Rostov-na-Donu

Rostov-na-Donu Ростов-на-Дону
Şehir
Bayrak Arma
Rostov Oblastı'nın Rusya'daki konumu
Ülke	Rusya
Oblast	Rostov Oblastı
Kuruluş	1749
İdare
• Belediye Başkanı	Mihail Çernişev
Yüzölçümü
• Toplam	348,5 km²
Rakım	70 m
Nüfus  (2018)
• Toplam	1.130,305
• Yoğunluk	3.100/km²
Zaman dilimi	UTC+03.00 (MSK)
Alan kodları	60 401 Tel: +7 863
Resmî site rostov-gorod.ru

Rostov-na-Donu (Rusça: Ростов-на-Дону), bir liman kenti ve Rostov Oblastı ve Rusya'nın Güney Federal Bölgesi'nin idari merkezidir. Doğu Avrupa Platosu'nun güneydoğu kesiminde, Don Nehri üzerinde, Kuzey Kafkasya'nın kuzeyindeki Azak Denizi'nden 32 kilometre (20 mi) uzakta yer alır. Şehrin güneybatı banliyöleri Don Nehri deltasına bitişiktir. Nüfusu bir milyonun üzerindedir (1.125.000). Rostov, 2018 FIFA Dünya Kupası'nın ev sahibi şehirlerinden biriydi.

Moskova'nın 1.076 kilometre güneydoğusunda ve Don Nehri'nin ağzından 46 kilometre yukarısında yer alır. Şehrin karşısında Don Nehri'nin sağ sahlinde Bataysk ve batısında Azak şehri bulunur.

Antik çağlardan beri, Don Nehri ağzının etrafındaki bölge kültürel ve ticari öneme sahipti. Eski yerli sakinler İskit, Sarmat ve Savromat kabilelerini içeriyordu. Eski bir Yunan kolonisi olan Tanais'in, Cenevizliler idaresi altında iken Tana Kalesi'nin, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Azak Kalesi'nin yönetimindeki bulunduğu yerdi.

1749'da, Don'un bir kolu olan Temernik Nehri üzerinde, Türkiye ile olan ticareti kontrol etmek için Büyük Petro'nun kızı İmparatoriçe Yelizaveta'nın Fermanı ile^[1] özel bir hanedan kuruldu. Eski kuzey kasabası Büyük Rostov'un büyükşehir piskoposu olan Rostovlu Dimitry'nin adını taşıyan bir kale ile aynı yerde bulunuyordu. Azak Denizi'ne daha yakın bir kasaba olan Azak, bölgedeki ticari önemini yavaş yavaş yeni kurulan kaleye devretti.^[2]

1756 yılında, Don'un üst kıyılarındaki "tüccar yerleşiminde" (Kupecheskaya Sloboda) "Konstantinopolis'in Rus ticaret şirketi" kuruldu. 18. yüzyılın sonlarına doğru, dönemin Osmanlı Karadeniz topraklarının Rusya İmparatorluğu'na dahil edilmesiyle yerleşim, bir sınır karakolu olarak askeri açıdan stratejik öneminin çoğunu kaybetti.^[2]

Yerleşim 1796'da kiralandı ve 1797'de Novorossiysk Valiliği bünyesindeki Rostovsky Uyezd'in makamı haline getirildi.^[1] 1806'da resmen Rostov-na-Donu olarak yeniden adlandırıldı. 19. yüzyılda, Rusya'nın iç kesimleriyle olan nehir bağlantıları nedeniyle Rostov, büyük bir ticaret merkezi ve iletişim merkezi haline geldi. Harkiv ile bir demiryolu bağlantısı 1870 yılında tamamlandı, diğer bağlantılar 1871'de Voronej'e ve 1875'te Vladikavkaz'a yapıldı.

İletişimdeki gelişmelerle birlikte ağır sanayi gelişti. Donets Havzası'ndan gelen kömür ve Krıvıy Rıh'tan gelen demir cevheri, 1846'da bir demir dökümhanesinin kurulmasını destekledi. 1859'da pompa ve buhar kazanı üretimine başlandı. Endüstriyel büyümeye hızlı bir nüfus artışı eşlik etti: on dokuzuncu yüzyılın sonlarına doğru Rostov'da 119.500 kişilik bir nüfus ve yaklaşık 140 endüstriyel işletme kaydedildi. Liman, özellikle buğday, kereste ve demir cevheri ihracatı açısından güney Rusya'nın en büyük ticaret merkezlerinden biri haline geldi.

