Agron od Ilirije
Agron, sin kralja Pleuratusa II je bio drugi kralj Ilirije iz plemena Ardijejaca.[1] Vladao je od 250. do 230. godine pne. Pod Agronom, Iliri su bili na vrhuncu svoje vojne moći, i na moru i na kopnu.[2]
U vremenu kraljeva Pleuratusa i Agrona, Ardijejci su razvili svoju pomorsku silu, a težište države se u nekoliko decenija, iz unutrašnjosti trajno prebacilo na jadransko primorje. Agron je iskoristio propadanje Epira poslije smrti Pira i njegovih nasljednika. Kasnije je osvojio dio Epira, Krf, Drač i Hvar jedan po jedan i u njima uspostavio posade. U njegovo ime, na Hvaru je vladao Demetrije Hvaranin, koji će kasnije, u sukobu Rimljana i Ilira, izdati kraljicu Teutu, Agronovu drugu ženu i postati rimski vazal. Od svih ostalih, bila je to najmoćnija ilirska država.[3]
Iliri su plovili sa svojim brzim i pokretljivim galijama - liburnama, trgovali i pljačkali duž čitave zapadne obale Grčke, što je i ranije bilo uobičajeno. Novina je bila upotreba kopnene vojske, koja je nastupala poslije i koristila pobjede što ih je izvojevala mornarica. Glavna baza za pljačkanje bila je na obali Elida i Mesenija. Svojim djelovanjem skrenuli su na sebe pažnju kralja Demetrija II Makedonskog, pa je došlo do savezništva Ardijejskog kraljevstva sa Agronom na čelu i Makedonije. Bio je to prvi slučaj da su ovi narodi našli zajedničke interese i približili se jedni drugima.[2]
Godine 231. pne. Demetrijus II, makedonski kralj, zatražio je vojnu pomoć od Agrona protiv najezde Etolskih Grka i okupacije grada Mediona.[4] Agron je uslišio molbe makedonskog kralja te su Iliri uputili 100 brodova i 5.000 ratnika u pomoć. Pod okriljem noći su se iskrcali i brzo savladali i natjerali Etolske Grke u bijeg.[5] Pobjednička vojska Ilira se vratila kući sa velikim ratnim plijenom a Agron je bio toliko sretan zbog pobjede da je zbog prekomjernog slavljeničkog uživanja u vinu umro 231. godine pne. (prema historičaru Polibiju Agron je umro od napada pleuritisa /upale porebrice/).
Njegov sin, Pineus, naslijedio ga je i bio kralj slijedećih trinaest godina, ali samo de jure. Kraljica Teuta vladala je kao regent umjesto tada maloljetnog Pinesa.[6] Triteuta je bila prva žena kralja Agrona i Pinesova biološka majka. Kasnije se Agron razveo od Triteute i oženio Teutu.
- ↑ „Zippel G. 1877. Die Römische Herrschaft in Illyrien”. Pristupljeno 9. 2. 2018.
- ↑ 2,0 2,1 „Faluna Papazoglu - Poreklo i razvoj ilirske države”. ANUBiH - KNJIGA XXX , CENTAR ZA BALKANOLOŠKA ISPITIVANJA Knjiga l. SARAJEVO, 1969. Arhivirano iz originala na datum 2020-07-14. Pristupljeno 9. 2. 2018.
- ↑ John Wilkes - Iliri; Laus, Split 2001
- ↑ „John Wilkes - the Illiyans”. Elektronska verzija. Pristupljeno 9. 2. 2018.
- ↑ „Henri A. Ormerod - Drevna piratstva”. The Johns Hopkins University Press, Baltimor, Maryland, 1997. Pristupljeno 9. 2. 2018.
- ↑ „Pierre Cabanes – Od Bardilisa do Gencija”. Zagreb, Svitava, 2002. Arhivirano iz originala na datum 2020-02-25. Pristupljeno 9. 2. 2018.
 |
|
Ilirski vladari
Ilirski gradovi
Abri - Albani - Amantini - Andizeti - Ardijejci - Azali - Arijani - Autarijati - Bilioni - Breuci - Glindioni - Dalmati - Daorsi - Dasareti - Derentini - Deuri - Dezitijati - Dindari - Dicioni - Dokleati - Enhilejci - Grabi - Haonci - Helidonci - Jasi - Kolapijani - Labeati - Mezeji - Melkumani - Molosi - Partini - Piketi - Pirusti - Salentini - Sardeati - Taulanti Ilirsko-tračanska Dardanci - Galabri - Peonci - Tunati Ilirsko-keltska Ilirsko-venetska Histri - Japodi - Karni - Katari - Liburni Nezavisna |
