Bruno Jasieński

Bruno Jasieński (właśc. Wiktor Zysman; 1901–1938) – polski poeta, współtwórca polskiego futuryzmu.

(wyd. Klub Futurystów, Warszawa 1921)

• Biała nuda usiadła w kucki na czarnym dywanie i podaje mi fajkę nabitą antypiryną.
  • Źródło: Intermezzo w: But w butonierce, s. 76.

• Chwile życia są kruche i słodkie, jak chróst.
  • Źródło: Trupy z kawiorem w: But w butonierce, s. 43.

• Idę młody, genialny, niosę BUT W BUTONIERCE,
  Tym, co za mną nie zdążą, echopowiem: – Adieu!
  • Źródło: But w butonierce w: But w butonierce, s. 89.

• Każdy może być artystą.

• Los przeżył się i umarł. Każdy odtąd może, stać się twórcą własnego życia i życia ogólnego.

• Sztuka winna być sokiem i radością życia, a nie jego płaczką ani pocieszycielką. Zrywamy raz na zawsze z fikcjami tzw. „czystej sztuki”, „sztuki dla sztuki”, „sztuki dla absolutu”. Sztuka musi być jedynie i przede wszystkim ludzką, tj. dla ludzi, masową, demokratyczną i powszechną.

• ńe będźemy już odtąd umierać więcej,
  ktużby nas takih pięknyh i olbżymih gżebał.
  roześmiejće śę wszyscy,
  weźće śę za ręce
  i prosto marszałkowską pujdźemy do ńeba.
  
  jak może każdy z nas,
  co dźiśaj tańczą,
  stać sę martwym,
  śmierdzącym,
  po kturym śę skrupulatńe wykadza zakrystję.
  nas,
  z kturyh każdy sam jest żyjącą monstrancją
  na serca swego białą euharystję.
  
  pozdejmujće ih z kszyżuw!
  ńeh źemią kroczą
  ći,
  co hćeli pszez wieki umierać za nas.
  żyće cudownym sokiem trysnęło nam w oczy,
  jak pod nożem dojżały ananas!

• Raz ta pieśń – zaszła mnie w życie, za łąką,
  powaliła, przygniotła, kazała: służ!
  i wyrwała mi język jak płony kąkol,
  a miast niego wetknęła mi nóż
  • Źródło: Prolog

• Na ten dzień - pokłon jutru od dzisiaj
  trzepocącą się we krwi jak karp
  na glinianej przynoszę wam misie
  tę złą pieśń -- mój największy skarb.
  • Źródło: Prolog

• Ale najciekawsza była twarz Chrystusa – twarz ani trochę nie podobna do tych uduchowionych oblicz, z jakimi malarze Odrodzenia przedstawiają Go na swych płótnach. Była to twarz zbira, potwornie brzydka, o czarnych, głęboko wpadniętych oczodołach, o strasznym, złym wyrazie skamieniałym w rysunku wydatnych zwierzęcych szczęk, twarz zakrawająca bardziej na bluźnierstwo, niż na świętą podobiznę. Mnich, co ją wyrzeźbił, musiał być opętanym, lub strasznym grzesznikiem i wykuł w niej całą swoją złą do dna pajęczą duszę.
  • Źródło: Klucze

• Boga byście sprzedali za półmisek żarcia,
  A żaden nie wie nawet,
  Że w dolnej kieszeni od kamizelki
  Nosi całą Warszawę.
  • Źródło: Zapałki

• Czynu! Czynu! Czynu!
  Gdzie, gdzie waszych marzeń czyny?
  Patrzcie! Oto rozwarłem waszych dusz kurtyny.
  • Źródło: Prolog do „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego

• Gdyby się każdy nad tym zastanowił,
  Nie byłoby wariatów i szpitali,
  Wszyscy by chodzili obłąkani
  • Źródło: Zapałki

• i nagle tłumu obolały guz
  rozorał obłęd jak płomiennym zębem
  i ktoś olbrzymi ręce w górę wzniósł
  i w blachę słońca długo bił jak w bęben
  • Opis: przykład hiperboli zastosowanej w celu wywarcia silnego wrażenia na odbiorcy.
  • Źródło: Marsylianka

• Idealną pisowńą zatem będźe pisowńa z gruntu prosta i ściśle fonetyczna. Wszystko co przesłańa ten cel lub mu bespośredńo ńe służy jest tem samem ńepotszebne, obćążające i szkodliwe.
  • Źródło: Mańifest w sprawie ortografji fonetycznej

• Jeśli Państwo kulturze na złość i na przekór
  Zwija szkoły, miast zwinąć tysiące synekur,
  Chcąc mieć lud nie mądrzejszy od domowych zwierząt –
  Jak poznać w takim razie: czy to rząd czy nierząd?…
  • Źródło: Rząd czy nie rząd

