Abraham Maslow

Abraham Harold Maslow (1 prill 1908, në Brooklyn, New York – 8 qershor 1970) ishte një psikolog i shquar amerikan.

Në vitin 1934 në Universitetin e Wisconsin ai studioi sjelljen e majmunëve dhe fitoi gradën e doktorit në psikologji. Maslow, që herët në karrierën e vet shkencore e tërhoqi studimi i motivacionit njerëzor dhe i personalitetit.Teoria e tij e hiearkisë së nevojave, e cila çon drejt një individi të vetëaktualizuar shërbeu si katalizator për themelimin e psikologjisë humaniste. Një përmbledhje e studimit të Psikologjisë së Përgjithshme, botuar në vitin 2002, renditi Maslow si psikologu i dhjetë më i cituar i Shekulli i 20-të.^[1]

Maslow vdiq në Kaliforni më 8 qershor 1970, për shkak të një sulmi në zemër.^[2]

I lindur në vitin 1908 dhe i rritur në Brooklyn të New York-ut, Maslou ishte I madhi prej shtatë fëmijëve. Prindërit e tij ishin emigrantë hebrenj të gjeneratës së parë nga Kievi, pastaj pjesë e Perandorisë Ruse (tani Ukraina), të cilët u larguan nga persekutimi carist në fillim të shekullit të 20-të.Ata kishin vendosur të jetonin në New York City në një lagje multietnike, lagje e klasës së punëtorëve. Prindërit e tij ishin të varfër dhe jo intelektualë, por ata e vlerësonin arsimin. Ai pati përballje të ndryshme me bandat antisemite që do ta ndiqnin dhe hidhnin baltë mbi të. Maslou dhe të rinj të tjerë me të njëjtat njohuri si ai ,luftonin për ndalimin e akteve të tilla të racizmit dhe paragjykimit etnik dhe përpjekjen për të krijuar një botë idealiste bazuar në edukimin e gjerë dhe drejtësinë ekonomike. Tensioni jashtë shtëpisë së tij u ndje gjithashtu brenda tij, pasi ai nuk shkonte mirë me nënën e tij, dhe përfundimisht pati një revoltë të fortë ndaj saj. Ai citohet të ketë thënë: "Ajo që unë i kisha reaguar ishte jo vetëm pamja e saj fizike, por edhe vlerat dhe pikëpamjet e saj, dredhitë e saj, egoizmi i saj total, mungesa e dashurisë për këdo tjetër në botë, madje edhe për burrin dhe fëmijët e saj - narcisizmi i saj, paragjykimi i ndaj njerëzve me ngjyrë, shfrytëzimi I të gjithëve, mendimi se dikush ishte që nuk ishte dakord me të ishte gabim, mungesa e miqve, pakujdesia e saj dhe papastërtia ... ". Ai gjithashtu u rrit me disa miq të ndryshëm nga kushëriri i tij Will, dhe si rezultat "... ai u rrit në biblioteka mes librave." Aty ai zhvilloi dashurinë e tij për lexim dhe mësim. Ai shkoi te gjimnazi “Boys High School”, një nga shkollat më të mira në Bruklin. Këtu, ai shërbeu si oficer në shumë klube akademike, dhe u bë redaktor i Revistës Latine. Gjithashtu redaktoi Principia, gazetën fizike të shkollës, për një vit. Ai gjithashtu zhvilloi dhe pika të tjera të forta të karakterit të tij:

Si një djalë i ri, Maslow besonte se forca fizike ishte karakteristika e vetme më përcaktuese e një burri të vërtetë; kështu që ai ushtrohej shpesh dhe filloi me ngritje të peshave me shpresën që të shndërrohej në një djalë më muskulor dhe të ashpër, megjithatë, ai nuk ishte në gjendje ta arrinte këtë për shkak të figurës së tij të thjeshtë dhe të matur, si dhe studimeve të tij.^[3]

