Toppserien

Toppserien

2024
Państwo	Norwegia
Dyscyplina	piłka nożna
Organizator rozgrywek	Norges Fotballforbund (NFF)
Data założenia	1984
Założyciel	Norges Fotballforbund
Rozgrywki
Liczba drużyn	10
Zwycięzca	Mistrz Norwegii
Niższy poziom ligowy	1. divisjon
Puchary	Puchar Norwegii
Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca	SK Sprint-Jeløy (1984)
Obecny zwycięzca	Vålerenga Fotball Damer (2024)
Najwięcej zwycięstw	LSK, Rosenborg (7)
Strona internetowa

Toppserien – najwyższa w hierarchii klasa kobiecych ligowych rozgrywek piłkarskich w Norwegii, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1984 roku i zarządzana przez Norges Fotballforbund (NFF). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 10 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje Mistrzem Norwegii, zaś najsłabsza drużyna jest relegowana do 1. divisjon (II ligi norweskiej), a z przedostatniego miejsca walczy w barażach z wicemistrzem 1.dywizji o uniknięcie spadku do niższej klasy rozgrywkowej. Tak jak Norwegia w rankingu UEFA zajmuje pozycję od 7 do 16 najlepszych kobiecych związków, to mistrz oraz drużyna z drugiego miejsca grają w Lidze Mistrzyń UEFA.

Pierwsze oficjalne rozgrywki piłki nożnej kobiet na poziomie regionalnym odbyły się w sezonie 1977, w którym drużyny walczyły w lokalnych ligach na południu kraju, nie organizowano meczu finałowego. W 1979 ligi te pełniły funkcję kwalifikacji do ligi regionalnej z Południa ("Sør"). Regionalne ligi kobiet rozgrywano do 1984 roku, a w 1983 nawet odbyła się dogrywka o mistrzostwo pomiędzy zwycięzcami środkowej i wschodniej Norwegii (Trondheims-ørn pokonało Setskog 2:1), ale mistrzostwa te zostały uznane przez władze Norweskiego Związku Piłki Nożnej za nieoficjalne. W 1984 roku powstała 1. divisjon, która została podzielona na trzy regiony: Grupa Wschodnia Norwegia (Östlandet), Grupa Zachodnia Norwegia (Vestlandet) i Grupa Środkowa Norwegia (Trøndelag). Żadna drużyna z północnej Norwegii (Nord-Norge) nie zgłosiła się jednak do rozgrywek. Zwycięzcy trzech grup spotkali się ze sobą w turnieju finałowym. W 1986 roku dodano grupę dla Północnej Norwegii. Pojedyncza ogólnokrajowa pierwsza liga została wprowadzona w 1987 roku, w której brały udział drużyny z całego kraju. W 1996 została utworzona Eliteserien, a 1. divisjon została zdegradowana do drugiego poziomu. Od sezonu 2000 mistrzem zostawał zwycięzca przemianowanej Toppserien^[1].

Rozgrywki składają się z kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Drużyny spotykają się ze sobą trzykrotnie, dwa mecze - jeden w roli gospodarza, drugi jako goście, w trzecim meczu gospodarz jest losowany zgodnie z systemem zapewniającym wyrównanie liczby meczów u siebie/na wyjeździe. Od sezonu 2020 w lidze uczestniczą 10 zespołów. Zwycięzca po 27 kolejkach zostaje tegorocznym mistrzem ligi i Norwegii. Przedostatnia drużyna gra w barażach (u siebie/na wyjeździe) o utrzymanie z wicemistrzem drugiej ligi, a drużyna z ostatniego dziesiątego miejsca spada bezpośrednio do 1. divisjon.