15 Aralık 1749'da Rus İmparatorluğu imparatoriçesi Elizaveta'nın emriyle Temernik Nehri'nin kenarında bulunan Bogatovokoldezya'da Osmanlı Devleti ile yapılan ticari faaliyetleri denetlemek için gümrük kuruldu. 1756 yılında Rusya Konstantinopolis Ticaret Şirketi kuruldu ve Kupeçeskaya Sloboda olarak adlandırıldı. 1760-61 kale yapıldı ve 1761'de II. Katerina tarafından o dönemde azizliği kabul edilen Rostov'lu Dmitri'nin adından alınarak Rostov adı verildi. 1779'da Kırım'dan göç eden Ermeniler tarafından Nor Nahiçevan (Ermenice "Yeni Nahçıvan", bugünkü Proretarski semti) kuruldu. 1796'da gorod statüsü verilip Rostov Veliki ile ayırt etmek için Rostov-na-Donu olarak değiştirildi. 1797'de Rostov-na-Donu ve Nor Nahiçevan Novorossisk Guberniyası'na bağlandı.

1779'da Rostov-na-Donu ile Kırım'dan gelen Ermeni mültecilerin yerleştirildiği Nahçıvan-na-Donu birleşti. İki yerleşim, bir buğday tarlasıyla birbirinden ayrılmaktaydı. 1928'de iki kasaba birleştirildi. Eski şehir sınırı, Rostov-na-Donu'nun merkezindeki Teatralnaya Meydanı'nın altında yer almaktadır. 1928'de, o zamana kadar komşu olan Nahçıvan-na-Donu kenti ile birleşmesinin ardından Rostov, Rusya'nın üçüncü büyük şehri haline geldi.

20. yüzyılın başlarında, yaz aylarında kolera salgınları sık sık görülmeye başlandı.

Birinci Dünya Savaşı'nın ardından Rostov-na-Donu, 1917-18'de Almanlar ve Avusturyalılar tarafından işgal edildi.

Rus İç Savaşı sırasında Beyazlar ve Kızıllar, o zamanlar Güney Rusya'nın en yoğun sanayileşmiş şehri olan Rostov-na-Donu için mücadeleye giriştiler. 1928'de bölgesel hükûmet, Novoçerkassk'ın eski Kazak başkentinden Rostov-na-Donu'a taşındı.

Sovyet yıllarında Bolşevikler, Rostov-na-Donu'nun başlıca iki simge yapısını yıktılar: St. Alexander Nevsky Katedrali (1908) ve St. George Katedrali (1783-1807).

1928'de Rostov Oblastı kuruldu ve eski Don Askerî Oblastı'nın merkezi olan Novoçerkassk'ın yerine bölgenin merkezi oldu. Aynı yıl Nor Nahiçevan Rostov-na-Donu'nun bir rayonu oldu. 1929'da tarım makine firması Rostselmaş kuruldu.

Rostov-na-Donu şehri ilk olarak 21 Kasım 1941-28 Kasım 1941 arası Nazi Almanyası tarafından işgal edildi. Mavi Durum'nın başlamasıyla 24 Temmuz 1942'da 2. kez Nazi Almanyası'nın eline geçti ve 14 Şubat 1943'te Kızıl Ordu tarafından geri alındı.

İkinci Dünya Savaşı sırasında, Alman kuvvetleri, Rostov-na-Donu'nu ilk olarak Rostov Muharebesi'nde Alman Birinci Panzer Ordusu'nun saldırılarından sonra 19/20 Kasım 1941'den 2 Aralık 1941'e^[3] ve daha sonra 23 Temmuz 1942'den 14 Şubat 1943'e kadar yedi ay boyunca işgal altında tuttu. Kasaba, petrol ve mineral bakımından zengin bir bölge olan Kafkasya'ya erişim sağlayan bir demiryolu kavşağı ve bir nehir limanı olarak stratejik öneme sahipti. Şehri İkinci Dünya Savaşı sırasındaki hasardan kurtarmak on yıl aldı.

1942'de 30.000 kadar Rus sivil Alman ordusu tarafından Rostov-na-Donu'ndaki Zmievskaya Balka adlı bir bölgede katledildi. Rostov-na-Donu, Katyn Orman katliamları sırasında katledilen Polonyalılar için bir kanaldı, Polonyalılar, beyaz Polonyalı Katolikler oldukları için Rostov-na-Donu'nda katledildi.

Rostov-na-Donu, 2018'de FIFA Dünya Kupası'nın birkaç maçına ev sahipliği yaptı.

