| dbo:abstract
|
- الحقبة الغسولينية أو الغسولية أو الغازولية هي مرحلة ثقافية وتاريخية تعود إلى أواسط العصر النحاسي في جنوب بلاد الشام خلال الفترة (3800-3350 ق.م.)، وتعتبر موازية لحضارة حلف في شمال سوريا وبلاد الرافدين، وموقعها الأبرز هو «تليلة الغسول»، حيث يتواجد في وادي الأردن بالقرب من البحر الميت في الأردن، وتم اكتشافه في ثلاثينيات القرن الماضي. تميزت الحقبة الغسولية بنمط القرى الصغيرة المكونة من مجتمعات زراعية صغيرة هاجرت من سوريا إلى فلسطين التاريخية. بنى الغسوليون بيوتهم من الطوب الطيني على شكل شبه منحرف واتشحت برسوم حائط مزخرفة. كما تميزت أعمالهم الفخارية بدقة عالية من بينها الأوعية ذات القائمة، بالإضافة إلى كؤوس شراب على شكل قرون، مما يدل على احتمالية شيوع صناعة النبيذ. كما تظهر العديد من العينات استعمال المنحوتات والفخار للزينة. ينتمي الغسوليون إلى الحضارة النحاسية حيث مارسوا صهارة النحاس. تشير عادات العزاء لديهم أنهم دفنوا موتاهم في توابيت حجرية. أكتشفت آثار للحضارة الغسولية في مناطق أخرى في جنوب فلسطين التاريخية، تحديداً في منطقة بئر السبع، وارتبطت الحضارة الغسولية ارتباطا وثيقاً بالحضارة الإمراتية في مصر، ويعتقد بارتباطها تجارياً (تجارة المزهريات) بالحضارة المينوية القديمة في كريت. (ar)
- Ghassula referas al la kulturo kaj arkeologia stadio datita al la meza ĥalkolitika periodo en la Suda Levantenio (ĉ. 3800-ĉ. 3350 aK). Ĝia tipa ejo estas Teleilat el-Ghassul , kiu situas en la Jordana valo, proksime al la Morta Maro en la moderna Jordanio kaj estis elfosita en la 1930-aj jaroj. La membroj de la kulturo verŝajne konstruis ankaŭ la megalitojn sur la Golano. La Ghassulan etapon karakterizis malgrandaj vilaĝetaj setlejoj de miksitaj agrikulturaj popoloj, kaj disvastiĝis suden de la hodiaŭa Sirio al la hodiaŭa Jordanio, Israelo kaj Palestino. La domoj estis trapez-formaj kaj konstruitaj el adobo, kovritaj per rimarkindaj multkoloraj murpentraĵoj. Ilia ceramiko estis tre ellaborita, inkludante piedajn bovlojn kaj korno-formajn trinkajn pokalojn, indikante la kultivadon de vino. Pluraj specimenoj montras uzon de skulpta dekoracio aŭ de (la argila kaj akva kovrado estis parte parte forviŝita ĉe ankoraŭ malseka materialo). La Ghassula eĉ estis tiu ĥalkolitika kulturo, kiu ankaŭ fandis kupron. Entombigaj kutimoj montras pruvon, ke ili entombigis ilian mortinton en ŝtonajn dolmenojn. La ceramiko de la Ghassula kulturo estas simpla kaj apenaŭ pentrita. Precipe tipaj estas la longetaj argilaj ujoj, ĉe kies supra rando troviĝas truoj kaj verŝajne prezentas argilan kopion de leda ujo. Alte-tiritaj trinkuj-similaĵoj estis eble ledokovritaj kaj servis kiel drumoj. La ceramiko estas ne forte bruligita kaj parte rompiĝema. Ekzistas multaj eburaj metiaĵoj, kiuj prezentas parte figurojn de viroj kaj virinoj. Kiel ornamaj akcesoraĵoj estas braceletoj, pendaĵoj kaj perloj el diversaj materialoj. Ghassulia kulturo estis identigita en multaj aliaj lokoj en la nuna suda Israelo, precipe en la regiono de Beersheba. La Ghassulia kulturo korelacias strikte al de Egiptujo kaj eble havis komercajn rilatojn (ekz. la karakterizaj "birdaj vazoj") kun la frua Minoa kulturo en Kreto. (eo)
- Die kupferzeitliche Ghassulien-Kultur (auch Ghassul-Bheerscheba-Kultur oder Bheerscheba-Kultur nach einem anderen wichtigen Fundort, Be’er Scheva) blühte im vierten Jahrtausend v. Chr. vor allem in der Levante. Der namensgebende Fundort ist Teleilat Ghassul nordöstlich vom Toten Meer gelegen. Die Träger der Kultur gelten auch als die Erbauer der Megalithanlagen auf dem Golan. Die Keramik der Ghassulien-Kultur ist einfach und nur wenig bemalt. Besonders typisch sind längliche Tongefäße, die am oberen Rand Ösen aufweisen und wahrscheinlich die