Sezon K T Mistrz Wicemistrz III miejsce Br. Król strzelców Uwagi 1. dywizja kobiet (norw. 1. divisjon for kvinner) 1984     1 Sprint/Jeløy Trondheims-Ørn Nymark 9 klubów 1985     1 Nymark Asker Trondheims-Ørn 10 klubów 1986     2 Sprint/Jeløy Troll Klepp, Grand Bodø 10 klubów 1987     1 Klepp Sprint/Jeløy Asker 14 Lisbeth Bakken (Sprint-Jeløy) 10 klubów 1988     1 Asker Klepp Trondheims-Ørn 22 Linda Medalen (Asker) 10 klubów 1989     2 Asker Sprint/Jeløy Klepp 19 Gunn Nyborg (Asker) 10 klubów 1990     3 Sprint/Jeløy Asker Klepp 23 Petra Bartelmann (Asker) 10 klubów 1991     3 Asker Sprint/Jeløy Sandviken 29 Linda Medalen (Asker) 10 klubów 1992     4 Asker Setskog/Høland Sprint/Jeløy 22 Petra Bartelmann (Asker) 10 klubów 1993     4 Sprint/Jeløy Trondheims-Ørn Asker 26 Randi Leinan (Trondheims-Ørn) 10 klubów 1994     1 Trondheims-Ørn Asker Sprint/Jeløy 24 Kristin Sandberg (Asker) 10 klubów 1995     2 Trondheims-Ørn Setskog/Høland Sandviken 31 Randi Leinan (Trondheims-Ørn) 10 klubów Seria elitarna kobiet (norw. Eliteserien for kvinner) 1996     3 Trondheims-Ørn Sandviken Asker 27 Randi Leinan (Trondheims-Ørn) 10 klubów 1997     4 Trondheims-Ørn Asker Klepp 24 Ragnhild Gulbrandsen (Trondheims-Ørn) 10 klubów 1998     5 Asker Trondheims-Ørn Athene Moss 36 Marianne Pettersen (Asker) 10 klubów 1999     6 Asker Trondheims-Ørn Klepp 23 Kjersti Thun (Asker) 10 klubów Seria najwyższa kobiet (norw. Toppserien for kvinner) 2000     5 Trondheims-Ørn Asker Kolbotn 24 Kjersti Thun (Asker), Ragnhild Gulbrandsen (Trondheims-Ørn) 10 klubów 2001     6 Trondheims-Ørn Kolbotn Arna-Bjørnar 31 Ragnhild Gulbrandsen (Trondheims-Ørn) 10 klubów 2002     1 Kolbotn Asker Trondheims-Ørn 22 Marianne Pettersen (Asker) 10 klubów 2003     7 Trondheims-Ørn Kolbotn Asker 15 Marianne Pettersen (Asker), Solveig Gulbrandsen (Kolbotn), Bente Musland (Arna-Bjørnar) 10 klubów 2004     1 Røa Trondheims-Ørn Fløya 20 Kristy Moore (Fløya) 10 klubów 2005     2 Kolbotn Team Strømmen Fløya 18 Tone Heimlund (Fløya) 10 klubów 2006     3 Kolbotn Trondheims-Ørn Røa 19 Elise Thorsnes (Arna-Bjørnar), Tonje Hansen (Kolbotn) 10 klubów 2007     2 Røa Kolbotn Asker 22 Melissa Wiik (Asker) 12 klubów 2008     3 Røa Team Strømmen Asker 22 Kristy Moore (Fløya) 12 klubów 2009     4 Røa Stabæk Kolbotn 20 Lene Mykjåland (Røa) 12 klubów 2010     1 Stabæk Røa Kolbotn 21 Lise Klaveness (Stabæk) 12 klubów 2011     5 Røa Stabæk Kolbotn 27 Elise Thorsnes (Røa) 12 klubów 2012     1 LSK Kvinner Stabæk Arna-Bjørnar 25 Isabell Herlovsen (LSK Kvinner) 12 klubów 2013     2 Stabæk LSK Kvinner Arna-Bjørnar 19 Elise Thorsnes (Stabæk) 12 klubów 2014     2 LSK Kvinner Stabæk Arna-Bjørnar 20 Debinha (Avaldsnes) 12 klubów 2015     3 LSK Kvinner Avaldsnes Røa 19 Isabell Herlovsen (LSK Kvinner) 12 klubów 2016     4 LSK Kvinner Avaldsnes Stabæk 30 Isabell Herlovsen (LSK Kvinner) 12 klubów 2017     5 LSK Kvinner Avaldsnes Stabæk 18 Guro Reiten (LSK Kvinner) 12 klubów 2018     6 LSK Kvinner Klepp Arna-Bjørnar 21 Guro Reiten (LSK Kvinner) 12 klubów 2019     7 LSK Kvinner Vålerenga Klepp 17 Kennya Cordner (Sandviken) 12 klubów 2020     1 Vålerenga Rosenborg Avaldsnes 10 Njoya Nkout (Vålerenga) 10 klubów 2021     1 Sandviken Rosenborg LSK Kvinner 13 Emilie Haavi (LSK Kvinner) 10 klubów 2022     2 Brann Vålerenga Rosenborg 19 Elise Thorsnes (Vålerenga) 10 klubów; 2 rundy 2023     2 Vålerenga Rosenborg LSK Kvinner 13 Anna Aahjem (Lyn), Olaug Tvedten (Vålerenga) 10 klubów 2024     10 klubów

W dotychczasowej historii Mistrzostw Norwegii na podium oficjalnie stawało w sumie 16 drużyn. Liderem klasyfikacji są Rosenborg i LSK Kvinner, którzy zdobyły po 7 tytułów mistrzowskich.

