Bitka kod Askula
- Ovaj članak se odnosi na bitku Pirovog rata koja se odigrala 279. pne. Za bitku drugog punskog rata koja se odigrala 209. pne., v. Bitka kod Askula (209. pne.).
| Bitka kod Askula | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Segment Pirovog rata | |||||||
| [[Datoteka: Najvažnije lokacije Pirskog rata | |||||||
| |||||||
| Sukobljene strane | |||||||
| Rimska Republika | Epir, Velika Grčka | ||||||
| Komandanti i vođe | |||||||
| Publije Decije Mus | Pir Epirski | ||||||
| Snage | |||||||
| 40.000 konjanika i pješaka, 300 naprava protiv slonova |
40.000 konjanika i pješaka, 20 bojnih slonova | ||||||
| Žrtve i gubici | |||||||
| 6.000 mrtvih | 3.500 mrtvih | ||||||
Bitka kod Askula odigrala se 279. pne. između Rimljana i kombiniranih snaga Epira, Taranta, Oskana i Samnita. Rimljane predvodi konzul Publije Decije Mus, a savezničke snage Pir. Bitka pripada Pirovom ratu, za kontrolu Velike Grčke.
Ta bitka predstavlja drugi sukob rimske legije i vojske bazirane na falangama tipa Aleksandra Makedonskog. Dve vojske su imale podjednako vojnika.
Rimljani su imali više pešadije, 4 legije sastvljene od saveznika Dauna i 20.000 Rimljana. Osim toga Rimljani imaju i 300 protuslonovskih sprava.
U bici kod Herakleje Pirovi slonovi su značajno doprineli svojim udarom na rimske legije. Zato se sada koriste zapaljivim oružjima , loncima vatre, vojskom koja vrišti i baca koplja na slonove, te specijalnim bornim kolima sa dugim šiljcima, kojima su ranjavani slonovi.
Pir je došao na bojno polje sa makedonskom pešadijom i konjicom, njegovom vlastitom vojskom, grčkim plaćenicima, savezničkim Grcima iz Italije, 20 slonova i samnitskom pešadijom i konjicom. Pirova vojska je imala više konjice i 20 slonova. Da bi uspostavio ravnotežu sa fleksibilnošću rimske legije Pir meša lake talijanske trupe sa falangom.
Bitka se odvijala dva dana. Obe vojske su postavile konjicu na krila, a pešadiju u centar. Pir je svoju elitnu konjičku gardu držao u rezervi iza centra i pod osobnom komandom. Slonovi su u početku isto bili u rezervi.
Prvog dana šuma i brda su sprečavali Pirovu konjicu i slonove. Ali talijanske lake trupe pomešane sa falangom su se dobro borile. Makedonci razbijaju rimsku prvu legiju sa latinskim saveznicima na njihovom levom krilu. Međutim rimska treća i četvrta legija pobeđuju Tarantince, Oskane i centar sastavnjen od Epiraca. U međuvremenu Dauni napadaju Pirov logor, pa Pir šalje rezervnu konjicu i slonove da odbije Daune.
Posle odbijanja Dauna Pir šalje slonove protiv treće i četvrte legije, pa se rimske legije povlače na šumovita brda. Pir šalje snage svoju pešadiju da istera Rimljane iz šume, ali presreće ih rimska konjica. Dolazi mrak i obe strane se povlače.
Sledeće jutro Pirova laka pešadija zauzima nezgodan teren, koji mu je zadavao nevolje prethodnog dana. Time su Rimljani prisiljeni na otvorenu bitku. Rimske legije i Pirove falange (pomešane sa lakom pešadijoim ) vode ravnopravnu bitku, sve dok u bitku ne ulaze slonovi, koji probijaju rimsku borbenu liniju. Antislonovska borna kola su eliminirali Pirovi strelci. Istovremeno Pir predvodi napad elitne konjičke garde i pobeđuje. Rimljani se povlače u svoj logor.
Rimljani su izgubili 6.000 vojnika. Pir je izgubio 3.500 vojnika, a među njima dosta oficira. Pobeda ga je jako mnogo koštala, pa odatle izraz "Pirova pobeda", što znači da je pobednik i nije dobio mnogo, jer je to pobeda sa mnogo žrtava. Posle te bitke Pir je rekao: "Još jedna takva pobeda i ja sam izgubio".