[go: up one dir, main page]
More Web Proxy on the site http://driver.im/

Niko Grafenauer

słoweński pisarz, historyk i teoretyk literatury

Niko Grafenauer (ur. 5 grudnia 1940 w Lublanie[1]) – słoweński poeta, eseista, historyk i teoretyk literatury, redaktor oraz tłumacz[2]. Jest szczególnie znany jako twórca literatury dziecięcej, bierze aktywny udział w życiu publicznym Słowenii. Udziela się zwłaszcza w konserwatywnych i liberalno-konserwatywnych mediach.

Niko Grafenauer
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1940
Lublana

Zawód, zajęcie

pisarz, eseista, tłumacz, historyk i teoretyk literatury

Narodowość

słoweńska

Alma Mater

Uniwersytet Lublański

Urodził się w Lublanie, stolicy Słowenii (wówczas była częścią Królestwa Jugosławii) w biednej rodzinie robotniczej. Oboje jego rodzice zmarli w pierwszym roku jego życia. Dzieciństwo spędził ze starszą siostrą w miasteczku Velike Lašče. Do szkoły uczęszczał w Cerknicy. W późniejszym czasie kontynuował naukę na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lublańskiego, gdzie ukończył studia z zakresu historii literatury.

Już w latach pięćdziesiątych zaczął publikować poezję, zwłaszcza w czasopiśmie literackim Sodobnost. W 1982 był jednym z założycieli alternatywnego magazynu opozycyjnego Nova revija. W latach 90. XX wieku i na początku XXI wieku był jego redaktorem naczelnym.

Grafenauer rozpoczął swoją karierę pisarską pisząc głównie książki dla dzieci, z których najsłynniejszymi była kolekcja Pedenjped opowiadająca o przygodach niegrzecznego, upartego, niezdarnego, ale niezależnego i kreatywnego chłopca. Pod wpływem filozofii, zwłaszcza heideggerianizmu i hermeneutyki, Grafenauer zaczął tworzyć poezję refleksyjną.

Obecnie mieszka w Lublanie i jest aktywnym członkiem kilku ruchów społecznych, w szczególności Zbora za republiko[3]. Od 2009 roku jest członkiem Słoweńskiej Akademii Nauki i Sztuki[1][4].

Twórczość

edytuj

Poezja

edytuj
  • Dramilo v petdesetih epigramih Nika Grafenauerja
  • Samota
  • Izbrisi
  • Palimpsesti
  • Pesmi
  • Štukature
  • Stiska jezika
  • Večer pred praznikom

Literatura dziecięca i młodzieżowa

edytuj
  • Možbeseda Pedenjped
  • Sonce nad vodometi
  • Skrivnosti
  • Stara Ljubljana
  • Kam pelje vlak
  • Lokomotiva
  • Nebotičniki
  • Kaj ima sonce najraje
  • Zmajček razgrajaček
  • Abeceda
  • Avtozaver
  • Sredi polja rdeči mak
  • Kako boben ropota
  • Kaj je na koncu sveta
  • Živali v gozdu
  • Živali na polju
  • Živali na dvorišču
  • Pedenjped
  • Mahajana in druge pravljice o Majnici
  • Majhnica in Katrca Škrateljca
  • Majhnica

Eseje i publicystyka

edytuj
  • Tretja beseda
  • Album slovenskih pisateljev
  • Izročenost pesmi
  • Kritika in poetika
  • Pesniški svet Srečka Kosovela

Przypisy

edytuj
  1. a b Grafenauer, Niko [online], Slovenska Akademija Znanosti in Umetnosti, 30 marca 2016 [dostęp 2021-05-04] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-30].
  2. Niko Grafenauer [online], Portal slovenskih pisateljev, 3 grudnia 2013 [dostęp 2021-05-04] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-03].
  3. Virant na čelo Zbora za republiko [online], RTVSLO.si [dostęp 2021-05-04] (słoweń.).
  4. Niko Grafenauer [online], Mladinska knjiga [dostęp 2021-05-04] (słoweń.).