Tymbark (gmina)
49°44′N 20°20′E/49,733333 20,333333| gmina wiejska | |||||
 Budynek urzędu gminy w Tymbarku | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| TERC |
1207122 | ||||
| Siedziba | |||||
| Wójt |
Paweł Ptaszek | ||||
| Powierzchnia |
32,7 km² | ||||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
199,0 os./km² | ||||
| Nr kierunkowy |
18 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
KLI | ||||
Adres urzędu: Tymbark 4934-650 Tymbark | |||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||
Położenie na mapie Polski  | |||||
| 49°44′N 20°20′E/49,733333 20,333333
| |||||
| Strona internetowa | |||||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||||
Tymbark – gmina wiejska w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie nowosądeckim.
Siedziba gminy to wieś Tymbark.
Według danych z 30 czerwca 2004[2] gminę zamieszkiwały 6192 osoby.
Struktura powierzchni
[edytuj | edytuj kod]Według danych z roku 2002[3] gmina Tymbark ma obszar 32,7 km², w tym[4]:
| użytki rolne | 1788,12 ha | 55% |
| lasy i zadrzewienia | 1124,09 ha | 34% |
| wody | 69,87 ha | 2% |
| tereny komunikacyjne | 114,15 ha | 3% |
| tereny osiedlowe | 167,29 ha | 5% |
| nieużytki | 4,6 ha | 1% |
Gmina stanowi 3,44% powierzchni powiatu.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Dane z 30 czerwca 2004[2]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 6192 | 100 | 3123 | 50,4 | 3069 | 49,6 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
189,4 | 95,5 | 93,9 | |||
- Piramida wieku mieszkańców gminy Tymbark w 2014 roku[1].
Sołectwa gminy Tymbark
[edytuj | edytuj kod]- Piekiełko 3,55 km²
- Podłopień 12,13 km²
- Tymbark (siedziba gminy) 8,77 km²
- Zamieście 4,77 km²
- Zawadka 3,40 km²
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Cały obszar gminy znajduje się w zlewisku potoków Łososinki i Słopniczanki, należących – poprzez rzekę Łososinę – do lewostronnego systemu rzecznego Dunajca, prawego dopływu Wisły. Łososina jest obecnie bardzo zanieczyszczona (wody jej nie mieszczą się w żadnej z klas czystości), choć nazwę swą bierze od pływających w niej niegdyś łososi, których tarliska znajdowały się w potokach źródliskowych na północnych zboczach gór Jasień i Mogielica.
Gmina mieści się w terenie górzystym, o nachyleniu zboczy do kilkunastu stopni, a jej gleby (w większości brunatne i mady) zaliczane są do IV i V klasy jakości, są trudne do uprawy i nie są zbyt urodzajne.
Oświata
[edytuj | edytuj kod]W gminie Tymbark funkcjonują:
- trzy przedszkola:
- Integracyjne Samorządowe, Parafialne (im. św. Kingi) oraz Niepubliczne "U cioci Agatki"
- cztery szkoły podstawowe:
- w Tymbarku (im. Józefa Marka), w Piekiełku, w Podłopieniu (im. Adama Mickiewicza) i w Zawadce(im. Tadeusza Kościuszki)
- szkoła ponadpodstawowa:
- Zespół Szkół im. Komisji Edukacji Narodowej.
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Otoczona przez lasy i góry Gmina Tymbark położona jest w sercu Beskidu Wyspowego. Są to malownicze tereny górzyste o stosunkowo silnym nachyleniu zboczy, wprost idealne dla uprawiania pieszej turystyki.
Na terenie gminy znajduje się kilka interesujących dla turysty obiektów, jak np.:
- małomiasteczkowa zabudowa centrum Tymbarku[5];
- kościół parafialny z 1824 z obrazem Ferdynanda Olesińskiego w ołtarzu głównym, z kamienną chrzcielnicą z 1541 i dwoma starymi dzwonami: Urban (1536) i Katarzyna(1340)[5][6]. Obok kościoła znajduje się XIX-wieczna plebania, na której zobaczyć można niewielką ekspozycję świątków[7];
- Kapliczka na Górach z XIX wieku, z półokrągłą absydą, ufundowana w 1826 przez Sebastiana Kapitana[5][8];
- Kaplica Myszkowskich - ostatni grobowiec pozostały z cmentarza, który dawniej otaczał kościół[5][8];
- Cmentarz wojskowy z okresu I wojny światowej[5];
- cmentarz parafialny, założony w XIX wieku, z ciekawymi nagrobkami i rzeźbami[5]. Na cmentarzu tym znajduje się m.in. grób Józefa Marka[7];
- pozostałości zespołu dworsko-parkowego[5];
- Nieczynny młyn w Podłopieniu z lat 30. XIX wieku[5];
- Przydrożne kapliczki, w tym kilka z XIX wieku[7].
Sąsiednie gminy
[edytuj | edytuj kod]Dobra, Jodłownik, Limanowa, Limanowa (gmina miejska), Słopnice
Miasta partnerskie
[edytuj | edytuj kod]- Whaley Bridge
Anglia
- Brachstedt
Niemcy
- Murça
Portugalia
- Quievrain
Bułgaria
- Bizovac
Chorwacja
- Pakoštane
- Spiskie Włochy (Spišské Vlachy)
Słowacja
- Wierzbów (Vrbov)
- Nepcaly
- Verbivka
Ukraina
- gmina Gizałki
Polska
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Gmina Tymbark w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
- ↑ Ogólna charakterystyka Gminy Tymbark. raport z sesji planowania Strategii Rozwoju Gminy Tymbark. s. 5. [dostęp 2011-08-17]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h Ogólna charakterystyka Gminy Tymbark. raport z sesji planowania Strategii Rozwoju Gminy Tymbark. s. 20. [dostęp 2011-08-18]. (pol.).
- ↑ "Parafie..., ss. 309-317
- ↑ a b c "Beskid...", s.206
- ↑ a b "Parafie...", s. 315
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 309-317. ISBN 978-83-88383-43-4.
- Andrzej Matuszczyk: Beskid Wyspowy. Pruszków: Oficyna Wydawnicza "Rewasz", 2008, s. 204-207. ISBN 978-83-89188-78-6.
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