Maslow mori pjesë në Kolegjin e Qytetit të New York-ut pas shkollës së mesme. Në vitin 1926 filloi të zhvillonte mësime juridike gjatë natës, përveç ngarkesës së kursit universitar. Aty e kuptoi se e urrente atë dhe u largua menjëherë. Në vitin 1927 ai u transferua në Cornell, por u largua vetëm pas një semestri për shkak të notave të dobëta dhe shpenzimeve të larta. Më vonë u diplomua në Kolegjin e Qytetit dhe shkoi në Universitetin e Wisconsin për të studiuar psikologji. Në vitin 1928, ai u martua me kushërirën e tij të parë Bertha, që ishte ende në shkollë të mesme në atë kohë. Çifti ishte takuar në Bruklin vite më pare.Trajnimi i psikologjisë së Maslow në UW ishte padyshim eksperimental. Përvoja e hershme e Maslow-it me bihejviorizmin do ta linte atë me një mendim të fortë positivist.Pas rekomandimit të Profesor Hulsey Cason, Maslow shkroi tezën e magjistraturës mbi "të mësuarit, mbajtjen dhe riprodhimin e materialit verbal". Maslow e konsideroi hulumtimin si të parëndësishëm, por përfundoi tezën e tij në verën e vitit 1931 dhe iu dha titulli i magjistraturës në psikologji. Ai ishte i turpëruar për faktin se ai e hoqi tezën nga biblioteka e psikologjisë dhe grisi listën e katalogut. Megjithatë, Profesor Carson i admironte hulumtimet e tij dhe i kërkoi Maslow të dorëzonte atë për botim. Teza e Maslow u botua si dy artikuj në vitin 1934.

Abraham Maslow filloi të punonte si mësues në Kolegjin e Bruklinit në vitin 1937, dhe vazhdoi të punonte si anëtar i fakultetit të shkollës deri në vitin 1951. Gjatë kësaj kohe, ai u ndikua jashtë mase nga psikologu Max Wertheimer dhe antropologu Ruth Benedict. Maslow besonte se këta njerëz ishin aq të jashtëzakonshëm, saqë ai filloi të analizonte dhe të merrte shënime mbi sjelljen e tyre. Kjo analizë shërbeu si bazë për teoritë dhe hulumtimet e tij mbi potencialin njerëzor. Gjatë viteve 1950, Maslow u bë një nga themeluesit dhe forcat lëvizëse pas shkollës së mendjes, e cila u njoh si psikologjia humaniste. Teoritë e tij përfshijnë hierarkinë e nevojave, vetë-aktualizimi dhe përvojat kulminante te cilat u bënë subjektet themelore në lëvizjen humaniste. Procesi i vetë-aktualizimit luajti një rol kritik në teorinë e Maslow. Ai e cilësoi këtë prirje si "shfrytëzimi i plotë dhe shfrytëzimi i talenteve, kapaciteteve, potencialeve, etj" Me fjalë të tjera, njerëzit janë në përpjekje të vazhdueshme për të arritur potencialin e tyre të plotë. Vetë-aktualizimi nuk është një fund apo destinacion. Është një proces i vazhdueshëm në të cilin njerëzit vazhdojnë të përpiqen të arrijnë lartësi të reja të mirëqenies, krijimtarisë dhe përmbushjes. Maslow besonte se njerëzit vetë-aktualizues posedojnë një numër karakteristikash kryesore. Disa prej tyre përfshijnë vetë-pranimin, spontanitetin, pavarësinë etj.

Teoria e hierarkisë së nevojaveSipas Maslow sjellja njerëzore mund të shpjegohet si një motivim për të kënaqur nevojat. Ai i organizoi nevojat njerëzore në pesë kategori: nevojat fiziologjike, nevojat e sigurisë, nevojat e dashurisë dhe përkatësisë, nevojat për vlerësim dhe nevoja për veëtaktualizim. Këto nevoja ai I ndau në dy grupe:

1.Nevojat bazë, të cilat janë fiziologjike (ushqimi, pija) dhe psikologjike (nevojat për siguri, dashuri, përkatësi dhe vlerësim)

2.Metanevojat ose nevojat e rritjes (nevojat për vetëaktualizim, nevoja estetike etj)

Sipas Maslow shqetësimi i parë i qenieve njerëzore është plotësimi i nevojave bazë për mbijetesë, ushqim, ujë etj. Vetëm kur plotësohen këto nevoja mund të bëhet fjalë për plotësimin e nevojave më të larta për dashuri, përkatësi etj. Dhe, më në fund, nëse ne rritemi të mirëushqyer, te dashuruar, të vlerësuar dhe të respektuar ka më shumë të ngjarë që të veëtaktualizohemi, domethënë të realizojmë të gjithë potencialin tonë. Sipas Maslow vetëaktualizimi është nevoja më e lartë dhe kulmi i jetës. Vetëaktualizimi do të thotë që ju përdorni aftësitë tuaja në limitin e potencialeve tuaja. Vetëaktualizimi është një concept rritjeje dhe individi lëviz drejt tij kur plotëson nevojat e tij bazë.