İdari bölümler çerçevesinde, ilçelerinkine eşit statüye sahip bir idari birim olan Rostov-na-Donu Urban Okrug olarak listelenmiştir.^[4] Bir belediye birimi olarak, bu idari birim aynı zamanda kentsel okrug statüsüne sahiptir.^[5]

Rostov-na-Donu sekiz şehir bölgesine bölünmüştür:^[6]

Sıra	Şehir Bölgesi	Nüfus sayımı
1	Voroshilovsky	213.802
2	Zheleznodorozhny	102.044
3	Kirovsky	65.322
4	Leninsky	80.240
5	Oktyabrsky	165.874
6	Pervomaysky	180.061
7	Proletarsky	120.665
8	Sovetsky	175.725

2010 nüfus sayımına göre, Rostov-na-Donu'nun nüfusu 1.089.261 olarak kaydedildi ve Rusya'nın en kalabalık onuncu şehri oldu.

Demografik evrim

1811	1840	1897	1926	1956	1967	1982	1990	1995
4.000	12.600	119.500	327.700	552.000	757.000	966.000	1.013.300	1.026.000
2002	2006	2010	2012	2013	2014	2015	2017
1.068.000	1.054.900	1.089.900	1.099.500	1.103.700	1.109.800	1.115.000	1.125.000

1901'de Rostov-na-Donu'nda doğan Albert Parry, çocukluğuna dair anılarında şöyle yazdı:

Arsız güneşin boğucu günleri vardı, ama aynı zamanda Don Nehri'ne bakan balkonlarda serin akşamlar, semaverde yumuşak bir odun kömürü parıltısı, bir bardak haşlama çayın yanında bir kaşıkla ezilmiş olgun kirazlar...^[7]

Rostov-na-Donu, nemli bir karasal iklim (Köppen: Dfa) kuşağında yer almaktadır.^[8] Kış ayları orta derecede soğuktur, ortalama Ocak sıcaklığı -3.0 °C (26.6 °F) olarak ölçülür. Kaydedilen en düşük sıcaklık -31.9 °C (-25.4 °F) ile Ocak 1940'ta meydana geldi.

Yazlar sıcak ve nemlidir; Temmuz sıcaklıkları ortalama +23.4 °C (74.1 °F) olarak ölçülür. Şehrin en yüksek kaydedilen sıcaklığı + 40.2 °C (104.4 °F) ile 7 Temmuz 2020'de kaydedildi. Yıllık ortalama yağış 643 milimetre (25.3 inç), ortalama rüzgar hızı 2.7 m/s ve ortalama hava nemi %72'dir.^[9]

Rostov-na-Donu iklimi
Aylar	Oca	Şub	Mar	Nis	May	Haz	Tem	Ağu	Eyl	Eki	Kas	Ara	Yıl
En yüksek sıcaklık (°C)	15,0	19,8	26,0	33,6	35,6	38,4	40,2	40,1	38,1	31,0	23,1	18,5	40,2
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C)	−0,1	0,7	6,8	16,2	22,6	26,8	29,4	29,0	22,8	14,9	6,4	1,3	14,7
Ortalama sıcaklık (°C)	−3	−2,8	2,4	10,5	16,6	20,9	23,4	22,7	16,7	9,9	3,0	−1,6	9,9
En düşük sıcaklık (°C)	−31,9	−30,9	−28,1	−10,4	−4,3	−0,1	7,6	2,6	−4,6	−10,4	−25,1	−28,5	−31,9
Ortalama yağış (mm)	57	51	52	44	52	65	50	44	43	39	50	67	615
Kaynak: Погода и климат[10]

1996 yılının Aralık ayında, Rostov-na-Donu, şehrin sembolleri olarak bir arma, bir bayrak ve bir belediye başkanlığı dekorasyonunu benimsedi. Rostov-na-Donu'nun ilk arması 1811'de tasarlandı ve Çar tarafından onaylandı. 1904'te bazı değişiklikler yapıldı. Armanın kalıcı bir yağlı boya tablosu, bölgesel yerel tarih müzesinde tutulmaktadır, ancak doğruluğu ve orijinalliği belirsizdir. Haziran 1996'da, Rostov-na-Donu Şehir Duması, St. Dimitry Rostovsky Kalesi'ni temsil eden bir armayı şehir arması olarak kabul etti. Arma üzerindeki eski Rus silahları, Rostov'un Rusya sınırlarının savunmasında oynadığı role atıfta bulunmaktadır. Arma belediye başkanının dekorasyonunu süslemektedir, ancak diğer tüm kullanım durumları önce Şehir Duma tarafından onaylanmak üzere değerlendirilmektedir.

Rostov-na-Donu bayrağı 20 Eylül 1864'te Şehir Duması tarafından onaylandı. 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başında Rusya'nın Güney sınırlarını savunan hanedan koruma alayları bu bayrak altında birleştirildi. "Rostov Bayrağı" kasabanın belediye binasında cam içinde muhafaza edilmektedir. Uzunluğu 1.370 milimetre (54 in) ve genişliği 850 milimetre (33 in)'dir. Bayrak binadan sadece Zafer Günü ve Rostov-na-Donu Günü'nde bir şeref kıtası tarafından çıkarılır.