Tonkopie eines Ledergefäßes darstellen. Hochgestellte Becher waren vielleicht einst mit Fell bezogen und dienten als Trommeln. Die Keramik ist nicht stark gebrannt und teilweise brüchig. Es fanden sich zahlreiche Elfenbeinarbeiten, die teilweise Figuren von Männern und Frauen darstellen. Als Schmuck fanden sich Armbänder, Anhänger und Perlen aus verschiedenen Materialien. Es konnten verschiedene Siedlungen ausgegraben werden. Teleilat Ghassul besteht aus verschiedenen rechteckigen Häusern. Bemerkenswert sind die reichen Reste von Wandmalereien. Weitere Siedlungsreste fand man im Gazastreifen und am Toten Meer. Wohnbauten waren zum Teil in den felsigen Boden eingegraben. Von der Ghassulien-Kultur stammen verschiedene Hortfunde. In einer Höhle im Nachal Mischmar fanden sich über 400 Kupferobjekte. Auch bei kam ein Silber- und Kupferschatz zum Vorschein. Vor allem in der Gegend von Tel Aviv fanden sich Höhlen, die als Bestattungsorte gedient haben. Dort fanden sich auf Bänken Ossuarien. Einige von ihnen waren aus Stein, die meisten jedoch aus Ton und stellen Häuser dar. Wirtschaftsgrundlage war anscheinend die Viehzucht. Ziegen, Schafe, Schweine und vereinzelt Rinder sind bezeugt, die letzteren auch als Lasttiere. Daneben gab es auch Ackerbau. Gerste und Weizen wurden angebaut. Die Siedlungen der Ghassulien-Kultur wurden um 3000 v. Chr. verlassen und in der Folgezeit nicht wieder besiedelt. Es gibt keine Anzeichen für einen gewaltsamen Untergang. (de)
- Ghassulian refers to a culture and an archaeological stage dating to the Middle and Late Chalcolithic Period in the Southern Levant (c. 4400 – c. 3500 BC). Its type-site, Teleilat Ghassul (Teleilat el-Ghassul, Tulaylat al-Ghassul), is located in the eastern Jordan Valley near the northern edge of the Dead Sea, in modern Jordan. It was excavated in 1929-1938 and in 1959–1960, by the Jesuits. Basil Hennessy dug at the site in 1967 and in 1975–1977, and Stephen Bourke in 1994–1999. The Ghassulian stage was characterized by small hamlet settlements of mixed farming peoples, who had immigrated from the north and settled in the southern Levant - today's Jordan, Israel and Palestinian territories. People of the Beersheba culture (a Ghassulian subculture) lived in underground dwellings, a unique phenomenon in the archaeological history of the region, or in trapezoidal houses of mud-brick. Those were often built partially underground (on top of collapsed underground dwellings) and were covered with remarkable polychrome wall paintings (one of the most notable examples being the 'Ghassulian Star'). Their pottery was highly elaborate, including footed bowls and horn-shaped drinking goblets, indicating the cultivation of wine. Several samples display the use of sculptural decoration or of a reserved slip (a clay and water coating partially wiped away while still wet). The Ghassulians were a Chalcolithic culture as they used stone tools but also smelted copper. Funerary customs show evidence that they buried their dead in stone dolmens and also practised secondary burial. Settlements belonging to the Ghassulian culture have been identified at numerous other sites in what is today southern Israel, especially in the region of Beersheba, where elaborate underground dwellings have been excavated. The Ghassulian culture correlates closely with the Amratian of Egypt and also seems to have affinities (e.g., the distinctive churns, or “bird vases”) with early Minoan culture in Crete. (en)
