[go: up one dir, main page]
More Web Proxy on the site http://driver.im/

9K37 Buk (w kodzie NATO SA-11 Gadfly) – system kierowanych rakiet ziemia–powietrze, opracowanych w ZSRR w 1979. Następca systemu 2K12 Kub (w kodzie NATO SA-6 Gainful).

9K37 Buk
Ilustracja
Państwo

 ZSRR

Producent

Uljanowski Zakład Mechaniczny, Zakłady Mechaniczne imienia Kalinina

Rodzaj

kierowany pocisk przeciwlotniczy ziemia–powietrze

Data konstrukcji

1979, 2016

Długość

5,55 m

Średnica

0,4 m

Rozpiętość

1,1 m

Masa

690 kg

Prędkość

1200 m/s (Buk M-3)

Zasięg

30 km, 70 km

Naprowadzanie

radiolokacyjne półaktywne

Masa głowicy

70 kg

Użytkownicy

Niebieski – aktualni, czerwony – byli

9K37 został zaprojektowany w celu zwalczania trudnych do przechwycenia celów, jak manewrujące samoloty, śmigłowce czy pociski typu Cruise. Przy projektowaniu systemu zwrócono także uwagę na odporność na zakłócenia.

Zestaw systemu

edytuj

W skład systemu przeciwlotniczego 9K37 Buk wchodzi[1]:

  • 9S18 – stacja radiolokacyjna,
  • 9S470 – stanowisko dowodzenia,
  • 9A310 – samobieżny pojazd ogniowy,
  • 9А39 – pojazd załadowczo-ogniowy

Pocisk rakietowy

edytuj

Pocisk do systemu przeciwlotniczego 9K37 ma 5,5 metra długości, masę całkowitą 690 kg, masę głowicy bojowej 70 kg. Pocisk wyposażony jest w radarowy zapalnik zbliżeniowy i wybucha gdy znajdzie się w pobliżu celu. Zwiększa to prawdopodobieństwo trafienia przy prędkości zbliżenia się do celu dochodzącej nawet do 3000 km/h. Pocisk napędzany jest przez silnik rakietowy na stały materiał pędny.

Prawdopodobieństwo zniszczenia celu wynosi:

  • 0,6 – 0,9 w przypadku samolotów,
  • 0,4 – 0,7 w przypadku śmigłowców,
  • 0,4 w przypadku pocisków manewrujących.

Wersje

edytuj
  • 3K90 M-22 Uragan (kod NATO: SA-N-7) – wersja morska, znajdująca się na uzbrojeniu m.in. niszczycieli rakietowych projektu 956 (w kodzie NATO Sovremenny).
  • 9K37M1-2 (kod NATO: SA-17 Grizzly / SA-N-12) – nowsza wersja systemu wyposażona w nowy radar.
  • 9K317M Buk-M3 – najnowsza wersja, z 6 efektorami, o zasięgu 70 km, zróżnicowane kryteria naprowadzania, jej parametry nie są dokładnie znane, według informacji producenta zwalczająca wszystkie znane rodzaje samolotów i pocisków, na pułapach 5 m – 35 km, a według innych źródeł 5 m – 25 km przy maksymalnej prędkości do 850 m/s (~3000 km/h), czas reakcji 10 sekund, liczba kanałów celu 36, liczba kanałów pocisku 72 (dane o liczbie kanałów nie zostały jeszcze potwierdzone), przetestowana poligonowo w czerwcu 2016, przyjęta do uzbrojenia prawdopodobnie w roku 2016, w styczniu 2017 zatwierdzona dla eksportu[2].

Użytkownicy

edytuj

Aktualni użytkownicy

Byli użytkownicy

  •   Finlandia – w 1996 roku otrzymała 18 zestawów w ramach rozliczania przez Rosję swojego zadłużenia zagranicznego. Obecnie został zastąpiony przez system NASAMS 2.
  •   Jugosławia – Po rozpadzie Jugosławii wszystkie zostały przekazane Serbii.
  •   ZSRR

Przed 1990 rokiem kompleks 9K37M1E „Gang” miał wejść na uzbrojenie państw Układu Warszawskiego, jednak dostaw nie zrealizowano, ponieważ Układ Warszawski przestał istnieć[5].

Zastosowanie

edytuj

System był używany w wojnie w Osetii Południowej w 2008 r.

Według dochodzenia prowadzonego przez holenderski urząd do spraw bezpieczeństwa (OVV), samolot Malaysia Airlines: „został zestrzelony przez wyprodukowany w ZSRR pocisk Buk”[6].

Podczas rosyjskiej inwazji na Ukrainę ukraińskie wyrzutnie Buk-M1 zostały w 2023 roku zintegrowane z amerykańskimi pociskami AIM-7 Sparrow i RIM-7 Sea Sparrow, tworząc systemy tzw. FrankenSAM, które zadebiutowały bojowo 17 stycznia 2024 roku, zestrzeliwując bezzałogowiec Shahed[7].

Przypisy

edytuj
  1. ЗРК "Бук". Avia.pro. [dostęp 2024-11-30]. (ros.).
  2. Nowa wersja systemu Buk gotowa na eksport [online], defence24.pl, 27 stycznia 2017 [zarchiwizowane z adresu 2017-02-02].
  3. Tikhomirov Instrument Research Institute 9K37 Buk (SA-11 ‘Gadfly’) low to high-altitude surface-to-air missile system, Jane’s Information Group, 20 marca 2008 [dostęp 2008-08-04].
  4. Egyptian President Reinforces Friendship with Russia – Kommersant Moscow, Kommersant.com [dostęp 2012-02-20] [zarchiwizowane z adresu].
  5. samolotypolskie.pl - 9K37 "Buk" [online], samolotypolskie.pl [dostęp 2017-11-16] (pol.).
  6. kg, fil\mtom, gak: Raport ws. katastrofy MH17: boeing zestrzelony rakietą Buk. tvn24.pl, 2015-10-13. [dostęp 2017-02-28]. (pol.).
  7. Andrij Charuk. Progres w regresie. Obrona powietrzna Ukrainy na wojnie – wybrane aspekty. „Nowa Technika Wojskowa”. Nr 9/2024, s. 23-24, wrzesień 2024. Warszawa: Magnum X. 

Linki zewnętrzne

edytuj