1870 yılında, değerli veya yarı değerli beyaz metalden işlenmiş oval şekilli bir belediye başkanı tasarımı tanıtıldı. Önde üstte "Rostov-na-Donu" yazısı, ortada Rostov-na-Donu arması ve altta "Belediye Başkanı" yazısı yer alır. Arka tarafında, kabul edildiği gün olan 9 Nisan 1996 yazılıdır. Dekorasyon, büyük bir zincir üzerinde elbisenin üzerine giyilir. Belediye başkanı emekli olduğunda Duma'ya tasarımı geri verir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Don Host Oblastı Amblemi 5 (18) Temmuz 1878'de tanıtıldı. Tüm Büyük Don Ordusu'nun bayrağı, Mayıs 1918'de "Don Kurtuluş Çemberi"nde tanıtıldı.^{[kaynak belirtilmeli]}

• Aralık 1970: Lenin Nişanı
• 1982: 1. sınıf Büyük Vatanseverlik Savaşı Nişanı
• 2008: Askeri Zafer Şehri statüsü^[11]

Rostov'un ticaret kavşağındaki elverişli coğrafi konumu ekonomik kalkınmasını desteklemektedir. Don Nehri, güneybatı Rusya'yı kuzeye bağlayan önemli bir nakliye yoludur. Rostov-na-Donu, yün, buğday ve yağ gibi ürünler satan Rus, İtalyan, Yunan ve Türk tüccarlar için önemli bir ticaret limanıdır. Aynı zamanda yolcular için önemli bir nehir limanıdır. Rostov-na-Donu tarım bölgesinde üretilen ayçiçeği yağı Rusya'nın bitkisel yağının üçte birini karşılamaktadır.^[12]

Volga-Don Kanalı'nın 1952 yılında inşası ile birlikte, Rostov-na-Donu "beş denizin limanı" olarak bilinir hale geldi. (Karadeniz'in, Azak Denizi, Hazar Denizi, Beyaz Deniz ve Baltık Denizi). Rostov-on-Don Limanı makalesine bakın

Modern zamanlarda, Rostov-na-Donu ekonomik büyüme yaşadı. Çok sayıda şirket şehirde genel merkez kurdu, ortalama gelir arttı ve şehir modern, endüstriyel ve teknoloji açısından zengin bir merkeze dönüştü. Örneğin Rostov-na-Donu, helikopter ve tarım makineleri üretimi için bir merkezdir.^[13] "Tebodin" mühendislik şirketi dördüncü ofisini Haziran 2010'da Rostov-na-Donu'nda açtı.^[14]

Rostov-na-Donu'ndaki toplu taşıma sistemi otobüsleri, troleybüsleri, tramvayları ve marshrutkaları (rotalı taksiler) içerir. Rostov Metrosu geliştirme aşamasındadır.^{[kaynak belirtilmeli]} Rostov-na-Donu Havaalanı, eski BDT ülkeleri ile birlikte Avrupa, Afrika ve Asya'ya çift yönlü uçuşların yanı sıra yurt içi seyahat hizmeti de vermektedir. IATA kodu "ROV"dur.^[15][16] Donavia havayollarının (eski adıyla "Aeroflot Don") merkez ofisi Rostov-on-Don'dadır.^[17] Bataysk Askeri Havaalanı'nın (şehir merkezinin 5,0 mil (8,0 km) kuzeybatısında yer alır) Güney Rusya için yeni bir havalimanı merkezi haline getirilmesi için çalışmalar sürdürülmektedir.^{[kaynak belirtilmeli]} Platov Uluslararası Havalimanı, 2018 FIFA Dünya Kupası hazırlıklarının bir parçası olarak 2017'nin sonlarında açıldı.^[18]

Uluslararası nehir limanı,^[19] minerallerin ve kerestenin paketlenmesi ve nakliyesinde uzmanlaşmıştır. Nakliye bilgileri çevrimiçi olarak yayınlanmaktadır.^[20][21]

Rostov-na-Donu'ndaki ana tren istasyonları "Rostov-Glavny" ve "Rostov-Prigorodny"dir. "St. Petersburg-Rostov-Kafkasya" demiryolu, Rostov-na-Donu bölgesini geçmektedir.^[22] Kuzey Kafkasya Demiryolu ofisleri Rostov-na-Donu'ndadır.