- Kultura gaszulska – kultura archeologiczna chalkolitu, występująca na terenach południowej Palestyny, zbliżona do kultur północnej Palestyny. Jej stanowiskiem eponimicznym jest Teleilat Ghassul w dolinie Jordanu w obecnej Jordanii, znaleziska odkryto również w okolicach Beer Szewy i ma Negewie. Nie istnieje zgoda co do pochodzenia tej kultury. Część badaczy uważa ją za element obcy , według innych jest to efekt rozwoju kultury rodzimej (A.M.T. Moore, T.E. Levy), istnieją również zwolennicy rozwiązania pośredniego (C. Elliot). Gospodarka kultury gaszulskiej opierała się na hodowli zwierząt i uprawie ziemi. Ludność kultury gaszulskiej zamieszkiwała osady otwarte, przedzielone ulicami i asymetrycznymi placami, służącymi jako miejsca ogrodzone dla zwierząt oraz częściowo jako magazyny na żywność. Domy zbudowane były na planach nieregularnych, często łączone je w grupy. Ich wielkość sięgała 3,5 × 12 m. Były zwykle jednoizbowe, niekiedy posiadały dodatkową izbę boczną. Wejście znajdowało się zwykle w środku frontowej ściany domu. Zbudowane były z cegły suszonej na słońcu, dachy pokrywano słomą, a podłogi były wylepione gliną lub brukowane. Miały fundamenty kamienne. W rejonie Beer Szewy i Negebie odkryto również ślady ziemianek, które prawdopodobnie pochodziły z wcześniejszej fazy osadnictwa. Charakterystyczne dla sztuki kultury gaszulskiej są malowidła ścienne wykonane z warstw białego tynku, przedstawiające motywy geometryczne i religijne. W okolicach Beer Szewy znaleziono ceramikę zdobioną odciskami palców oraz czerwonymi liniami na obrzeżach oraz figurki z kości słoniowej, natomiast w Negebie - ceramikę zdobioną ornamentami. Ceramikę przypominającą wyroby z Beer Szewy znaleziono również na Pustyni Judzkiej. W Be’er Szewie znaleziono ślady użycia koła garncarskiego. Kultura gaszulska posiadała technikę wyrobu miedzi. Nieopodal Beer Szewy znaleziono przedmioty miedziane, a także paleniska, tygle, formy odlewnicze, kawałki rudy i żużel. Ślady wyrobu miedzi znaleziono także w Negebie. Grobowce z okresu kultury gaszulskiej można podzielić na trzy typy: dolmeny, tumulusy i proste pochówki ziemne. Kultura gaszulska upadła nagle ok. 3300 r. p.n.e. Przyczyny upadku nie są dokładnie znane. Nie znaleziono żadnych śladów działań wojennych. (pl)
- Г(х)а(с)сульская культура (период) — археологический культурно-исторический период среднего медного века в древнейший период истории юга Палестины (около 3800—3350 гг. до н. э.) Гасульский период синхронен халафскому в северной Сирии и Месопотамии.. Типовой памятник, Тулайят аль-Гасуль, находится в долине реки Иордан невдалеке от Мёртвого моря, и был раскопан в 1930-е годы. (ru)
- A cultura ghassuliana é a designação dada a um nível arqueológico do sul do Levante datado do Calcolítico Médio (c. 3 800 — 3 350 a.C). Considera-se que corresponde à cultura Halaf do norte da Síria e Mesopotâmia. O seu sítio típico, Tulaylat al-Ghassul, situa-se no Vale do Jordão, perto do Mar Morto, no que é hoje a Jordânia, e foi escavado na década de 1930. O período ghassuliano foi caracterizado por pequenos povoados onde se misturavam vários povos agricultores, que migraram para sul, da Síria, para Israel. As casas eram de forma trapezoidal, construídas com tijolos de lama e cobertas com admiráveis pinturas policromas. A cerâmica era muito elaborada, e incluía taças com base e copos em forma de corno, o que indica a produção e consumo de vinho. Há diversas amostras do uso de decoração escultural ou no (camada de argila que recobre algumas peças de cerâmica). Os ghassulianos foram uma cultura calcolítica, pois também fundiam cobre. Os hábitos funerários mostram que enterravam os seus mortos coletivamente em dólmens. A cultura ghassuliana foi identificada em numerosos lugares no que é hoje o sul de Israel, especialmente na região de Bersebá, e tem correlações estreitas com a cultura amratiana do Egito. Pode também ter tido relações comerciais com a Civilização Minoica primitiva de Creta, como parecem indicar as afinidades entre as "batedeiras" usualmente designadas como "vasos de ave". (pt)
