μέσ' )
• χέσε ψηλά κι αγνάντευε: για μάταιη κατάσταση, ανίκανο άνθρωπο ή χειρισμό, παλιοκατάσταση
• χέστηκα: δε με νοιάζει
• χέστηκ' η Φατμέ στο Γενί Τζαμί
• χέστηκ' η φοράδα στ' αλώνι

---

χέζω < *χέδ-jω < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *ǵʰéd-

χέζω

• (χυδαίο) χέζω, αποπατώ

• Απαντά κυρίως στον Αριστοφάνη και φαίνεται ότι δεν είχε χρήση γενικά στο γραπτό λόγο παρά μόνον αργότερα, στα ελληνιστικά χρόνια και στο μεσαίωνα.

• ἐλευθέρα Κόρκυρα, χέζ᾽ ὅπου θέλεις : προσβλητική έκφραση των Ρωμαίων για τον ξεπεσμό της Κέρκυρας (Στράβωνας, 7ο β. 1.8)

θέμα χεζ-

• ἐγχέζω
• ἐκχέζω
• ἐπιχέζω
• καταχέζω
• χεζανάγκη
• χεζητιάω & χεσείω: χέζομαι, αισθάνομαι επιτακτική την ανάγκη να πάω στην τουαλέτα, επιθυμώ έντονα να ...
• χεζητιῶν

θέμα χεσ-

• μεσσηγυδορποχέστης
• πολύχεσος
• χεσᾶς, ᾶντος
• χεσείω
• χεσιφωνέω
• χέσμα

• χέζω - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• χέζω - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.