Województwo podlaskie

Dzisiejsze województwo podlaskie obejmuje prócz Podlasia, krainy historycznej leżącej na Nizinie Podlaskiej po obu brzegach środkowego Bugu, także część Mazowsza (na zachodzie) oraz ziemie Suwalszczyzny (na północy).

W Puszczy Białowieskiej hodowane są żubry, w Wigierskim Parku Narodowym występują bobry, a nad Biebrzą i Narwią można spotkać wiele gatunków ptactwa.

Klimat w porównaniu z innymi regionami Polski jest bardziej surowy, a Suwałki, są nazywane „polskim biegunem zimna”. Jest on pod silnym wpływem mas powietrza kontynentalnego; średnia roczna temperatura powietrza poniżej 7 °C, w części północno-wschodniej poniżej 6,5 °C. Jest to jeden z chłodniejszych obszarów w kraju (zimy najchłodniejsze w Polsce, poza górami, o temp. poniżej 5,5 °C); amplitudy temperatur powyżej 23 °C, większe niż przeciętne w kraju. Opady wynoszą średnio 550 mm na południu województwa, do 700 na północy. Z warunków klimatycznych wynika długi okres zalegania pokrywy śnieżnej (ponad 3 miesiące) oraz skrócony okres wegetacyjny roślin 190–205 dni.

W czasach przed chrztem Polski i kilka dekad później Podlasie (oprócz zachodniej części obecnego woj. podlaskiego, która historycznie należała do Ziemi łomżyńskiej – największej ziemi na Mazowszu), leżało w Księstwie Kijowskim. Jednak granice przesuwały się dość często i wpływy tegoż Księstwa na ówczesną ludność Podlasia były znikome. Później przez kilka lat obszar ten pozostawał bez przynależności do państw ościennych. Na nic zdały się zakusy Książąt Mazowieckich, Księstwa Litewskiego i Jaćwieży. Następnie, wraz z ekspansją Wielkiego Księstwa Litewskiego, obszar ten został włączony do Litwy.

Przed nastaniem Unii Polsko-Litewskiej najazdy z obu stron powodowały przesuwanie się granic. W pewnym momencie obszar Podlasia został na krótko włączony do Mazowsza (Bielsk Podlaski, Drohiczyn), a granica wschodnia znajdowała się w okolicach miejscowości Czarna Białostocka (na północy) i na wschód od Bielska (na południu). Potem jednak Litwa odzyskała swoje ziemie i była w ich posiadaniu aż do wejścia w życie Unii Polsko-Litewskiej. Cięższe walki toczyły się tylko o ziemie w okolicach Tykocina, który przechodził spod panowania mazowieckiego pod panowanie litewskie. W czasach Unii Podlasie zostało włączone do Korony Polskiej.

W 2012 r. produkt krajowy brutto woj. podlaskiego wynosił 36,1 mld zł, co stanowiło 2,2% PKB Polski. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosił 30,1 tys. zł (71,7% średniej krajowej), co plasowało podlaskie na 14. miejscu względem innych województw.

W 2010 r. produkcja sprzedana przemysłu w woj. podlaskim wynosiła 16,7 mld zł, co stanowiło 1,7% produkcji przemysłu Polski. Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej w podlaskim wynosiła 4,8 mld zł, co stanowiło 3,0% tej sprzedaży Polski.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. podlaskiego w 3. kwartale 2011 r. wynosiło 3220,88 zł, co lokowało je na 11. miejscu względem wszystkich województw.

W końcu marca 2012 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w województwie obejmowała ok. 69,1 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 14,7% do aktywnych zawodowo.

Według danych z 2011 r. 11,0% mieszkańców w gospodarstwach domowych woj. podlaskiego miało wydatki poniżej granicy ubóstwa skrajnego (tzn. znajdowało się poniżej minimum egzystencji), co stanowiło największy odsetek względem innych województw.

Dojazd od strony Warszawy przez Łapy do Białegostoku, a także z Olecka do Suwałk.

Na Podlasie nie można dostać się autostradą. Dojazd drogami szybkiego ruchu umożliwiają drogi ekspresowe S8, S16, S19 i S61. Dotarcie do województwa podlaskiego jest możliwe drogami krajowymi (DK8, DK16, DK19, DK58, DK61, DK63, DK65 i DK66) i innymi drogami niższych kategorii.

W województwie podlaskim nie ma międzynarodowych portów lotniczych i lotnisk pasażerskich. Najbliższe polskie port lotnicze znajdują się w Warszawie, Modlinie i Szczytnie, a najbliższe zagraniczne to Port Lotniczy Brześć-Telmy i Port Lotniczy Grodno.