• Jak wiele cudnych sokuw ciało kobiet mieści
  cuż wiesz o tym, hoć zdźerasz sukńe jak firanki,
  don żuanie, co ćało swojej pani pieścisz
  a kturyś żadnej jeszcze nie pożarł kohanki.
  • Źródło: Mięso Kobiet w: Nuż w bżuhu

• Jam krzyk. Krzyk waszej ciężkiej niemocy
  Zrodzony jednej potwornej nocy,
  Kleszczami bólu wydarty.
  • Źródło: Prolog Do „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego

• Już nas znudzili Platon i Plotyn,
  i Charlie Chaplin, i czary czapel.
  • Źródło: Do futurystów

• Kiedy w sierpniu roku 1921 w Zakopanem wracałem z wieczoru, na którym czytałem swoje najlepsze wiersze, odprowadzany przez słuchaczów przez całą długość Krupówek (od Morskiego Oka do Trzaski) gradem kamieni, dostatecznie dużych, aby rozpłatać głowę przeciętnego, a nawet nieprzeciętnego śmiertelnika (niestety było zbyt ciemno), myślałem o tym, że opinja elity publiczności naszej, wyrażona doraźnie po tym wieczorze, była dla mnie naogół… zbyt pochlebną. Ukamieniowanie w r. 1921 nie wchodziło bynajmniej w zakres moich ambicji. Byłem poprostu zażenowany, jak zbyt chwalony autor.
  • Źródło: Nogi Izoldy Morgan, Lwów 1923, s. 11.

• Nie bój się wrogów – w najgorszym razie mogą cię zabić. Nie bój się przyjaciół – w najgorszym razie mogą cię zdradzić. Strzeż się obojętnych – nie zabijają i nie zdradzają, ale za ich milczącą zgodą mord i zdrada istnieją na świecie.

• Nie notuje nas żadna giełda
  I nie tuczy nam brzuchów business
  Bo nasz towar się utkać z mgieł da
  I transakcją handlową drwi z nas
  
  Ale o nas śpiewają rapsodie szyldów
  Wszystkich krajów, narodów i mów
  I jesteśmy bogatsi od wszystkich Rodszyldów
  Fabrykanci nieznanych słów
  • Źródło: Oświadczyny poety

• nikt ci nie plunie kulą w twarz
  nikt ci już żeber nie połamie --
  cóż taką głupią minę masz
  mój nieodrodny bracie-chamie?
  • Źródło: Psalm powojenny

• Nikt z nas nie dożyje zimy.
  Przyszedł czas ostatniej krucjaty.
  Tłumie,
  coś mnie okrążył i chciał bić laskami,
  czemuż stoimy.
  Niech poeci idą do nieba.
  Jestem z wami.
  • Źródło: Do futurystów

• Pyta mądry głupiego: – Na co rozum zda się
  Skoro już go przestają chwalić nawet w prasie?
  
  Czemu głupi po świecie jeździ własnym autem,
  Gdy mądrego pod kościół wypychają gwałtem.
  
  Bo dziś może, w warunkach pogmatwaniu krętem,
  Jedynie bezrobotnym być inteligentem?
  • Źródło: Mądry i Głupi

• O ekstatyczny tłumie żarty przez syfilis!
  Zaropiałe, cuchnące, owrzodzone bydło!
  Kiedy w czarnym pochodzie nade mną się schylisz?
  Wszystko mnie już zmęczyło i wszystko obrzydło!
  • Źródło: Zmęczył mnie język

• pan bóg pojechał na wakacje
  i święci w raju grają w football
  • Źródło: Psalm powojenny

• Stworzę wam sztukę nową, sztukę czarnych miast.
  Będzie mocna jak wódka i dobra jak piernik.
  Zdziwicie się, że tyle jest na niebie gwiazd,
  których żaden wam przedtem me odkrył Kopernik.
  • Źródło: Zmęczył mnie język

• Świat rozprostuje się nagle na powrót
  w nowej, słonecznej geometrii.
  • Źródło: Do futurystów

• Świat
  zawisnął
  na liczbie
  jak na belce dźwigara!
  • Źródło: Zakładnicy

• W najgłębszym ciał dotyku płeć jest jak rekwizyt.
  • Źródło: Pocałunki

• Wielce Szanowny Panie Kolego! Siedzę właśnie w pewnym ustronnym miejscu i mam przed sobą pańską recenzję. Za chwilę będę ją miał za sobą.
  • Opis: w liście do krytyka, który opublikował w „Kurierze Lwowskim” bardzo zjadliwą recenzję utworów Jasieńskiego.
  • Źródło: Horacy Safrin, Przy szabasowych świecach. Wieczór drugi, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1981, s. 171.

Zobacz w Wikiźródłach inne utwory Brunona Jasieńskiego