Rdestniczka gęsta
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj |
rdestniczka | ||
Gatunek |
rdestniczka gęsta | ||
Nazwa systematyczna | |||
Groenlandia densa (L.) Fourr. Ann. Soc. Linn. Lyon sér. 2, 17: 169. 1869 | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
Rdestniczka gęsta, rdestnica gęsta, grenlandia gęsta (Groenlandia densa Fourr.) – gatunek rośliny wodnej z monotypowego rodzaju rdestniczka (Groenlandia). Występuje w Europie zachodniej, rzadko w środkowej i południowej oraz miejscami w Azji Mniejszej i Afryce północno-zachodniej. W Polsce notowana w minionych kilkudziesięciu latach na pojedynczych stanowiskach na Pomorzu.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Łodyga
- Wyrasta z kłącza pełzającego w dnie i osiąga do 30, rzadko 40 cm długości. Jest obła, gęsto ulistniona i w górze rozgałęziona.
- Liście
- Osadzone parami, bardzo rzadko po 3, prawie naprzeciwległe. Lancetowatego kształtu osiągają od 5 do 25 mm długości i 2–15 mm szerokości. Przy szczycie, na brzegu ząbkowane. Nasadą obejmują łodygę.
- Kwiaty
- Zebrane w skąpokwiatowe kwiatostany (1–4 kwiatów) o długości od 5 do 10 mm. Osadzone są na szypułkach wyrastających w kątach liści. Kwiaty są obupłciowe i pozbawione okwiatu. Pręciki i słupków po 4.
- Owoc
- Niełupka cienkościenna o długości ok. 3 mm. Kulista z haczykowatym dzióbkiem i ostrym skrzydełkiem.
Biologia i ekologia
[edytuj | edytuj kod]Występuje zarówno w wodach płynących, jak i stojących. Rośnie na dnie torfowym lub piaszczystym, ale z dużą ilością humusu. Kwitnie od czerwca do sierpnia.
Zagrożenie i ochrona
[edytuj | edytuj kod]Umieszczony na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) w kategorii E (wymierający — krytycznie zagrożony). W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię CR (krytycznie zagrożony[4]. W Polskiej Czerwonej Księdze Roślin także posiada kategorię CR (krytycznie zagrożony)[5]. Na stanowiskach występuje nielicznie i zanika z powodu zanieczyszczania wód i prac hydrotechnicznych. Uznany za krytycznie zagrożony w Polsce, wymieniany także w czerwonych księgach Niemiec, Czech, Słowacji i Białorusi[6]. Gatunek objęty prawną ochroną gatunkową.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-27] (ang.).
- ↑ Groenlandia densa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
- ↑ Waldemar Żukowski: Groenlandia densa W: Polska Czerwona Księga Roślin. Kraków: Polska Akademia Nauk, 2001. ISBN 83-85444-85-8.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2006. ISBN 83-7073-444-8.
- Waldemar Żukowski: Groenlandia densa W: Polska Czerwona Księga Roślin. Kraków: Polska Akademia Nauk, 2001. ISBN 83-85444-85-8.
- BioLib: 41899
- EoL: 5900246
- EUNIS: 193982
- FloraWeb: 2739
- GBIF: 4009380
- identyfikator iNaturalist: 208910
- IPNI: 602950-1
- NCBI: 55457
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-309909
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:602950-1
- Tela Botanica: 30645
- identyfikator Tropicos: 26300351
- CoL: 6KSFW