Rostov'dan federal ve bölgesel öneme sahip birkaç otoyol geçmektedir. M-4 “Don” rotası doğuda Rostov'u geçerek Aksay şehir bölgesinde Don Nehri'ni geçer. "Rostov-Novoshakhtinsk", Shakhty ve Novoshakhtinsk arasındaki M-4 "Don" rotasına bağlanmak için kuzeye giden şehrin kuzey konut blok alanından başlar.

• 
  Yeni LiAZ-5292 otobüsler
• 
  AKSM-321 alçak tabanlı troleybüs
• 
  KTM-19 tramvay

Rusya Bölgesel Kalkınma Bakanlığı, sekiz multimilyon kümelenmiş nüfus merkezi veya "süper şehir" oluşturmak için bir program hazırladı. Rostov Oblastı bunlardan biri olacaktı. "Büyük Rostov" metropol bölgesi Rostov-na-Donu, Novoçerkassk, Taganrog, Aksay, Bataysk ve Azak şehirlerini kapsayacaktı.^{[kaynak belirtilmeli]}

1929'da Rusya'da 6.000 numara kapasiteli ilk otomatik telefon santrali Rostov-na-Donu'nda başladı.^[23] 2004 yılından bu yana, Rostov-na-Donu'ndaki standart telefon numaraları yedi rakam uzunluğundadır. 2009'dan beri sonra numaraları "2" ile başlatılmıştır.^[24] Şehrin alan kodu "863"tür.

Rostov-on-Don, üniversiteler, akademiler,^[25] kolejler, teknik okullar, özel okullar^[26] ve liseler, profesyonel kolejler^[27] ve genel eğitim okulları^[28] ve mesleki eğitim ilkokulları ve yüksek öğretim kurumları da dahil olmak üzere birçok öğretim kurumlarına ev sahipliği yapmaktadır.

Şehrin en büyük eğitim kurumları şunları içerir:

Ayrıca bir Fransız kültür merkezi (Alliance Francaise),^[30] bir İngiliz Konseyi ve Alman Goethe Enstitüsü (DAAD ve Bosch vakfı) ve bir Kore Kültür Merkezi bulunmaktadır.

Güney Federal Üniversitesi	Rostov Devlet Ulaştırma Yolları Üniversitesi	Don Devlet Teknik Üniversitesi

Şehrin orta kısmının en göze çarpan mimari yapısı Konstantin Thon tarafından tasarlanan Meryem Ana'nın Doğuşu Katedrali'dir (1860-1887).

Rostov-na-Donu'nun kütüphaneleri şunları içerir:

• Don Eyalet Halk Kütüphanesi,
• Maxim Gorky adını taşıyan Merkez Kütüphanesi,
• V. M. Velichkina adını taşıyan Bölgesel Çocuk Kütüphanesi
• Rostov Bölge Körler Özel Kütüphanesi,
• Tıp Üniversitesi Bilimsel Kütüphanesi,
• Lenin'in adını taşıyan Merkezi Devlet Çocuk Kütüphanesi
• Adını A. S. Puşkin'den alan Çocuk Kütüphanesi
• Mayakovsky adını taşıyan Çocuk Kütüphanesi
• Güney Rusya Don Devlet Halk Kütüphanesi.

Maxim Gorky'nin adını taşıyan Akademik Drama Tiyatrosu'nda, SSCB'nin ulusal sanatçısı ve Rostov-na-Donu'nun fahri vatandaşı olan Mihail Buşnov görev yapmaktadır.^[31]

• Maxim Gorky Akademik Drama Tiyatrosu
• Rostov Devlet Kukla Tiyatrosu
• Rostov Bölgesel Akademik Gençlik Tiyatrosu
• Rostov Müzikal Tiyatrosu
• Filarmoni merkezi
• Tiyatro 18+
• Kim Nazaretov caz merkezi

Sanat Galerisi ve Sanat Müzesi'nin küçük koleksiyonları arasında Repin, Surikov, Perov, Levitan, Aivazovsky'nin yanı sıra modern Rostov sanatçılarının bazı eserleri bulunmaktadır.

