Wikipedysta:Orbwiki107/kodeksy
republika autonomiczna | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Siedziba | |||||
Zarządzający | |||||
Zarządzający | |||||
Powierzchnia |
164 900 | ||||
Populacja (2005) • liczba ludności |
| ||||
• gęstość |
7,5 | ||||
Języki urzędowe | |||||
Położenie na mapie |
Karakałpacja[1] (uzb.: Qoraqalpogʻiston, karakałpacki: Qaraqalpaqstan), oficjalnie Republika Karakałpacka[2] (uzb.: Qoraqalpogʻiston Respublikasi, karakałpacki: Qaraqalpaqstan Respublikasi) – autonomiczna republika w granicach Uzbekistanu, położona w zachodniej części kraju i granicząca od strony północnej z pozostałościami Jeziora Aralskiego. Stolicą republiki jest Nukus (Nökis).
Geografia
[edytuj | edytuj kod]Karakałpacja leży w północno-zachodniej części Uzbekistanu w pobliżu wysychającego Jeziora Aralskiego w nizinnym dorzeczu Amu-darii. Jej powierzchnia wynosi 164 900 km² i jest otoczona przez pustynie Kyzył-kum na wschodzie i Kara-kum na południu. Na zachodzie rozciąga się skalisty płaskowyż, za którym leży Morze Kaspijskie.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Od około 500 roku p.n.e. do 500 roku n.e. na terenach Karakałpacji rozwijało się rolnictwo z użyciem systemu nawadniania. Pierwsze wzmianki o Karakałpakach jako narodzie pochodzą z XVI wieku, wcześniej tutejszą ludność stanowili głównie rybacy i pasterze. Do 1873 roku Karakałpacja była częścią Chanatu Chiwy, lecz po jego zajęciu przez armię rosyjską została przyłączona do Imperium Rosyjskiego. Po utworzeniu Związku Radzieckiego Karakałpacja wchodziła w skład m.in. Turkiestańskiej ASRR, Chorezmijskiej LRR, Karakałpackiego Obwodu Autonomicznego, a od 1936 roku w całości weszła w skład Uzbeckiej SRR jako Karakałpacka Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka.
Inne miasta: Moʻynoq (ros. Mujnak), dawny port nad Jeziorem Aralskim, dziś na skutek wysychania jeziora położone kilka kilometrów w głębi lądu.
Ludność Karakałpacji składa się w przybliżeniu w 1/3 z Kazachów, Uzbeków i Karakałpaków.
Autonomia karakałpacka jest kontynuacją istniejącej za czasów Związku Radzieckiego Karakałpackiej Autonomicznej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, utworzonej w 1932 r.
Miasta
[edytuj | edytuj kod]- Xoʻjayli (Chudżajli)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwa. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej. [dostęp 2015-11-30]. (pol.).
- ↑ Nazwy państw świata, ich stolic i mieszkańców. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, 1997. [dostęp 2015-11-30]. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Oficjalna strona internetowa Karakałpacji. [dostęp 2015-11-30].
Kategoria:Podział administracyjny Uzbekistanu Kategoria:Terytoria autonomiczne świata