Tramwaje w Görlitz
tramwaj | |
Tramwaj Tatra KT4D-305 linii 2 na Demianiplatz | |
Państwo | |
---|---|
Lokalizacja | |
Operator | |
Liczba linii |
2 |
Lata funkcjonowania |
od 1881 |
Infrastruktura | |
Długość sieci |
16,1 |
Rozstaw szyn |
1000 mm |
Napięcie zasilania |
600V[2] |
Liczba zajezdni |
1 |
Liczba przystanków |
25 |
Strona internetowa |
Tramwaje w Görlitz – system komunikacji tramwajowej w Görlitz, działający od 1881, a od 1902 zelektryfikowany.
Linie
[edytuj | edytuj kod]- 1: Weinhübel – Dworzec – Demianiplatz – NeißePark
- 2: Landeskrone – Dworzec – Demianiplatz – Königshufen Am Wiesengrund
Historia
[edytuj | edytuj kod]Tramwaje w Görlitz uruchomiono 25 maja 1882, rok po podpisaniu umowy na 40 lat z Kozuczkiem i Goldsteinem. Pierwszy odcinek poprowadzono od centrum do dworca kolejowego, następnie sukcesywnie budowano nowe odcinki. Pierwszym rozszerzeniem sieci była linia przez Moltkestraße do Goethestraße, uruchomiona jako 2 w czerwcu 1882. W maju 1883 wybudowano odcinek linii 2 do Rynku Dolnego, połączony ze skróceniem linii 1 do Kaisertrutz (barbakan). W 1890 powstał odcinek od dworca do Kaisertrutz przez Bautzener Straße, co pozwoliło utworzyć linię okólną.
Przy okazji zreformowano oznaczenie linii:
- 1: okólna
- 2: Rynek Dolny – Postplatz – Dworzec
- 3: Dworzec – Goethestraße
Sieć zelektryfikowano w okresie od 1897 do 1902, jednocześnie przekuwając rozstaw szyn na 1000 mm. W grudniu 1897 linie 2 i 3 połączono w 1, linię okólną przemianowano w 2, a linię z Bautzener Straße do nowej pętli po prawej stronie Nysy oznaczono jako 3. W maju następnego roku wybudowano linię na cmentarz żydowski i połączono go linią 4 z Postplatz, a rok później jeszcze wydłużono tę linię od cmentarza do Landeskrone. W maju 1900 linia 3 została na prawym brzegu rzeki wydłużona do dzielnicy Moys wzdłuż obecnej ul. Łużyckiej. W końcu 1907 wybudowano linię od Demianiplatz do Girbigsdorfer Straße; nowy fragment obsłużyła linia 1, zaś do Rynku Dolnego jeździła odtąd linia 4.
Pod koniec I wojny światowej zlikwidowana została linia okólna, a oznaczenie linii zmieniono:
- 1: Girbigsdorfer Straße – Demianiplatz – Dworzec – Goethestraße
- 2: Rynek Dolny – Demianiplatz – Dworzec – Landeskrone
- 3: Kreisbahnhof – Demianiplatz – Stadthalle (Hala Miejska) – Moys (obecnie ul. Łużycka w Zgorzelcu)
Jesienią 1921 linia 3 została wydłużona w stronę Rauschwalde, a w sierpniu 1930 linia 1 do Weinhübel. Sierpień 1936 wiązał się z uruchomieniem linii wspomagających na trasach linii 2 i 3, oznaczonych odpowiednio 2A i 3A:
- 2A: Büchtemannstraße – Demianiplatz
- 3A: Kreisbahnhof – Gospoda „Stadt Prag” (obecnie ul. Daszyńskiego)
W grudniu 1937 nastąpiła duża reorganizacja oznaczeń na liniach, połączona ze skróceniem linii w Girbigsdorfer Straße:
- 1: Rauschwalde – Demianiplatz – Dworzec – Goethestraße – Weinhübel
- 2: Moys (obecnie ul. Łużycka) – Stadthalle – Demianiplatz – Dworzec – Landeskrone
- 3: Kreisbahnhof – Demianiplatz – Stadthalle – Moys (obecnie ul. Łużycka)
- 4: Kaiser-Friedrich-Tal – Büchtemannstraße – Dworzec – Demianiplatz – Friedhofstraße
- 5: Goethestraße – Dworzec – Demianiplatz – Rynek Dolny
W 1939 nastąpiła duża reorganizacja oznaczeń na liniach, połączona z wydłużeniem linii w Girbigsdorfer Straße i likwidacją linii na Rynek Dolny:
- 1: Rauschwalde – Demianiplatz – Dworzec – Goethestraße – Weinhübel
- 2: Girbigsdorfer Straße – Demianiplatz – Dworzec – Landeskrone
- 3: Demianiplatz – Stadthalle – Moys (obecnie ul. Łużycka)
- 4: Büchtemannstraße – Dworzec – Demianiplatz – Friedhofstraße
- 5: Kreisbahnhof – Demianiplatz – Stadthalle – Gospoda „Stadt Prag” (obecnie ul. Daszyńskiego)
Z końcem 1939 linie 4 i 5 zostały zlikwidowane.
