Zaczerlany
53°05′51″N 22°57′57″E/53,097500 22,965833| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
85 |
| Kod pocztowy |
16-070[4] |
| Tablice rejestracyjne |
BIA |
| SIMC |
0025320[5] |
Położenie na mapie gminy Choroszcz  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu białostockiego  | |
| 53°05′51″N 22°57′57″E/53,097500 22,965833[1]
| |
Zaczerlany (białorus. Зачарляны[6]) – wieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Choroszcz[7][5].
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa białostockiego.
Integralne części wsi
[edytuj | edytuj kod]| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0025336 | Zaczerlany-Kolonia | kolonia |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwotnie Zaczerlany były zamieszkiwane w większości przez prawosławnych Białorusinów[8].
W latach 1929–1932 mieszkańcy Zaczerlan domagali się powstania w ich wsi szkoły z białoruskim językiem nauczania[9].
W latach 1944–1946 w ramach akcji deportacji ludności polskiej z terytorium Radzieckiej Białorusi i ludności białoruskiej z terytorium Polski Ludowej oraz w wyniku działalności wrogo nastawionego do miejscowej prawosławnej ludności białoruskiej polskiego podziemia zbrojnego mieszkańcy Zaczerlan masowo ewakuowali się do Związku Radzieckiego[10][11] (we wczesnych latach powojennych w Zaczerlanach zbrojne podziemie zamordowało ośmiu mieszkańców wsi wyznania prawosławnego i narodowości białoruskiej[12][8]). W ich miejsce przybyli repatrianci zza linii Curzona. Po dawnych mieszkańcach pozostały prawosławne krzyże wotywne znajdujące się obecnie w złym stanie technicznym. Tragiczne wydarzenia powojenne w Zaczerlanach niosą charakter czystki etnicznej[8].
Zaczerlany należały pierwotnie do parafii prawosławnej w Topilcu, a następnie parafii prawosławnej w Choroszczy, obecnie podlegają parafii rzymskokatolickiej w Choroszczy.
Inne
[edytuj | edytuj kod]W Zaczerlanach mieści się Ośrodek Rehabilitacyjno-Readaptacyjny Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej MONAR.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 155368
- ↑ Wieś Zaczerlany w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-03-24], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1577 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Зачарляны, вёска. Radzima.net. [dostęp 2016-03-19]. (biał.).
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b c Karolina Słowik: Gdzie podziali się nasi Białorusini?. [w:] Duży Format [on-line]. Agora S.A., 2015-01-08. [dostęp 2015-10-03].
- ↑ Henryk Zdanowicz: Podziemie komunistyczne w Choroszczy i okolicy w latach 1926–1938. Stowarzyszenie Pamięć i Tożsamość Skała, 2014-11-13. [dostęp 2015-10-03].
- ↑ Anita Broda. Tożsamość „przesiedleńca”. O ludności przesiedlonej po II wojnie światowej ze wschodniej Polski w rejon dziatłowski (zachodnia Białoruś). „Etnografia Polska”. t. XLVI, z. 1–2/2002, s. 183, 199. Instytut Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk. ISSN 0071-1861. [zarchiwizowane z adresu].
- ↑ Michał Bołtryk. Książka o parafii. „Przegląd Prawosławny”. 4 (286), kwiecień 2009. Fundacja im. Księcia Konstantego Ostrogskiego. ISSN 1230-1078. [dostęp 2015-10-03].
- ↑ Ujawnić prawdę. „Przegląd Prawosławny”. 10 (268), październik 2007. Fundacja im. Księcia Konstantego Ostrogskiego. ISSN 1230-1078. [dostęp 2015-10-03].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Konstanty Masalski: Księga pamięci prawosławnych mieszkańców Białostocczyzny, ofiar wydarzeń z lat 1939–1956. Białystok: Stowarzyszenie Budowy Pomnika Prawosławnym Mieszkańcom Białostocczyzny Zabitym, Zamordowanym, Zaginionym i Zamęczonym, 2012. ISBN 978-83-933436-0-7.
- Halina Surynowicz: Pod opieką Matki Bożej. Dzieje Parafii Prawosławnej w Choroszczy 1507–2007. Choroszcz: Parafia Prawosławna w Choroszczy, 2007. ISBN 978-83-926501-0-2.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zaczerlany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 218.
- Przesiedlenia ludności białoruskiej w latach 1945-1946 z terenu gminy Choroszcz (zarys problemu) – artykuł aut. Henryka Zdanowicza w serwisie internetowym Stowarzyszenia Pamięć i Tożsamość Skała