Nevojat Fiziologjike, Uria, gjumi etj, janë dominante dhe janë baza e motivacionit.Nëse ato nuk plotësohen, gjithçka tjetër nuk ka vlerë. Nëse nuk ha mëngjes, je i tërhequr dhe letargjik.

Nevojat e sigurisë (Siguria, mbrojtja, stabiliteti, liria prej frikës dhe ankthit dhe nevoja për strukturë dhe limite) P. sh, njerëzit që kanë frikë nga shkolla, nga moshatarët, ose nga bosi i tyre i kanë nevojat e tyre për siguri të kërcënuara dhe mirëqënia e tyre psikologjike dhe fiziologjike dëmtohet.

Nevojat për dashuri dhe përkatësi. ( Nevoja për familje dhe shokë e miq.) Njerëzit e shëndetshëm e të motivuar duan që ti shmangin ndjenjat e vetmisë dhe izolimit. Njerëzit që ndjehen të vetmuar dhe nuk kanë sens përkatësie kanë zakonisht marrëdhënie të këqija me të tjerët dhe kjo ndikon në jetën e tyre.)

Nevojat për vlerësim.( Kanë të bëjnë me reagimet e të tjerëve ndaj nesh si individë si dhe me opinionin që kemi ne për veten tonë. Ne duam një vlerësim te favorshëm per veten tonë nga të tjerët i cili duhet te bazohet në arritjet tona të ndershme. Sensi jonë i kmpetencës i kombinuar me reagimet e të tjerëve prodhojnë një sens të vetëvlerësimit. Si pasojë, ne mund të zotërojmë kompetencë dhe të gjejmë oportunitete që na lejojnë të arrijmë dhe të sigurojmë një përforcim nga të tjerët si dhe nga vetë vetja jonë (nga sensi jonë i kënaqësisë prej asaj që ne kemi bërë).

Nevojat e vetëaktualizimit. ( Me këto Maslow kupton tendencën, që pavarësisht nga plotësimi i nevojave të nivelit më të ulët, për tu ndjerë i paplotësuar nëse ne nuk jemi duke bërë atë që jemi në gjendje të bëjmë. Muzikantët duhet të lozin muzikë, piktorët të pikturojnë, etj). Forma që nevoja merr nuk ka rëndesi. Dikush do të jetë një prind i mirë. Njerëzit e vetëaktualizuar karakterizohen nga shfrytëzimi i plotë i talenteve dhe i kapaciteteve të tyre. Sipas Maslowt vetëaktualizimi është më tepër një proces që udhëheq drejtimin e zhvillimit, sesa një gjëndje që mund të arrijmë. Në 3000 studentë që studioi Maslow u gjeti se vetëm njëri prej tyre ishte i vetëaktualizuar. Megjithatë, nevoja për t'u vetëaktualizuar dhe vetë procesi i vetëaktualizmit është esencialisht poziti sepse dhe tendenca e njeriut për t'u vetëdrejtuar përbën një kontrast të madh me teoritë e tjera që paraqesin qënien njerëzore si diçka pasive, mekanike).

Personi i vetëaktualizuar. Maslow ka përshkruar disa karakteristika të personit të vetëaktualizuar. Këtu perfshihen: orientimi realist, pranimi i vetes dhe pranimi i të tjerëve dhe i botës së tyre aashtu si ata janë, spontaniteti, fokusimi te problemi dhe jo aq t vetja, nevoja për privatësi, të qënit autonom dhe i pavarur, vlerësimi i freskët dhe jo stereotipik i njerëzve dhe gjërave, interes i theksuar social, tendenca për të patur lidhje të forta intime me një grup njerëzish të dashur dhe jo marrëdhënie të sipërfaqshme me shumë njerëz, vlera dhe qëndrime demokratike, sens humori filozofik dhe jo armiqësor, nivel i lartë i kreativitetit dhe rezistencë ndaj konformizimit social.

Hierarkia e teorisë së nevojave e Maslow (1962) ka dhënë një kontribut të madh në mësimdhënie dhe menaxhimin e klasave në shkolla. Në vend që të ulë sjelljen ndaj një përgjigjeje në mjedis, Maslow (1970) adopton një qasje holistike në arsim dhe mësim.

Maslow shikon cilësitë e plota fizike, emocionale, shoqërore dhe intelektuale të një individi dhe si ato ndikojnë në të nxënë.