• Yerel Kültür Müzesi
• Rostov Bölge Güzel Sanatlar Müzesi
• Dmitrovskaya Güzel Sanatlar Müzesi
• Rus ve Ermeni Dostluk Müzesi
• Öncü ve Demiryolu Müzesi ve Çocuk Demiryolu

Diğer tesisler arasında yedi stadyum, bir spor sarayı, bir sirk, bir hayvanat bahçesi,^[32] botanik bahçeleri ve parklar bulunmaktadır.^[33] Rostov-na-Donu, Kuzey Kafkasya Bilim Merkezi ve araştırma enstitülerine ev sahipliği yapmaktadır. Şehir aynı zamanda, Rusya'nın bu coğrafi bölgesinde ender bir şekilde görülen Starbucks kahve zincirine de ev sahipliği yapmaktadır.^[34]

Rostov İdaresi ve Rus Ortodoks Kilisesi Novoçerkassk Piskoposluğu Rostov'da bulunmaktadır. Rostov-na-Donu'ndaki diğer dini tesisler Roma Katolik "Rab'bin Akşam Yemeği Kilisesi", Eski İnananlar tapınağı, bir sinagog,^[35] bir cami ve Karma Kagyu Geleneğinin Elmas Yolu Budist Merkezi'dir.^[36] Ayrıca şehirde birkaç Ermeni ve Rum Ortodoks kilisesi bulunmaktadır ve Ermeni kiliselerinden biri Rostov'daki en eski yapıdır. Ermeni kiliselerinin tamamı şehrin Nahçıvan-na-Donu semtinde yer almaktadır.

• Şefaat Kilisesi
• Rum Ortodoks Beşaret Kilisesi (Moskova Patrikhanesi'ne ait)
• St. Alexandra Kilisesi
• Göğe Yükseliş Kilisesi
• Kutsal Bakire Meryem'in Doğuşu Katedrali
• Kronstadt St.John Kilisesi, Rostov-na-Donu

• Eski İnananlar Pokrovsky Katedrali

• Diriliş Kilisesi, Rostov-na-Donu

• Asker Sinagogu

• Katedral Camii

• 
  Kutsal Haç Ermeni Apostolik Kilisesi (1792'de inşa edilmiştir)
• 
  Büyük Şehit Panteleimon Ortodoks Kilisesi
• 
  Rostov Aziz Dimitri Ortodoks Kilisesi
• 
  Aziz George Ortodoks Kilisesi
• 
  Theotokos'un Şefaat Ortodoks Kilisesi
• 
  Katedral Camii

Rostov TV merkezinin yapımı 1956'da başladı ve 26 Nisan 1958'de tamamlandı. İlk televizyon programı 30 Nisan 1958'de yayınlandı. Renkli televizyon yayını ilk kez 1974'te gerçekleştirildi. 17 Ekim 1975'te Rostov-na-Donu'nda radyo yayını başladı. 2009'da Rostov-na-Donu'nda on dört FM radyo istasyonu vardı.

Rostov-na-Donu, 2018 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapan şehirlerden biridir.

Kulüp	Spor	Kuruluş	Mevcut Lig	Lig Sırası	Stadyum
FC Rostov	Futbol	1930	Erkekler Premier Ligi	1 inci	Rostov Arena
SKA Rostov-na-Donu		1937	Erkekler Profesyonel Futbol Ligi	3 üncü	SKA SKVO Stadyumu
Rostov-Don	Basketbol	2006	Kadınlar Süper Ligi	2.	Express CSC
Rostov-Don	Hentbol	1965	Bayanlar Hentbol Şampiyonası	1 inci	Rostov-on-Don Spor Sarayı [37]
HC Rostov	Buz Hokeyi	2004	Erkekler Hokey Ligi	3 üncü

2018'de Rostov-na-Donu, 2018 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapan Rus şehirlerinden biriydi. Don Nehri'nin sol yakasında, Voroshilovsky Köprüsü üzerinden şehir çıkışının solunda 45.000 seyirci kapasiteli Rostov Arena inşa edildi. Stadyum, FIFA Dünya Kupası'nın 5 maçına ev sahipliği yaptı.

• 17 Haziran 21.00, Brezilya - İsviçre, E Grubu
• 20 Haziran 18.00, Uruguay - Suudi Arabistan, A Grubu
• 23 Haziran 18.00, Güney Kore - Meksika, F Grubu
• 26 Haziran 21.00, İzlanda - Hırvatistan, D Grubu
• 2 Temmuz 21.00, Son 16

FIFA Dünya Kupası sırasında Teatralnaya Meydanı, FIFA Fan Fest için bir mekan olarak hizmet verdi. Özel olarak düzenlenmiş alan 25.000 kişilik kapasiteye sahiptir. Taraftarlar tüm Dünya Kupası maçlarını büyük ekranda izleyebilme imkanı buldu. Mekan yemek satış noktaları tarafından servis edilecek ve çeşitli eğlence alanlarına sahipti. FIFA Dünya Kupası'na hazırlık olarak şehir, büyük ölçekli bir geliştirme programı uyguladı. Yeni stadyumun yanı sıra şehir, Dünya Kupası, Güney ve Batı Eleme Turları'ndan gelen hayranlar için bir kamp alanı ve yeni oteller inşa etti. Yeniden yapılanma çalışmaları, Don Nehri üzerindeki köprü geçişinde (trafik yolunun 6 şeride genişletilmesi), bir dizi sağlık tesisi ve dolgu alanında gerçekleştirildi. Yuzhny adlı yeni bir havaalanı inşa edildi.

