[go: up one dir, main page]
More Web Proxy on the site http://driver.im/Zum Inhalt springen

Geschenä

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Göschenen
Wappe vo Göschenen
Wappe vo Göschenen
Basisdate
Staat: Schwiiz
Kanton: Uri (UR)
Bezirk: (Dr Kanton Uri kennt kei Bezirk.)
BFS-Nr.: 1208i1f3f4
Poschtleitzahl: 6487
Koordinate: 687832 / 169146Koordinate: 46° 40′ 4″ N, 8° 35′ 11″ O; CH1903: 687832 / 169146
Höchi: 1'102 m ü. M.
Flächi: 104.31 km²
Iiwohner: 445 (31. Dezämber 2022)[1]
Website: www.goeschenen.ch
Göschenen
Göschenen

Göschenen

Charte
Charte vo GöschenenVierwaldstätterseeGöscheneralpseeGrimselseeLago RitomLai da CurneraLai da NalpsKanton BernKanton GlarusKanton GraubündenKanton LuzernKanton NidwaldenKanton ObwaldenKanton ObwaldenKanton SchwyzKanton TessinKanton WallisAltdorf URAndermattAttinghausenBauen URBürglen URErstfeldFlüelenGöschenenGurtnellenHospentalIsenthalRealpSchattdorfSeedorf URSeelisbergSilenen URSisikonSpiringenSpiringenUnterschächenWassen
Charte vo Göschenen
ww

Geschenä (amtlich Göschenen, iteliänisch Casinotta, rätoromanisch Caschanutta) isch e politischi Gmeind im Kanton Üüri.

Geschenä lit im obere Ryysstal. Zue dr Gmeind gheret näb em Dorf ai na d Wiiler Abfrutt (1'168 m), Wigge (1'318 m) und Gwüest (1'582 m) im Geschenertal. Vo dr Gmeindsflächi sind 7,3 % landwirtschaftlichi Flächi, 11,4 % Wald, 0,9 % Sidligsflächi und 80,4 % suschtigi Flächi.[2]

Dr under Däil vo dr Schellenä isch im Biet vo Geschenä.

D Nachburgmeinde vo Geschenä sind Walliser Gmeind Obergoms, d Bärner Oberländer Gmeind Gadmä und im Üürnerland Wassä, Gùùrtnällä, Andermatt, Oschpital und Reialp.

Geschenä isch zum erschte Mal gnamset worde im Jahr nach 1280 als Geschenden (1290 Gescheldun, 1294 Geschenen, 1429 ze Gestinen), Abfrutt 1549 als ob frutt; d Geschener Alp 1631 als Göschiner Alp (1708 Gestiner Alpen)).

Quälle: Bundesamt für Statistik 2005[3]

Jahr 1880 1888 1900 1910 1920 1930 1941
Iiwohner 2992 703 773 861 974 860 850
Jahr 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010
Iiwohner 698 1284 888 708 585 511 428

Dr Üüsländeraateil isch 2010 bi 6,1 % gläge.[2]

88,5 % vo dr Iiwooner sind remisch-katholisch, 4,1 % evangelisch-reformiert (Stand 2000).[2]

Bi dr Nationalraatswaale 2015 hät s das Ergebnis gää:[4] SVP 28,8 %, CVP 54,2 %, GP 12,4 %, Suschtigi 4,5 %.

Dr Gmeindspräsident vo Geschenä isch dr Felix Cavaletti (Stand 2016).

D Arbetslosigkeit isch im Jaar 2011 bi 1,2 % gläge.[2]

Sprach und Dialäkt

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

Bi dr Volkszellig 2000 hend vo dr 511 Iiwohner 94,9 % Diitsch als Haiptsprach aagää, 0,4 % Italienisch und 5,1 % anderi Sprache.[2]

Dr hekschtalemannisch Dialäkt vo Geschenä ghert zue dr Obere Ryysstaler Mundart.

 Commons: Göschenen – Sammlig vo Multimediadateie
  1. Ständige Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeitskategorie, Geschlecht und Gemeinde, definitive Jahresergebnisse, 2022. Bei späteren Gemeindefusionen Einwohnerzahlen aufgrund Stand 2022 zusammengefasst. Abruf am 5. September 2023
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bundesamt für Statistik: Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[1] [2] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Mai 2012
  3. Bundesamt für Statistik: Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000. Bern 2005 (Online uf bfs.admin.ch (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[3] [4] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch, Date im Aahang (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv)[5] [6] Vorlage:Toter Link/www.bfs.admin.ch)
  4. Kanton Uri: Nationalratswahl Ergebnisse (Memento vom 4. März 2016 im Internet Archive)