Aplikimet e teorisë së hierarkisë së Maslow për punën e mësuesit në klasë janë të dukshme. Para se të plotësohen nevojat njohëse të një studenti, ata duhet së pari të përmbushin nevojat e tyre bazë fiziologjike.

Për shembull, një nxënës i lodhur dhe i uritur do ta ketë të vështirë të fokusohet në orën e mësimit. Nxënësit duhet të ndjehen emocionalisht dhe fizikisht të sigurt dhe të pranuar brenda klasës për të përparuar dhe për të arritur potencialin e tyre të plotë.

Maslow sugjeron që nxënësve duhet tu tregohet që ata vlerësohen dhe respektohen në klasë, dhe mësuesi duhet të krijojë një mjedis mbështetës. Nxënësit me një vetëbesim të ulët nuk do të përparojnë akademikisht në një nivel optimal derisa të forcohet vetëvlerësimi i tyre.^[4]

Në një kohë kur shumica e psikologëve fokusuan aspektet e natyrës njerëzore që u konsideruan anormale, Abraham Maslow e zhvendosi fokusin në anët pozitive të shëndetit mendor. Interesi i tij për potencialin njerëzor, kërkimi i përvojave kulmore dhe përmirësimi i shëndetit mendor duke kërkuar rritjen personale ka pasur një ndikim të rëndësishëm në psikologji. Abraham ka kontribuar në koncepte dhe filozofi thelbësore në fushën e Psikologjisë. Ai studioi në atë Universitet të Wisconsin ku filloi të shfaqte interes në disa koncepte që lidhen me sjelljen e njerëzve si dhe potencialet e tyre. Ai gjithashtu u bë mësues i psikologjisë ku ndau njohuritë e tij lidhur me disa nga gjërat e rëndësishme që njerëzit duhet të mësojnë në fushën e psikologjisë. Kontributet e Abraham Maslow në psikologji theksojnë më shumë Psikologjinë Humaniste. Një nga kontributet e tij më të mëdha është ai I hierarkisë së nevojave.^[5]

Në pranverën e vitit 1961, Maslow dhe Tony Sutich themeluan Journal of Humanistic Psychology, me Miles Vich si redaktor deri në vitin 1971. Ditari ka botuar botimin e parë në fillim të vitit 1961 dhe vazhdon të botojë dokumente akademike. Maslow mori pjesë në takimin themelues të Shoqatës për Psikologjinë Humaniste në vitin 1963, ku ai nuk pranoi emërimin si president, duke argumentuar se organizata e re duhet të zhvillojë një lëvizje intelektuale pa një udhëheqës i cili rezultoi në një strategji të dobishme gjatë viteve të hershme të fushës.Në vitin 1967, Maslow u emërua Humanist i Vitit nga Shoqata Amerikane Humaniste.^[6]

Ndëkohë që puna e Maslow nuk u miratua nga shumë psikologë akademikë dhe disa sugjerojnë se hierarkia e tij mund të ketë nevojë për ripunim, teoritë e tij po përjetojnë një ringjallje për shkak të rritjes së interesit në psikologjinë pozitive.

• Drejt një psikologjie të qenies (1968) ^[7]
• Motivacioni dhe Personaliteti (1970)

• Psikologjia
• Psikologjia humaniste

1. ^ Haggbloom, Steven J.; Warnick, Renee; Warnick, Jason E.; Jones, Vinessa K.; Yarbrough, Gary L.; Russell, Tenea M.; Borecky, Chris M.; McGahhey, Reagan; Powell, John L. (2002-06-01). "The 100 Most Eminent Psychologists of the 20th Century". Review of General Psychology (në anglisht). 6 (2): 139–152. doi:10.1037/1089-2680.6.2.139. ISSN 1089-2680.
2. ^ "Biography of Abraham Maslow" [Biografia e Abraham Maslow] (në anglisht).
3. ^ "Abraham Maslow". Wikipedia (në anglisht). 2019-05-17.
4. ^ "Maslow's Hierarchy of Needs" (në anglisht).
5. ^ "Flow Psychology" (në anglisht).
6. ^ Greening, Tom (2008). "Abraham Maslow: A Brief Reminiscence". Journal of Humanistic Psychology (në anglisht). 48 (4): 443–444. doi:10.1177/0022167808320533. ISSN 0022-1678.
7. ^ "Psikologjia".

8.^[1]

1. ^ Karaj, Theodhori (2010). Psikologjia e zhvillimit të fëmijës. Tiranë: EMAL. fq. 53–54. ISBN 978-99956-47-73-5.