Önemli insanlar arasında, balet Olga Spessivtseva, ordu komutanı Aleksandr Suvorov, artistik jimnastikçi Yelena Produnova, artistik jimnastikçi Yulia Belokobylskaya, seri katil Andrei Chikatilo (1936-1994), artistik jimnastikçi Maria Kharenkova ve Sobibor İmha Kampı'ndaki isyanın lideri Alexander Pechersky (1909-1990) gösterilebilir.

Rostov-na-Donu'nun önemli yazarları arasında Anton Çehov, Mihail Şolohov, Zakrutkin, Fadeyev, Safronov, Kalinin, Aleksandr Puşkin, Maksim Gorki, Sergey Yesenin, Şuşanik Kurghinian, Aleksey Nikolayeviç Tolstoy, Aleksandr Soljenitsin, Yuri Zhdanov ve Mikael Nalbandian bulunmaktadır. 1831'de Rostov'u ziyaret ettikten sonra Puşkin "The Don" adlı şiirini yayınladı. Puşkin Bulvarı'ndaki Puşkin anıtı bu sürece adanmıştır. Maksim Gorki, gençliğinde Rostov-na-Donu'nda liman işçisi olarak çalıştı. Vera Panova (1905-1973) bir Sovyet dönemi yazarıydı. Modern çağın Danil Korezky ve Tony Vilgotsky gibi isimleri de kayda değer kişilikler arasında yer almaktadır. Kentte 18 yıl yaşayan ve Rostov Üniversitesi'nde matematik okuyan Aleksandr Soljenitsin'e ait bir anıt yapılması şehir yetkilileri tarafından planlanmaktadır.

2010 yılında Anton Çehov'a bir anıt dikildi.

Rostov-na-Donu'ndan müzisyenler arasında kemancı Efrem Zimbalist,^[38] Zaslavsky, Kim Nazaretov, Modest Mussorgski, besteci Andrey Paşçenko (1885-1972),^[39] pop müzik şarkıcısı Irina Allegrova (1952), Yuri Başmet, Sergey Vladimiroviç Rodionov, Eva Rivas (1987), Mikhail Puntov (1995), post-punk rock grubu Motorama ve rap grubu Kasta gösterilebilir.

Rostov-na-Donu'nun oyuncuları ve oyun yazarları arasında Maretskaya, Mihail Şçepkin, Yevgeniya Gluşenko, Aleksandr Kaidanovski (1946-1995), Evgeny Şvarts (1896-1958), Nikolay Sorokin (1952-2013), 2007 Cannes Film Festivali'nde En İyi Erkek Oyuncu ödülü alan Konstantin Lavronenko (1961) ve Sergey Zhigunov (1963) gösterilebilir. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki sahne ve film prodüksiyonlarıyla tanınan Marion Gering, Rostov-na-Donu'nda doğdu.

Kentin mimarları ve sanatçıları arasında Yevgeni Vuçetiç, Seyran Katlamajyan, Aşot Melkonian, Natalia Duritskaya, Martiros Saryan (1880-1972), Roman Çatov (1900-1987), Leonid Eberg (1882-1954), Lev Eberg (1907-1982) gösterilebilir.

Bilim adamları ve kaşifler arasında doktorlar N. Bogoraz ve S. Fedosov, bilim adamları Dmitri Mendeleyev, A. S. Popov, I. P. Pavlov, Arktik Denizi kaşifi George Sedov, katı hal fizikçisi Yakov Frenkel (1894-1952), göz doktoruSvyatoslav Fyodorov (1927-2000), psikanalist Sabina Spielrein (1885-1942), Yuri Oganessian (kendi adını bir element olan oganesson (118. element) vermiş bilim insanı) gösterilebilir.

• Vladimir Shumeyko (1945), siyasi kişilik
• Svetlana Boyko (1972), eskrimci
• Anatoly Morozov (1973), profesyonel futbolcu ve antrenör
• Alexei Eremenko (1983), şu anda Kazakistan'da oynayan Rusya doğumlu Fin profesyonel birliği futbolcusu
• Victoria Lopyreva (1983), model ve popüler televizyon sunucusu
• Tatiana Kotova (1985), güzellik yarışması kazananı
• Andrei Chikatilo (1936-94), seri katil
• İvan Bukavşin (1995-2016), satranç büyük ustası
• İosif Voroviç (1920-2001), matematikçi, akademisyen, Rusya Bilimler Akademisi tam üyesi