|
| rdfs:comment
|
- Г(х)а(с)сульская культура (период) — археологический культурно-исторический период среднего медного века в древнейший период истории юга Палестины (около 3800—3350 гг. до н. э.) Гасульский период синхронен халафскому в северной Сирии и Месопотамии.. Типовой памятник, Тулайят аль-Гасуль, находится в долине реки Иордан невдалеке от Мёртвого моря, и был раскопан в 1930-е годы. (ru)
- الحقبة الغسولينية أو الغسولية أو الغازولية هي مرحلة ثقافية وتاريخية تعود إلى أواسط العصر النحاسي في جنوب بلاد الشام خلال الفترة (3800-3350 ق.م.)، وتعتبر موازية لحضارة حلف في شمال سوريا وبلاد الرافدين، وموقعها الأبرز هو «تليلة الغسول»، حيث يتواجد في وادي الأردن بالقرب من البحر الميت في الأردن، وتم اكتشافه في ثلاثينيات القرن الماضي. تشير عادات العزاء لديهم أنهم دفنوا موتاهم في توابيت حجرية. (ar)
- Ghassula referas al la kulturo kaj arkeologia stadio datita al la meza ĥalkolitika periodo en la Suda Levantenio (ĉ. 3800-ĉ. 3350 aK). Ĝia tipa ejo estas Teleilat el-Ghassul , kiu situas en la Jordana valo, proksime al la Morta Maro en la moderna Jordanio kaj estis elfosita en la 1930-aj jaroj. La membroj de la kulturo verŝajne konstruis ankaŭ la megalitojn sur la Golano. (eo)
- Die kupferzeitliche Ghassulien-Kultur (auch Ghassul-Bheerscheba-Kultur oder Bheerscheba-Kultur nach einem anderen wichtigen Fundort, Be’er Scheva) blühte im vierten Jahrtausend v. Chr. vor allem in der Levante. Der namensgebende Fundort ist Teleilat Ghassul nordöstlich vom Toten Meer gelegen. Die Träger der Kultur gelten auch als die Erbauer der Megalithanlagen auf dem Golan. Von der Ghassulien-Kultur stammen verschiedene Hortfunde. In einer Höhle im Nachal Mischmar fanden sich über 400 Kupferobjekte. Auch bei kam ein Silber- und Kupferschatz zum Vorschein. (de)
- Ghassulian refers to a culture and an archaeological stage dating to the Middle and Late Chalcolithic Period in the Southern Levant (c. 4400 – c. 3500 BC). Its type-site, Teleilat Ghassul (Teleilat el-Ghassul, Tulaylat al-Ghassul), is located in the eastern Jordan Valley near the northern edge of the Dead Sea, in modern Jordan. It was excavated in 1929-1938 and in 1959–1960, by the Jesuits. Basil Hennessy dug at the site in 1967 and in 1975–1977, and Stephen Bourke in 1994–1999. (en)
- Kultura gaszulska – kultura archeologiczna chalkolitu, występująca na terenach południowej Palestyny, zbliżona do kultur północnej Palestyny. Jej stanowiskiem eponimicznym jest Teleilat Ghassul w dolinie Jordanu w obecnej Jordanii, znaleziska odkryto również w okolicach Beer Szewy i ma Negewie. Nie istnieje zgoda co do pochodzenia tej kultury. Część badaczy uważa ją za element obcy , według innych jest to efekt rozwoju kultury rodzimej (A.M.T. Moore, T.E. Levy), istnieją również zwolennicy rozwiązania pośredniego (C. Elliot). (pl)
- A cultura ghassuliana é a designação dada a um nível arqueológico do sul do Levante datado do Calcolítico Médio (c. 3 800 — 3 350 a.C). Considera-se que corresponde à cultura Halaf do norte da Síria e Mesopotâmia. O seu sítio típico, Tulaylat al-Ghassul, situa-se no Vale do Jordão, perto do Mar Morto, no que é hoje a Jordânia, e foi escavado na década de 1930. (pt)
|