Метр

	Тăршшĕ, вăрамăш, инçĕш
Ытти виçев пĕрчисемпе çыхăнни
СИ	м
СГС	см
Асăрхавсем
	тĕп виçе

Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Метр (пĕлтерĕшсем) пăхăр.

Метр (палăртăвĕ: м, m; ав.гр. μέτρον — виçе, виçмелли) — хушă виçметĕплли виçе. Вакуумра çеккунтăн ${\frac {1}{299\,792\,458}}$ пайĕнче çутă кайнă хушăпа пĕр тан.

Истори

1889-1960 çулсенче тĕнче усă курнă метр эталонĕ.

1799-мĕш çулта платинăран метр эталонне туса хатĕрленĕ. Ун тăршшĕ Париж меридианĕн пĕр 40-миллионмĕш пулнă

^[1].

1889-мĕш çулта 90% платинăпа 10% ириди шăранчăкĕнчен Х саспалли евĕр тепĕр эталон туса хатĕрленĕ. ^[2]. Ун копине метра хушă виçин стандартне йышăннă çĕршывсене панă. Çак эталон, унпа усă курмаççĕ пулсан та, халь те упранать,

Вуннăлла хутла тата пай виçисем

Вуннăлла хутла тата пай виçисем метр умне стандартлă СИ приставкисем хушса пулаççĕ. Унсăр пуçне системăсăр виçесем пур: Ангстрем, микрон. Вĕсене усă курма сĕнмеççĕ.

километр — 1000 метр
дециметр — 0,1 метр
сантиметр — 0,01 метр
миллиметр — 10^-3 метр
микрометр — 10^-6 метр
нанометр — 10^-9 метр
пикометр — 10^-12 метр

Ытти хушă виçисемпе танлаштарни

Метр виçи, СИ не кĕмен виçесемпе				СИ-не кĕмен виçе, метр виçипе
1 метр	≈	39,37	дюйм	1 дюйм	≡	0,0254	метр
1 сантиметр	≈	0,3937	дюйм	1 дюйм	≡	2,54	сантиметр
1 миллиметр	≈	0,03937	дюйм	1 дюйм	≡	25,4	миллиметр
1 метр	≡	1·10¹⁰	ангстрем	1 ангстрем	≡	1·10⁻¹⁰	метр
1 нанометр	≡	10	ангстрем	1 ангстрем	≡	100	пикометров

Асăрхавсем

^ Brief history of the SI (акăлч.). International Bureau of Weights and Measures. Тĕрĕсленĕ 12 Утӑ уйӑхӗн 2010.
^ [{{{каçă}}} Метр] — Кругосвет

[brief_history-1] Brief history of the SI (акăлч.). International Bureau of Weights and Measures. Тĕрĕсленĕ 12 Утӑ уйӑхӗн 2010.

[2] [{{{каçă}}} Метр] — Кругосвет

[1]

[2]

п • с • т СИ пĕрчисем
Тĕп пĕрчĕсем	Ампер · Кандела · Кельвин · Килограмм · Метр · Моль · Çеккунт

Тăхăмла пĕрчĕсем	Беккерель · Ватт · Вебер · Вольт · Генри · Герц · Цельсий градусĕ · Грей · Джоуль · Зиверт · Катал · Кулон · Люкс · Люмен · Ньютон · Ньютон-метр · Ом · Паскаль · Радиан · Сименс · Стерадиан · Тесла · Фарад

СИ тытăмрисемпе пĕрле усă курма йышăннисем	Ангстрем · Астрономилле пĕрчĕ · Гектар · Пĕкĕ градусĕ (Пĕкĕ минучĕ, Пĕкĕ çеккунчĕ) · Дальтон (Массăн атомла пĕрчи) · Децибел · Литр · Непер · Талăк (Сехет, Минут) · Тонна · Электронвольт Пĕрчĕсен атомла тытăмĕ · Пĕрчĕсен юрилле мар тытăмĕ

Çавăн пекех	СИ префиксĕсем · Физикăлла капсен тытăмĕ · Пĕрчĕсене трансформацилени · СИ çĕнĕ палăртавĕсем (2019) · Метрикăлла тытăмăн историйĕ
Кĕнеке:СИ · Категори:СИ