• Bahchisaraytsev Evi
• Kostanayev Evi
• Kushnarev Evi
• Shirman Evi
• Trunov Evi

Rostov-na-Donu'nun kardeş şehirleri şunlardır:^[40]

• Glasgow, İskoçya, Birleşik Krallık
• Plevne, Bulgaristan
• Dortmund, Almanya
• Gera, Almanya
• Mobile, Alabama, ABD
• Kajaani, Finlandiya
• Glasgow, İskoçya
• Cheongju, Güney Kore
• Antalya, Türkiye^[41][42]
• Toronto, Kanada
• Erivan, Ermenistan
• Plevne, Belarus
• Odessa, Ukrayna
• Donetsk, Ukrayna
• Luhansk, Ukrayna

• Rostov on Don Picture Gallery
• 
  Rostov-on-Don binası
• 
  Rostov-on-Don binası
• 
  Rostov-on-Don binası
• 
  Petrovsky prichal
• 
  Rostov-on-Don binası
• 
  Maxim Gorky tiyatrosu
• 
  Rostov-on-Don sirk
• 
  Rostov-on-Don binası
• 
  Gorky Parkı
• 
  Rostov'un gece havadan görünümü
• 
  Don üzerinde gece demiryolu köprüsü
• 
  Rostov Kazakları

• Rostov-gorod

• Законодательное Собрание Ростовской области. Закон №340-ЗС от 25 июля 2005 г. «Об административно-территориальном устройстве Ростовской области», в ред. Закона №270-ЗС от 27 ноября 2014 г. «О внесении изменений в областной Закон "Об административно-территориальном устройстве Ростовской области"». Вступил в силу со дня официального опубликования. Опубликован: "Наше время", №187-190, 28 июля 2005 г. (Legislative Assembly of Rostov Oblast. Law #340-ZS of July 28, 2005 On the Administrative-Territorial Structure of Rostov Oblast, as amended by the Law #270-ZS of November 27, 2014 On Amending the Oblast Law "On the Administrative-Territorial Structure of Rostov Oblast". Effective as of the official publication date.).
• Законодательное Собрание Ростовской области. Закон №238-ЗС от 27 декабря 2004 г. «Об установлении границы и наделении статусом городского округа муниципального образования "Город Ростов-на-Дону"», в ред. Закона №153-ЗС от 28 ноября 2008 г «О внесении изменений в областные Законы "Об установлении границы и наделении статусом городского округа муниципального образования "Город Ростов-на-Дону", "Об установлении границ и наделении соответствующим статусом муниципального образования "Аксайский район" и муниципальных образований в его составе" и "Об административно-территориальном устройстве Ростовской области"». Вступил в силу 1 января 2005 г. Опубликован: "Наше время", №339, 29 декабря 2004 г. (Legislative Assembly of Rostov Oblast. Law #238-ZS of December 27, 2004 On Establishing the Border and Granting Urban Okrug Status to the Municipal Formation of the "City of Rostov-na-Donu", as amended by the Law #153-ZS of November 28, 2008 On Amending the Oblast Laws "On Establishing the Border and Granting Urban Okrug Status to the Municipal Formation of the "City of Rostov-na-Donu", "On Establishing the Borders and Granting an Appropriate Status to the Municipal Formation of "Aksaysky District" and to the Municipal Formations It Comprises", and "On the Administrative-Territorial Structure of Rostov Oblast". Effective as of January 1, 2005.).
• Rusça: Ростовская-на-Дону городская Дума. Решение №267 от 3 декабря 1996 г. «Об утверждении положения "О символах г. Ростова-на-Дону"», в ред. Решения №507 от 13 августа 2013 г «О внесении изменений в Решение Ростовской-на-Дону городской Думы "Об утверждении Положения "О символах г. Ростова-на-Дону"». Вступил в силу 31 декабря 1996 г. Опубликован: "Ростов Официальный", №51-52, 1996. (Rostov-on-Don City Duma. Decision #267 of December 3, 1996 On Adopting the Provision "On the Symbols of the City of Rostov-on-Don", as amended by the Decision #507 of August 13, 2013 On Amending the Decision of the Rostov-on-Don City Duma "On Adopting the Provision "On the Symbols of the City of Rostov-on-Don". Effective as of December 31, 1996.).

• (Rusça) Official Rostov-on-Don Administration Site2 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• (İngilizce) A history of Rostov
• (Rusça) Rostov-on-Don Entertainment Site22 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• (Rusça) 1983 Rostov and surrounds Topographic map 1.100.000 made by Soviet Army HQ (Service use only)
• (Rusça) Churches of Rostov-on-the-Don

Koordinatlar: 47°14′N, 39°43′E