[go: up one dir, main page]
More Web Proxy on the site http://driver.im/Przejdź do zawartości

Ryjówka najmniejsza

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ryjówka najmniejsza
Sorex minutissimus[1]
Zimmermann, 1780
Ilustracja
Okaz w Narodowym Muzeum Przyrody i Nauki
w Tokio
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

ryjówkokształtne

Rodzina

ryjówkowate

Podrodzina

ryjówki

Plemię

ryjówki

Rodzaj

ryjówka

Gatunek

ryjówka najmniejsza

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Zasięg w Eurazji

Ryjówka najmniejsza[3] (Sorex minutissimus) – gatunek ssaka z rodziny ryjówkowatych, występujący w północnej Eurazji i Ameryce Północnej[2][4][5].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek został opisany naukowo w 1780 roku przez von Zimmermanna[6]. Miejsce typowe to okolice Jeniseju w Kraju Krasnojarskim w Rosji. Należy do podrodzaju Sorex lub Eurosorex; wyróżniono 9 podgatunków, ale jest to niepewne. Osobniki z Finlandii miały 19 par chromosomów (2n=38), u tych z Syberii występuje 21 par chromosomów (2n=42; FN=74)[4].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Ryjówka najmniejsza ma bardzo duży zasięg występowania, żyje od Norwegii, Szwecji i Estonii po wschodnią Syberię, Sachalin, Hokkaido i prawdopodobnie północne Honsiu w Japonii. Na południu sięga do Mongolii, Chin i Korei Południowej[4][2]. W 1994 roku stwierdzono jej obecność na Alasce, a w 2016 roku w środkowym Jukonie w Kanadzie, co pokazuje, że gatunek ma zasięg holarktyczny[5]. Jest spotykana od poziomu morza do 1600 m n.p.m.[2]

Występuje od lasotundry przez strefę tajgi, po lasy mieszane strefy klimatu umiarkowanego i lasostepy na południowym skraju zasięgu. Preferuje wilgotne lasy zdominowane przez świerki z grubą warstwą mchów, ale często jest spotykana także na terenach podmokłych, a nawet w suchych lasach sosnowych i na obszarach wycinki[2].

Wygląd

[edytuj | edytuj kod]

Jest to niezwykle mały ssak, jeden z najmniejszych żyjących ssaków lądowych; tylko ryjówek etruski (Suncus etruscus) może mieć mniejsze rozmiary[2]. Osiąga masę 1,6–2,5 grama. Grzbiet jest ciemnobrązowo ubarwiony, boki ciała i spód są jaśniejsze. Ma krótki i wąski ogon[7].

Zachowania

[edytuj | edytuj kod]

Ryjówka najmniejsza jest owadożerna, zjada małe owady i ich larwy, pająki i ślimaki. W ciągu doby zjada 2–5 razy więcej pokarmu niż sama waży[2][7]. Od maja do sierpnia samice rodzą młode, od 4 do 7 w miocie[2].

Populacja

[edytuj | edytuj kod]

Ryjówka najmniejsza jest trudna do schwytania, przez co utrudnione są oceny jej liczebności. W Europie wydaje się mniej liczna niż inne sympatryczne gatunki z rodzaju Sorex, ale populacja wydaje się być stabilna. W Mongolii ma szeroki zasięg, ale małe zagęszczenie. Na Hokkaido jest bardzo rzadko spotykana. Nie są znane zagrożenia dla gatunku, wycinka drzew wydaje się nie mieć negatywnego wpływu na gęstość populacji[2].

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje ryjówkę najmniejszą za gatunek najmniejszej troski. W ustawodawstwie europejskim została ujęta w załączniku III konwencji berneńskiej (Konwencja o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk) jako gatunek podlegający ochronie. W Mongolii 11% zasięgu znajduje się w obszarach chronionych[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Sorex minutissimus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e f g h i j H. Henttonen i inni, Sorex minutissimus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2018-2, DOI10.2305/IUCN.UK.2016-3.RLTS.T29666A22316786.en [dostęp 2019-02-13] (ang.).
  3. W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska, A. Jasiński, W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 72. ISBN 978-83-88147-15-9.
  4. a b c Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Sorex minutissimus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2019-02-13]
  5. a b Joseph A. Cook i inni, First record of the Holarctic least shrew (Sorex minutissimus) and associated helminths from Canada: new light on northern Pleistocene refugia, „Canadian Journal of Zoology”, 5, 94, 2016, s. 367–372, DOI10.1139/cjz-2015-0212 (ang.).
  6. E.A.W. von Zimmerman: Geographische Geschichte des Menschen, und der allgemein verbreiteten vierfüssigen Thiere. T. 2. Lipsk: 1780, s. 385.
  7. a b Sorex minutissimus Least Siberian Shrew. Mammal Species of the World’s Boreal Forests. [dostęp 2019-02-13].