Delta Rajne, Meuse i Scheldta
| Delta Rajne, Meuse i Scheldta Rijn-Maas-Scheldedelta | |
|---|---|
 | |
| Država |  Nizozemska
|
Delta Rajne, Meuse i Scheldta (holandski: Rijn-Maas-Scheldedelta) ili Helinium je delta koju zajednički formiraju rijeke Rajna, Meuse i Scheldt, ona se proteže od Belgije do Nizozemske i Sjevernog mora.
Delta Rajne, Meuse i Scheldta ima površinu od 22.500 km² i sadrži jedan konglomerat brojnih rukavaca i otoka između njih koji na prvi pogled djeluje totalno konfuzno, naročito zato jer su svi plovni. Tako da jedan kontinuirani vodotok kao što je Rajna, mijenja ime čak sedam puta, pa se zove: Bijlands kanaal → Pannerdens Kanaal → Nederrijn → Lek → Nieuwe Maas → Het Scheur → Nieuwe Waterweg (Novi kanal koji je kod Rotterdama spaja sa Sjevernim morem). Kako Rajna donosi najviše voda, ta delta se često naziva i Delta Rajne, ali kako se tako zove i njena delta na Bodenskom jezeru, bolje ju je zvati delta Rajne, Meuse i Scheldta jer i rijeka Scheldt uvire u istoj delti.
Ekonomska važnost delte je ogromna, budući da su sve tri rijeke važni plovni putevi prema Sjevernom moru za Njemačku, Srednju Evropu i manjim dijelom za Francusku. Glavne luke u delti su Rotterdam, Antwerpen, Vlissingen, Amsterdam (preko kanala Amsterdam–Rajna) i Gent (Ghent–Terneuzen).
Čitavo područje delte zaštićeno je od poplava izgradnjom sistema nasipa i jezera nakon katastrofalne poplave koja je pogodila deltu 1. februara 1953.[1] Tu poplavu uzrokovao je veliki plimni val iz Sjevernog mora, u poplavi je poginulo 1835 osoba i devastirano 2070 km² zemljišta u jugozapadnoj Holandiji. Nakon tog je usvojen plan inženjera Johana van Veena o izgradnji lanca nasipa i brana uz estuarije rijeka koji se produživao do otoka Walcheren, Noord-Beveland, Schouwen-Duiveland, Goeree-Overflakkee i Voorne-Putten, projekt je dovršen 1986.[1]
Pored tog podignute su četiri glavne i šest unutrašnjih brana od ušća do unutrašnjosti, na taj način je područje koje je vijekovima bilo izloženo razornoj moći Sjevernog mora, konačno zaštićeno. Završetkom brana, ukupne dužine oko 30 km, postepeno su dotad boćate vode Rajne postale slatkovodne.[1]
Još je ostalo da se podigne posljednja brana preko tri kanala istočnog rukavca Scheldte (Oosterschelde). Ta brana se sastoji od nekoliko nizova ustava dugih 2,8 km koje nose masivni stupovi. One se razlikuje od svih dosadašnjih ustava jer imaju podesiva vrata, koja u normalnim vremenskim uvjetima, omogućuju plimnoj vodi da uđe u rijeku, a to koristi ribama i pticama, a i lokalnim ribarima. Ali u slučaju oluja, kao što je bila ona iz 1953. moguće ih je potpuno zatvoriti da ni kap morske vode ne prodre prema dolinama u unutrašnjosti.
Preko novosagrađenih brana i nasipa, podignuta je čitava mreža cesta, koje su smanjile historijsku prometnu izoliranost tog kraja.[1]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Delta Project” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 25. 1. 2014.
