Građanska neposlušnost
Građanska neposlušnost ili građanski neposluh je odbijanje građana da se povinuju zahtevima i zakonima vlasti, na nenasilan način i uz kolektivno masovno učešće. Građanski neposluh označava nenasilni otpor primarno kao sredstvo za izražavanje svojih pogleda.
Istorijski primeri su Gandhijev pokret otpora u Indiji tjekom borbe za neovisnost od Britanske kolonijalne dominacije, Mendelini protesti u Južnoj Africi protiv apartheida, Martin Luther Kingova borba američkih crnaca za građanska prava, protesti protiv Miloševićevog režima u Srbiji, tokom poslednje decenije 20. veka[1], i anti-ratni pokreti širom svijeta. Jedan od prvih slučajeva masovnog građanskog neposluha bila je Egipatska revolucija protiv britanske okupacije u 1919 godini.
Iz ugla političke filozofije, građanska neposlušnost se odnosi na namjerno kršenje zakona sa ciljem da se privuče pažnja ili koriguju nepravde u zakonu, ili određene politike koje praktikuju državne institucije. Politički filozofi su zainteresovani za mnoga pitanja koja dolaze kao rezultat građanske neposlušnosti. Neka od njih su: Kako opravdati akcije građanske neposlušnosti? Kakav odgovor treba da stigne od pravnih institucija kada je građanska neposlušnost opravdana? Da li građanska neposlušnost treba da se odvija javno bez upotrebe sile i/ili sa voljom da se odgovori na moguće sankcije?
Američki filozof Henry David Thoreau je opisao motive takvog ponašanja u svom eseju 1849. građanski neposluh (originalni naslov "Resistance to Government (1849)").
- ↑ Delovi članka su preuzeti iz knjige Ivana Vidanovića „Rečnik socijalnog rada“, uz odobrenje autora.
