Wostok 6

Wostok 6
Wostok-3A 8, S00595

Dane misji
Indeks COSPAR	1963-023A
Zaangażowani	ZSRR
Oznaczenie kodowe	Чайка (Czajka)
Pojazd
Statek kosmiczny	Wostok
Masa pojazdu	4713 kg
Rakieta nośna	Wostok 8K72K
Załoga
Walentina Tierieszkowa (1969)
Załoga	Walentina Tierieszkowa
Start
Miejsce startu	Bajkonur, Kazachstan
Początek misji	16 czerwca 1963 (09:29:52 UTC)
Orbita okołoziemska
Liczba orbit	48
Apogeum	231,1[1] km
Perygeum	180,9[1] km
Okres orbitalny	87,8 min
Inklinacja orbity	64,9°
Lądowanie
Lądowanie	19 czerwca 1963 (08:20 UTC)
Czas trwania misji	2d 22h 50m
Przebyta odległość	1 971 000 km[2]
Liczba okrążeń Ziemi	48[1]
Program Wostok

Wostok 6 (oznaczenie kodowe Czajka, ros. Чайка) – pierwszy lot kosmiczny kobiety; ostatni załogowy lot kosmiczny w ramach programu Wostok; drugi, po misjach Wostok 3 i Wostok 4, lot grupowy. Misja Wostoka 6 trwała od 16 czerwca do 19 czerwca 1963 roku. Na pokładzie znajdowała się kosmonautka – Walentina Tierieszkowa (jej dublerkami były Irina Sołowjowa i Walentina Ponomariowa).

Oficjalnymi celami misji były:

• dalsze badania wpływu środowiska przestrzeni kosmicznej i stanu nieważkości na organizm ludzki,
• przeprowadzenie eksperymentów biomedycznych w warunkach przedłużonego lotu kosmicznego,
• obserwacja i usprawnianie układów statku kosmicznego.

Lot Tierieszkowej był także jawnie propagandowy. Miszyn powiedział, że Chruszczow w jednym ze swoich przemówień pochwalił się, że lot Walentiny „pokazał całemu światu równouprawnienie kobiet i mężczyzn w naszym kraju”. Miało to wydźwięk wyjątkowo ironiczny, gdyż, według słów Miszyna: „Mało brakowało, by u Tierieszkowej doszło do poważnego załamania nerwowego. A zatem wręcz przeciwnie, jej lot powinien pogrążyć Chruszczowa”^[3].

Lot Wostoka 6 odbył się równocześnie z Wostokiem 5. Minimalna odległość między nimi w przestrzeni kosmicznej wynosiła 6 km. Przez trzy dni załogi obu statków utrzymywały łączność radiową między statkami i Ziemią oraz przekazywano obrazy telewizyjne na Ziemię^[1].

Po wykonaniu 48 okrążeń Ziemi i przebyciu około dwóch milionów kilometrów, kapsuła powrotna powróciła do atmosfery i wylądowała na terenie kołchozu Pawiński, w pobliżu wsi Bajewo, 620 km na północny wschód od Karagandy^[1] (53°16′N 80°27′E/53,266667 80,450000). Tak jak w poprzednich misjach Wostok, moduł serwisowy nie do końca odczepił się od kapsuły powrotnej, a Tierieszkowa katapultowała się i lądowała osobno, na spadochronie. Z powodu silnego wiatru, kosmonautka o mało co nie wpadła do jeziora, i mając kłopoty z wypięciem się ze spadochronu, stłukła sobie nos.

Przez wiele lat o przebiegu lotu Tierieszkowej krążyło wiele plotek mówiących o chorobie lokomocyjnej, menstruacji, a nawet o płaczu i wybuchu histerii kosmonautki (którą miała uspokoić rozmowa z Siergiejem Korolowem), co miałoby wyjaśnić wielogodzinną przerwę w łączności między statkiem a Ziemią. Jednak zapisy lotu i sprawozdania świadków, zarówno sprzed jak i po rozpadzie Związku Radzieckiego, mówią, że wypełniła ona cały plan lotu.

W 2004 roku ujawniono, że w programie deorbitacji Wostoka 6 wystąpił błąd. Statek zamiast obniżać orbitę, podwyższał ją. Tierieszkowa zauważyła błąd pierwszego dnia lotu i powiadomiła o nim Korolowa. Błąd szybko usunęła kosmonautka wprowadzając nowe dane przekazane z Ziemi. Na prośbę Korolowa, Tierieszkowa nigdy nie wspominała o tym błędzie.

Kapsuła powrotna statku jest eksponatem w Muzeum RKK Energia w Korolowie.

• NSSDC Master Catalog (ang.)
• Encyclopedia Astronautica (ang.)
• Vostok 6. [w:] SpaceFacts [on-line]. (ang.).