Rauf Fico

Rauf Fico

Data i miejsce urodzenia	13 marca 1881 Sana
Data i miejsce śmierci	23 stycznia 1944 Tirana
Minister spraw zagranicznych Albanii
Okres	od 19 kwietnia 1929 do 20 kwietnia 1931
Poprzednik	Ilias Vrioni
Następca	Hysen Vrioni
Minister spraw wewnętrznych Albanii
Okres	od 12 grudnia 1921 do 24 grudnia 1921
Poprzednik	Luigj Gurakuqi
Następca	Ahmed Zogu
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Rauf Fico (ur. 13 marca 1881 w Sanie^[1], zm. 23 stycznia 1944 w Tiranie) – albański polityk i dyplomata, w latach 1929–1931 minister spraw zagranicznych.

Syn sędziego Ramiza Fico i Ruzi (z d. Buzo)^[2]. Uczył się w Wiedniu, a także w osmańskiej szkole kształcącej urzędników państwowych Mekteb-i Mülkiye^[3]. W 1903 podjął staż w administracji wilajetu Janiny, pełniąc funkcję sekretarza walego. W kwietniu 1906 objął funkcję kajmakama w Konitsy. W latach 1909–1910 pełnił funkcję podprefekta w Margëlliçi (Margeriti).

Od 1903 współpracował z albańskimi działaczami narodowymi (Bajo Topulli, Salih Butka), brał udział w kongresie narodowym w Monastirze, na którym omawiano kwestię jednolitego alfabetu dla języka albańskiego^[3]. W 1912 zrezygnował z pracy w administracji osmańskiej i podjął współpracę z rządem Ismaila Qemala jako doradca w ministerstwie spraw wewnętrznych. W latach 1913–1914 pełnił funkcję prefekta Beratu, a następnie w 1914 - prefekta Wlory. W 1914 zajmował się kwestią muhaxhirów (Albańczyków, którzy uciekli z terytoriów kontrolowanych przez Serbię). W czasie I wojny światowej pełnił funkcję wiceprefekta Tirany (pod okupacją austro-węgierską). W listopadzie 1917 założył pierwszy sierociniec w Tiranie.

W grudniu 1918 wspólnie z Abdim Toptanim i Ismailem Ndroqim organizował kongres albańskich działaczy narodowych w Tiranie, a następnie kongres w Durrësie, pod patronatem Włoch. W 1920 kierował jednym z wydziałów w ministerstwie spraw wewnętrznych. W 1921 objął stanowisko ministra spraw wewnętrznych w rządzie Pandeli Evangjeliego. W latach 1923–1925 dwukrotnie był wybierany do parlamentu albańskiego, reprezentując w nim okręg Durrës.

Pod koniec lat 20. kierował ambasadą Albanii w Turcji, a następnie w Bułgarii. W kwietniu 1929 objął stanowisko ministra spraw zagranicznych. Rok później został usunięty ze stanowiska za krytyczną postawę wobec Włoch^[4]. W latach 1933–1936 był ambasadorem w Jugosławii, następnie w 1937 w Grecji. 21 listopada 1938 złożył listy uwierzytelniające na ręce Adolfa Hitlera rozpoczynając misję ambasadora Albanii w Niemczech. Po inwazji włoskiej na Albanię zakończył misję, a po powrocie do kraju został aresztowany przez włoskie władze okupacyjne i internowany^[5]. W 1942 powrócił z internowania do Tirany. W 1943 otrzymał propozycję współpracy z niemieckimi władzami okupacyjnymi, ale ją odrzucił.

Odznaczony Orderem Skanderbega, Orderem Franciszka Józefa i francuską Legią Honorową^[6].

Był dwukrotnie żonaty (po śmierci Merushie poślubił Sanije z d. Stermasi)^[2].

• Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. I.B. Tauris: 2013, s. 139–140. ISBN 978-1-78076-431-3.
• Michael Schmidt-Neke: Entstehung und Ausbau der Königsdiktatur in Albanien (1912-1939): Regierungsbildungen, Herrschaftsweise und Machteliten in einem jungen Balkanstaat. Oldenburg: 1987, s. 224. ISBN 978-3-486-54321-6. (niem.).
• Dorian Koçi. Diplomati i harruar Rauf Fico (1881-1944)... : [portret]. „Shekulli”, s. 16–17, 2015-07-12.