Llygoden y coed

Llygoden y coed
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Chordata
Dosbarth:	Mammalia
Urdd:	Rodentia
Teulu:	Muridae
Genws:	Apodemus
Rhywogaeth:	A. sylvaticus
Enw deuenwol
Apodemus sylvaticus Linnaeus, 1758
Dosbarthiad daearyddol

Llygoden fach frown dywyll o Ewrasia gyda chynffon hir a llygaid mawr yw llygoden y coed neu’r maes (Apodemus sylvaticus). Mae i'w gael ledled y rhan fwyaf o Ewrop. Mae'n gyffredin yng Nghymru, lle mae ei statws yn "lleiaf o bryder".^[1]

Maen nhw'n weithgar yn y nos ar y cyfan. Maen nhw'n byw mewn coedwigoedd, glaswelltiroedd a thir amaeth, ond maen nhw'n chwilio am ardaloedd mwy coediog yn y gaeaf a gallant fyw mewn adeiladau yn ystod tymhorau garw. Maen nhw'n tyllu ac yn adeiladu nythod gyda deunydd planhigion.

Yn gyffredinol, maen nhw'n bwyta hadau, yn enwedig hadau o goed fel derw, ffawydd, ynn, Pisgwydd, draenen wen a masarn. Os oes digon o hadau, maen nhw'n eu cludo yn ôl i'w tyllau i'w storio. Gallant hefyd fwyta malwod a phryfed, yn enwedig ddiwedd y gwanwyn a dechrau'r haf pan fydd llai o hadau ar gael. Yn ddiweddarach yn y flwyddyn byddan nhw'n bwyta aeron, ffrwythau, ffyngau a gwreiddiau.

Nid ydynt yn gaeafgysgu; fodd bynnag, yn ystod gaeafau caled gallant syrthio i gyflwr torpid.

Mae rhieni'n magu sawl torllwyth yn ystod tymor, ond ychydig o oedolion fydd yn goroesi o un haf i'r nesaf.

Mae eu hysglyfaethwyr yn cynnwys llwynogod, gwencïod, tylluanod a chathod. Mae llygod coed yn ysglyfaeth bwysig i dylluanod brych; pan fydd eu niferoedd yn isel, gall tylluanod fethu bridio.

• Rhestr mamaliaid Cymru

Eginyn erthygl sydd uchod am famal. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.