Po kapitulacji wojsk III Rzeszy tramwaje ruszyły w czerwcu 1945 na trasach:
- 1: Goethestraße – Dworzec – Demianiplatz
- 2: Büchtemannstraße – Dworzec – Demianiplatz – Stadthalle
W lutym 1946 przywrócono układ końca z 1939, z tym, że linia 3 nie przekraczała nowej granicy na Nysie i została w zamian wydłużona do Büchtemannstraße. Kolejna reforma miała miejsce we wrześniu 1956; linie 1 i 2 nie zmieniły swoich tras:
- 1: Rauschwalde – Demianiplatz – Dworzec – Goethestraße – Weinhübel
- 2: Girbigsdorfer Straße – Demianiplatz – Dworzec – Landeskrone
- 3: Girbigsdorfer Straße – Demianiplatz – Dworzec – Landeskrone
- 4: Luxemburgstraße – Demianiplatz – Goethestraße
- 5: Demianiplatz – Stadthalle
Rok później linię 5 zmieniono w 3 i wydłużono do dworca; linia 5 zajęła miejsce dawnej 4 na trasie Luxemburgstraße – Demianiplatz. Po zmianach w 1960 dotychczasowe 1 i 2 wciąż pozostały bez zmian, a linia 3 połączyła Demianiplatz – Stadthalle; pozostałe połączenia skasowano. W październiku 1964 linia 2 została wydłużona do nowej pętli Virchowstraße, od lipca 1966 linię 3 zlikwidowano, a od maja 1982 linię 2 skrócono z Weinhübel do Goethestraße.
W końcu lat 80. podjęto decyzję o rozbudowie tramwaju w stronę osiedla Königshufen.
Od czerwca 1986 wprowadzono kolejny układ:
- 1: Goethestraße – Dworzec – Demianiplatz – Boltze-Hof
- 2: Landeskrone – Dworzec – Demianiplatz – Virchowstraße
- 3: Rauschstraße – Demianiplatz
W grudniu tego samego roku 1 i 2 skierowano do Königshufen, przy czym dla 1 było to wydłużenie trasy, a dla 2 jej zmiana. Linia 3 zamiast na Rauschstraße pojechała na Virchowstraße. Od maja 1988 linia 3 została wydłużona do Büchtemannstraße przez dworzec, powstała też linia wspomagająca Demianiplatz – Königshufen oraz 5 o trasie jak linia 1, ale wydłużonej do Erich-Weinert-Straße. W grudniu 1992 linia 5 została zlikwidowana, a do Erich-Weinert-Straße wydłużono trasę linii 1.
Od sierpnia 1993 wprowadzono kolejne zmiany (linia 2 się nie zmieniła):
- 1: Weinhübel – Dworzec – Demianiplatz – Virchowstraße
- 2: Landeskrone – Dworzec – Demianiplatz – Königshufen
- 3: Weinhübel – Dworzec – Demianiplatz – Königshufen
- 4: Landeskrone – Dworzec – Demianiplatz – Virchowstraße
W 2000 linii 3 zmieniono nazwę na 1, a linii 4 na 2. Od 2002 otwarto nową pętlę Am Marktkauf (obecnie NeißePark), którą połączono z Weinhübel.
W listopadzie 2003 wprowadzono nowy układ:
- 1: Demianiplatz – Virchowstraße
- 2: Landeskrone – Dworzec – Demianiplatz – Königshufen
- 3: Weinhübel – Dworzec – Demianiplatz – Am Marktkauf
W 2007 zlikwidowano linię 1,, a w 2019 zmieniono nazwę linii 3 na 1. Tramwaje w dni powszednie między godziną 5:00 a 19:30 kursują co 20 minut.
Obecnie planuje się odbudowę niektórych linii zlikwidowanych w okresie powojennym, w tym linię do polskiego Zgorzelca.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rafał Dybiński , Witold Urbanowicz , Trzy niemieckie miasta w Saksonii z przetargiem na zakup do 187 tramwajów [online], www.transport-publiczny.pl, 6 kwietnia 2020 [dostęp 2022-01-22] (pol.).
- ↑ Deutschland – Straßenbahn – Görlitz – Übersicht [online], www.bkcw-bahnbilder.de [dostęp 2022-01-22] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Miasta partnerskie / Görlitz
- Die Straßenbahn der Stadt Görlitz
- Schematy linii na przestrzeni czasu
- Zgorzelec. katedr.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-02)].
- strona internetowa przewoźnika
- Mapa miasta Görlitz-Zgorzelec z siecią komunikacji autobusowej i tramwajowej. zvon.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-01)].