Stan na 31.12.2023.

Klepp

Nymark

Brann

Stabæk

Kolbotn

Sprint/Jeløy

Røa, Vålerenga

Asker

LSK Kvinner

Rosenborg

Lokalizacja drużyn mistrzowskich
10 i więcej mistrzostw Norwegii

Lp.	Klub	Miejsca na podium			Zwycięskie sezony
1.	Rosenborg	7	9	4	1994, 1995, 1996, 1997, 2000, 2001, 2003
2.	LSK Kvinner	7	5	2	2012, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019
3.	Asker	6	6	6	1988, 1989, 1991, 1992, 1998, 1999
4.	Røa	5	1	2	2004, 2007, 2008, 2009, 2011
5.	Sprint/Jeløy	4	3	2	1984, 1986, 1990, 1993
6.	Kolbotn	3	3	4	2002, 2005, 2006
7.	Vålerenga	3	2	0	2020, 2023, 2024
8.	Stabæk	2	4	2	2010, 2013
9.	Brann	2	1	2	2021, 2022
10.	Klepp	1	2	6	1987
11.	Nymark	1	0	1	1985
12.	Avaldsnes	0	3	1
13.	Troll	0	1	0
14.	Arna-Bjørnar	0	0	5
15.	Fløya	0	0	2
16.	Grand Bodø	0	0	1

Siedziby klubów: Stan na 31.12.2023.

Są 75 zespołów, które wzięli udział w 41 ligowych sezonach Mistrzostw Norwegii, które były prowadzone od 1984 aż do sezonu 2024 łącznie. Jedynie LSK i Rosenborg były zawsze obecni w każdej edycji.

Pogrubione zespoły biorące udział w sezonie 2023/24.

• 41 razy: LSK Kvinner (Setskog-Høland, Team Strømmen), Rosenborg (Trondheims-Ørn)
• 37 razy: Klepp
• 34 razy: Brann (Sandviken)
• 29 razy: Kolbotn
• 28 razy: Arna-Bjørnar (Ådnamarka)
• 24 razy: Asker
• 22 razy: Røa
• 15 razy: Stabæk
• 13 razy: Fløya, Sprint/Jeløy, Vålerenga
• 12 razy: Grand Bodø
• 11 razy: Avaldsnes, Bøler
• 10 razy: Amazon Grimstad (Jerv, Amazon)
• 8 razy: Jardar
• 7 razy: IL i BUL, Kattem, Lyn, Medkila
• 5 razy: Athene Moss, Haugar, Skedsmo
• 4 razy: Byåsen, Donn, Heimdal, Larvik (Halsen, Nanset), Liungen, Troll, Vard, Verdal
• 3 razy: Alvdal, Åsane, Fart, Moelven, Nymark, Sunndal, Viking
• 2 razy: Fyllingen, Kaupanger, Kvik, Linderud-Grei, Namsos, Nessegutten, Nybergsund, Skjold, Skudenes, Sund, Surnadal, Tolga
• 1 raz: Alta, Bossekop, Folldal, Fonna, Fortuna Ålesund (Guard), Frei, Gjelleråsen, Hakadal, Heimhug, Høland, Karnes, Mathopen, Molde, Radar, Samnanger, Sandnessjøen, Skarp, Skidar, Spjelkavik, TIL 2020, Trondenes, Ulfstind, Urædd (Bamble), Vindbjart.

• Piłka nożna kobiet w Norwegii
• Mistrzostwa Norwegii w piłce nożnej kobiet
• Puchar Norwegii w piłce nożnej kobiet

• Oficjalna strona ligi (norw.)
• Oficjalna strona NFF (norw.)
• Kvinne Toppserien, [w:] baza Soccerway (liga) [dostęp 2024-04-27] .
• Toppserien w bazie FootballDatabase.eu (ang. • fr. • hiszp.)
• Toppserien w bazie PlayMakerStats (ang. • fr. • hiszp. • niem. • port. • wł.)
• Toppserien w bazie WorldFootball.net (ang.)
• Toppserien, [w:] baza Soccerdonna (rozgrywki) [dostęp 2024-04-27] .
• Rozgrywki na stronie RSSSF (ang.)